NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
DE GELDKOFFER.
No. 43.
Woensdag 29 Mei 1889.
Achttiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
1MERSF00RTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A.. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentie ni
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend,
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Van 't Loo worden zeer verblijden
de berichten vernomen. De Koning bevindt
zich zeer wel. Zijne oude kwaal doetzicb
in zeer zwakke mate gevoelen. De docto
ren zijn bijzonder tevreden over hun hoo-
gen lijder. Meer dan waarschijnlijk zal de
Koning geen builenlandsche reis onderne
men.
Naar men verneemt zal H. M. de
Koningin zich heden Woensdag van het
Loo met een extra-trein naar Neuwied
begeven,teneinde eenige dagen ten bezoeke
van de vorstelijke familie aldaar te verblij
ven.
De Stuats-Ct. bevathetvolgende ko
ninklijk besluit:
erkend als te behooren tot den Nederl.
adel, met de praed. vanjonkh. en van jonkvr.
GerhardusBernardusDe Sigers TherBorch,
te Zeist, met zijne wettige zoo mannelijke
als vrouwelijke afstammelingen.
Tusschen de Departementen van
Oorlog en van Waterstaat zal eerlang
een overleg plaats hebben omtrent de
maatregelen, welke van Regeeringswege
kunnen worden genomen tot verbetering
van het paardenras en ter bevordering
van de paardenfokkerij in het binnenland.
Daarbij zal worden overwogen of subsi-
diën kunnen worden verleend aan de ver
schillende genootschappen, welke zich de
bevordering der paardenfokkerij ten doel
stellen. Meer dan tot nu toe bij de door
het Departement van Oorlog verleende
ondersteuningen het geval is, zou daar
bij op den voorgrond moeten staan, dat
zoodanige ondersteuningen slechts worden
verstrekt, onder voorwaarden, welke eene
degelijke verbetering van het paardenras
voldoenden waarborgen.
Ter voorziening in de middelen om
het in aanbouw zijnde nieuwe weeshuis
te Neerbosch te meubelen,zal een tombola
zonder nieten gehouden worden, waarvoor
loten a f 1, te bekomen zijn.
Het zal voldoende zijn op dezegoede zaak
de aandacht te vestigen om daarvoor al-
gemeene deelneming te verkrijgen.
In de Zaterdag, 25 Mei 1.1. gehouden
gewone Algemeene Vergadering van Aan
deelhouders der Nederlandsche Algemeene
Maatschappij van Levensverzekering Con
cordia te Rotterdam, werd uitvoerig verslag
uitgebracht over het afgeloopen boekjaar
en rekeningen verantwoording overgelegd.
Na aftrek van de wegens sterfgeval en
roiement afgeloopen verzekeringen was uit.
1888 van kr3cht f 314040 kapitaal met
f 12420.45 jaarlijksche premie en f 154.48
koopsom. De gemiddelde leeftijd der ver
zekerden was 22 jaar en 31 dagen en de
doorsnede van elke verzekering f 72.26
met f 3.74jaarlijksche premie per f100.
kapitaal. De werkelijke sterfte was li5"
personen met f 901.kapitaal lager dan
de berekende sterfte deedverwachten. De
gezamenlijke bezittingen der Maatschappij
bedragen fd01456.69'/2 waarvan f93184.69
uitstaande onder derden. Daar de overwinst
zulks toeliet, werd op voorstel vanCom-
missarissen besloten tot uitkeering aan
Aandeelhouders van 4 pCt. over hun stor
ting.
Naafloop der gewone Vergadering werd
eene buitengewone Vergadering gehouden
van Aandeelhouders, waarin, met het oog
op de uitbreiding, met algemeene stemmen
besloten werd tot vergrooting van het ka
pitaal en dit vastgesteld op één millioen
gulden.
Onder de werklieden aan de Tank-
petroleum-inrichtingen onder de gemeente
Charlois (Z.-H.) dreigde Zaterdagmiddag
eene werkstaking te zullen beginnen,
welke van le voren scheen georganiseerd
te zijn. Het loon van fl.65 wilde men
verhoogd zien tot f2, hetwelk door de
werkgevers beslist geweigerd schijnt te
zijn. De politie trad krachtdadig op, toen
men beproefde, degenen, die tegen het
oude loon aan hel werk wilden gaan,
daarin te verhinderen.
Hoewel enkele personen de gemoede
ren in gisting zoeken te houder, was er
toch in den namiddag voldoende werk
volk op de inrichtingen om de zaken niet
te doen stilstaan.
De gemeente- en Rijks-politie bewaakt
het terrein voortdurend.
