NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad UTRECHT EN GELDERLAND bel No. 94. Zaterdag 24 November 1894. Drie-en-twintigste jaargang. Volksbond tepn drankmisbruik. BINNENLAND. F euilleton. AMERSFOO QODB&NT. VOOR abonnementsprijs: Eer S maanden 1.Franco per post door het geheele Eijk. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. .T. SLOTHOUWER, Amersfoort advertentien: Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent. Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Menigeen zal gisteravond gewenscht hebben drie lichamen tot zijn be schikking te hebben, want nu was hij voor de moeilijkste keus geplaatst hoe den avond door het brengen, daar drie aantrekkingspunten hem aanlokten: in Amicitia vergadering van het Departement der maatschappij »Tot Nut van 't Algemeen, in de Keizerskroon het Tyroler concert, in de Remonstrantsche kerk de lezing van Mr. H. Goeman Borgesins. Het zou niet kwaad zijn als er voor gezorgd werd, dat dergelijke zaken niet op één avond samenvallen, omdat dan in een kleine stad als de onze het een aan het ander te veel afbreuk doet. Wij waren niet in de gelegenheid de lezing te hooren van den voorzit ter van den volksbond tegen drank misbruik, maar omdat wij overtuigd zijn van het groote nut van die be doelde vereeniging willen wij, aan de hand van haar jaarverslag, onze lezers op het nuttige doel van dien Volksbond wijzen, in de hoop, dat nog zeervelen zich onverwijld als lid zullen inschrijven van de afdeeling Amersfoort. Bovengenoemde bond is eene ver eeniging die zich ten doel stelt steeds grooter terrein aan den drankduivel te betwisten, de publieke opinie te bewerken, de drinkgewoonten te be strijden en vooral de voorwaarden, de maatschappelijke omstandigheden, die aan het drankmisbruik telkens nieuw voedsel verschaffen, zooveel mogelijk te verbeteren. Dit is zeker een groot veld van werkzaamheid, want er zijn honderde oorzaken in dienst van den vijand dien men bestrijdt en tegen die oorzaken den strijd te richten is men bij voorduring verplicht. De Volksbond voert naar zijn vermogen dien strijd naar alle kantendoor volkshuizen en volks leeszalen op te richten waar Bacchus wordt buitengeslotendoor het ge bruik van minerale wateren, lichte bieren enz. te bevorderen, door op de noodzakelijkheid te wijzen, dat overal zuiver en gezond drinkwater wordt verkrijgbaar gestelddoor bevordering van handenarbeid en handwerken teneinde de verveling uit het huisgezin te verbannendoor met woord en geschrift mee te wer ken om het besef van de nadeelen van het drankmisbruik onder alle volkskringen te doen doordringen door te trachten het volksonderwijs ook voor de bestrijding van het groote kwaad dienstbaar te makendoor de spaarzaamheid te bevorderen en te vens met allerlei middelen het deel van het volksinkomen, dat aan Bacchus wordt geofferd, allengs te verminderendoor voortdurend werk zaam te zijn in de richting om de vermeerdering van het aantal plaatsen van verleiding tegen te houdenen eindelijk door alle krachten in te spannen om aan de lagere klassen een betere huisvesting, een gezonder en vriendelijker tehuis te bezorgen. Gij ziet, het veld van werkzaamheid is zeer uitgebreid, en dat is niet te verwonderen, want het drankmisbruik hangt nauw samen met de zoo gecom pliceerde maatschappelijke toestan den, en daarin verbetering te willen brengen is een reuzenwerk. Ook de volksvoeding is een onderwerp, dat de aandacht verdient, want het is ook al een feit, dat er nauw verband bestaat tusschen drankmisbruik en de voeding. Evenzeer als het waar is, dat menig werkman geen kroeg- looper zou