nrnuwE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
No. 15.
Woensdag 20 Februari 1889.
Achttiende Jaargang.
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAï EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
AMEBSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
ADVERTENTIEN!
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechte driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Door de Regeering is ingediend een
wetsontwerp tot wijziging van de rech
terlijke organisatie strekkende om het
aantal raadsleden bij de gerechtshoven
in strafzaken vonnissen, van zes op vijf
te brengen.
Het doel is het aantal raadsheeren
zooveel mogelijk te verminderen.
Bij aanneming van het ontwerp zal
later worden voorgesteld de kamers van
vacantie uit slechts vijf leden te doen
bestaan.
Het dagblad van Z.-Holland en 's Gra-
venhage d.d. 13 Februari bevat het vol
gende Residentienieuws
De vermaarde dichter B. van Meurs,
dienstdoend geestelijke te Kuilenburg,
mocht dezer dagen eene zeer huldigende
en vleiende dankbetuiging van wege H.
M. de Koningin ontvangen voor de aan
bieding van nühlands Harp", eene
meesterlijke vertolking der gedichten van
den grooten, bezielenden en diep gevoe
lenden Wurtemburgschen zanger. (Uitge
geven door Blom Olivierse, te Kuilen
burg.)
Deze onderscheiding zet de kroon op
de reputatie des Heeren van Meurs.
In de Oranje-Kazerne, van het re
giment grenadiers en jagers, had gisteren
voormiddag het militair wapenfeest plaats
dat jaarlijks ter gelegenheid van 's Konings
verjaardag wordt gegeven. De minister
van oorlog, de heer Bergansius, een
tweetal militaire attachés van buiten-
Iandsche gezantschappen, zoomede de offi
cieren van het gainizoen, voor zooverre
de dienst zulks toeliet, waren tegenwoordig.
Het verslag van de Nederl. Sport
van de wedstrijd op schaatsen tusschen
liefhebbers en beroepsrijders te Amster
dam op 13 Februari, bevat nog de bij
zonderheid, dat niet enkel op de twee-
mijlsbaan, maar ook op eene mijl de
beroepsrijdeis door de amateurs geslagen
zijn. Pander gebruikte voor de eerste
mijl 3.16 min; Couvé 3.22 min.: Broek-
meyer 3.22 min., terwijl de beroepsrijders
Kingma, de Boer en van den Berg resp.
3.23, 3.24 en 3.24 min. noodig hadden.
De jongste stormen hebben ook
aan de voorhaven en omliggende werken
van het ververschingkanaal bij den Haag
veel nadeel toegebracht. De klinkerwegen
aan beide zijden van de haven zijn voor
een deel weggeslagen, evenals een stuk
van een der houten schuttingen. Vele
kopzuilen werden uit de hoofden gerukt
en zijn weggeslingerd. Over een groote
lengte ziet men de perkoenpalen steeds
meer boven de hoofden uitkomen. Van
een grooten zanddijk aan gene zijde van
het noorderhoofd op het strand aange
legd, is niets meer over. De verzanding
is thans zóó, dat het strand tusschen de
hoofden zjjne rechten heeft hernomen en
men van het eene hoofd naar het andere
kan gaan. Ook om de Zuid heeft het
strand veel geleden. De duinen zijn daar
sterk afgenomen.
In het dagblad «Scheepvaart"
officieel orgaan van Cargadoors en Scheeps
agenten te Rotterdam en te Schiedam
en van de Vereeniging tot Behartiging
der Stoomvaart-Belangen in Nederland,
van Zaterdag 16 Februari, jl. lezen wij,
onder meer, het navolgende hetwelk wij,
om mede te werken tot meerdere be
kendheid, letterlijk overnemen.
Zooals Donderdag jl. in het verslag
der Vergadering van de Vereeniging tot
behartiging der Stoom vaartbelangen in
Nederland werd meegedeeld, werd bij de
behandeling van de verbetering van den
Rijn op Duitsch grondgebied door het
Bestuur een motie voorgesteld, door de
Vergadering aangenomen en telegraphisch
aan den betreffenden Minister medege
deeld.
Deze motie luidt als volgt
Aan Zijne Exellentie
den Minister van Waterstaat
te
's Gravenhage.
De Vereeniging tot behartiging der
Stoomvaart-Belangen in Nederland, heden
vergaderd te Rotterdam, acht het haren
plicht hulde te brengen aan de Neder
landsche Regeering voor de zorgen voort
durend besteed aan de rivieren de Waal
en den Rijn van Lobith tot in zee.
De groote sommen, die jaarlijks aan
de normaliseering zijn besteed, blijken
de schoonste vruchten af te werpen,
nu die werken een meer aaneengesloten
geheel beginnen te vormen.
