NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND.
Ntagdalena's Eed.
No. 24.
Zaterdag 22 Maart 1890.
Negentiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG M ZATERDAG.
die zich
thans op dit blad ahon-
neeren, ontvangen het
tot 1 April gratis.
De kookschool.
BINNENLAND.
FEUILLETON.
AMERSFOOBTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers S Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
ADVERTENTIE Ni
Van 1 6 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Wellicht herinneren sommige onzer
lezers zich de volgende voorstelling
van een der humoristische bladen
Mama, de oudste dochter en nog een
vrouwelijke bloedverwant staan bij
de geopende keukendeur een tooneel
van niet te beschrijven wanorde te
bekijken; in het heiligdom der spijs
bereiding is een jong meisje, te mid
den van een chaos van pannen, ke
tels en de hemel weet wat al toe
stellen meer, ijverig bezig tot uiter
ste verbazing van de keukenmeid,
die dit alles met open mond en met
de handen in de zijde, dus in de
klassieke houding van een model
keukenprinses, aanstaart.
«Maar, Julie, klinkt het ein
delijk van mama's lippen, «Julie,
wat voer je toch uit?''
«Niets mama, ik wou even aan
Leentje laten zien hoe ze bij ons
op school aardappels bakken."
Het is een benijdenswaardig talent,
de menschen te kunnen doen lachen
wie het bezit is hun weldoener. Al
leen men moet onderscheid weten
te maken tusschen een grappige op
vatting en de werkelijkheid. Want
deze, wij willen het gaarne erkennen
te meer omdat vroeger onze verwach
tingen anders waren, pleiten zoozeer
ten gunste van de kookschool, dat
wij pogingen om ook elders dan te
's Gravenhage een inrichting van dien
aard te openen, toejuichen.
Die verhoogde sympathie neemt
niet weg, dat we vasthouden aan de
meening, dat huiselijke werkzaamhe
den nergens beter geleerd worden
dan in den huiselijken kring. Als
moeder goed voorgaat zullen de doch
ters volgen, tenzij eerstgenoemde zoo
dwaas is om van haar meisjes opge
prikte kapellen te maken terwijl zij
zelve als huissloof fungeert. Zulke
zijn er, en wij beklagen uit den diep-
sten grond onzes harten den jongen
man, die door een dergelijke jonge
dame aangetrokken, zijn lot aan het
hare verbindt.
Evenwel, de goede traditie van het
oud-Hollandsch gezin, waarvan het
vrouwelijk hoofd doorkneed was in
alle werkzaamheden van keuken en
huiskamer, en het de dienstbode, die
het een of ander niet naar haar zin
verrichtte, netjes kon voordoen,
dreigt meer en meer verloren te gaan.
Wat daarvan de oorzaak kan wezen,
hebben we op dit oogenblik niet uit
te makenlaat ons eenvoudig het
feit constateeren. En nu helpt het
niet veel of we al zeggen onze doch
ters, van welke maatschappelijke klasse
ook, moeten dit of dat thuis leeren
men kan het decreteeren als een gul
den regel, maar daarom gebeurt het
nog niet.
En nu hebben we juist eenig idee,
dat de kookschool het middel zal zijn
om bij de vrouwen uit de beschaafde
klasse de huiselijke werkzaamheid
weder in eere te brengen. Op dit
oogenblik is het nog een soort van
chicdaaromtrent geheel onkundig
te zijn; met een bekoorlijke naïve
teit, die evenwel onder zekere om
standigheden haar donkere schaduw
zijde heeft, wordt erkend dat men
niet weet of spinazie gebakken of
gestoofd moet worden, en hoe het
maken van een pudding in zijn werk
gaat. Bij de Arabieren staat de vrouw
het hoogst aangeschreven, die het
lekkerst brood kan bakkenin onzen
tijd van broodfabrieken en van ver
sneld verkeer, waardoor men zich te
Leeuwarden uit Maastricht zou kun
nen laten bedienen als 't noodig was,
hebben we dien eisch niet meer te
stellen; maar voor een man die van
beperkte inkomsten moet leven, ge
lijk met negen-en-negentig procent
het geval is, moet voor het practi-
sche leven meer waarde gehecht
worden aan een vrouw, die met een
voudige middelen een voedzamen en
smakelijken maaltijd kan toeberei
den, dan aan eene, die op bevredi
gende wijze een marsch op de piano
ten gehoore brengt. Het is zelfs aan
te nemen, dat het een het ander
niet uitsluit, een bewering die
wij gaarne onderschrijven.