Te Ede is Zaterdagmiddag omstreeks
halfdrie, bij een hevig onweder, de blik
sem geslagen in den toren bij de Herv.
Kerk. Ongeveer zevenhonderd leien wer
den afgerukt of stukgeslagen, zonder
echter brand te veroorzaken.
Te Stadskanaal is de bliksem geslagen
in den stoomolie- en korenmolen van F.
Doornbosch. Een roede werd in tweeën
gespleten en een gedeelte der zwikstelling
beschadigd. Een knecht, die in den molen
was, geraakte bedwelmd, doch kwam
spoedig weer bij.
Te Heiligerlee is de bliksem geslagen
in de boerenbehuizing van P. Dik. Het
geheele gebouw is afgebrand. De inboe
del, die niet was verzekerd, is gedeelte
lijk gered. Het huis was verzekerd.
Zaterdagmiddag 18 Mei ontlastte
zich boven Nunspeet en Doornspijk een
onweder gepaard met een ontzettenden
regen. Een geheele streek lands tus
schen genoemde plaatsen, anders nog al
hoog gelegen, stond in korten tijd zoo
onder water, dat de koeien tot aan den
buik er in gingen. Bij de boeren kwam
het de woningen in en over 't geheel ge
leek het op een overstrooming. Aan de
te veld staande rogge en andere gewas-
is zeer veel schade toegebracht,
Omtrent het ongeluk in het kamp
bij Oldebroek meldt de Ziv. Cf.:
Vrijdag middag 24 dezer omstreeks 4
uur, woedde hier een allerhevigst onwe
der. Het hagelde niet, maar het regende
ijs. De bliksem was niet van de lucht.
Elk oogenblik kon men bliksemstralen
in den grond zien slaan. Verschillende
personen namen horizontale stralen waar,
die als het ware over de heide slingerden.
Terwijl dit onweder op het hevigst
was, begaf zich een sergeant met twee
wagens elk met 4 paarden bespannen,
huiswaarts, toen plotseling de vier paar
den van den voorsten wagen neerstortten.
De vooriijder vloog uit der. zadel en
kwam voor zijn span op den grondhij
was even als de 4 paarden door den blik
sem gedood. Een ander kanonnier, die
bij den wagen stond, werd ter aarde ge
slingerd. Hoewel zijne beenen hunnen
dienst weigeren, zal dit waarschijnlijk
wel van voorbijgaanden aard zijn. De
achterrijder is, terwijl de paarden onder
hem gedood werden en hij met zijn paard
ter aarde viel, als door een wonder geheel
ongedeerd gebleven.
Te Grouw zag men eensklaps in
twee tegen overgestelde richtingen brand.
Het bleek spoedig, dat de bliksem was
ingeslagen in de boerderijen van Meinte-
ma te Vriens en van den Berg, onder
Grouw. Beide gebouwen rijn tot den
grond toe afgebrand.
Te Gestel werd Vrijdagmiddag een
knaap bij het eten van zijn boterham
door den bliksem getroffen en bleef op
de plaats dood.
Vanwege de Oostenrijksche is aan
de Nederlandsche Regeering ten geschenke
aangeboden een exemplaar der prenten
behoorende bij het sedert eenigen tjjd
onder beschermheerschap van nu wijlen
den Kroonprins Aartshertog Rudolf van
Oostenrijk in het licht gegeven werk,
getiteld Oesterreichisch-Ungarische Mo
narchie in Wort und Bild.
Deze prenten zijn gedurende de eerst
volgende drie maanden in het Koninklijk
Kabinet van Schilderijen te 's Graven-
hage voor het publiek ter bezichtiging
gesteld.
De gecostumeerde schaakpartij met
levende figuren, welke te Utrecht in Juni
a. s. zou worden gehouden, gaat niet door.
In plaats daarvan zullen over eenige we
ken door de heeren Jhr. van Foreest en
Tresling uit Amsterdam, in het park
Tivoli te Utrecht proeven gegeven worden
van hunne gewaardeerde talenten in het
simultaan- en blindelingsspel. De borden
zullen bezet worden door leden van de
Utrechtsche werk lied en-schaak ver eeniging
terwijl ook de bezoekers van Tivoli als
tegenspelers kunnen aanzitten.
