NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
Officieele Publicatiën.
Magdaleea's led.
No. 97.
Woensdag 4 December 1889.
Achttiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
AMIRSFOORTSCII COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
ingezonden stukkon en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
ADVERTENTIE Ni
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertenticn viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
7do VOLKSTELLING.
(Wet van 22 April 1879, Staatsblad No. 63.)
(Konk. besl. van 21 Aug. 1889, Staatsbl. No. 108.)
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Amersfoort, brengen ter algemeenc kennis, dat
dit jaar zal gehouden worden de 7de algemeene
tienjaarlijksche volkstelling.
Deze heeft ten doel de aanwijzing van allen die
te middernacht tusschen 31 December 1889 en
1 Januari 1890 hunne werkelijke woonplaats bin
nen Nederland hebben.
Deze allen worden aangewezen, onverschillig of
zij op genoemd tijdstip in hunne woning al dan
niet aanwezig zijn.
Ook worden aangewezen zij die, zonder werke
lijke woonplaats binnen Nederland te hebben, op
genoemd tijdstip aldaar aanwezig zijn.
Omtrent deze allen moeten de opgaven ver
strekt worden, die gevraagd worden op kaarten,
die tusschen 26 December 1889 en 1 Januari 1890
zullen worden rondbezorgd, en dadelijk na Nieuw
jaar zullen worden teruggehaald.
Door of voor ieder moet aan zijne woning wor
den ingevuld:
eene WITTE KAART (voor een man of jongen)
of eene BRUINE KAART (voor eene vrouw of
meisje).
Bovendien moet door of voor ieder aan de
woning waar hij tijdelijk aanwezig is, ingevuld
worden
eene GROENE KAART (voor een tijdelijk aan
wezigen man of jongen)
of eene ROODE KAART (voor eene tijdelijk
aanwezige vrouw of meisje).
Het hoofd van ieder gezin of de bestuurder van
iedere instelling, gebouw, gesticht of schip, waar
de kaarten worden bezorgd, is verplicht voor dc
behoorlijke invulling zorg te dragen.
Deze zorge er dus voordat aan den teller
wanneer hij de kaarten bezorgtworde opge
geven koev el WitteBruine, Groene of Roode
Kaarten er in de woning noodig zijn.
Overtreding van de voorschriften betreflende
de volkstelling wordt krachtens artikel 20 der wet
van 15 April 1886 (Staatsblad No. 64), gestraft
met hechtenis van ten hoogste veertien dagen of
geldboete van ten hoogste honderd gulden.
De nauwkeurige, door de volkstelling te ver
krijgen kennis der bevolking is eene zaak van
algemeen belang. Tot het verkrijgen dier kennis
is noodig, dat alle vragen op elke kaart met de
meest mogelijke nauwkeurigheid en volledigheid
worden beantwoord.
Op verzoek der Regeering noodigen Burgemees
ter en Wethouders allen rnet aandrang uit, door
nauwkeurige en volledige invulling der kaarten
tot het welslagen der volkstelling mede te werken.
Amersfoort, den 2. December 1889.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
T. A. J. VAN ASCH VAN WIJCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
NATIONALE MILITIE.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Amersfoort,
Gezien de wetten van den 19. Augustus 1861
f Staatsblad N°. 72) en van den 1. Mei 1863
(Staatsblad N°. 44), betrekkelijk de nationale mi
litie, benevens het koninklijk besluit van 17 De
cember 1861 (Staatsblad N°. 127);
Doen te weten, dat op ZATERDAG den4denen
DONDERDAG den 9den JANUARI 1890, telkens
van 's voormiddags 10 tot 1 uur des namiddags,
ten raadhuize der gemeente de inschrijving voor
de nationale militie zal plaats hebben van jonge
lingen, die in den loop van het jaar 1871 geboren
en alzoo in 1891 aan de loting onderworpen zijn.
En brengen hierbij de navolgende wetsartikelen
in herinnering:
Art. 15 «Jaarlijks worden voor de miliiie inge
schreven alle mannelijke ingezetenen die op den
»L Januari van het jaar hun negentiende jaar wa-
»ren ingetreden.
