NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND
Gemengd Nieuws.
No. 29.
Woensdag 10 April 1895.
Vier-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
BINNENLAND.
F euilleton.
AMERSFOORTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 li.«enden f 1.Franco per poet door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. .T. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Croote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Onze Koninginnen.
Onze Koningin-regentes, zoo schrijft de
Haagsche correspondent der N. Gr. Ct.,
heeft deze week haar bezoeken aan al
lerlei inrichtingen van liefdadigheid en
openbaar nut voortgezet: zy bezocht de
Katholieke Hovius-Scheef baan-inrichting
voor verwaarloosde kinderen, het Herv.
Oudeliedenhuis, de Louisa-stichting der
weezen van vrijmetselaren, de werkin
richting voor hulpbehoevende blinden,
een openbare bewaarschool, een particu
liere school voor slöjd-onderwijs,
kortom, zij toonde haar belangstelling
weder in alles wat goed is en nuttig,
bonder naar kerkelijke richting te vragen.
In de meeste inrichtingen, waarbij dit
doelmatig scheen, liet de vorstin een ge
schenk na, om de verpleegden te ontha
len. Men is algemeen opgetogen over
dit optreden, waarbij alle jacht naar
populariteit vreemd is en dit enkel voort
komt uit de behoefte om wèl te doen en
zich van het wel en wee des volks op
de hoogte te stellen. Koningin Emma
was steeds van deze neiging vervuld. Ik
herinner mij hoe de armen te Arolser.
over haar spraken, toen zij op het punt
stond Waldeck ie verlaten.
Men verhaalde mij destijds dat de ko
ningin en haar zusters trouw zieken be
zochten, kleeren naaiden voor de armen.
En ik hoor met vreugde, dat deze lieve
eigenschappen van de moeder kan 't
bijna anders? zich ook reeds duidelijk
in onze jonge koningin beginnen te open
halen j zoodra haar iets ter oore komt
waarbij zij meerit dat hulp kan geboden
worden, vraagt zij nmoeder" of ze iets
zenden mag Heerlijk, niet waar?
De opper-knmeriieer en de chel van
het Militaire Huis van H. M. de Koningin
maken bekend, dut H M. de Koningin-
Regentes op Maandag den 22en April a.s.
in het Paleis te Amsterdam gelegenheid
zal geven bij Hoogstdezelve hunne op
wachting te maken, des morgens te 10'/,
uur aan militairen en civiele autoriteiten,
des namiddags te l1/, uur aan commis-
siën, en op Dinsdag den 23sten daaraan
volgende, te 10 uren, particuliere audiëntie
zal verleenen.
Degenen die verlangen daartoe te wor
den toegelaten, worden uitgenoodigd zich
in te schrijven op een der lijsten, welke
aan gezegd Paleis gereed zullen liggen,
van heden af tot en met Donderdag den
18en April, des avonds te 8 uren, op
welken tijd die lijsten zullen worden ge
sloten.
Gedurende Haar verblijf te Amster
dam zullen HH. MM. Dinsdag 23 dezer
des namiddags 2 uur de voorstelling bij
wonen in het Circus Carré. Dinsdagavond
zal de Koningin ten paleize te Amster
dam een raout geven en Woensdagavond
24 dezer zullen HH. MM. eene voorstel
ling bjjwonen in den Stadsschouwburg.
Naar het D. o. N. verneemt is Eigen
Haard, het welbekende tijdschrift uit
handen van de firma Tjeenk Willink
overgegaan in die van dr. E. Pijzei, die
gesteund wordt door een naamlooze Ven
nootschap.
De minister van oorlog brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat voor het
ir, de maanden Juli en Augustus e. k.
te houden examen voor toelating tot
den hoofdcursus, ter opleiding van on
derofficieren voor den rang van 2e luite
nant der infanterie en van 2e luitenant-
kwartiermeester respectievelijk voor den
dienst hier te lande en voor den dienst
in Nederlandsch-Indië, het navolgend aan
tal plaatsen wordt opengesteld: voor
het leger hier te lande: infanterie 19;
administrate 4; voor het leger in Nederl.-
Indië: infanterie 16; administratie 2.
Het contingent suppletietroepen, dat
in 1896 door tiet kol. werfdepot naai
onze overzeesche bezittingen zal moeten
worden uitgezonden, is voorloopig bepaald
op 1880 man, n.l. 1800 voor Oost- en
80 man voor West-Indië.
Het hoofdbestuur Tot Hut van 't
algemeen meld, dat aan de gehouden
verkiezing voor twee plaatsen in zijn
aiidden is deelgenomen door tesp. 106
en 105 departementen, te tarnen uitbren
gende onderscheidenlijk 353 en 350 stem
men. De uitslag was:
I. de heer dr. J W. R. Tilanus, te
Amsterdam, verkreeg 347 stemmen tegen
de heer mr. E. Star Busman, te Amster
dam, 6 stemmen.
