NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
ONDER T OORDEEL.
No. 78.
Woensdag 28 September 1892.
Een-en-twintigste jaargang.
abonnementsprijs:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
advertentien:
BINNEN LAM I).
Plaatselijke berichten.
F euilleton.
AMEBSFOORTSGHE COURANT.
VOOR
Per 3 maanden 1.Franco per post door bet geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
Van 16 regels 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
In ons nummer van 17 Sep
tember j.l. plaatsten wij onder de
rubriek gemengd nieuws, onder
staand berichtje.
•bRegenmakers. Te Saint Pou,
een dorpje aan de Gartempe, een
onbeduidend riviertje in het Noor
den van Frankrijk, bestaat geen
kerk. Een heilig beeld, dat daar
in het dorp in hooge waarde
wordt gehouden, wordt daarom
eenvoudig in een hoek van een
der dorpswoningen bewaard. Het
is een oud houten beeld, afschu
welijk beschilderd, dat, wanneer
de regen zich wat al te lang laat
wachten, in plechtige(n) optocht
wordt rondgedragen. Verhoort hel
beeld de bede der inwoners niet,
dan wordt het oneerbiedig in een
kleine naburige fontein gedompeld,
onder de bedreiging „het te zullen
verdrinken." Dan komt natuurlijk
de regen dadelijk!"
Naar aanleiding daarvan komt
in de Eembode van j.l. Zaterdag een
ingezonden stuk voor, waarin een
abonné vraagt
„Kan het onbeschaamder?
Met slijk naar de katholieke Kerk
te werpen, mogen de vrienden
van de Nieuwe Amersfoortsche
Courant een heldendaad noemen,
ieder welopgevoed mensch zal
het echter onder verachtelijke
handelingen rangschikken.
Moge een vaardiger pen dan
de mijne deze lage daad naar ver
diensten brandmerken."
De redactie der Eembode is
voorts nog zoo vriendelijk daarna
toe te voegen
„(Het wil ons voorkomen dat
door onzen geachten inzender het
bovenvermeld feit nog al vaardig
tot juiste waarde is terugge
bracht.)"
Hoe nu, èn inzender èn redactie
boven vermeld berichtje in ver
band kunnen brengen met de
Katholieke Kerk is ons een raadsel.
Of zijn, volgens hen, alleen Katho
lieken tot dwaasheden, als daarin
vermeld, in staat. Er wordt in
het berichtje toch over geenerlei
godsdienstige gezindte gesproken.
Onzes inziens is het dan ook veel
meer waarschijnlijk, dat bedoeld
gebruik uit het heidensche tijd
perk stamt. Was er ook maar
eenigzins op geduid, dat bedoeld
beeld tot een R. Kath. Kerk be
hoorde, wij zouden de laatsten zijn
geweest, om het berichtje te plaat
sen. De Nieuwe Amersfoortsche Cou
rant is geen schendblad en hare
redactie is liberaal genoeg om de
godsdienstige overtuiging van
andersdenkenden te respecteeren.
Kan de redactie van de Eembode
dat ook van zich zelf getuigen
Wij namen nimmer artikelen
of berichten op, waarin met ande-
rer eeredienst den draak werd
gestoken of gespot. Kan de redactie
van de Eembode ook dat ons na
zeggen? Het ligt niet op onzen
weg geloofshaat aan te wakkeren
of te kweeken dit is in onze oogen
verachtelijk. Ingezonden stukjes
als het bovenaangehaalde uit de
Eembodedoen zulks echter wel.
De pen, die het schreef, had waar
lijk wel wat vaardiger mogen
zijn, want niet ons, maar degeen,
die haar voerde, heeft zij gebrand
merkt. Eu hiermede eindigen wij
dit onverkwikkelijk debat. Wat
ook het antwoord er op moge
zijn, wij zullen zwijgen, want
nogmaals ^godsdiensttwist hoort
in onze kolommen niet thuis."
HH. MM. de Koninginnen zullen,
gelijk reeds bericht erd, de groute feesten,
die te Weimar geoiganiseerd worden ter
gelegenheid van het gouden huwelijksfeest
van den Groothertog en prinses Sophie,
bijwonen.
Ten einde de vele vorstelijke gasten
waardig te kunnen ontvangen, worden
in het grootheilogelijk slot te Weimar
zelfs verscheidene vei trekken bijgebouwd.