worden indien hij, in plaats van zich met een vuile, ongezonde krot te moeten behelpen, na volbrachte dagtaak in een ruime, flinke, zinde lijke woning kon uitrusten, evenzeer in het waar, dat het voor menig gezin een redding zou zijn als er een vrouw was, die de kunst verstond om voor weinig stuivers nog iets anders gereed te maken dan waterachtige aardappelen met pap helaas nog het hoofdvoedsel der lagere klassen een vrouw, die geleerd had zonder groote uitgaven den disch te kruiden en te varieeren, en toch te zorgen, dat vader en kinderen voedingsstof fen krijgen, voldoende om het lichaam in stand te houden en de levenskracht te versterken. Veel goeds kan de Volksbond nog tot stand brengen, maar dan moet het aantal medestrij ders grooter geworden. En mogen ook vele Amersfoorters in degelederen plaats nemen, want in Amersfoort is er nog zeer veel te doen, is nog een groot terrein in de macht van den vijand. De volksbond telt ruim 2700 leden waarvan hier in Amersfoort ruim honderd. Dit getal mag betrekke lijk groot schijnen, maar het is slechts een zeer klein legertje als men let op den machtigen vijand, met wien het den strijd heeft aan gebonden. Men heef' berekend, dat hier te lande jaarlijks voor 80 mil- lioen gulden aan sterken drank wordt opgedronken, d. i. iedere seconde voor één rijksdaalder. Voor dit be drag zou men vijf honderd duizend huisgezinnen van het noodige huis raad en de noodige kleeding kunnen voorzien en bovendien nog beter kunnen voeden. Ja, wij mogen wel met Laurillard zeggen»Als Neder lander gevoel ik schaamte, veront waardiging en droefheid er over, dat mijn volk jaarlijks een plas jene ver inzwelgt, waartoe een hoeveel heid graan misbruikt is, die voor vele millioenen ponden brood zou voldoende geweest zijn en dat mijn volk, zoo gereed om over slechte tijden en verdienste te klagen, in één jaar tijd zoo vele millioenen aan jenever besteedt! dat wil zeggen, aan de Satanische macht, die den geest benevelt, het hart ontadelt, de gezondheid verwoest, het huisgezin ontbindt, de misdaad teelt." Het lidmaatschap van den volks bond legt niemand de verplichting op, om zelf de alcoholische dranken te laten staan, verbiedt niet het ma tig drinken en schenken. De con tributie is zeer laag gesteld, opdat juist de werkman er zich bij aan kan sluiten en opdat de bond in waar heid een volksbond kan zijn. Vooral de werkman kan door zijn voorbeeld goeden invloed uitoefenen op zijns gelijken, en dezen zullen opgewekt worden tot navolging als zij zien, dat zijn matigheid hem welvaart en geluk bezorgt. Behalve »de Volksbond" voeren nog enkele vereenigingen eenzelfden strijd. Welk beginsel de voorkeur ver dient, matig gebruik of geheel ont houding, willen wij hier onbesproken laten; al kunnen wij die vereenigin gen niet onverdeeld onze sympathie schenken, zij verdienen onze waar deering en onzen eerbied. De Ned. Vereeniging tot afschaöing van sterken drank in de oudste in ons land. Haar grondslag in zuiver maatschappelijk, zonder zich in de eerste plaats met de slachtoffers van den drank in te laten. Op verschillende wijzen tracht zij misbruik tegen te gaanhare leden verplichten zich tot onthouding van sterke dranken, waardoor zij radikaler optreedt dan de Volksbond. Met den volksbond dringt zij er bij de regeering op aan, om een betere regeling in de drank kwestie te krijgen. Een derde vereeniging is »de Natio nale Christen-Geheelonthouders-ver eeniging; hare leden onthouden zich van alle sterke dranken. In 1893 is ook zoo'n vereeniging van vrouwen opgericht en eveneens een onderwij- zers-propagandaclub voor drank bestrij