Laat het nu een quaestie van mode
worden, de lessen der kookschool bij
te wonen en die thuis in toepassing
te brengen, de mannen zullen er
niet op tegen hebben. Bij de ver-
waarloozing die dit vak zich moet
laten welgevallen zijn reeds wanho
pige middelen aangeraden om toch
in elk geval genietbaar voedsel te
krijgen er is hier en daar gesproken
van de mogelijkheid, om in elke ge
meente centrale keukens op te rich
ten, waaruit men met minder kosten
dan voor elke bijzondere en hoogst
gebrekkige kokerij worden vereischt,
zich van het noodige zou kunnen
voorzien. Wij voor ons zien geen
heil in de toepassing van het com
munisme op de spijsbereiding, al zou
rnen daarmee ook een dubbeltje per
maaltijd uitwinnen. Zeg mij wat gij
eet en ik zal u vertellen wat gij zijt,
aldus luidt een spreekwoord, en onze
individualiteit hangt nauw samen met
ons tafelgenot. Als alle menschen
gaan eten uit den gemeenschappelijken
ketel, dan zullen zij na een paar ge
slachten een eenvormig type gaan
vertoonen van karakterstudie behoeft
vervolgens geen sprake meer te zijn.
De kookschool zal daarentegen, de
haard worden, waar ieder het vuur
voor de eigen keuken komt halen.
Het min of meer geleerd en deftig
tintje, dat de zaak krijgt, zal haar
volstrekt geen schade doen.
Een cursus, die door gewone
meisjes van elke maatschappelijke
klasse kan gevolgd worden, moet de
hoofdzaak zijnpractisch onderwijs
in de spijsbereiding, vereenigd met
eenvoudige theoretische lessen over
de waarde van de verschillende voe
dingsmiddelen, in verband ook met
de gewone inkoopsprijzen. Voor hoo-
ger ontwikkelden kan men wat ver
der gaan, de zoogenaamde «fijne
keuken" behandelen, en de verhou
ding tusschen gehalte, smaak
Ja, neemt alsjeblieft in aanmer
king dat het vraagstuk ook een aes-
thetische zijde heeft. Men spreekt van
een harmonie van kleuren en tinten,
die het oog aangenaam aandoet, en
ongetwijfeld behoeft men nog geen
grof materialist te zijn om een idee
te hebben van de vermenging van
verschillende geuren, waardoor de
reukzenuwen gestreeld worden. Hoe
komt het nu, dat door de bijeenvoe
ging van zekere substantiën, in smaak
overeenkomst, óf kleine verschillen,
of ook wel scherpe contrasten ver-
toonende, en dat wel bepaald in ze
kere verhouding, de smaak wordt
bevredigd, en wat is oorzaak dat
het niet in gelijke mate bij allen ge
schiedt, dat er ook op dat punt veel
indualiteit heerscht? In Brillat-Savo-
rin's beroemd werk over den smaak
in de zinnelijke beteekenis wel
te verstaan, worden dergelijke
quaesties even aangeroerd, niet op
gelost. De kookschool zou aanleiding
geven haar nogeens grondig te be-
studeeren.
Sommige vrouwen uit de onbemid
delde klasse hebben er uitmuntend
slag van voor weinig geld een potje
te koken, dat niet slechts behoorlijk
voedt, maar bovendien manlief nood
zaakt zijn wijfje tweemaal zoo vrien
delijk aan te kijken als hij zonder
dat zou doen. Men bedenkede huis
houdelijke vaardigheid van de vrouw
is, in het huwelijk, niet het allerhoog
ste belang, waarvoor al de andere
moeten achterstaan hel hoogste, dat
is er maai' één, en daarmee is geen
ander in één adem te noemen. Maar
wie het electrische licht in al zijn
pracht ziet schitteren, moet ook we
ten dat een slechte qualiteit van de
kolen waarmee de Gramme-machine
wordt gestookt, van invloed kunnen
zijn op de helderheid van het licht.
