ÜIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND.
HET BOOTHUIS.
No 74.
Woensdag 16 September 1891.
Twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
BINNENLAND.
Feuille t on.
1MEBSF00ETSCIE COVBANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden ƒ1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzondert ij ke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Woensdagmorgen te 7 uren overleed
in zijn geboorteplaats Mons-sous-Vaudiy
de heer Jules Grevy, de vroegere Presi
dent der Fransche Republiek. De tijding
kwam onverwacht, en het is opmerkelijk
hoe spoedig iemand, die een belanrijke
politieke rol heeft vervuld gedurende een
vrij langdurig tijdsverloop, geheel in ver
getelheid kan geraken. Maar ook, en
dat is weer een troost, hoe spoedig
ook de tijd de scherpe kanten kan af
slijpen van den politieken haat, en deze
zelfs geheel tot zwijgen wordt gebracht
als de majesteit van den dood tusschen-
beiden treedt. Op vergoelijkenden toon
wordt in de bladen, die een levensschets
van Grevy geven, gesproken van de om
standigheden, waaronder zijn tweede pre
sidentschap een ontijdig einde nam, ter
wijl de nadruk wordt gelegd op zijn
staatkundige verdiensten en de standvas
tigheid van zijn karakter. Grevy was
niet van een opvliegerige natuur, en op
geschroefd geestdriftbetoon viel niet in
zijn smaakmaar als eerlijk en bezadigd
republikein, die zich tot taak stelde, de
republiek algemeen te doen aanvaurden
als den regeeringsvorm die de Franschen
het minst verdeelt, heeft hij zijn vader
land groote diensten bewezen.
De begrafenis had Maandagmorgen
plaats, op staatskosten als laatste hulde
betoon zij werd bijgewoond door de
Ministers Freycinet en Rouvier, en den
oud-minister Jules Ferry, die onder zijn
presidentschap aan het hoofd van een
kabinet hebben gestaan. Eerstgenoemde
voerde in naam der Regeering, aan den
ingang van den grafkelder, op het kerk
hof het woord. De inwoners van Mons-
sous-Vaudrey hadden langs de hoofd
straat, waar de stoet passeerde, de ge
vels in rouw gestokenmet zwart floers
omkleede masten waren langs den weg
opgericht en droegen omfloerst licht en
vlaggen. De kerk had een geheele rouw-
fa^ade tot op acht meters hoogte, ter
wijl ook het inwendige der kerk geheel
met zwart was bekleed.
[3 Parijs is weer in afwachting van een
opstootje. In de Opera zal .Lohengrin"
worden opgevoerd: verschillende omstan
digheden, o.a. een ongesteldheid van Van
Dijck, waren oorzaak dat de voorstelling
moest verdaagd worden tot a. s. Woens
dag, misschien wel tot Vrijdag. Inmiddels
zitten de rumoermak.rs, die twee jaar
geleden door hun kabaal een dergelijk
plan van Lamoureux hebben verijdeld,
ook thans niet stil; inde boulangistische
bladen wordt weer vreeselijk geschetterd
een beroep wordt gedaan op de studen
ten van het Quartier Latin en er zijn
premies van 10 francs uitgeloofd voor
deelnemers aan de manifestatie. Het is niet
te onderstellen dat de Regeering die on
hebbelijke beweging haar gang zal laten
gaan.
Na de manoeuvres van het Beiersche
legercorps te hebben bijgewoond is Kei
zer Wilhelm het Hessische gaan inspec-
teeren, steeds vergezeld door de Kei
zerin, die te paard met haar gemaal zich
langs het front der troepen beweegt.