Zaterdagmiddag had aan den Am
stel te Amsterdam een treurig ongeluk
plaats. Eenige knapen waren met roei
schuitjes gegaan naar een weiland achter
den omval, en zich daar ontkleed om te
zwemmen. Een hunner, die daarna met
een ander ontkleed in een schuitje was
gegaan, zeide dat hij niet zwemmen kon
en dus liever aan den kant bleef. »Je
moet zwemmen!" riep toen de jongen,
die bij hem was en meteen gaf hij zijn
ruim vijftienjarigen makker een duw. Deze
sloeg achterover in 't water en zonk weg
om niet meer boven te komen. De on
gelukkige knaap, Cornelis Koelman, het
eenige kind zijner moeder, die in de Fer
dinand Bolstraat woont, werd 's avonds
levenloos opgehaald, nadat geruimen tijd
was gedregd. Het lijk werd naar het po
litiebureau aan den Ringdijk gebracht.
Degene, die wij onderstellen de onschul
dige oorzaak te zijn van des anderen dood
een vijftienjarige knaap, werd gear
resteerd en van de zaak proces-verbaal
opgemaakt.
Het album, behoorende bij de ge
denkpenningen, welke Z. M. den Koning
den 12en Mei jl., namens de ingezetenen
van Utrecht werden aangeboden, is 21 de
zer aan Z.M. opgezonden.
Dit stuk, uit blauw chagrin leder ver
vaardigd, was versierd meteen gekroonde
W en bevat 300 bladen, waarop de namen
van 3000 deelnemers.
De bevolking van het rijk op 1
Jan. 1889 bedroeg 2.232.183 mannen,
2.273.749 vrouwen, totaal 4.505.932.
De oudstrijder W. van Aken, dra
ger van het Metalen Kruis, wijl hij als
lancier aan den tiendaagschen veldtocht
heeft deelgenomen, is te Enkhuizen in
den ouderdom van 86 jaren overleden.
«Onder begunstiging van prachtig,
mooi, niet al te warm weder had Zondag
op het Spaarne te Haarlem, de jaarlijk
sche studenten-roeiwedstrijd plaats. Dui
zenden en nog eens duizenden bewogen
zich langs de oevers, terwijl tevens een
aantal meer gefortuneerden op de prach
tig versierde booten had plaats genomen.
Als nummers voor den wedstrijd prijkten
op het programma: 1°. De universiteits
wedstrijd 2». Jonge twee3°. Oude twee
4°. Jonge vier en 5°. Scullings match.
Het vorige jaar behaalde Laga. van Delft,
den prijs in het hoofdnummer van den
strijd in 12 min. 52 sec, thans was
Njord de gelukkige zij deed er 13 min.
49 sec. over, Laga 14 min. 4 sec. Van
de jonge twee won Njord in 15 min.
52 sec.; van de oude twee Laga in 14
min. 56 sec., en van de jonge vier Njord
in 13 min. 32 sec., terwijl Nereus de
tweede was. Voor de sculling match
waren alleen Njord en Laga ingeschre
ven. Njord won ook hier. Van de rijk
getooide booten en bootjes blonk natuur-
vroolijke mu2iek, geen dissonnant werd
gehoord er heerschte een recht prettige
stemming en te ruim 5 uur was alles
afgeloopen. 's Avonds was er, behalve
muziek in den Hout, ook vuurwerk en
Een ware geschiedenis uit Thüringen,
DOOR
AXDRÉ HUGO.
67) Welke pen zou in staat zijn het
tooneel, dat nu volgde, te beschrijven I
Arthur meende te droomen, maar onwil
lekeurig breidde hij zijn armen uit naar
de schoone bleeke vrouw, die hem ver
zoenend tegenlachte. Nog altijd geknield
riep hij, verrast en vol zaligheid aVerena"
Over het gelaat des dokters vloog een
glimlach van voldoening. Het middel was
blijkbaar goed gekozen en deed zijne
werking.
iVerenal" riep Arthur nogmaals en in
zijne bevende stem hoorde men de wisse
ling van aandoeningen die hem door
stroomden aVerena, vergeving I"
Meer kon hij niet uitstamelen, zijne
krachten verlieten hem, hij begon te
wankelen. Daar trad, als een heerlijk
beeld uit eene omlijsting, de vrouw in
wit uit de deur, zweefde naar Arthur
toe en terwijl zij zijn gebukt hoofd om
hoog hief, zag zij hem lang, lang in de
oogen.
»Ja, het was Verena, de werkelijke
V'erena. En zij boog zich tot den knie
lende en kuste zijn voorhoofd.
Dit laatste had de dokter bevolenAr
thur, die zijn voorhoofd ontwijd hield,
moest door de kus eener engel op de
plaats, waar hij meende dat het Kaïns-
teeken brandde, tot de overtuiging komen
dat hij dwaalde en daardoor uit zijne
dwaling gebracht worden.