De feesten, niet alleen in het paleis,
maar ook in de hoofdstad van het groot
hertogdom, beloven veel. Voornamelijk
de gtooie historische optocht en de gala
voorstelling in den schouwbuig, waarbij
tubleaux vivarits zullen worden vertoond,
die, voor een deel aan onze geschiedenis
ontleend, door de heeren Ch. Rochussen
en Bisschop, daartoe door dt o Groothertog
en de Groothertogin onlangs persoonlijk
uitgenoodigd, zijn ontworpen en zullen
worden gedirigeerd.
Ouder de vele deputatiën, die men uit
ons land te Weimar verwacht, behoort
in de eerste plaats die uit de commissie
tot aanbieding van het nationaal hulde
blijk aan prinses Sophie. Naar wij ver
nemen zegt het Vad., zullen de voorzitter
en de secretaris, baron Van Tuyll van
Serooskerke en graaf Van Bylandt, zich
met de overbrenging van dat huldeblijk,
benevens van een album met prachtige
calligraphische opdracht, belasten.
In de Tweed» Kamer verWacht
men volgens de Haagsche kroniek
schrijver van de N. Gron. Cf., na 't adres
van antwoord, dat zoo heel veel debat
wel niet zal uitlokken, eenige dagen dis
cussie over conclusiën en artsenwet en
daarna onderzoek van de Indische be
grooting en Slaatsbegrooting, maar te
vens en dat zal wel niet zonder strijd
gaan, een beslissing over de vraag of
men de kiesrecht-ontwerpen vdór of na
de begrootiugscampagne zal onderzoeken.
Het laatste is het meest waarschijnlijk,
ook omdat men inmiddels de bedrijfsbe
lasting verwacht, die denkelijk Dinsdag
bij de Kamer zal inkomen en die dan
den voorrang bij 't onderzoek zal dienen
te hebben.
Eén notarisinFrieslaudheeftopdracht
29 boerderijen te verkoopen, omdat de
boeren het financiëel niet langer kunnen
uithouden.
Op 5, 6 en 7 November e k. zal
te Nijmegen in de groote zaal der sociëteit
Burgerlust een nationale biljart-wedstrijd
worden gehouden om het kampioenschap
van Nederland.
Dr. Rumph maakt in het jongste
nummer van de Deulscli mediz. Wo-
chenschr. eenige opmerkingen omtrent de
cholera te Hamburg.
Dr. Rumph is directeur van het alge
meen ziekenhuis te Hamburg en verklaart
als zoodanig, dat het eerste geval te Ham
burg van cholera asialica niet vóór 22
Augustus vastgesteld kon worden. Verder
bespreekt deze geneesheer de waterlei
ding te Hamburg en doet dienaangaande
de allertreurigste mededeelingen. De el
lendige toestai.d van die waterleiding is
reeds sedert 1871 geen geheim. In 1872
werd er een rapport over de waterlei
ding uitgebraeht door dr. Reincke, den
tegenwoordigen geneeskundigen inspec
teur der stad. Een buis der leiding, welke
door dr. Reincke onderzocht was, had
om zoo te zeggen een voering van 2 tot
3 centimeter dikte, bestaande uit modder,
ijzerroest en mosselschelpen. Deze we
melde van diertjes, zoodat het was alsof
zij leefde. Een rapport van Hart wig Pe
tersen in 1879 was gelijkluidend met dat
van dr. Reincke. Later werden nog on
derzoekingen ingesteld door Karl Krape-
lin. Deze ontdekte een geheele fauna in
de buizen der leiding. Hij vond het niet
tninder dan 50 geslachten C' «nnrterj,
genoeg voor een fraaie zoölogische ver
zameling.
Naar men ons uit's Gravenhage be
richt, bestar t de kans, dat de residentie
in het bezit van een nieuwe wielerbaan
komt.
De bekende wielrijder, de heer A. L.
Courée, lid van den Algemeenen Neder-
landschen Wielerbond, zal trachten voor
de baan, welke eventueel hel volgend
jaar zal worden aangelegd, aandeelen van
f 50 geplaatst te krijgen.
-- Bij het wapen der Infanterie zijn
de adj.-ond., de serg.-maj. en de ser
geanten dienstdoende luitenants, nu reeds
met de revolver bewapend. Binnenkort
zullen de overige niet geweer dragenden
daarvan voorzien worden.