Het Keizerlijk paar had zijn intrek ge
nomen op Wilhelmshöhe. Zaterdag werd
den Keizer op het Oranjerieslot te Kas
sei een feestmaal aangeboden. In ant
woord op een dronk van den voorzitter
der tafel, die wees op de trouw van den
Hessischen volksstam, zei de Keizer dank
voor deze verzekering en voor de vrien
delijke ontvangst. Hij had hier, evenals
in Beieren, een hartelijkheid gevonden,
die getuigt van trouw en van Duitsch-
gezindheid. Hij zou den weg blijven be
treden, hem door zijne voorvaderen aan
gewezen, en verwachtte dat de bevol
king van Hessen, zoowel in het binnen
land als eventueel daarbuiten, hem zou
helpen om zijn laak als heerscher te
vervullen. Vervolgens dronk hij op het
welzijn van Hessen.
Zondag werd de godsdienstoefening
van het legercorps op een groot gras
veld voor het genoemde slot voorafge
gaan door een inspectie en gevolgd door
een défilé; daarna werd een gala-diner
gehouden met het Keizerlijk gevolg en
de militaire autoriteiten, waarna Z. M.
met de Keizerin, die intusschen de
gast was geweest van den groother
tog van Hessen, naar Erfurt vertrokken
om de manoeuvres in Saksen bij te wo
nen. De ontvangst aldaar in de prachtig
versierde en feestelijk verlichte stad, was
wederom vol geestdrift.
Bij het Duitsch Ministerie van Oorlog
is bericht ontvangen dat een Duitsche
expeditie in Oost-Afrika, onder leiding
van den heer Zalewski, door de inboor
lingen is overvallen en uiteengedreven.
De aanvoerder, drie officieren en vijf
onderofficieren worden vermistslechts
twee officieren en twee onderofficieren
werden gered.
Zondag hielden de sociaal-democraten
te Berlijn een druk bezochte vergadering,
waarin de afgevaardigden, die naar het
congres te Brussel zijn geweest, verslag
uitbrachten. Eenige sprekers keurden
zoowel de uitsluiting der anarchisten af
als het krasse optreden van Liebknecht
tegen Domela Nieuwenhuis, toen de oor-
logsquaestie werd behandeld. Bij een voor
stel tot afkeuring van Liebknechts hou
ding ontstond een heftige woordenwisse
ling. Singer, een van de hoofdleiders der
partij in den Rijksdag, noemde de denk
beelden van Nieuwenhuis dwaasheden,
want, indien men ze wilde uitvoeren,
zouden de werklieden bij hun verzet een
voudig doodgeschoten worden. Ten slotte
werd met groote meerderheid de houding
der Duitsche afgevaardigden bij het con
gres goedgekeurd.
Uit Constantinopel wordt geseind, dat
een Engelsch pantserschip Maandagmor
gen bezit heeft genomen van het Turk-
sche eiland Sigris, niet ver van de invaart
der Dardenelle, en troepen met geschut
aan wal heeft gezet. Dat lijkt wel wat
op een maatregel tegen de laatste over
eenkomst tusschen Rusland en de Porte.
Het bericht vereischt echter nadere be
vestiging.
De Spaansche provincie Toledo is door
een vreeselijke ramp geteisterd.
Tengevolge van de vele regens de Amar-
guilla buiten haar oevers getreden en
werd de stad Consuegro, door het instor
ten der huizen, bijna geheel verwoest.
Volgens bericht zijn meer dan 1500 men-
.schen omgekomen, de meeste lijken wer
den door den stroom medegevoerd. Het
was onmogelijk eenige hulp te verleenen.
Bij gelegenheid van de viering van zijn
naamdag te Kopenhagen, overhandigde
de Czaar, aan een déjeuner aan boord van
zijn jacht nPoolster" aan Prins George
van Griekenland de gouden reddings me
daille, als bewijs van erkentelijkheid voor
zijn kloeke tusschenkomst toen in Japan
een moordaanslag werd gepleegd op den
Czarewitch.
De werkstaking te Milaan, waarvan
wij verleden week melding maakten,
loopt ten einde. Ofschoon de besturen
der werkliedenvereenigingen tot volhou
den aanspoorden, begaven steeds meer
dere arbeiders, door den nood gedwongen,
daar de industriëelen niet konden toege
ven, zich naar de fabrieken. Intusschen
is er weer, door deze roekelooze hande
ling, veel schade geleden.
