NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
iagdalena's Eed.
No. 93.
Woensdag 20 November 1889.
Achttiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
FEUILLETON,
AMERSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer B Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Uit Algiers wordt geheel onver
wacht het bericht ontvangen van het
overlijden van mr. Leonard Eduard
Bosch, den vroegeren eigenaar en hoofd
redacteur van het «Utrechtse!) Dagblad"
die met echtgenoot en dochter daar ver
toefde, en naar men mededeelt, tenge
volge van een hem overkomen ongeluk,
zeer spoedig gestorven is.
Door de uitgevers van het Gedenk
blad Holland-Antwerpen, de firma van
Ditmar Co. te Utrecht, werd jl. Vrij
dag een bedrag afgedragen van 5000
francs, zijnde de netto opbrengst van de
uitgave van genoemd blad en bestemd
voor de noodlijdenden door de ramp te
Antwerpen.
De nieuwe directeur-generaal der Staats
spoorwegen, de heer J. L. Uluijsenaar,
zal het onder den heer Vrolik tot stand
gekomen premie-stelsel, op het verbruik
van bureau-behoeften, afschaffen.
Ook wordt er over gedacht, de maxima
der mindere bezoldigingen te verhoogen.
De brug over de Zaan te Wormer-
veer nadert hare voltooiing. Den 23sten
dezer maand moet zij gereed zijn. Ofhet
werk tegen dien datum werkelijk zal kun
nen worden opgeleverd, valt nog te be
twijfelen. Zeker is 't, dat de opening voor
het publiek verkeer feestelijk zal zijn en
door hooge autoriteiten zal worden bij
gewoond. Het gemeentebestuur stelde
f400 beschikbaar; er ging deze week
eene lijst ter teekening rond en binnen
korten tijd kon men op f 1200 voor mu
ziek en vuurwerk rekenen.
Twee boerenplaatsen met 72 hec
taren land in de gemeenten Beemster en
Beet9, behoorende tot de nalatenschap
van Mejonkvrouwe M. M. Snoeck van
Loozen hebben in publieke veiling opge
bracht f200,250.
In een zeer druk bezochte verga
dering der kiesvereeniging «Vooruitgang"
te Haarlem is, in strijd met het gevoelen
van het bestuur, na een langdurig debat,
de volgende motie aangenomen, door den
heer A. Merens Sr. voorgesteld«de
kiesvereeniging enz., acht het in het be
lang van het Nederlandsche volk, dat de
Eerste Kamer hare goedkeuring aan de
wet onthoude", met meerderheid van
stemmen aangenomen.
De heer Farncombe Sanders lid der
Tweede Kamer, uitgenoodigd om aan hel
debat te komen deelnemen, had, in een
uitvoerig schrijven zich verontschuldigd,
wijl hij dergelijk optreden een ernstig
gevaar achtte voor den regelmatigen gang
onzer Staatsinstellingen, en voor de goede
verhouding tusschen de beide Kamers.
De minister van justitie heeft zijn
besluit, waarbij het dragen van de bonds-
en dienst-medailles, uitgereikt door het
hoofdbestuur van den algemeenen Nejer-
landschen Politiebond, aan rijkspolitie
ambtenaren, leden van den bond, wordt
verboden, in dien zin gewijzigd, dat het
niet geoorloofd zal zijn, in dienst die
medailles te dragen. Buiten dienst zal
het vergund zijn.
Een groote soldatenkrijgsraad ge
houden in de zaal in de Gerard Dou-
straat, te Amsterdam was eergisteren-
ochtend hetgene waarbij kommandant
Herb. H. Booth, een zoon van den be
kenden generaal, in het Leger des Heils
optrad.
In een stampvolle zaal. waarin een
inderdaad net publiek uit alle standen
was samengestroomd, zoodat geen hoekje
onbezet bleef, deed de kommandant, wien
groote roode lettters op witte doeken
een «Welkom" toeriepen, zwaaiende met
de unieformpet en onder den kreet Hal
leluja waarop het publiek meteen Amen
antwoordde, zijn intrede. Herbert Booth
is een slank gebouwd man, in de kracht
des levens, met fraai gevormde gelaats
trekken en oogen, die tintelen van geest
drift. Hij heeft een zoetklinkende, zachte
stem, die zich echter orider het spreken
langzamerhand uitzet en wel in staat is
eene dweepzieke schare mede te sleepen.