Op den 28sten en 29ster. Januari j.l.
uaalde te Nijmegen de waterstand tot
7,18 M. A.P. te Keulen den 27sten
Januari tot 1,05 M. nulpunt, een water
stand zoo laag als sinds 2 September
1885 niet werd waargenomen. In dien
tusschentijd werden bij minder lage
waterstanden belangrijke droogten in
enkele riviervlakken aangetroffen, die de
scheepvaart zeer belemmerden.
De Vereeniging constateert met ge
noegen, dat de vaart op de Waal en den
Rijn van Rotterdam tot Lobith geduren
de den aanhoudenden lagen waterstand
in Januari dientengevolge geen enkelen
dag is gestaakt geweest.
Dit resultaat van jaren werkens hecht
een nieuwen palmtak aan den krans van
verdiensten van onze Ingenieurs van den
Waterstaat.
Bij dezen veel verbeterden toestand
steekt op treurige wijze de Rijn op
Duitsch grondgebied af.
De scheepvaart met Duitschland is
tengevolge van onvoldoenden waterstand
op den üuitschen Rijn feitelijk van 12
Januari tot 3 Februari gesloten geweest.
Behoudens enkele kleinere schepen hebben
alle groote stoomboot- en sleepschip-
reederijen de vaart moeten staken. Het
verlies, dat scheepvaart en handel daar
door hebben geleden, is niet onder cijfers
te brengen.
De Vereeniging laat met volkomen
vertrouwen het geheel aan het beleid
van de Nederlandsche Regeering over,
de Pruisische Regeering op dezen on-
lioudbaren toestand te wijzen.
Namens het bestuur,
C. F. CRAMER, Secretaris.
Waarop nog denzelfden dag bij den
waarnemenden Voorzitter den Heer H.
A. W. van Reede alhier het volgende
regeeringstelegram uit's Gravenhage werd
ontvangen
Vereeniging tot behartiging der
Stoomvaartbelangen in Nederland,
Rotterdam.
Ik betuig U mijnen dank voor Uw
telegram. Het zal mijn streven zijn zooveel
ik vermag de belangen der scheepvaart
te bevorderen.
Ik reken daarbij op Uwen steun en
Uwe medewerking.
De Minister van Waterstaat,
HAVELAAR.
Naar wij vernemen, zal eerstdaags
bij de uitgevers S. W. N. Van Nooten
te Schoonhoven de eerste aflevering ver
schijnen eener goedkoope editie, zijnde
de vijfde druk, van Rellstab's beroemden
historischen roman 1812, naar het hoog-
duitsch door J. J. A. Goeverneur.
De afdeeling Neter-Veluwe der
Geld. Overijs. Maatschappij van Landbouw
heeft besloten, zich per adres tot de
Regeering te wenden en een circulaire
te zenden aan alle landbouw-vereenigin-
gen in Nederland, ter verkrijging van
een scherper wet dan die is voorgesteld,
tot weering van knoeierijen in den boter-
handel. Met nadruk wordt er op gewezen
dat het hier geldt het geheele Nederland
sche volk te beschermeni tegen bedrog.
Ook in Aljeh worden nu en dan
honden gebruikt voor het overbrengen
van berichten. In December werden, om
de vernieling van de telephoonpalen te
bemoeielijken, tusschen Kota Radja en
Pakon Kroeng Tjoet de houten palen
door ijzeren vervangen, zoodat naar deze
versterking gedurende eeoige uren niet
kon worden getelephoneerd. Er moest
echter een bericht worden overgebracht,
en nu werd tot dat doel een afgerichte
posthond gebruikt, die met een brief aan
den halsband naar Pakan Kroeng Tjoet
gezonden werd. BinnSn lo' mniuten was
het bericht over, zoodat de hond in de
minuut ongeveer 600 M. had afgelegd,
daar de afstand tusschen Ivota Radja en
bovengenoemde versterking 4 paal of
6000 M. bedraagt.
De algemeene vergadering van de
Vereeniging tot christelijke verzorging
van krankzinnigen en zenuwlijders te
Veldwijk zal in de eerste week van Mei
in het Noorden des lands samen komen.
Deze vergadering zal reeds hierdoor
zeer belangrijk zijn, doordien het bestuur
de gewicbtvolle vraag ter tafel zal bren
gen, of de vereeniging zonder ophouden,
en tot hoever, zich zal geroepen achten
met de uitbreiding van hare stichting
voort te gaan. Ook zal behandeld wor
den de vraag: «Kan het ook noodig of
wenschelijk geacht worden, dat, in zus
terlijke verhouding tot Veldwijk, in het
Noorden en in het Zuiden eene dergelijke
stichting voor krankzinnigen verrijze
(Stand.)