De kleinste der vijf centraal-Ameri-
kaansche republieken, San-Salvador, is
door een hevige aardbeving geteisterd
alleen in de hoofdstad werden veertig
menschen gedood en zestig gewond. Van
de 320 huizen van het stadje Comasagna
zijn slechts 8 blijven staan.
't Loopt den Australischen ijveraars
voor vrouwen stemrecht niet mee: de
Eerste Kamer in de kolonie Nieuw-zeeland
heeft de voorstellen van de Tweede ver
worpen.
TROONREDE.
De zitting der Staten-Generaal is gis
teren geopend met de volgende rede,
uitgesproken door H. M. de Koningin-
Regentes.
Mijne Heerenl
Met dankbaarheid zie ik de Staten-
Generaal rondom mij vereenigd, gereed
om hunnen arbeid te hervatten.
De algemeene toestand van land en
volk stemt in menig opzicht tot tevreden
heid.
De betrekkingen tot alle buitenlandsche
Mogendheden zijn van den meest vriend-
schappelijken aard.
Zee- en landmacht gaan op loffelijke
wijze voort haren plicht te betrachten.
Beiden toonden zich, ook waar de blok
kade der kust van Atjeh meer dan ge
wone inspanning van den zeemacht vor
dert, voor hare taak berekend.
De geldmiddelen des Rijks eischen
wegens reeds vroeger bevolen uitgaven
versterking.
Handel en scheepvaart breiden zich
uit; de uitkomsten der volksnijverheid
zijn niet onbevredigend; de oogst heeft
door de ongunstige weersgesteldheid ge
leden, maar de toestand van den veestapel
is gunstig.
Duidelijk is bij de laatste verkiezingen
opnieuw de wenschelijkheid gebleken, dat
op ordelijke wijze, zonder langere vertra
ging, in wetgeving en staatsbestuur de
hervormingen worden tot stand gebracht,
waarvan de noodzakelijkheid is erkend en
waartoe de Grondwetsherziening den weg
heeft geopend.
Daarheen zal mijr. streven zijn gericht.
De indiening van een wetsontwerp tot
regeling van het kiesrecht, deze noodza
kelijke voorwaarde van blijvende verbe
tering, wordt voorbereid.
Herziening van de provinciale- en ge
meentewetten zal hierop moeten volgen.
In afwachting daarvan kunnen tijdelijke
maatregelen getroffen worden tot onder
steuning van te zwaar belaste gemeen
ten.
Verbetering van het Rijks-belastingstel
sel is een dringende eisch der rechtvaar
digheid. Wetsontwerpen om hieraan te
voldoen, zullen u spoedig bereiken.
Tot eene organisatie der landmacht en
tot vorming der levende strijdkrachten,
welke, zonder te groote persoonlijke offers,
de weerbaarheid van ons volk kunnen
verzekeren, worden voorstellen in gereed
heid gebracht. Inmiddels zal er een voor
dracht worden gedaan tot tijdelijke ver
sterking der nationale militie.
Het materieel der zeemacht eischt ver
betering. Maatregelen worden beraamd
om daarin te voorzien.
Eene wettelijke regeling der adminis
tratieve rechtsspraak zal met ernst wor
den voorbereid.
De indiening van het ontwerp van een
wetboek van Militair Strafrecht mag in
deze zitting worden tegemoet gezien.
Van andere deelen onzer wetgeving zal
eene herziening worden ter hand geno
men.
Wettelijke bepalingen omtrent den
Leerplicht zullen u worden voorgedragen.
Het vakonderwijs ten behoeve van han
del en zeevaart, nijverheid en landbouw
kan rekenen op mijnen steun.