Dadelijk na het welkomslied dat hem
was toegezongen, waarbij de gevierde
kommandant zelf de harmonica bespeelde
en een gebed voor hem was opgezonden
ging hij zelf de schare voor in den ge-
bede om toen een rede te houden welke
de staf-kapitein Schoch voor hem uit liet
Engelsch vertaalde en die uit de aanwe
zigen tal van Halleluja's en Amen's deed
oprijzen. Overigens was de samenkomst
gelijk aan dien, welke alhier meer plaats
hadden. Maandag avond te 8 uur is er
in den «Heilstempel" op het Rapenburg
een groote demonstratie, waarin Her-
bert Booth wederom zal optreden.
De schr. der brieven uit 's-Hage
in de Zw. Ct. blijft gelooven, dat de aan
neming der onderwijs wet verzekerd is
behoudens niet te voorziene afwezig
heden natuurlijk. Een lid der 1. Kamer,
zelf beslist tegenstander, verklaarde hem
vast op de aanneming te rekenen. Komt
dit uit, dan is hierbij de invloed van de
hoogleeraren Fruin, Buys en N. G. Pier-
son zeker niet te miskennen. Natuuilijk
moest het advies van zulke hoogst be
kwame mannen indruk maken, waar de
Eerste Kamer, geheel tegen de gewoonte
in, verlokt zou worden de ernstigste cri
sis, die Nedeiland na '48 nog zou ge
kend hebben, te doen ontstaan.
In de Tweede Kamer is thans elec-
trisch licht aangebracht. Voorloopig heeft
men het gaslicht er nog bijgehouden voor
het geval er eens iets aan 't electrische
mocht haperen, ofschoon daarover geen
klachten worden vernomen. Tegenover
de verslaggevers der dagbladen heeft de
huishoudelijke commissie zich zeer ver
dienstelijk gemaakt door het nieuwe licht
op de journalistentribune aan te brengen
in groene kelken, die op de lessenaar
een lichtgroen zacht licht werpen, dat
weldadig voor de oogen is.
Nederland blijkt opzichtens de zwen-
delarij met geheimmiddelen meer en meer
een geïsoleerd standpunt in te nemen.
De meeste dier kwakzalverijen komen uit
het buitenland, zoowel bij ons als in an
dere landen. Voor de bereiding en den
verkoop binnenlands zijn meest overal
beperkende bepalingen tri 't leven geroe
pen en bovendien binnen eigen grenzen
zijn de vervaardigers of zoogenaamde
uitvinders vaak te zeer bekend om zich
als bijzonder wetenschappelijke of ver
dienstelijke personen te kunnen voordoen,
maar buiten gelukt dit gemakkelijker en
vinden zij daarom eerder lichtgeloovigen
en koopers.
In vele staten van Europa is, teneinde
dit te voorkomen, de invoer van vele of
sommige geheimmiddelen verboden, zoo
als in Rusland en in Oostenrijk, of zijn
andere wettige en beperkende maatrege
len bij den invoer aan de grenzen vast
gesteld. Ook in Spanje is reeds door een
Kon. besluit van 16 Juni 1885, zooals
ons dezer dagen bekend werd, d« invoer
van buitenlandsche geheimmiddelen ver
boden. Alleen Nederland doet niets en in
dit isolement ligt zeker geen kracht, zegt
het Mdbl. tegen de Kwakz.
De herstelling der viaducten bij
het centraalstation tc Amsterdam zal,
volgens het aan den minister uitgebrachte
verslag der deswege benoemde com
missie, ongeveer f500,000 moeten kosten.
De sociaal-democraat Pierlot is,
ter zake van beleediging van den burge
meester van Leiden, tot 1 maand gevan
genisstraf veroordeeld.
Zijn daad, maar hun schuld. Te
Rotterdam stond onlangs een 18jarig
kantoorbediende, voorzitter der Sociaal-
Democratische Jongelingsvereeniging, al
daar, terecht, onder de beschuldiging
van vervalsching van een postwissel, wat
de Werkmansbode aanleiding gaf, om te
schrijven, dat, indien de beschrijving
gegrond was, «de sociaal-democratische
opvoeding al heel weinig vruchtbaar
blijken zou".
«Gemeen" en «hoe min', roept
daarover de redactie van Recht voor
Allen, zich van dc zaak afmakend met
de opmerking, dat die jongeling wel
christelijk of liberaal kon zijn opgevoed.
Dus zich van den domme houdend, alsof
zij niet begreep, dat gedoeld was op de
omgeving, waarin de betrokkene zich
thans beweegt.