Zaterdagavond is een cavalerist, die
gewoonlijk de brieven, die met de laatste
post te Voorthuizen (gem. Barneveld)
aankomen, voor de legerplaats te Milligen
afhaalt, bij eerstgenoemde plaats, doorde
duisternis misleid, op een hoop steenen,
die aan den kant van den weg lag, ge
reden, waardoor paard en ruiter zoo'n
ongelukkigen val deden, dat het dier ter
stond dood was, en de ruiter erg bloedend
onder het paard werd uitgehaald. De ge
meente-geneesheer van Voorthuizen, die
het eerst hulp verleende, verklaarde dat
zijn toestand zóó was, dat hij niet naar
het kamp mocht vervoerd worden.
In de vergadering met dames, van
het departement Amersfoort der maat
schappij tot nut van 't algemeen zullen
als sprekers optreden de heeren Jhr. Mr.
W. Elout van Soeterwoude te 's-Graven-
hage in November, Dr. Jan ten Brink,
hoogleeraar te Leiden in December,
H. T. Chappuis te Ameisfoort in Januari
en Ds. B. W. Colenbrander te Brielle in
Februari.
1 October 1892 zal
h'.
Aanvangende
A. IJ. S. MV ook gebruik mak,"^
bevoegdheid tot het -
lijn Rotterdan-
he 1
liL
Van
2 treinen vérf/ekken
foort, nl. te 7.36 vin. en 5136 nn, Ul
vinden te Amersfoort aansluiting oan
de treinen van Amsterdam naar Berlijn
via AlmelooSalzhergen, vertrekkende
van Amsterdam C. S. 8.18 vm. en 6.17
mm.; aankomst Berlijn 10.30 nm. en
7.35 vm.
Omgekeerd zullen via Amersfoort-Utrecht
2 treinen der H.S.M. naar Rotterdam
loopen, in aansluiting op de treinen
Berlijn- Amsterdam, die van Berlijn
afrijden te 9.45 nm. en 7.41 vm., te
Amsterdam C. S. aankomen 9.8 vin. en
8.27 nm., en te Rotterdam te 9.54 vm. en
9 u. nm.
DOOR
MEVR. KAUTZMANN-VAN OOSTERZEE.
5) Het is geen machtspreuk alleen, dat
ouders het later lot der kinderen bewerken
de ervaring leert de waarheid van het woord,
en zeker is het, dat, gelijk het kind vaak
oudmannetjesachtig wel is waar, maar toch
onmiskenbaar juist, eenige eigenaardigheid
van vader of moeder kan afzien of nadoen,
ook het aanhoudend voorbeeld de besie
leermeester is van de jeugd, het zij d>n
ten goede of ten kwade. Het niet rekenen
met aanleg of ontwikkeling van het kind,
het niet letten op zijn omgang of lectuur,
het bracht menigeen op verkeerd spoor aan
wie de fout?
Adelheid wist dit alles hoe menigmaal
had ze het punt van opvoeding met haa r
echtgenoot besproken, ze achtte zich thu s
in alle vormen van tucht eu gehoorzaamheid,
maar het kwam haar niet te pas ze was
kinderloos I
Doch wanneer smart haar te overweldigen
dreigde, dan vloed ze in de eeuzaatuheid,
en haar omgeving zag niet den strijd maar
de overwinning haar tevredenheid.
Ook thans leunde zij op den arm haars
echtgeuoots den glimlach om de lippen, die
van hoop eu moed getuigden, en terwijl ze
vroolijk met iieiu sprak, wandelden ze voort,
en bereikten eerst bet landhuis toen de bel
luidde als sein, dat de tuinders en boereu-
arbeiders huiswaarts mochten gaan. Weelde
en overvloed trof het oog dadelijk bij het
binnenkomen der vestibule vau des burge
meesters woning. Prachtigo heesters en sier
planten, heerlijke bloemen, die hun geuren
ver rondom zich verspreidden, eu het gezang
van vreemde vogels, die iu sierlijke rustieke
kooien hier en daar tusschen hingen, maakten
dit voorhuis tot een heerlijk plaatsje, waar
de jonge vrouw niet zelden op de in het
groen verborgen bank rustte. Dan dacht ze
er aan, dat ze dit alles het hare had kunnen
noemen, indien ze gewild had doch ze
had het niet gewild. Met innige trouw was
ze aan hare eerste geliefde gehecht gebleven
trouw toen het lot hen scheidde, trouw,
onder leed en wantrouwen, trouw iu alle
omstandighedeu, tot ze eindelijk tot elkander
vonden en voor immer vereeuigd werden.
En echter welke vrouw, die somtijds aaD
haar meisjesdroomen terugdenkt, heeft niet
soms heimelijk gedacht: het is alles toch
anders gekomen dan ik toen verwachtte
gelukkig iudien dan eene andere gedachtte
er aan toegevoegd mag worden anders wel,
maar beter.