II. de heer Jhr. mr. A. J. Rethaan
Macaré, te Haarlem, verkreeg 251 stem
men tegen de heer H. J. Steghers JHz,.
te Gronincen, 99 stemmen.
De beide gekozenen hebben zich de
benoeming laten welgevallen.
Een linldigingNgesclienb.
De firma Beijnes te Haarlem heeft nu
reeds de plannen gereed voor een geschenk
dat aan H. M. bij haar inhuldiging zal
worden aangeboden; alleen is het nog de
vraag door wie. Zij ontwierp het plan
voor een Koninklijken trein, ingericht
naar de eischen des tijds, en hoopt dat
een of ander groot lichaam, tie Staat of
een paar gemeenten haar de uitvoering
van dit werk zullen opdragen. De kosten
worden op f 100,000 begroot.
De heer J. A. Bienijes te Zulfen
heeft in de Z. Ct. een oproeping geplaats
voor een gedenkteeken op het graf van
Oltmans, den schrijver van De Schaap
herder, Slot Loevestein enz.
Wedrennen te Breda.
Voor de wedrennen op den tweeden
Paaschdag te Breda zijn de volgende
paarden ingeschreven:
Openingsprijs. Vlakke baan. 1600 M.
Inlegg. ƒ10, rouwg. f 5. La Jeune 67,
Olga Kemprus 67. Deca 67, Garrison
Battery 65, Tigette 64. Friponne 64,
Nr. Romeo 62, Ware Queen 54, Gifford's
Cross 54, Factotum 54, Chimene 52 Kg.
Voorjaarsprijs. Hordenren. Afstand 3200
M. Inleg f 10. Olga Kemprus 78, Little
Jug 76, Daffodil 76, The Curragh 75,
Mis Mary 71, Cecilie 67, Flederwish 67
Kg. Merriën en ruinen krijgen 1 Va kilo
gewichtsvermindering.
Paaschprijs. Record-hatddraverij voor
alle paarden, toebehoorende aan Neder
landers. Buffalo Bill 3300 meter' Tabor
III 3000, Immerzu 11 3300, Redseer
3300, Bedpath 3350, Porodny 3404,
Batir 3430, Majick 3430, Kravana 3516,
Mirka 3516, Krylaty 3597, Electricity
3624, en Redburr 3678 meter.
Zaterdagmiddag deed de vijfde
kamer der arrondissements-rechtbank te
Amsterdim uitspraak in de zaak van
Henriette Momber en Hendrik Frederik
Coelman, beschuldigd van moord op het
dochtertje van den heer Meinders te
Bussum en van poging tot diefstal met
braak.
Het breed gemotiveerde vonnis acht
de aan beklaagden ten laste gelegde feiten
voor zoover betreft het plegen van den
moord en de poging tot diefstal met
daaraan voorafgaande braak wettig en
overtuigend bewezen en veroordeeld hen
tot levenslange gevangenisstraf.
De beklaagden hoorden betrekkelijk
kalm hun vonnis aan; alleen een zenuw
achtig vertrekken van het gelaat was al
wat men aan hen kon zien.
Een noordpoolexpeditie per
luchtballon.
In de Stockholmer Academie van We
tenschappen heeft de hoofd-ingenieur S.
A. Andrée, een in Zweden om zijne
groote wetenschappelijke balon-reizen
bekend man, voorgesteld, de poolstreken
per luchtballon te gaan onderzoeken. Op
pervlakkig beschouwd mag het idee fan
tastisch schijnen maar autoriteiten als
professor Nordenskjöld hebben het ernstig
overwogen en zeer aanbevolen. De heer
Andrée stelt aan den ballon 4 eischen
lo, moet hij een draagkracht van pl.m.
3000 K.G. bezitten om de voor drie rei
zigers benoodigde levensmiddelen, instru
menten en ballast mee te nemen 2o.
moet de ballon dicht genoeg zijn, om 30
dagen lang in de lucht te kunnen blijven
zweven; 3o. moet men den ballon ergens
in de poolstreken kunnen vullen; en 4o.
moet hij een klein beetje bestuurbaar ziin.
Bij de tegenwoordige ontwikkeling der
ballon-techniek kan, volgens Andrée, aan
al deze voorwaarden voldaan worden. De
beide eerste zijn gemakkelijk te vervullen.
Reeds heeft de heer Gabriel Yon, te Pa
rijs, aangeboden den ballon voor 50 000
francs te leveren. Het vullen kan ook
geen bezwaar opleverener zijn voor
militaire doeleinden reeds transportable
waterstof-toestellen vervaardigd en buiten
dien kan men ook samengeperst water
stofgas naar het noorden vervoeren. Wat
eindelijk de bestuurbaarheid van den bal
lon betreft, heeft de heer Andrée zelf een
inrichting uitgedacht, en op een zijner
tochten met succes beproefd. Hij laat
van den ballon uit lange touwen over den
grond slepen, waardoor de vaart geringer
wordt dan de snelheid van den wind.