Overigens heeft zij natuurlijk slechts
een ontkennend antwoord te wachten
op haar vraag, of de daad in kwestie
«iets zou getuigen tegen het socialisme",
namelijk, dat wel en deugdelijk te on
derscheiden is van de sociaal-democra
tische prediking, zooals wij die kennen
in ons land. Wat deze betreft, gaat het
zeker niet aan, tusschen haar en de door
dien Rotterdammer gepleegde daad een
noodzakelijk verband te leggen. Bedenkt
men echter, dat bij die prediking woor
den, als «diefstal" en dergelijke, schering
en inslag zijn, dan is het zoo heel won
derlijk nog niet, indien het mogelijk ge
acht wordt dat zij er toe heeft bijge
dragen, om dezen halfwassene te brengen
tot een handeling, waarvoor hij, wanneer
hij er schuldig aan bevonden wordt, in
den kerker boeten moet.
O, wij weten wel, dat de sociaal
democratische volksleeraar, zich hullend
in den mantel der onschuld, zijn ter
minologie slechts zegt te bezigen in
«wetenschappelijken", in «economischen"
zin. Maar zou hij zich dan nooit de vraag
voorleggen, of het vuur, waarmee hij
speelt, niet een zeer gevaarlijk vuur is
voor de knapen er. onontwikkelde mannen,
tot wie hij zich wendt? of er daaronder
niet kunnen en moeten zijn,'die de woor
den, welke gestadig hun in de ooren
worden geblazen, gansch anders opvatten
dan naar het begrip, hetwelk hij voor
zich er aan verbindt?
Zie trouwens het tweede feit, waar
voor diezelfde achttienjarige terecht
stondditmaal zonder schroom beken
nend, wat hem te laste werd gelegd.
Hij heeft een opruiend geschriftje saam-
gesteld, waarin de lotelingen worden op
gezet, om, eenmaal in militairen dienst
ingelijfd, opzettelijk niet te voldoen aan
bevelen hunner meerderen, gebruik te
maken van hun wapenen, en te weigeren
de diensten te verrichten, die van hen
als zoodanig mochten gevorderd worden.
Van dat stuk heeft hij op de drukkerij
der sociaal-democratische partij duizen
den exemplaren laten drukken en dezen
heeft hij naar Amsterdam gezonden ter
uitreiking op de openbare straat bij ge
legenheid van de loting. Zóó mooi vond
hij zijn geschrijf en zóó ijdel was hij er
op, dat hij zich tot de justitie wendde
met de vraag, waarom de zaak nog
altijd niet werd vervolgd. Zijn verded:ging
voor den rechter zelf voordragend, ver
gastte hij dezen op zijn wijsheid over
de politiek van België, over gebeurte
nissen te Amsterdam, over het socialisme,
dat men den kop wilde inknijpen, enz.
Voor hem, die in de sociaal-democra
tische literatuur eenigermate thuis is,
kan het geen twijfel lijden, dat men
hier in allen gevalle te doen heeft met
een vrucht van het zaad. hetwelk door
de leiders zoo kwistig wordt uitgestrooid.
Hun geweten moet wel dikhuidig zijn,
indien zij, bij de veroordeeling van dezen
ongelukkigen praalhans, zich niet verant
woordelijk gevoelen voor datgene, _wat
hij deed, maar wat hun schuld is.
(Soc. Weekbl.)
BOOR
Cli. DESIÏS.
0Naar het Franseh.)
7) Wel, antwoordde de brigadier, het
bevelschrift te voorschijn halende dat hem
was ter hand gesteld, ziehier het bevel
tot overbrenging naar de gevangenis te
Mirecourt.
De gevangenis! gilden de kinderen
die zich onstuimig in de armen huns
vaders wierpen.
Hij ook scheen vernietigd, wanhopend.
Magdalena alleen bleef kalm. 't Verhoor
had haar reeds doen beseffen dat deze
beproeving zou komen zij had er zich op
kunDen voorbereiden. Haar bleekheid alleen
verried hare aandoening. In haar donkere
oogen was geen traan zichtbaar, maar
somber vuur dat een moedig besluit ver
ried. Zij was een dier vrouwen, die,
wel verre van zich door het ongeluk te
laten vermeesteren, integendeel krachti
ger worden als de slag treft en al hare
krachten verzamelen om beter tegen den
rampspoed te kunnen strijden.
Voor het oogenblik was alleen berus
ting mogelijk. Magdalena begreep het en
sprak daa>om met evenveel verstand als
teederheid.
Jan, gehoorzaam. Uw onschuld zal
aan den dag komen Opdat het geschiede
op een schitterende wijze, moet gij zelfs
de gevangenis en de terechtstelling ver
duren. Daarom, moed gevat!... Twijfel
niet aan de rechtvaardigheid en de goed
heid van God!