Voor ingezeten wordt gehouden1hij wiens
«vader, of, is deze overleden, wiens moeder, of zijn
«beide overleden, wiens voogd ingezeten is volgens
«de wet van den 28. Juli 1850 (Staatsblad N°.
44)2. hij, die geen ouders of voogd hebbende,
«gedurende de laatste, aan het in de eerste zin-
«snede van dit artikel vermeld tijdstip voorafgaande,
nachttien maanden in Nederland verblijf hield; 3
«hij, van wiens ouders de langstlevende ingezeten
«was. al is zijn voogd geen ingezeten, mits hij bin-
»nen het Rijk verblijfhoude."
«Voor ingezeten wordt niet gehouden de vream-
v»deling, behoorende tot eenen Staat, waar de Ne-
«derlander niet aan den verplichten krijgsdienst is
«onderworpen, of waar ten aanzien van de dienst-
«plichtigheid het beginsel van wederkeerigheid is
«aangenomen."
Art 16. «De inschrijving geschiedt: 1. van een
«ongehuwde in de gemeente waar de vader, of, is
«deze orerleden, de moeder, of, zijn beide overle
gden, de voogd woont2. van een gehuwde en
«van een weduwnaar in de gemeente, waar hij
«woont: 3. van hem die geen vader, moeder of
«voogd heeft of door dezen is achtergelaten, of
«wiens voogd buiten 's lands gevestigd is, in de
«gemeente waar hij woont4. van een buiten
r's lands wonenden zoon van een Nederlander, die
«ter zake van 's lands dienst in een vreemd land
«woont, in de gemeente waar zijn vader of voogd
«het laatst in Nederland gewoond heeft."
Art 17. «Voor de militie wordt niet ingeschre-
«ven: 1. de in een vreemd Rijk achtergebleven
«zoon van een ingezeten, die geen Nederlander is;
«2. de in een vreemd Rijk verblijf houdende zoon
«van een vreemdeling, al is zijn voogd ingezeten;
«3. de zoon ran een Nederlander, die ter zake van
»'s lands dienst in 's rijks overzeesehe bezittingen
«of koloniën woont."
Art. 18. «Elk die volgens art. 15 behoort te
«worden ingeschreven, is verplicht zich daartoe bij
«Burgemeester en Wethouders aantegeven tus-
xschen den lsten en 3tsten Januari."
«Bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis is
«zijn vader, of, is deze overleden, zijne moeder, of
«zijn beide overleden, zijn voogd tot het doen van
«die aangifte verplicht."
Art. 20. «Hij, die eerst na het intreden van zijn
»l9de jaar, doch vóór het volbrengen van zijn 20ste
«ingezeten wordt, is verplicht, zich. zoodra dit
«plaats heeft, ter inschrijving aantegeven bij Bui-
«gemeester en Wethouders der gemeente waar de
«inschrijving volgens art. 16 moet geschieden."
Verzuim van aangifte ter inschrijving wordt ge
straft rnet eene boete van f25 tot f100 of subsi
diaire hechtenis van ten hoogste tien maanden.
Bij de aangifte van hen, die elders geboren zijn,
wordt de overlegging van een geboorte-acte gevor
derd, tot wier kostelooze verkrijging men zich ter
Secretarie dezer gemeente kan vervoegen eenige
dagen vóór de aangifte.
Amersfoort, den 2. December 1889.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester,
T.A. J. VAN ASCH VAN WIJCK.
De Secretaris,
W. L. SCHELTUS.
Wij lezen in de Staats-Courant
»Met liet oog op het aanstaand St.
Nicolaasfeest wordt het publiek uitgenoo-
digd voor eene stevige en zorgvuldige
inpakking der bij die. gelegenheid met
de pakketposl te verzenden voorwerpen
zorg te willen dragen.
Met nadruk wordt aanbevolen om de
adressen, voor zoover zij niet op den
omslag der pakketten geschreven kunnen
worden, met stijfsel of eene andere kleef
stof, niet met lak, daarop in l\un geheel
vast te hechten, in dier voege dat voor
het losraken, tijdens het vervoer, geen
gevaar besta."