Aan verbetering van onze maatschap
pelijke toestanden, ook in verband met
de eischen van handel en nijverheid,
blijf ik mijn aandacht wijden. Maatrege
len in het belang van de veiligheid eo
gezondheid in fabrieken en werkplaatsen
en tot verzekering van het lot van oude
of verminkte werklieden zullen, naarmate
het door den wetgever bevolen onderzoek
vordert, worden ontworpen.
Het welzijn van Onze Overzeesche Be
zittingen gaat mij grootelijks ter harte.
91) „Hoe kan er billijkheid en recht zijn in
de wreedheid om eene berouwvolle moeder
van haar kind te scheiden! Ik duld het niet
langer neen, ik eisch haar van u, want
ik heb haar meer lief dan gij."
,,Mary, laat ons gaan," fluisterde Mr. Jud
ge, „zij bestaat voor ons niet meer."
,,Ik verlang noch u, noch uwe zuster te
zien," riep zijne vrouw„maar mijn kind
zult gij niet van mij wegnemen en ten min
ste niet voor altijd. Eerst pas heb ik haar
gevonden na jaren naar haar gezocht te heb
ben, en zoo kan ik baar niet van mij laten
gaan. O, Anna! ik meende u te laten gaan,
ik heb mij den geheelen morgen voor u ver
scholen gehouden, opdat gij mij ook zoudt
leeren haten; maar het was mij onmogelijk,
eindelijk ben ik bezweken. Zeg hun, bid ik
u, niet al te hard jegens uwe moeder te zijn
de hemel weet dat ik niet veel vraag
dat zij u de vrijheid geven mij nu en dan
te bezoeken en mij te beklagen."
„U beklagen ja, dat doe ik."
,,Mij ook lief te hebben mij, uwe moe
der, bedenk dit wel, wier hart brak toen zij
u verliet, maar die u om zijnentwil achter
liet om hem tot troost te zijn, hem, uw
vader die u van mij tracht af te trekken. Ik
weet het, bij leefde alleen in en voor zijn
kind, en ik liet u achter om hem, en tot zijn
troost. Dat zweer ik, terwijl ik voor hem
nederkniel."
„Neen, niet voor mij," riep Judge, „ik
heb u niets te schenken; er bestaat geene
vergeving voor eene vrouw, zoo als gij ge
weest zijt. Laat af van mij."
„Maar niet van haar; Anna, uwe moeder
smeekt u om mededoogen om vergeving."
„Het onrecht mij aangedaan, vergeef ik
u van harte gaarne, moeder," zeide Anna
Judge; „maar het leed over zijn hoofd ge
bracht is niet zoo gemakkelijk te vergeven.
Het spijt mij, maar ik kan voor u niet tus
schen beiden treden."
„Och, tracht te bewerken dat ik n een-
of tweemaal in het jaar aan mijn hart moge
drukken niets meer, gedenk der arme
vrouw, die berouwhebbend voor u in het stof
kruipt."
„Anna," zeide Mr. Judge, ik gedoog
niet dat gij haar eenige belofte doet. Gij
zoudt er later berouw over gevoelen gij kent
het leed niet, dat er uit zoude voortvloeien,
zoo min als het karakter van haar, die zoo
veel van boete spreekt."
,Maar," begon Anna, terwijl hij in woede
ontstoken tot haar riep
„Gij aarzelt ook gij, na zooveel jaren
wachtensWelaan, kies tusschen ons, want
de liefde tot de eene kan niet met die tot
de andere gepaard gaan. Ik verlang niet
dat gij tegen uw wil met mij gaat," zeide
hij, hare band vaD zijncu arm afschuddende.
„Ga met deze vrouw, blijf altijd bij uwe
moeder, zoo gij het verlangt; maar van de
zen dag af aan hebt gij uw vader verloren.
Ik kan zonder u leven; mij blijft nog een
trouw hart over slechts een uwe tante,
en zij zal mij de oogleden toedrukken."
„Ja, dat zal ik, John," zeide zijne zuster,
„zoo zij n mocht verlaten."