Ja, ja! stamelde hij, verbijsterd,
terwijl zware tranen over zijn gelaal rol
den. Men zal inzien dat het eene vergis
sing, eene noodlottige dwaling is!.... Maar
zoo te worden gescheiden van al wat ik
liefheb!.... En zoo ver! voor zoo lang
wie weet misschien voor eeuwig!
Wilt gij wel zwijgen! antwoordde
Magdalena en niet zulke gedachten hebben.
Iets in mijn binnenste zegt mij dat gij
ons weldra zult worden teruggegeven. In
afwachting daarvan, zullen wij ons te
Mirecourt vestigen zoo het ons wordt
toegestaan en zoo niet in een of ander
huis in de nabijheid er vanGij zult
ons kunnen zien of ten minste gij zult
weten dat wij daar dicht bij u zijn, voor
u biddende, aan u denkende, bij u van
harte
Het rijtuig hield voor de werkplaats
op.
Het was de reiskoets van den maire,
bedekt door een kap en lederen schermpjes.
Als laatste bewijs van deelneming had de
maire den gevangene de vernedering
willen besparen in eene kar te worden
vervoerd ten aanschouwe van de gansche
bevolking.
Kom, sprak de brigadier, 't is tijd
Niettegenstaande al de moeite die hij
zich gaf om zich stevig te houden, voelde
die oude soldaat zich hoe langer hoe meer
bewogen. Een zijner gendarmes gaf hem
handboeien; maar overheerscht door de
beweging van afschuwen den smeekenden
blik van Magdalena, gaf hij ze terug en
zeide hij, zoodat zij hem alleen kon ver
staan
Wel nu, dat dan niet! maar hij
moet medegaan.... dat is de order!
Jan Michaud zag en hoorde het. Hij
stond op en zeide:
Ik ben gereed.
Maar Jeannette en Piet vatten hem op
nieuw. Zij bleven zich aan zijne kleederen
vastklemmen en met hunne armen om
strengelen. Hij boog zich tot hen en om
armde hen na elkander en et scheen geen
eind te zullen komen aan de wanhoops
kreten en de tranen.
DaaraaD moest toch een einde komen.
Nu was weder Magdalena de krachtigste.
Zij nam de kinderen op, en trok ze
zacht van hun vader weg, en hem nog
maals een kus op het voorhoofd, drukken
de, sprak zij
Ga!
Hij snelde in den wagen. De brigadier
plaatste zich bij hem en legde de zweep
over het paard dat in galop voortsnelde.
De menigte, zich bedrogen ziende in
hare verwachting otn hem te kunnen uit
jouwen braakte nu een aantal verwen-
schingen en spotternijen uit.
Ten einde raad zonk Magdalena neder
op de schraag waar haar man zoo aan
stonds nog gezeten had en smolt weg in
tranen.
O, riep zij zuchtende uit, die booze
menschen
Dien eigen avond vertrok zij met de
diligence naar Mirecourt.
Sedert dien tijd was zij niet meer te
Vittel teruggezien.
V.
In hechtenis.
Onder de instellingen die ons eerbied
en vertrouwen afdwingen, behoort voor
zeker die der jury.
Twaalf vrije burgers, op wie geen smet
hoegenaamd rust, worden bij het lot
aangewezen. Zij hooren bij de behande
ling der zaak de debatten aan, waarbij
het voor en tegen met vrijmoedige on
partijdigheid wordt in 't licht gesteld zij
luisteren naar de voorlezing van de acte
van beschuldiging, naar de getuigennaar
het requisitoir van den ambtenaar van
het openbaar Ministerie, naar de verdedi
ging en dan doen zij, als eerlijke, onaf
hankelijke mannen, naar hun geweten,
uitspraak.
Veroordeelen zij tot de doodstraf, dan
dient de schuld oveituigend te zijn be
wezen en de gepleegde daad verschrik
kelijk te zijn. Zoo zij vrijspreken, zou
men ineenen dat daarmede de zaak ge
ëindigd was. Toch is dit niet altijd het
geval. Het Openbaar Ministerie, onver
zoenlijker dan de rechters, houdt wel
eens de schuld vol van iemand wiens
De lezer zij indachtig bij dit en de vol
gende hoofdstukken, dat hij Franscbe toestan
den voor oogen heeft. Is onze wetgeving ook
al op Fransche leest geschoeid, in vele opzich
ten wijkt de behandeling van rechtszaken in
Frankrijk af van die in Nederland, niet het
minst ten opzichte van de juiy, die maar kort
stondig hier te lande bestaan heeft, en over
wier nut de rechtsgeleerden bij ons het niet'
eens zijn. Ten einde niets te kort te doen aan
het verhaal, hebben wij echter gemeend een
voudig te moeten vertalen wat de Fransche
auteur schreef. Vert.
