NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
ANKARSTROM.
No. 75.
Woensdag 17 September 1890.
Negentiende jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BINNENLAND.
Feuilleton.
iMGBSFOORTSCHE COUBANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden 1Franco per post door het gebeele Bijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever A. M. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Toen Prinses Wilhelmina Donder-
dagmiddag met hare moeder uit 's-Gra-
venhage naar Scheveningen reed, om een
bezoek te brengen aan haar oom, den
hertog van Saksen-Weimar, had zij een
zwaren wandelstok in de hand, met een
ouderwetsch gedreven gouden knop. Dit
kunstvoorwerp bood zij den hertog ten
geschenke aan, die het gaarne aanvaardde
uit de hand van zijn lieftallig nichtje.
De Minister van Oorlog brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat tegen
21 October a. s. weder pupillen op de
pupillenschool te Nieuwersluis zullen wor
den geplaatst. Van de alsdan openstaande
plaatsen zullen er wellicht eenige kunnen
worden vervuld door zonen van niet-mi-
litairen (onder »niet-militairen" worden
ook begrepen gepasporteerde militairen
en gepasporteerde schepelingen), tegen
betaling eener jaarlijksche bijdrage van
f50, in het begin van ieder kwartaal
bij vooruitbetaling, telkens voor ge
deelte, te voldoen; de overige plaatsen
worden kosteloos vervuld door zonen van
hen, die in dienst zijn bij de zee- of bij
de landmacht hier te lande of in Oost
en West-Indië, alsmede van hen, die in
dien dienst, hetzij als militair, hetzij als
schepeling, gepensionneerd, gegageerd of
overleden zijn, en van hen, die als ge
pensionneerd of gegageerd militair of
schepeling overleden zijn. Men zie verder
de St.-Ct. n°. 216.
De leden van den Nederl. Journa
listenkring hadden ditmaal als plaats voor
hunne jaarlijksche samenkomst Nijmegen
gekozen. De uitstekende zorgen door hel
gemeentebestuur en de ingezetenen van
Nijmegen aan de verfraaiing hunner stad
besteed, wettigden deze keuze volkomen.
Weinig steden in ons vaderland kunnen
zich beroemen, zoo gunstig partij getrok
ken te hebben van hare ligging en van
hare vroegere inrichting. De leden van
den Journalistenkring konden zich daar
van ten volle overtuigen bij het maken
van een rijtoer om de stad en verder
naar St. Anna Beek en Berg en Dal,
plaatsen die, ondanks den ongunstigen
zomer, het gansche jaar door tal van
bezoekers hebben geherbergd.
Aan den rijtoer en het diner, dat de
leden van den Kring eenige uren vriend
schappelijk vereenigd hield aan den uit
stekenden discli van het Hotel Place Royale,
ging eene vergadering vooraf, die dit jaar
geheel gewijd was aan onderwerpen van
huishoudelijken aard. Tot bestuursleden
werden herkozen de periodiek aftreden
den, de heeren H. de Veer, hoofdredac
teur van het Nieuws van den Dag en
inr. A. Polak, hoofdredacteur van het
Algemeen Handelsblad.
De generaal-majoor Van Helden,
inspecteur van het wapen der cavalerie,
vertrok eergister naar Bussum tot het
volgen der veldoefeningen van de huzaren.
Morgen zal deze opperofficier het alge
meen bevel aanv arden over de cavalle-
rie-manoeuvres op groote schaal, van 18
tot 27 Sept. in het Gooiland te houden.
Den hoogleeraar dr. L. C. Goud
oever te Utrecht werd deze week ter
gelegenheid van het neder leggen van
zijn ambt, uit hoofde van zijnen 70-jarigen
leeftijd, door eene commissie bestaande'
uit oud-leerlingen en leerlingen, onder
voorzitterschap van dr. G. A. van Tien
hoven, directeur van het ziekenhuis te
's Gravenhage, een sprekend bewijs van
hulde aangeboden, waarhij kernachtige
woorden werden gesproken.
Nu afloop hiervan, vereenigden de hoog
leeraar met oud-leerlingen en leerlingen
zich aan een feestdisch, waar menig
woord van harlelijk afscheid tot den zoo
beminden en geachten leermeester werd
gericht.
De commissarissen des Konings
hebben van den minister van Bir.nenland-
sche zaken de opdracht ontvangen, de
burgemeesters hunner provinciën te ver
zoeken om, wanneer door het uCentraal-
comité onder.steuningfonds voor dragers
van het metalen kruis en van »de cita
del-medaille" te Utrecht, opgave wordt
gevraagd van personen in hunne ge
meente, gerechtigd tot het dragen der
genoemde onderscheidingsteekenen, als
dan die opgave met de meeste nauw
keurigheid te doen verstrekken.