Arthur, ik vergeef ui" fluisterde Ve
rena, en haar kus, het toovermiddel eener
heilige, herhaalde zich.
Daar verhief zich langzaam Arthur's
gestalte en stom van vreugde en zalig
heid sloot hij zijn vrouw in zijn armen,
zijn wedergevonden vrouw. In de verruk
king der verzoenende omarming klonk
als een zilverklokje de fijne stem van een
kind de vrouw des dokters 'rad nader
en legde den kleinen engel, die de
handjes naar Arthur uitstrekte, in diens
arm.
»Uw en mijn zoon!" fluisterde Verena.
ïEen nieuwen band voor den nieuwen
bond I" verduidelijkte de vrouw des dok
ters.
Een dankbare blik uit Arthur's oogen
verried haar diens volkomen genezing.
Aan den groep, door de hereer.igden
en hun kind gevormd, sloten zich nu ook
met vochtige oogen de verzoenende va
ders van het jonge paar aan, om de ge
lukkigen te zegenen.
De dokter had intusschen een groot
blok hout in den haard geworpen en
weldra verhief zich een geweldige vlam,
bijna een brandstapel gelijk, waartoe ze
ook spoedig dienen zou.
De dokter namelijk verzocht de aan
wezigen eenige woorden tot hen te mo
gen richten, en wees kortelijk op het de
monische van den zwarten koffer, die van
zulke ongelukkige gevolgen geweest was
voor eene geheele familie.
»In de middeleeuwen verbrandde men
heksen en toovenaars," besloot hij zijn
toespraak. ïlk ben van oordeel dat de
betooverde koffer dit lot duizendwerf ver
diend heeft en hoop, terwijl ik den koffer
rnet uw goedvinden ten vlamme doern,
dat alle twist, alle ontevredenheid, alle
smart en leed, alle miskenning, toorn en
haat met hem mogen verbranden."
De dokter vatte den kleinen koffer aan
en wierp dien in het vlammend vuur.
De omstanders, diep bewogen, staarden
zwijgend in de vlammen, die met vurige
tongen den koffer lekten en dezen lang
zaam in den asch legden.
»En nu," sprak de dokter, nadat hij
nog eenig hout op den koffer had ge
worpen, «laat ons nu naar de eetzaal
gaan. Een klein feestmaal moet de alge
meene verzoening van-heden besluiten."
Allen namen het aanbod des dokters
aan.
In de feestelijke stemming werd de
Kerstavond doorgebracht totdat het uur
van middernacht allen ter ruste riep.
XXVIII.
BESLUIT.
Op eene reis door Thüringen en Fran
kenland bezocht ik een vriend mijner
jeugd. Om kort te wezen, mijn vriend is
de dokter in het krankzinnigengesticht te
St. Wolfgang. Zijn naam zoowel als die
van het gesticht zijn natuurlijk verdicht.
Uit zijn mond heb ik de geschiedenis
van den geldkolfer opgeteekend. Zij is
geheel en al eene ware geschiedenis, al
leen voor de wezenlijke namen moest ik,
zooals van zelf spreekt, verdichte in de
plaats stellen. De dokter gaf mij ook nog
een brief van Verena ter inzage, van
welke ik afschrift nam. Deze brief, dien
ik mijn lezers niet kan onthouden, luidt
woordelijk aldus:
vGeachte heer!
Mijne, bij mijn afreis gegeven belofte,
dat ik u over mijn ontwaken uit den
schijndood eenige korte mededeelingen
zou doen, kom ik bij dezen na.
Uit het verhaal van mijn man weet ge
reeds hoe ik de verwonding bekwam,
welke dien toestand veroorzaakte. Toen
Arthur de kamer had verlaten, voelde
ik nog altijd den stekenden pijn aan
mijne linkerzijde. Het scheen mij toe,
alsof, wanneer ik mij wilde opheffen en
om hulp roepen, eene demonische kracht
mij in de kussens terugwierp en mijn
spraak verlamde. Toen ik nu duidelijk
hoorde, wat de personen, die binnentra
den, over mij zeiden, toen de dokter mij
voor dood verklaarde, het gerecht mijn
lijk bezichtigde en proces-verbaal op
maakte, toen werd het mij voortdu
rend vreeselijker te moede.
Men legde mij in een kist en versierde
die en ik hoorde hen er toen over spre
ken dat Arthur ook doodelijk verwond
was en dat men vermoeden had op een
ontvluchte gevangene. Ik kan den angst
en de smart niet beschrijven, die mij
pijnigden en toch kon ik geen teeken
van leven geven.
Over den tocht op den spoortrein en
het bijzetten in den grafkelder der Fal-