TWEEDE HOOFDSTUK.
In de stille, landelijke pastorie was het
lamplicht ontstoken, de dikke groen saaien
gordijnen voor de vensters, die ieder nieuws
gierig oog het naar binnen zien beletten,
gaveu een somber, schier spookachtig aanzien
aan de groote, met witgepleisterde muren be
grensde huiskamer waarin aan de langwerpig
ronde tafel in het midden de dominees-
juffrouw ijverig breide, terwijl manlief in
vertrouwelijke rust, de beenen over een stoel
uitgestrekt, nu en dan in een dampend glas
warmen wijn roerde, en grijze rookwolken uit
zijn langen gouwenaar blies. Het was eeu
beeld van echt oud Hollandscho rust en
terwijl de predikant nu en dan liefkozend
de rug van de spinnende poes streelde, die
naast hem in den breeden leunstoel een
plaatsje gevonden bad, lag er op zijn gelaat
een trek van welvoldaanheid.
Eiudelijk brak hij het eenloonig getik der
breinaalden af eu zeide: „die jonge mevrouw
Vermande is toch nog altoos eveu trotsch als
voorheeu.
„Zoo dat kan ik me begrijpen," antwoorde
zijne vrouw.
„Ja, uwe sympathie had ze nooit, vrouw."
„Natuurlijk niet; het was een verwaaudc
gekkin, toen ze bij hare ouders was, die zich
zelve altijd beter achtte dau ieder ander;.haar
mama kon het ook niet te best met haar
vinden.
„Ja, gij vrouwen hebt steeds iets op elkan
der te vitten" dit zeggend dronk de pre
dikant in één teug zijn glas ledig.
„En gij mannen viud alles goed, mits eeu
mooie vrouw het doet."
„Och zwijg toch met die malle aanmer
kingen
„Wel zeker, waarom niet! Ik moet maar
altijd zwijgende toezien, hoe mijn mao zich
door al zulke juffertjes laat inpalmeu. Ik zeg
u ik verkies niet te zwijgenToen ik u
beloofde, uwe vrouw te worden; waart gij
wat blij, eu nu wil ik uiet bij zulke dames
achterst.iau, daar pas ik voor."
„Maar vrouw, ik heb eigelijk niets gezegd
„Wel zeker gooi maar al de schuld op
mij niet waar, ik beu de twistzoeker de
onruststooksterIk
„Juffrouw daar is de ouderling van Zeme-
olu dominè te spreken" kwam de meid zeggen.
„Dadelijk Naatje" (domiué was al be
zig glas en karaf in de naasie kast te ver
stoppen) binnenkomen Naatje 1"
„Wel waarde vriend, daar doet ge goed aan
dat ge ons zoo eens bezoekt," zeide de pre
dikant, den bezoeker de hand gevend, terwijl
de juffrouw een grooten rieten stoel naar
tafel trok en de jui*t in do deur terugtr
deiide dieustmaagd door een enkele wenk i
verstaan gaf, dat ze spoedig liet koffieblad
brengen moest.
„Ja, domineer, T is aaders zoo miju ge
woonte niet zoo laat bij de menschen aan
te gaon, maar ik zei zoo tegen mien Mies,
da's mien wief. ik goa heden nog naar de
pastorie, en toen 't krek negen sloeg op
't darpsklokje zei ik, als ik 'tavond niet gao,
kom ik er morgen ook niet en Mies zei;
juugske, ge zolde 't dan maar doen. Zie je
domineer, T loopt dan krek mis in de ge
meente, en dat most ik oe zeggen kommen,
want 'n werin vriend ben ik steeds van de
waarheid ewest en dat zul 'k wel blieven.
Doar is Jaopik de sloager, die zeit dat
domineer de waorheid niet en predikt, of
lie\er niet de heele waorheid, maar meer
anderhalve as 'k me zoo verstaonbaor uit
druk. m da's veel gezeid. Maor om nou
goed te weten, wat ik aou de dt luui zeggen
mot, wilde ik zoo tnoar is zelf met domineer
proaten, en hoop, dat domineer die vrijspostig-
heid, as 'k zoo zeggen zal. me uiet kwoalik
nemen zal."
Wel zeker niet, vriend daar do^ je
best aan met wie zou ik liever eens over
de heilige zaken prateu dan met iemand
als gij, die overol in het dorp als eeu der