In de omstreken van Breda, onder
Princenhage, worden vanwege de firma
van Baarda Co., te Zutphen, opnemin
gen gedaan tot onderzoek naar de
qualiteit en de quantiteit van het zich in
de polders en weilanden bevindende
ijzererts. De uitkomsten moeten bevredi
gend zijn.
Door den kantonrechter te Amster
dam zijn twee winkeliers te Sloten tot
geldboete van 25 gulden of 7 dagen ge
vangenisstraf veroordeeld, wegens het in
hun winkel voorhanden hebben van kunst
boter, waarop het woord »Margarine"
ontbrak.
De onlangs in beslag genomen boter
van twee winkliers te Osdorp is bij on
derzoek gebleken zuivere natuurboter
te zijn.
Een juffrouw uit de gemeente Buik
sloot werd dezer dagen door de commie
zen aan den steiger der Noordholl. Stoom
tram te Amsterdam aangehouden, verdacht
van het vervoeren van spiritus, in een
hoeveelheid waarvoor een geleidebiljet
noodig is, dat zij niet kon toonen. Bij
het openen van haar koffertje bleek, dat
dit een blikken bus bevatte, met eenige
liters spiritus gevuld. Een en ander is in
beslag genomen.
De Haagsche briefschrijver van de
N. Gr. Ct. vermeldt dat hem dezer dagen
te Amsterdam door een gezaghebbend
rechtsgeleerde is verzekerd ndat het be
richt omtrent de behandeling der veel
besproken zaak van Aafke Kuipers, het
welk in de verschillende bladen de ronde
heeft gedaan, slechts op gissingen berust.
Volgens dien rechtsgeleerde was het meer
dan waarschijnlijk, dat de verdachte op
het tijdstip, dat men voor haar terecht
stelling heeft genoemd, reeds op vrije
voeten zal zijn gesteld, omdat hoe af
schuwelijk ook de feiten mogen zijn. die
bij het onderzoek zijn aan het licht ge
komen de aanwijzingen van schuld
aan opzettelijke en strafbare vergiftiging,
naar gelang het onderzoek vordert, juist
zijn verminderd."
Hoewel men nog niet met zekerheid
kan zeggeD, wat de beslissing van de
rechters zal zijn, deelt men van bevoegde
zijde mede, dat het bijna boven allen
twijfel verheven is, dat de zaak voor de
rechtbank zal behandeld worden. Het
schuldbewijs is altijd zeer moeilijk in ver-
giftigingsgevallen, als de ontkentenis ont
breekt, maar in de zaak zijn lal van aan-
wijzigingen, die misschien aanleiding tot
veroordeeling kunnen geven.
Zondagmorgen heeft te Hilversum
een vermetele aanranding plaats gehad.
Twee dames, moeder en dochter, die
aldaar op eene villa gelogeerd zijn, wan
delden omstreeks half twaalf in het Su-
sannapark, toen eensklaps een kerel de
jongste der dames aangreep. Op haar
hulpgeroep vooral toen zij om haar broers
riep, liet hij los en zette het op een loo-
pen. Een uurtje later dwaalde dezelfde
man rond in de buurt der villa, waarop
de jonge dame, hem bespeurende, de hulp
van een 4-tal wandelaars inriep, die da
delijk bereid werden gevonden jacht op
den dader te maken. Ofschoon men hem
tot een eind op den Bussemmerweg na
zette, gelukte het hun niet hem in te
halen; hij ontsnapte in de richting van
Bussum. Naar opgave der dame, scheen
het een werkman op zijn Zondags te
zijn, in 't blauw gekleed, met fantasie-
hoed, rood haar en roode bakkebaarden.
De zaak is in handen der politie gesteld.
Een weldadig lid der Ned. Herv.
gemeente te Rotterdam heeft aan de diake
nen het aanbod gedaan, zonder bezwaar
voor hunne kas hen in staat te stellen,
18 woningen te bouwen naast het tegen
woordig lidmalenhuis, bestemd om daarin
zooveel armlastige echtparen te huisves
ten en te onderhouden.
De socialist J. K. van der Veer uit
's-Gravenhage, die in den laatsten tijd in
Friesland als spreker optreedt, staat he
den voor de arrondissement-rechtbank te
Leeuwarden terecht, als beschuldigd in
eene vergadering te Tjummarum den
burgemeester van Franeker ten laste te
hebben gelegd poging tot omkooping van
den stadsomroeper, om eene bekendma
king van de socialistische partij niet aan
te plakken.
Het bestuur van den werklieden-
bond Oldambt-Westerwolde heeft beslo
ten eene adres-beweging in het leven te
roepen tegen het wetsvoorstel Bahlman
en tegen de afschaffiing der verplichte
koepok-inenting voor schoolkinderen.