ïMij dunkt begon Lady Burlinson,
toen Anna Judge haar in de reden viel.
„Ik bid u, mevrouw," zeide Anna, „hier
niet tusschen beiden te komen; daardoor
toch wordt dit tooneel, dat ons allen zoo
smartelijk aandoet, nog gerekt. Moeder, gij
hoort het, de keus staat mij vrij."
„Ja, hij verlangt het hij, die eene zus
ter heeft, welke hem ter zijde kan staan, en
het niet weet wat het zegt verlaten te zijn 1"
„Hij heeft geleerd wat de grootste ellende
is, en wat nog erger is, eene ellende die hij
zich zelve niet te wijten heeft, maar alleen
iemand die hem getrouw geweest isen daar
door, moeder, heeft hij te meer geleden. Gij
gevoelt berouw over het verledene dat
verheugt mij en ik ben er dankbaar voor,"
zeide zij, hare oogen ernstig op haar vesti
gende, „w-ant ik geloof het; maar niettemin
is het verledene een hinderpaal tusschen dien
grijsaard en u. Zoo mij eene keuze blijft,
wien te beminnen eu met wien te leven, dan
kies ik hem, die het langst mij heeft ver
trouwd, en die liever zoude gestorven zijn,
dan mij te verlaten.
Gij liet mij aan hem achter tot zijn
troost, moeder, en tot zijn troost wil ik
tot aan zijn jongsten snik hij hem blijven."
„Lieve Anna, ik wist dat zulks uwe keuze
zijn zou," riep de oude Judge, haar aan zijn
hart drukkende, „want gij weet wat recht
is, en wat gij mij verschuldigd zijt."
„Ja, wat ik u schuldig ben. Laat ons nu
gaan, zij zal ons niet volgen. Zij ziet het
zelve, (lat het niets meer dan billijk is, die
arme vrouw!"
De arme vrouw had haar gelaat met hare
handen bedekt en snikte hevig.
Wanneer wij te zamen zijn, vader, zullen
wij aan haar denken en voor haar bidden
als voor eene zondares, die vau haar boozen
weg is teruggekeerd. Wij moeten haar niet
te hard vallen."
Deze woorden waren geuit om de arme
moeder, die daar nog onbeweeglijk stond,
gerust te stellen, maar zij sloeg er geen acht
op. Geheel teruggestooten, keerde zij zich
om en klom langzaam de trappen op; bij
elke trede stil staande en nog immer haar
gelaat met hare handen bedekkende. Mrs.
Delancy sprak haar vriendelijk toe, als zij
haar voorbijging, maar zij achtte de vrien
delijke woorden niet die haar werden toe
gefluisterd, en als eene nachtwandelaarster
ging zij voort naar haar slaapvertrek.
Iutusscheu had de vader met zijne doch
ter en zuster het huis verlaten, de echtge
noot in het midden, met opgeheven hoofd
en vasteren tred duit des morgens, wetende
dat hij een nieuw leven te gemoet ging.
Eens sprak Auna hem aan en had den naam
harer moeder op de lippca, doch hij legde
haar aanstonds het stilzwijgen op.
„Nu niet; laat mij aan mijne eigene ge
dachten over en kwel mij niet, Anna."
Aan de portierswoning gekomeu zag hij
achter zich om door de laan, welke zij juist
verlaten hadden.
„Zij volgt ons immers niet, Mary vraagde
hij aan zijne zuster.
„Neen."
Zij bespied ons toch zeker, en denkt hoe
sterk ik beu van mij niet door hare smar
ten te laten bewegen smarten die mij
niet aangaan en waarvoor ik geeu medelij
den gevoel. Er zijn sommige verongelijkiu-
gen, die men niet vergeven kan Hij moge
haar vergeve die meer is dan mensch 1"
In het dorp Thirby Cross aangekomen
bleef bij andermaal staan, en zag over den
weg, diea hij had afgelegd.
„Ja, zij bespiedt ons zeker dat is zeer
natuurlijk."