Het verschil gebruikt bij, om door mid
del vau een zeil, aan het schuitje aange
bracht den weg van den ballon een wei
nig te doen afwijken van de windrichting.
Het is hem op die manier gelukt een
afwijking van niet minder dan 27 graden
te verkrijgen.
De heer Andrée stelt nu voor in den
zomer van 1896 een expeditie naar Spits
bergen te zenden, daar den ballon te
vullen, en in Juli, by helder weer en
zuidenwind, op te stijgen. Is de wind sterk,
dan kan de pool in 6 a 10 uren bereikt
wordenbij de gemiddelde windsterkte
wordt de duur van de reis echter op 43
uur geschat.
De luchtschippers zullen dan beproeven
een week of drie over de poolstreken
heen en weer te trekken. Natunrlijk
vergemakkelijkt het onafgebroken daglicht
de waarnemingen in den ballon zeer;
verder zjjn er nog andere gunstige mo
menten voor de reis: de geringe dage-
lijksche temperatuurverschillen, het be
stendige weer, en de vlakheid van het
terrein die hei sturen met behulp der
touwen gemakkelijk maakt. De geheele
expeditie zal 130.000 kronen kosten.
Een huis in staat van beleg.
Twee damesin Birmingham, Engeland,
konden een schuld van f 1200 met be
talen. Daarop gelastten de schuldeischers
twee deurwaarders de meubels aan te
slaan. De Engelsche wetten staan echter
niet toe dat men bij iemand, ook niet
bij een schuldenaar, binnenkomt zonder
zjjn toestemming; alleen mag een deur
waarder binnenkomen als hij zijn voet
binnen den drempel kan zetten. Sedert
een maand houden nu de deurwaarders,
elkaar afwisselend, de wacht voor de
woning, doch de dames laten zich niet
vangen. Het eten wordt hun toegereikt
door een venster op de eerste verdieping.
Het volk heeft er groot pleizier van, en
dikwyls staat er veel publiek voor het
huis.
Be grootste parel.
De grootste parel bevind zich onder
de Spaansche kroonjuweelen, en is be
roemd onder den naam van de ïPelgrim".
Een Engelsche koopman kocht ze eens
in Perzië voor 100,000 kronen en bood
ze voor het dubbele dier som aan Filips V
aan, den koning van Spanje. Verbaast
5)
III.
Een paar dagen later stelde de dokter
mij een brief van mijne moeder ter hand.
Ik kreeg eene angstige gewaarwording
toen ik het welbekende letterschrift aan
schouwde. Zoo stond ik dus op het punt
den brief te openen, die mjj het bang
verdiiet, het diepe hartzeer eeDer on
troostbare moeder over mijn bedrogen
levens-idealen en vernietigde wenschen
onthulde; maar ook my en op dit
oogenblik deed mij dit niet minder ont
roeren wellicht zekerheid omtrent
de afkomst mjjner engelachtige verzorg
ster zou verschaffen. Onwillekeurig bracht
ik den dierbaren brief, op welken ik een
traan liet vallen, aan mijn lippen. De
onderwerping, de gelatenheid, die mijne
moeder uit vroegere levensstormen waren
bijgebleven, verlieten haar ook thans niet
bij de zware beproeving, waarvan ik het
offer was geworden.
»Gy leeft, myn zoon, boven vele dui
zenden brave makkers, die thans in Bo-
heemsche aarde rusten, zyt ge dus door
het noodlot begunstigd en uitvei koren
geworden, om getuigenis af te leggen
van de groote gebeurtenissen, die ons
werelddeel beroeren. Gij kunt in een
vreedzamer werkkiing het vaderland nog
uitstekende diensten bewijzen, eeD stil
geluk vinden, dat gij wellicht zonder uwe
verminking voorbij gejaagd waart. Het
lot heeft mij mijn zoon terug gegeven,
thaos wil ik u niet weer verliezen!
»Ik kan het u best vergeven, dat gij
zoo dweept met uwe schoone verpleegster.
Het zij u veroorloofd, doch verder dient
gij niet te gaan dan tot het punt, waar
deze dweepende hartstocht voor uzelven
of voor het engelachtige meisje, aan
't welk ik mij zoo oneindig verplicht re
ken, gevaat lijk zou kunnen worden. De
gelykenis van Clarisse met de vorstin is
misschien zoo toevallig niet, als gij denkt.