Naar men verneemt, is tegen eenige
socialisten uit Appelscha, die de jaar
markt te Smilde bezochten, proces-ver
baal opgemaakt wegens het bezigen van
heleedigende uitdrukkingen over Z. M.
den Koning, en verzet tegen de gemeen
telijke politie.
De Belgische en Nederlandsche di
amantslijpers hebben, naar een Duitsch
blad vermeldt, besloten gemeene zaak te
maken, om hun belangen tegenover de
werkgevers, zoo krachtig mogelijk te kun
nen voorstaan. Tot dit doel kwamen
Dinsdag twee afgevaardigden der Neder
landsche diamantslijpers-vereenigingen te
Antwerpen aan en hadden met de be
stuurders der Antwerpsche vereenigingen
een zeer lang onderhoud.
Deze aangelegenheid zal ook wel voor
andere belanghebbenden van gewicht
zijn, daar in de eerste plaats verhooging
van werkloonen beoogd wordt en daarmede
natuurlijk een stijgen der diamantprijzen
verbonden zal zijn.
De wegwerker der maatschappij
tot exploitatie van Staatsspoorwegen, A.
van Die, te Zwijndrecht werd bij dienst
order aan het personeel eervol vermeld,
wegens het nemen van gepaste maatre
gelen bij het vinden op 24 Aug. jl.
van een gebroken spoorstaaf om de
treinen 1 en 44 langzaam te laten door
rijden, en daarna de spoorstaaf door een
nieuwe te vervangen.
In de vergadering van Stad en
Lande van Gooiland van 10 September
is besloten, aan den heer Heybroek, te
Hilversum, te verkoopen eene oppervlakte
heidegrond, kadastraal bekend gem. Hil
versum. sectie I, no. 657, groot 68 aren,
40 centiaren, voor de som van f2500,
vrij geld, onder voorwaarde dat die grond
nimmer mag worden gebruikt om den
tol mis te rijden. Tegen deze laatste
bepaling was Bussum gekant.
De heer Hebing, wethouder te
Didam en de vorige week overleden, heeft
vermaakt f20.000 aan een op te richten
oude-mannen- en vrouwenhuis, hetwelk
door eene dame aan de gemeente is ge
schonken.
Bij de eerste vertificatie van schuld-
eischers in het faillissement van den notaris
Clercx te Weert, is een accoord aange
boden van 20 pet. Talrijk was de schare
meest van kleine akkerlieden en geringe
DOOR
Mr. William J. ten Hoet.
Aan "Wolfgang.
17) 't Wordt thans noodig op de politieke
verhouding van Zweden, voor zooverre
zij in de gebeurtenissen vai dit verhaal
ingrijpen, een blik te slaan, 't Was juist
in die dagen dat Frankrijk door een voor-
beeldelooze staatsomwenteling zelf zich
een grondwet gegeven had, die de rech
ten van den troon bijna tot niets had
herleid en de Prinsen van het Fransche
koningshuis, ongenegen van de hunnen
afstand te doen, gedwongen had de vlucht
te nemen om hulp te zoeken in het buiten
land. Wel is waar was't voornemen vaD
Gustaaf den Derden van Zweden om zich
aan 't hoofd van een Europeeschen Bond
te plaatsen, niet tot uitvoering gekomen,
maar hij haastte zich toch om een trak
taat van Alliantie met Rusland te sluiten
ten einde aan zijn macht naar buiten
meer gewicht te geven en ze in de binnen-
landsche zaken hechter te vestigen. Want
bij den burgerstand en een goed deel der
geestelijkheid vonden ze al ingang, de
denkbeelden, wier verspreiding de koning
juist trachtte tegen te gaan door den
Rijksdag bijeen le roepen en wel' on
gewoon, te Gefle in Gaasterland. De voor
naamste punten van beraadslaging daar
aan de orde gesteld, waren de kosten
van den tegen Rusland gevoerden onlangs
geëindigden oorlog, benevens de fabel
achtig hooge schuldenlast van den Zweed-
schen staat. Niet dan met schrik kon
ieder Zweed aan de mogelijkheid van een
nieuwen oorlog, met Frankrijk, denken
en zoo werd eene leening, door den ko
ning voorgedragen niet ingewilligd. Reeds
na een zittingstijd vqp ééne maand ging de
Landdag weer uiteen. Alfred was in dezen
tijd veel om den persoon zijns konings
heen, en dezen werd door hem schier
afgodisch vereerd. Ofschoon klein van
gestalte, wat mager en niet schoon van
gelaatstrekkenwaarbij nog dit zonder
linge spel der natuur kwam, dat de twee
helften van zijn gelaat niet volkomen ge
lijk waren had hij toch voor hen die
in zijn omgeving waren, iets wegslepends,
onweerstaanbaars. Meer dan gewone
gaven, een scherpe geestesblik, uitgelezen
smaak, welbespraaktheid en een majes
teitsvolle houding, wekten bij iedereen die
den koning zag en dat gebeurde vaak
bij allerlei gelegenheden een bewon
dering, waarin zelfs zijn vijanden genoopt
waren te deelen. Zijn grootmoedigheid
jegens dezen, schiep soms besliste tegen
standers in bewonderaars om, maar toch
waren er onder hen velen die stijf en
sterk op hun bewering bleven staan
dat slechts des konings dood het land
van ondergang kon redden.