De Vereeniging van onderwijzers
in de gymnastiek in Nederland heeft aan
den Minister van Binnenlandsche Zaken
verzocht, den kweekelingen bij de Rijks
kweekscholen voor onderwijzers, adspiran-
ten voor het examen in de gymnastiek,
het verblijf aan hunne respectieve oplei-
dingscholen te vergunnen, tot lijd en
wijle zij in de gelegenheid worden ge
steld, het examen in de gymnastiek voor
lager onderwijs af te leggen.
De Minister heeft hierop geantwoord,
dat aan die kweekelingen het verblijf in
de Rijks kweekscholen tot aan het tijd
stip, waarop de akte-examens in de gym
nastiek aanvangen, niet is ontzegd, doch
te hunnen opzichte alleen is bepaald, dat
zij niet langer dan tot het einde van
April, voor rekening van het Rijk in hunne
kosthuizen kunnen verblijven. (Arnh, Ct.)
De Geldersche gemeente Voorst,
schijnt 't land van belofte voor de lief
hebbers van «ouwe klare", die er ge
dronken wordt als de moedermelk door
de zuigelingen. Tusschen die moedermelk
en de «ouwe klare", bestaat evenwel dit
groote verschil, dat de eerste gebruikt
wordt als kalmeerend middel, terwijl
«ouwe klare" in den regel de tegen
overgestelde uitwerking heeft, 't Bewijs
daarvan leverden eenige bruiloftsgasten
te Klarenbeek. Na eens hartelijk te hebben
gedronken op 't welzijn van 't bruidje,
daarna op 't welzijn van den bruigom,
't welzijn van toekomstige wereldburgers,
werd men eindelijk week om 't harte en
stortten de verschillende bruiloftsgasten
hun gevoel uit, door naar de messen te
grijpen en daarmee op elkander los te
slaan. Een der gasten kreeg een snede
over den arm, zoodat hij onder genees
kundige behandeling moest worden ge
steld, terwijl nog drie anderen zichtbare
bewijzen meedragen van de «pret," welke
ze op de bruiloft hebben gehad.
Een ander inwoner van Voorst had
Vrijdag op de markt te Deventer zijn
hart aan Schiedam opgehaald, en was zoo
onder den indruk van de aangename
kennismaking met vader Bacchus, dat hij
thuis gekomen tot de ontdekking kwam,
dat 't gezelschap van vrouw, kind en
dienstbode incluis, toch niet kon halen
bij dat van den Schiedamsclie bescherm
heilige. Doodmaken wilde hij dus zijne
gansche familie, en met een mes gewa
pend, wilde hij dit voornemen plechtig
ten uitvoer brengen. De politie kwam
echter gewapend met revolvers. Messen
en revolvers zijn geen gelijke wapenen
ons boertje was daarom zoo verstandig
door een zijraam den aftocht te blazen,
om buiten bereik der gevaarlijke instru
menten te geraken, die hem zoo'n schrik
hebben aangejaagd, dat hij nog niet
weer in de echtelijke woning is terug
gekeerd.
Volgens het verschenen tijdschrift
der Nederlandsche Heidemaatschappij,
telde de maatschappij op 20 Januari j.l.
85 begunstigers en 1383 leden. Een cijfer
dat, om te beginnen, reeds iets te be-
teekenen heeft, doch indien de maat
schappij hare bestemming bereiken zal
wel vertiendubbeld verdient te worden.
Ten noorden van Petten en ten
zuiden van Kamp is bij den laatsten
storm de voet van de duinen geheel weg
genomen, waardoor de vroeger afhellende
zandheuvels thans steile rotsen gelijken.
De Hondsbossche en de Pettener zeewe
ringen hebben nagenoeg geene schade
gehad.
Men schrijft aan de N. R, Ct.:
«Dezer dagen in Baarderadeel toevende,
bespeurde ik, hoe het bijgeloof ook daar
nog niet de wereld uit is. Men verhaalde
mij var, een man, die eene kwaal had,
hetgeen door een ander, «die wat meer
wist dan een gewoon mensch", was toe
geschreven aan het feit, dat hij in den
laatsten tijd te veel gebraden aardappels
had gegeten. Dit was kras, want de man
had in geen jaar gebraden aardappels ge
had. Is dit staaltje vermakelijk, betreu
renswaard is zeker het volgende
Eene vrouw te Cubaard moest die
plaats metterwoon verlaten, omdat zij
aldaar voor eene heks werd aangezien.
Zij ging naar Spannum, maar ook daar
had zij last van dat bijgeloof, totdat zij
eindelijk te Winsum eene woonplaats
vond, waar de menschen haar met vrede
laten. Deze vrouw is de oude dienstbode
van een vroegeren Doopsgezinden predi
kant in de buurt, dien ze jaren lang
trouw gediend heeft, zoodat zij dan ook
thans leeft van een legaat, door hem aan
haar vermaakt.