Door den generaal-majoor, inspec
teur der cavalerie, die tevens belast is
met het toezicht op het wapen der
matéchaussée, is een schrijven gericht
aan de korpscommandanlen, om te rer-
zoeken, dat, wanneer in het vervolg een
man overplaatsing aanvraagt bij de
maréchaussee, hem de noodige inlich
tingen worden verschaft omtient zijn
uiterlijk voorkomen, karakter en geest
vermogens, daar in het vervolg niemand
zal worden aangenomen, tenzij zijn
karakter en geestvermogens van dien
aard zijn, dat hij voor de hem te wach
ten taak ook werkelijk alleszins geschikt
mag heeten. Ook op het uiterlijk voor
komen van den man zal voortaan meer
worden gelet, dan tot dusver geschiedde.
De schilder Mesdag is benoemd tot
ridder van het Legioen van Eer.
Bij een te Zevenaar gehouden al
gemeene vergadering der roomsch katho
lieke kiesvereeniging Recht voor Allen
is besloten, dat wanneer een genoeg
zaam getal kiesvereenigingen uit dit
distrirt wenschen toe te treden, een cen
trale kiezersvereeniging aldaar op te
richten, om daardoor bij verkiezingen
voor de Tweede Kamer en de Provin
ciale Staten in het stellen van candidaten
meer in gelijken zin werkzaam te zijn
en misnoegen te voorkomen.
Als een welkom bewijs van waar
deering uit den vreemde deelt de Spec
tator mede, dat aan curatoren, profes
soren en doctoren der Rijks-Universiteit
te Leiden een in het Latijn gestelde brief
van rouwbeklag uit Cambridge is toege
zonden, naar aanleiding van het overlijden
van professor Cobet. Hierin wordt her
innerd aan de vriendschappelijke betrek
kingen, welke vroeger zoowel tusschen
Ber.tley en Graevius en Hemsterhuis, als
tusschen Porson en Ruhnkenius beston
den, en welke later een hartelijk onthaal
te Leiden deden vinden aan Dobree en
andere professoren uit Cambridge. Ook
word herinnerd aan de vriendschap tus
schen C. Badham en den overledene en
verder aan dezen een wanne hulde ge
bracht. Het stuk is onderleekend door
78 grooiwaardigheidsbekleeders, professo
ren, leden- en oud-leden van onderschei
den tolleges aan de Universiteit te Cam
bridge.
Maandagmorgen is door den trein,
die 7.35 van Amsterdam vertrekt, een
wegwerker, die in de nabijheid van
Weesp werkzaam was en niet bemerkte
dat de trein in de nabijheid was, over
reden de ongelukkige was terstond een
lijk.
Voor de nagelaten betrekkingen van
de slachtolfers bij den ramp te Antwerpen,
is totaal ingekomen 675.000 fr. plus nog
80.473 fr. als opbrengst van het feest
door de Figaro in het Palais de l'Indu
strie te Parijs tot stand gebracht.
Bij ds. A. G. van Anrooij te Kam
pen is een gift bezorgd van f 2000 uit de
nalatenschap van de Gez. van Engelen,
voor eenigen tijd aldaar overleden. Hier
van is naar haren wensch f 500 be
stemd voor de diaconie der herv. gem.
en f1500 voor haar bestedelingshuis.
Te Leeuwarden wordt een adres
aan den gemeenteraad geteekend, waarin
de gasvei bruikers op het afschaffen van
de huur der gemeentelijke gasloestellen
aandringen. Dit adres is bereids door
ongeveer 300 personen onderteekend.
De rechtbank te Haarlem heeft H.
H., den armmeester van Houtrijk en
Polanen, legen wien wegens verduistering
van gelden eene gevangenisstraf van éen
jaar was geëischt, en gedurende vier
jaar ontzegging van rechten, veroordeeld
tot éen jaar gevangenisstraf.