Met leedwezen zag Alfred den vriend
zijner jeugd, den gepensionneerden kapi
tein, haast altoos dicht in de omgeving
der meest verklaarde tegenstander van
de regeering en het trok zijne aandacht
dat Ankarstrom, die vriend der eenzaam
heid, zich nu dikwijls in den snelsten
stroom des levens van de hoofdstad
mengde. Bijna overal waar 't hof placht
heen te gaan was de hoofdman ook. Zoo
zag hem Alfred o. a. te Gefle en te Haga;
ja, op de laatste plaats kwam hij hem
in gezelschap van graaf Hom eens tegen,
in den nacht en wel voor de deur van
het koninklijk slot, in welks benedenver
dieping, 's konings kabinet was. Ankar
strom vertelde hem toen, naar 't scheen
met levendige belangstelling dat zij, Hom
en hij, den monarch in 't voorbijgaan,
dicht bij 't venster, als in gedachten met
de hand onder 't hoofd hadden zien zit
ten en hoe hij haast op 't vermoeden
was gekomen of de koning ook een be
roerte kon gekregen hebben? Wist Aar-
berg of hij daar aanleg toe had
enz? Aflred getroffen door de bezorgd
heid en deelneming, die de hopman aan
gaande 's konings gezondheidstoestand
scheen te koesteren verzekerde stellig het
tegendeel.
»Zoozei Ankarstrom nadenkend
half verstrooid, en daarmee liep deze ont
moeting af, die naderhand, in ander
licht, vaak den kamerheer voor den geest
trad.
Zijn gedurige dienst, welke al zijn tijd
in beslag nam, stond hem den geheelen
winter door niet toe, Oda ook maar eens
te zien. Eigenzinniger dan ooit vermeed
de Vrijheer de nadering van 't hof, en
Alfreds gegeven woord veroorloofde dezen
niet een gelegenheid te zoeken, die het
onderwerp zijner vnrigste wenschen uit
maakte. Eens slechts, gedurende 't zoo
gedruischvol en toch zijn hart zoo ledig
schijnend winterleven, was 't bem vergund
de vriedin der geliefde in een der avond
gezelschappen van Stokholm te spreken.
Ook Klara deed het genoegen hem we
der te zien en ze sprak veel over Odn,
zoowel als over hare onveranderde ge
zindheid jegens den kamerheer. Alfred
vond het niet in strijd met zijn woord
den Vrijheer gegeven, om haar te ver
zoeken, Oda de verzekering van de be
stendigheid zijner haar bekende gevoe
lens toe te brengen en voegde er bij dat
gronden die hij zelfs niet vermocht te
ontvouwen, hem ernstig verboden dit zelf,
mondeling of ook maar schiiftelijk te
doen. Klara troostte hem met hoop
op de toekomst, welke de wenschen van
beiden des te eer bekroonen zou, daar
de Vrijheer, sinds hun scheiding, nooit
van de plannen die hij op Oda's verbin
tenis met haar neef gebouwd had, meer
gewaagde. Ook die laatste, zei ze, scheen
gedachten in die richting voor goed te
hebben opgegeven en ze hoopte in geluk
kiger tijden Alfred en hem nog eens
goede vrienden te zien. De opvallende
deelneming, waarmee ze zich zoo leven
dig hierover u;tliet, versterkte Alfred in
zijne reeds vroeger opgevatte meening,
dat baron Frederik, ondanks den moed
wil waarmee Klara hem vaak behandelde,
of daarom juist misschien? haar toch
niet zoo geheel onverschillig was. Klara
besloot hun onderhoud, dat natuurlijk
niet meer noch langer dan een salon-
praatje wezen mocht, met de verzekering
dat het haar veel genoegen doen zou,
Alfred op een voor den 16den Maart
bepaald gemaskerd bal (dat, zoo dacht
zij bij uitstek schitterend wezen zou)
weer te zienzij zelve had reeds bij oom
het verlof weten te bewerken der ze er