De kookschool kan er misschien
ook iets aan toebrengen om menig
gloeilampje van huwelijksliefde met
onafgebroken levendigheid te doen
flikkeren.
Bij de gisteren in het district Goes
plaats gehad hebbende verkiezing voor
een lid der Tweede Kamer, in pluats van
den heer de Savornin Lohman, die Mini
ster van Binnenlandsche Zaken werd, is
gekozen de heer Mr. L. W. D. Keuche-
nius (anti-rev.) oud-minister van koloniën,
met 1548 stemmen. De liberale candidaat,
de heer Hcijse bekwam 1 i53 stemmen.
Naar men meldt kan spoedig de
benoeming worden te gemoet gezien van
eene staatscommissie, bestaande uit op
per- en hoofdofficieren van zee- en land
macht, om de regeering voor te lichten
en van raad te dienen in gewichtige
defensie aangelegenheden, voornamelijk
betrekking hebbende op Neerlands kust,
havens en stroomen, en de toegangen
uit zee.
De minister van justitie heeft tot
de procureurs-generaal, fungeerende direc
teuren van rijkspolitie, waarbij voorschrif
ten worden gegeven ten behoeve der
ambtenaren van politie, voor de richtige
handhaving van de wet van 23 Juni 1889
(Stbl. no 82), houdende bepalingen tot
voorkoming van bedrog in den boterhan-
del.
Het adres van den Ned. Vrouwen
bond tot verhooging van het zedelijk be
wustzijn is bij de Tweede Kamer inge
diend met38,432 handteekeningen, 18.208
van mannen en 20,224 van vrouwen, uit
ongeveer 160 gemeenten in ons vader
land.
Te Amsterdam heeft zich een co
mité gevormd om, in aansluiting aan de
in het buitenland bestaande comités, een
onderzoek in te stellen naar den oorsprong,
DOOR
CU. DESIÏ8.
(Naar het Fransch.)
42) Toeh was het ook geenszins eene
ondankbaarheid, een verraad gepleegd
aan het verledenvolstrekt niet.
Dat zou mevrouw Labarthe niet toe
gelaten hebben. Jeannette vergat noch
haar moeder, noch haar broertje, noch
haar vriend Barnabé, zelfs niet haar vriend
Raynal.
Tusschen de les in had men over de
afwezigen gesproken. Het was een van
die frissche lente-ochtenden waarin de
harten tegelijkertijd met de bloemen zich
openen. Geen spoor van 't onweder was
meer aan den blauwen hemel zichtbaar.
Een vroolijke zonnestraal gleed door het
open venster, waardoor men de vogels
in den tuin hoorde zingen.
Sluit de piano maar, zei Louise
plotseling. Ik ben over je tevreden, mijn
kind.... en ter belooning heb ik je eene
verrassing bereid.... Wij zullen aan rnama
Magdalena een brief schrijven....
O, dadelijk! riep Jeannette uit,
terwijl zij van blijdschap in de handen
klapte.
Dat zal wel moeten, antwoordde
de aangenomen moeder, want weldra is
het posttijd.... Je brief moet ingesloten
worden in een brief van papa Lambert
aan moeder Michaud.... een brief over
zaken, die haast heeft.... Kom.... ga maar
zitten.... en begiD
Zij had alles op tafel gereedJeannette
nam dan ook plaats en zette terstond de
pen op het papier, maar zag nog altijd
haar lieve onderwijzeresse aan, als om
haar raad te vragen.
Neen!.... zeide deze, neen, mijn kiDd
ik dicteer niet.... Schrijf maar vrij op,
wat 't hart je ingeeft!.... Maar haast je,
want ge weet dat wij mijn vader en je
goede vriedin Filine voor het ontbijt
wachten.
Bij het laatste woord, hield Louise plot
seling op om te luisteren.