ding en geheel-onthouding. Er zijn ook onder de studenten geheel-ont houders-vereen., die onlangs zich tot ééne nationale hebben vereenigd. Dan vindt men nog onthouders onder verschillende corporaties, als bv. het Leger des Heils en de sociaal-democrat bond, waarin de wenschelijkheid der onthouding wordt uitgesproken. Er wordt dus in ons land al zeer veel gedaan tot bestrijding van het groote kwaad in onze maatschappij. Er is daarom hoop, dat door een drachtige samenwerking veel goeds zal worden tot stand gebracht. Maar samenwerking van zeer velen is gewenscht, is noodig; daarom richten wij tot onze lezers en vooral tot hen, die tot den werkmanstand behooren, het dringend verzoek: sluit u aan en wordt allen leden van den Volksbond tegen drankmisbruik! llnlde aan ome Lombok- etrydcrs. Door verschillende ingezetenen van Amsterdam werd een telegram aan gene raal Vetter gezonden van den volgenden inhoud Aan generaal Vetter en zijne dapperen, hulde! Naar aanleiding van de overwinning op Lombok heeft het Leidsch Studenten- korps een telegram van gelukwensch gezonden aan H.M. de Koningin-regentes, hetwelk beantwoord is met een dankbe tuiging. T. Eergisteren werden reeds de volgende telegrammen naar Indië gezonden. Legerkommandant, Batavia. Koninklijke Militaire Academie biedt hartelijk gelukwenschen en bewondering aan dappere Indische troepen, bijzonder Lombok. Gouverneur, Van Pescb. Generaal Vetter, Lombok. Hulde aan U en Uwe dapperen. Namens Nijmeegsche oud-Indische offii- cieren. Caspersz. Dit laatste telegram is van den oud majoor iler genie in lndië, den heer K. F. Caspersz te Nijmegen, die de oud- Indische officieren aldaar uitnoodigt, UIT HET FRANSCB. 16) Andere keeren zag men tusschen twee overhellende boomen of rotsen afgronden verrijzen van schrikwekkende diepte of bergmassa's van verbazende hoogte. De voorzichtige Conomero kwam slechts met moeite vooruit, en ofschoon het trreeselijk heet was, klapperden zjjo tan den als vroor het steendik. By eiken twijfel, welken weg te volgen, was Mer cedes verplicht stil te staan cm eenige inlichtingen te roepen. Dan boorde zij de fL,j{We stem van Cocomero hijgend Z6ï? «Rechts om I" Of wel. t jr' «Linke om!" De vrees Vi deo armen duivel werd zoo sterk, hjj verklaarde den weg niet meerweten en geen stap meer te zul/en^/aoen. Mercedes verbeelde zich hem te kunnen dwingen zijn weg rvolgen door hem een flink pak bij zijne terugkomst te beloven, deze bedreiging had geene uitwer- g en wekte den moed van den onge- te lukkigen gids niet in het minst op. Mer cedes was genoodzaakt hem tien piasteis te beloven als hij haar tot aan de eerste post der vrijbenden geleidde, Cocomero hield van piasters. De geld zucht deed wat de vrees voor zweepsla gen niet had kunnen doen. De gids stemde er knorrig in toe haar tot eene plaats te brengen van waar het haar gemakkelijk zou vallen alleen de voorposten te bereiken. Men ging weder op weg. Mercedes was er verre van, de vrees van haar gids le deelen, ofschoon zij niet geheel gerust was over de gevolgen van haar tocht. Het was de eerste keer niet dat zij in deze vreeselijke bergen doordrong. Zij was er reeds veertien jaar vroeger geweest om aan Andrea de dochter van de graaf Ercole terug te vragen. Zij had hem schatten geboden Andrea, die de wanhoop van zijn vijand afmat naai de grootte zijner aanbiedingen, had zich niet laten vermurwen. Toen had Mercedes, evenals de Parth, die al vluchtende vermoordt, in het hart van Andrea eene dwaling laten bestaan, eene dwaling, die de Iron van vele tranen moest worden. Over de beide wiegjes heengebogen, had zij de dochter