Ik heb reden om te gelooven, dat
Klaartje, het eenige kind der vorstin uit
haar kortstondig huwelijk met den ka
merheer van hareu hertogelijk broeder,
aan de vijandelijke nasporingen ontgaan
is, die destijds haar jeugdig leven in ge
vaar brachten, en nu als zuster Clarisse
eene gelofte nakomt; welke het jonge,
in een klooster opgevoede meisje aan
hare stervende moeder heeft gedaan.
Nog leeft de man, dien de volksstem eens
met den dood van den tweeden echtge
noot der vorstin in verband bracht. Een
onbezonnen stap uwerzijds zoude gevaar
kunnen doen ontstaan, en dit te voorko
men, ligt niet in de macht van den
mensch. Verdere omstandigheden mon
deling bij uw terugkeer. Spaar haar en
neem ook uw eigen hart in acht. Wat
moet daaruit worden I Keer nu maar
spoedig in de armen uwer moeder terug.
Uw loten al 't geen men van u verteldde,
heeft u sympathie in de hofkringen doen
verwerven.
»Ook ik bleef niet stil zitten. Zijne
Hoogheid de hertog is u zeer genegen en
gaf bevel om eene betrekking open te
houden, voor welke uw krachten toerei
kende zoude wezen. Ik geloof, dal er
sprake is van een rentmeesterspostje
hier in den omtrek. Hebt ge lust in dit
burgerlijk beroep, voelt ge er u bekwaam
toe, dan zal ik uw klein huishouden wel
besturen en de rest mijner dagen aan
uw welzijn wijden. Vaarwel, mijn jongen,
en blijf aan uw vroeger voorzichtig gedrag
ook nu voortaan getrouw."
Ik herlas den brief, die mij in nieuwe
raadselen wierp, wel meer dan eenmaal.
De bezorgheid van het moederlijk hart
om Clarisse die naam van Klaartje
klonk my nu wal vertrouwelijker in de
ziel werd dus met mij gedeeld. Zoude
ik afstand doen, den droom opgeven, die
reeds al mijn denken, al mijn gevoelen
beheerschte? Zoude ik van hier gaan,
zonder het raadsel op te lossen, zonder
het aangebeden meisje, al ware het dan
ook slechts met éen enkel woord, te
bekennen, dat zij mij onbeschrijflijk
dierbaar, dat zij de eenige wensch, de
eenige droom mijns levens was? De
eerstvolgende week was wellicht de laatste,
die ik in het hospitaal zoude doorbrengen.
Zij moest de beslissing aanbrengen
«Hier is nu het been, waarmede gij
verder in het leven zult moeten rond
springen, myn jonge vriend. Het is wel
wat zwaar, maar overigens hetni-uwste
model, solied werk, rein en helder, als
ware het zooeven uit des Scheppers handen
gekomen. Moge uwe eerste wandeling
daarmede gezegend wezen!"
Middeleiwijl had hij het been uitgepakt
en hield het mij voor. Vervolgens gespte
mijn medicus het mij aan en onderzocht
of het paste. De voortreffelijke man liet
mij eerst de kamer en toen op den gang
het kunstlid eens probeeren en was op
getogen van vreugde, toen ik zoo stokstijf,
als ware ik op de parade, voor hem ging
staan. Ik gevoelde hart lust om de krukken,
waarian ik mij tot nog toe bediend had,
weg te werpen, maar zonder hunne hulp
wilde het nog niet te best lukken. Hij
leende mij zijn arm voor deze eerste
wandeÜDg naar het slotpark, waar zich
aan myn blikken een tafereel van het
vroolijkste soldatenleven aanbood. Byna
had ik gemeend mij hier in een legerkamp
te bevinden. Die sierlijke, jeugdige ge
stalten in bonte uniformen, het donkere
groen der dennen, het heldergroen, goud
geel, roodbruin en purper der eiken, ber
ken en beuken, die in vollen herfsttooi
prijkten, vormden een beeld, zoo rijk
aan kleuren, dat myn oog zich aan het
aanschouwen daarvan niet genoeg ver
zadigen kon. En toch iets ontbrak
er aan dit beeld de gestalte mijner
verpleegster, van mijne aargebeden Klare,
nergens was zij te ontdekken. Des te
duidelijker en bevalliger evenwel stond
zij voor mijn geest. Ik wist immers dat
zij in mijne nabijheid was, dat zy ginds,
in dat uitgestrekt gebouw, dat met zijn
schoone lijnen in den zuiversien renaissan
cestijl, dit landschapsbeeld op het prach
tigst voltooide, dat zij daar bezig was
met het werk van christenliefde. Bijna
betreurde ik het, zoo spoedig genezen
te zijr.. Met dat gevoel van vereeniging
vermengde zich van tijd tot tijd een
ijverzuchtige wrok tegen den een of an
deren Hes of Rynpruis, aan wiens bed
zij wellicht op dat oogenblik stond, zooals