Men hoorde het rollen van een rijtuig
aan de zijde van de straat.
Zouden zij het reeds zijn? zeide
Louise, terwijl zij de aangrenzende kamer
binnentrad waarvan de vensters op het
voorplein uitzagen.
Terstond kwam zij weder terug en
riep
Jeannette, houd maar op met schrij
ven...., uw moeder is gekomen
En waarlijk voor het hek stond een
wagen stil, die Magdalena, door Mathu-
rine's zorg, hier had gebracht.
Pieter was in een sprong er uit en in
huis. Nauwelijks was Jeannette, van
hare eerste verrassing bekomen, hem te
gemoet geloopen of hij stond reeds bij
haar en met een kreet van vreugde om
armden broeder en zuster elkander.
Toen kwam de beurt aan de moeder.
Weenende drukte zij haar kind aan het
hart, bijna drie maanden had zij het niet
gezien.
Toen de eerste aandoeningen der ont
moeting voorbij waren, leidde mevrouw
Labarthe Magdalena en hare beide kin
deren het vertrek binnen.
Magdalena viel nedei op den haar aan
geboden armstoel.
Jeannette zette zich op hare knieën
neder, sloeg haar armen om haar heen
en liefkoosde haar teederlijk.
Moeder 1 zijt gij het! zij gij het
wezenlijk? Arme lieve moeder Hoelang
heb ik u niet gezien.... O wat ben ik
blijde 1
Niet minder aangedaan sloot Magdalena
het meisje in haar armen, en haar ver
volgens op een afstand houdende, bekeek,
bewonderde zij haar en scheen zij niet
op te kunnen houden haar aantekijken.
Wat zijt ge gegroeid I wat zijt ge
mooi geworden! stamelde zij, haar vreug
dedronken aanstarende, en wat kan men
het je aanzien dat ze hier beter dan bij
ons, voor je zorgen! Gij zijt wel goed,
mevrouw, zeer goed voor haar!
En de hand van Louise grijpende, be
dekte zij die met kussen en tranen.
Zij die aan de smart kon weerstand
bieden kon de vreugde niet verdragen.
Magdalena viel in zwijm.
Toen eerst bemerkte Louise de veran
dering in haar gelaat, haar bleekheid.
En zoodra Magdalena de oogen weder
opende, haastte Louise zich te vragen:
Maar wat deert u toch, mijn goede
Magdalena.... Zijt gij ziek?
't Is niets, antwoordde zij. Wees
onbezorgd.
Mij deert niets.... Misschien een wei
nig te veel vermoeid.... Slecht geslapen.
Maar alles is nu weer over, alles is ver
geten ik heb mijne dochter weergezien
En alsof zij door de kussen van Jean
nette weder werd opgewekt, voegde zij
er by
Mevrouw, waarvoor ik u het meest
dankbaar ben, is dat gij haar niet ver
leerd hebt haar moeder lief te hebben.
de hemel beware mij daarvoor!
riep Louise uit. Eiken avond bid zij voor
u, voortdurend spreken wij over u.... en
kijk eens! daar even nog, op het oogen
blik dat gij kwaamt, was zij bezig u te
schrjjven.... En Labarthe ook.... Maar ik
denk er nu aan, die brief had misschien
haast.... Wacht even
Het studeervertrek van den notaris was
gelegen onder den salon. In den vloer
bevonden zich een opening met schuif.
Mevrouw Labarthe schoof dezen weg en
riep:
Etiennel breng den brief boven.
Men hoorde beneden het verschuiven
van een stoel en bijna terzelfder tijd
voetstappen op den trap.
De notaris trad binnen.
Hij wist nog niet dat madam Michaud
gekomen was en toen hij haar zag, stond
hij een oogenblik verrast te kijken.
Toen wisselde hij eenige beleefde woor
den met haar, en Louise, die uit zijn
hand den brief genomen had, reikte dien
aan Magdalena, met de woorden
Hier is hij aan zijn adres en zoo
er nog eenige uitleggingen noodig zijn
zal onze voogd zich wel beijveren die te
geven. Lees maar.
Wordt vervolgd).