De gemeenschap tusschen de Lang
straat en het Land van Heusden en Al-
tena is weder hersteld. Had het vloed
water binnen weinige uren eene schrik
barende hoogte bereikt, bijna even spoe
dig was het ditmaal verdwenen.
Met uitzondering van het wegdrijven van
eenige hekken en palen, en de schade
welke eenige handeldrijvenden door de
verbroken gemeenschap moesten beloopen,
heeft het water aan de uitgestrekte hooi
en weilanden belangrijke voordeelen ver
oorzaakt. De schadelijke veldmuizen, die
de graswortels afknagen en de landerijen
als 't ware omploegen, benevens de mol
len, die door hun wroeten heuvelen en
dalen maken, zijn nu opgeruimd, terwijl
het achtergebleven slib de bemesting niet
weinig in de hand heeft gewerkt. Wel
is waar zijn ook nu weder eenige gaten
in kaden en dijken gespoeld, doch dit
komt den arbeiders, die in den tegen-
woordigen tijd weinig met graven en op
halen van dammen en slooten te doen
hebben, ten goede, terwijl nu van den
nood een deugd gemaakt moet worden.
Bovendien zijn de waterschapbesturen
in deze streek er spoedig bij om, waar
het noodig is, herstellingen aan te bren
gen. In dergelijke gevallen worden de
kosten niet ontzien.
De Heer J. Braakman te Hillegom,
die eene eigen wereldtaal uitdacht, welke
hij «Mundolinco" doopte, deed thans het
eerste nummer verschijnen van een daar
aan gewijd maandblad, genaamd Miso
Tempo (onze tijd). Volgens de daarin
voorkomende artikelen, is de taal gevormd
door uit de schoonste natuurtalen de
grondbestanddeelen te nemen. Voor den
Spanjaard, Portugees, Italiaan, Franscli-
man of iemand die eene Zuid-Europee-
sche taal machtig is, is de bestudeering
van Mundolinco maar een kinderspelletje,
zoo wordt gezegd.
Ziehier een staaltje van «Mundolinco,"
de vertaling van den zin: „niets is zoo
gemakkelijk te leeren, de spraakkunst is
zelfs buitengewoon:"
Non resso essos ite fasile diseros, el
grasnatico essos misme ecstraordine.
Dr. Kerckhofls te Parijs, de groote
Volapukman, wien eene spraakkunst van
Mundolinco ter kennismaking toegezon
den was, geloofde niet dat er één ster
veling 't zou gaan leeren.
In het Gorselerbosch bij Epe zijn
drie herten en twee reeën geschoten.
Omdat de hotels te Leider, geen
ruimte genoeg bevatten om aan al de
leden van het 2e Genees- en Natuur
kundig Congres logies te verleenen, heeft
de ontvangst-commissie zich gewend tot
het bestuur van het studentenkorps aldaar,
met dit gevolg, dat 50 studenten hunne
kamers voor de gasten beschikbaar heb
ben gesteld.
In een buitengewoon Politieblad
wordt gesignaleerd Jan Johannes de Snoo,
gemeenteontvanger te Kloetinge, geb. te
Hendrik-Ido Ambacht, oud 34 jaren, haar
en knevel zwart, verdacht van verduiste
ring van gelden door ec-n ambtenaar.
De officier van Justitie te Middelburg
verzoekt aanhouding en opzending.
De Rijn wordt tegenwoordig beva
ren door circa 6500 schepen en 635
stoombooten. Het grootste laadvermogen
van een schip bedraagt 25,000 centenaars.
De eersteling der lijn, welke eene
geregelde maandelijksche vaart tusschen
Rotterdam en Zuid-Afrika zaljonderhouden,
het st. Nubian 3081 reg. tons, is ver
leden week Zondag namiddag te Rotter
dam aangekomen en nam Maandag mor
gen de lading in, bestemd voor Zuid-
Afrika.
Die lading bestond bijna uitsluitend uit
Holllandsche voortbrengselen en bedroeg
±120 tons.
De volgende boot dezer lijn welke de
haven van Rotterdam zal aandoen; is de
«Durban", 2800 reg. tons, welke boot
uitmuntend is ingericht voor passagiers
le, 2e en 3e klasse.
De Durban zou van Rotterdam ver
trekken 9 Maart a. s.
Doch naar is gemeld, zal in plaats van
het st. «Durban" het st. «Pretoria", 3199
tons, die beurt waarnemen en dus des
morgens van dien dag te Rotterdam worden
verwacht, om zoo mogelijk dienzelfden