In de maand November zijn te de
Rijp slechts drie personen gestorven, doch
die te zamen niet minder dan 222 jaren
telden, namelijk drie vrouwen, tespectie-
velijk 76, 74 en 72 jaren oud. Werd
onlangs, als een bijzonderheid medege
deeld, dat alhier een gele mol was ge
vangen, thans kunnen wij melden, dat
op hetzelfde stuk land, een viertal witte
mollen zijn gevangeneen daarvan heeft
een fraaie gele streep over het onderlijf.
Een 43-jarig man, geboortig van
Makkum. de kostwinner, naar men mee
deelt zjjner 78-jarige moeder, werd dezer
dagen uit het huis van bewaring graf
waarts gedragen, zonder dat een enkele
vriend of bloedverwant dat lijk volgde.
Om aardappel-lezen was de rnan gestraft
met 14 dagen eenzame opsluiting; nog
nooit was hij eerder met de justitie in
aanraking geweest. Voor zijn vonnis viel
moet de ongelukkige tegen zijne moeder
hebben gezegd: «mem. als me dat over
komt, sjog je mij net libbend wer." En
het ouwe mensch heeft haar kind niet
weer levend gezien. Nadat de gevange
nisdeuren een paar dagen voor iiem ont
sloten waren geweest, werd hij ziek en
in den morgen van 23 Nov. vond men
hem dood.
Over de invoering van een octrooi-
wet hier te lande zal in eene vergadering
van het departement 's-Gravenhage der
Nedei landsche Maatschappij tot bevorde
ring van Nijverheid, op Maandag 16 De
cember in «Diligenlia" te houden, van
gedachten gewisseld worden. Als inleider
zal optreden de heer A. Huet, leeraar
DOOR
Cli. «ESLÏS.
(Naar het Fransch.)
11) Thans was de verdediger aan de beurt.
Helaas! hij was niet de beroemde ad-
vokaat dien men gekozen had. Door een
noodlottig toeval was deze eenige dagen
voor de behandeling der zaak uit een rijtuig
gevallen, en ernstig verwond. Een zijner
jeugdige ambtsbroeders, bijna een nieu
weling, was door hem ter zijner vervan
ging aangewezen en voor dezen had hij
borg gestaan. Maar, zou advokaat Rayal,
zooals hij heette, welk zulk eene taak
kunnen vervullen
Hij begon zich te verontschuldigen
over zijne onervarenheid en zijne stout
heid hier als verdediger op te treden,
maar, zoo hij daarvoor niet was terug
gedeinsd, dan was het omdat hij diep in
't harte droeg het geloof en de overtui
ging dat de beschuldigde onschuldig
Men had de gezworenen gewaarschuwd
zich niet door tranen te laten verteede
ren; hij smeekte hem op zijne beurt zich
niet te laten meeslepen door de welspre
kendheid van een groot redenaar, die
terecht aanspraak mocht maken op den
naam dien hij zich had verworven. Hij,
pleiter, was onbekend, niet welsprekend.
maar is welsprekendheid noodig om de
waarheid te verdedigen?
Na dit nederig begin, zette de jeugdi
ge advokaat zijne rede voort, en stelde
hij 't zich ten taak de getuigenissen te
gen Jan Michaud ingebracht, te ontzenu
wen.
»De voorgewende wrok, die van zoo
lang reeds zou dagteekenen, was door
niets bewezen, door geen enkele daad,
door geen enkel woord. Integendeel, de
burgemeester van Vittel had herhaalde
lijk verklaard, dat toen Anselme in te
genwoordigheid van Michaud was beklad,
de laatste het zich tot een plicht had
gemankt hem te verdedigen, althans zij
ne handelwijze te verzachten. Neen, neen
hij haatte hem niet. Michaud heeft een
dier karakters die niemand haten.
nHeeft hij zich ooit bij Anselme inge
drongen? Nooit. Integendeel het was
Anselme die Michaud opzocht; Anselme
die verlangt dat de brandkast hem in
I den nacht in 't geheim worde gebracht.