van Lucrezia Mammone gelief koosd en alzoo Andrea doen gelooven dal dit kind, dat men Alma noemde, de wettige dochter van den graaf van Spoleto was. Dit was bovendien zoo met Ercole afgesproken, die zijne dochter hartstoch telijk beminde. Ercole had gezegd «Als hij ze mij niet wil terug geven, dat zij dan ten minste gelukkig zjj en de beste plaats in het huis mijns vijands inneme." Deze berekening moest volkomen sla gen. De dwaling kwam tot stand. De jaren verliepen zonder dat iets deze dwaling uit den weg ruimdeRegina werd opgevoed als de nicht van Andrea terwijl Alma, wier plaats zij innam, voor de dochter van zijn vijand doorging en het slechts aan haar engelachtig karakter te danken had, dat Andrea te barer op zichte zulk eene onzijdigheid in acht nam. Op den duur had de bekoorlijke en bevallige goedheid van het schoone jonge meisje een grooter en grooter wordenden indruk op Andrea gemaakt, die weldra even veel van haar hield als van de schitterende Regina, die hij -de dochter zijner zuster waande. Mercedes kende, zooals wij gezegd hebben, de bergen reeds, maar Cocomero kende ze ook en wist dal zij vol gevaren voor de boeren waren. Verscheidene mannen van zijn dorp, die zich in de AppenijDen gewaagd haddeo, waren ver dwenen en hadden hun vrouwen nooit iets meer van hen gehoord. Omdat zij niet terug waren gekomen, beschouwde men ze voor dood, zonder te kunnen uitmaken wie ze gedood hadden, de struikroovers of de wolven. Cocomero gevoelde niet de minste roeping voor dit ellendig lot. Hij reed zoo ver mogelijk achter Merce des en wierp van tijd tol tijd treurige blik ken naar de stille vlakte, door geen beesten en landbouwers bevolkt. Maar de vlakte verdween weldra geheel. Men was te midden van diepe kloven. Overal vertoonde de akelige eenzaamheid hare wilde pracht. Men zag niets meer dan opeen gestapelde rotsblokken, donkere en diepe afgronden, hooge pijnboomen, steenen, omgeworpen boomstammen, beeker. en struikgewas. Roofvogels vlogen nu en dan van de eene rots naar de andere en lieten in de stilte der woestijn, hun rauwe kreten hooren, gelijkende op het huilen van den wolf en het mauwen der wilde kat. De muilezel en de ezel schenen ook slechts tegen hun zin vooruit te gaan de ezel vooral deed een treurig gebalk hooren, door de echo der bergen op spot- tenden toon herhaald, en die de wolven in de zwarte pijnboombosschen de ooren moesten doen spitsen. Men bereikte eindelijk den top eeDer kleine verhevenheid, waar Cocomero eenvoudig ophield, en verklaarde geen stap verder te zullen doen, zelfs al gaf Mercedes hem goud genoeg om het ge heele graafschap te koopen. Daarop raadde hij Mercedes hare ziel aan God te bevelen en maar al recht uit te gaan waarop hij haar goede reis wenschte en den ezel keerde, zijo grauwtje vreeselijk met de hielen aanzettende. Het dier nam den galop, maar hij had nog geen tien stappen gedaan, of zes geweerloopen, die als zilver in de zon schitterden, daalden hori zontaal van eene rots neder, die den weg bestreek en richtten zich alle met wonderlijk juistheid op de borst van den boei De ezel stond dadelijk stil, en de ongelukkige Cocomero bleef met open mond en uitgestrekte armen, even onbeweeglijk op zijn ezel als de vrouw van Loth, toeD zij in eene zoutzuil ver anderde. Werkelijk riep hij de hulp in vao zijn heiligen patroon Francesco. Eindelijk kreeg hjj de spraak terug en riep hij uit met saamgevouwen handen, terwijl hij zelfs trachtte op zijn ezel te knielen. «Genademijne heeren struikroo vers 1" De mannen stonden op. Zjj waren

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1894 | | pagina 1