Die brandkast stond den vorigen avond
nog bij den schrijnwerker, den volgenden
ochtend vond men die bij den gierigaard
en de versche kalk die haar in den muur
bevestigde, bewijst dat Jan Michaud de
waarheid heeft gesproken. Waarom moet
de eenvoudige uitlegging die hij ons om
trent de overige bijzonderheden van hel
nachtelijk tooneel geeft, niet geloofd
worden? Waarom moet men aan de neus
bloeding en de oorzaak er van geen
waarde hechten? Waarom zijn de bloed
vlekken op Michaud's kleederen en op
die van Anselme niet onderworpen ge
worden aan een vergelijkend chemisch
onderzoek?.... Het ware de plicht van het
openbaar ministerie geweest, dat onder
zoek te bevelen. Dari had de wetenschap
kunnen constateeren dat het bloed van
een afgeleefden grijsaard, verzwakt door
ouderdom en ontbering, volstrekt niet
gelijk is aan het bloed van een sterken
werkman. Staak dus die spotterij over
de zoo natuurlijke oorzaak van de bloed
vlekken op Michaud's kiel! gij hebt het
recht verloren dit als een bewijsmiddel
tegen den beschuldigde aan te voeren.
Om de waarheid te zeggenhet ge
heele onderzoek van deze zaak is erbar
melijk slecht. De beschuldiging berust
alleen op twijfelachtige aanwijzingen, zelts
in sommige opzichten op redeneeringen,
door niets gestaafd. Zoo bijvoorbeeld de
diefstal I De beschuldiging daarvan is op
niets gegrondhet is slechts eene gis
sing. De jury moeiden dief richten maar
eerst dient dan toch het bewijs geleverd
te worden dat er gestolen is.
»Ik laat dus," zoo vervolgde de pleiter,
»het denkbeeldig verhaal van den pro
cureur-generaal rusten, en kom terug op
het veel waarschijnlijker door den be
schuldigde zeiven gegeven. Toen deze, na
zijn werk gedaan te hebben, zich gereed
maakte te vertrekken, wordt er geheim
zinnig aan de tuindeur geklopt. Anselme
erkent iemand te verwachten, iemand
die onbekend moet blijven.
»Hij haast Michaud om te vertrekken
door de straatdeur, die hij terstond achter
hem sluit. Wat is natuurlijker dan dat?
Heeft zijne dienstbode ons niet medege
deeld dat hij haar dikwijls wegzond, om
alleen te blijven en dat zij somtijds, zelfs
zeer laat, in de kamer van haar meester
stemmen en voetstappen hoorde? En die
vrouw was daarvoor niet bevreesd, en
verwonderde er zich niet over, want zij
wist wel dat de oude woekeraar in aller
lei geheimzinnige zaken betrokken was.
nHet waren gewis agenten of schulde
naars die geld kwamen halen of brengen,
of rnet hem afrekenen. Neenhier hebt
gij niet den waren moordenaar voor U.
Ik, ik zeg het U, het is een dier schul
denaars.... maar Jan Michaud is het
niet.
nVolgen wij hem op zijn weg naar
huis. Gaudoin zegt: Ik heb hem en hem
alleen gezien. Maar daar Gaudoin zich op
straat bevond, kon hij moeilijk degenen
zien, die door den tuin binnenkwamen,
en die zeker langs dienzelfden weg zijn
weggevlucht.
»Maar wie is bovendien Gaudoin? Gij
weet het: een arme diommel, een man
die een zeer ongeregeld leven leidt. Van
waar kwam hij op dat uur? Misschien
weet hij het zelf niet, want hij was
dronken. Weerspreekt hij zich niet elk
oogenblik
Hij meent gezien te hebben dat Jan
Michaud een tasch droeg, hel was zjjn
zak met gereedschappen; een kolfei-
tje, het was de kalkbak van den metse
laar. Maar waarlijk, het is te veel eer
bewezen aan deze getuigenisze verdien
de zelfs niet zoo lang te worden bespro
ken.
«Als Jan Michaud, bet huis van Ansel
me verlatende, hard liep en hij zelf
is de eerste geweest die hel U gezegd
heeft de schaduw dei huizen zocht,
terwijl hij* naar den donkeren hemel
keek, dan is het doodeenvoudig oin-
I dat hel onweder kwam opzetten° Dat
