NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND
LIBUSSA.
\o. 50.
Zaterdag 22 Juni 1895.
Vier-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
BINNENLAND.
Plaatselijke berichten
F euilleton.
AMEBSFOORTSCHE COURANT.
VOOB
ABONNEMENTSPRIJS!
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonder] ij ke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. .T. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
ftroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Over onze marine te Kiel.
»Het beste schip dat Nederland bezit,
het in 1892 gebouwde ramlorpnschip Ko
ningin Wilhelmina der Nederlanden
schittert door zijn afwezigheid" zoo
zegt de Köln. Zeitung. «Het bevindt
zich in andere wateren. Jammer dat
zijn plaats te Kiel wordt ingenomen door
twee onbeduidende schepen, het fregat
Atjeh en de kruiser Alkmaar waarschijn
lijk zullen deze zich gelukkig rekenen,
dat zij door haar ankerplaats aan het
uiterste einde van de baai eeniger mate
aaD de algemeene opmerkzaamheid wor
den onttrokken.
Holland meent in het vertrouwen op
zijn goed recht langzamerhand eei: zee
macht te kunnen ontberen, een in elk
opzicht minder kloeke staatkunde. Op
zichzelf beschouwd ziet de lijst der Hol-
landsche oorlogsschepen er niet slecht
uit, zij wijst 29 pantser- en 35 gewone
schepen aan; daaronder zijn er met
schrikwekkende namen, zooals Bloedhond,
Buffel, Cerberus, Stier en Tijger. Booze
tongen beweren echter dat de Cerberus
bijna stom is, dat de Buffel en de Stier
niet meer stooten, dat de Bloedhond zijn
reukvermogen en de Tijger zijn tanden
verloren heeft."
Aldus de Köln. Zeitung.
't Zal noodig zijn, zoo de IJmuider sluis
ooit voltooid woidt iets dat aan recht-
matigen twijfel onderhevig is bjj de
openstelling ook hier eens een internati
onale vlootparade op touw te zetten om
onze zes nieuwe schepen, welke thans op
stapel staan te toonen.
Indische handelszaken!
Aan een brief, voorkomende in het
Nieuws ontleenen wij het volgende:
»Na aankomst van het bericht, dat
de uitgaande rechten op suiker weer eens
voor een jaartje zyn afgeschaft, denkt u
zeker dat alle suikerlui flink gevlagd heb
ben maar dan vergist u zich toch, want
de fabrikanten proüteereD daarbij feiteljjk
niets. Er is op Java maar een enkele
fabrikant, die zijn eigen suiker afscheept
en dan direct van de enkele centen per
pikol profiteert; het gros is door de con
signatiecontracten verbonden, de suiker
aan de groote handelshuizen af te leveren,
die er dan mede speculeeren en door de
groote hoeveelheden suiker die zij omzet
ten, uit de enkele centen cadeau gekregen
uitvoerrechten een flinke winst in den zak
steken
Maar dat zij nu uuk maar een halven
cent meer voor de pikol betalen, dat kunt
u denken I Toen de uitvoerrechten weer
ingevoerd werden, schreeuwden die han
delshuizen moord en brand en betaalden
zij de fabrikanten dadelijk voor de pikol
zooveel centen minder. Nu die uitvoer
rechten afgeschaft zijn, betalen zij de fa
brikant even weinig en lachen iD hun
vuistje. Het zou wel de moeite waard
zijn, hierop eens op de eene of andere
wijze attent te maken, evenals op de ver
bazend hooge rente (7 percent), die de
handelshuizen blijver, rekenen voor de
versti ekte consignatie-gelden of werkkapi
talen, en de fabrikant is daartegen mach
teloos, juist door de fraaie consignatie-con
tracten, waar buiten hij niet kan. Nu
is het wel mogelijk bij een ander handels-
buis over te gaan, maar hel blijft betzelfde
men wordt óf door den hond óf door de
kat gebeten. En al die heeren directeuren
en commissarissen met tractementen van
f 2000 en f 1500 's maands, zoowel hier
als in Holland, denken er niet aan, zich
ook maar in het minst te bekrimpen. De
suikerfabrikanten moeten maar bloedeu.
En als de fabriek niet meer betalen kan,
wordt die geannexeerd en lachen zjj er om.
Dit zijn feiten en gebeurde dit jaar
reeds bij drie fabrieken. Een werd onlangs
voor f 1U00 verkocht. Kooper de consig-
naliehouder, die daardoor een bezitting
van een 5 ton kreeg. En dat is niet het
eenige voorbeeld. Ik hoop, dat er eens
wat ruchtbaarheid aan die mooie handels
zaken gegeven wordt."
In het stadje W. brak onlangs des
avonds tegen 11 uur een hevige brand
uit. De brandweer met bezoldigd perso
neel was spoedig ter plaatse van het ge
vaar. Op het terrein van den brand
wandelde een vreemdeling, die iü W.
zijn familie bezocht. De commissaiis
van politie stapt op dezen onbekende toe,
deze gaat eerbiedig voor hem uit den
weg. De commissaris wendt zich tot
den vreemdeling en gelast hem onder
een hevige vloekbui als spuitgast dienst
te doen.
De opmerking, dat deze vreemdeling
was, wordt met eene bulderende stem
overschreeuwd. De vreemdeling, bevreesd
voor vuist en stok, doet dienst als spuit
gast, hoewel er personeel in ovei vloed
was. Op een oogenblik, dat hel loerend
oog van den commissaris niet op hem
gericht is, kiest hij evenwel het hazenpad
orn te bekomen van den schrik van dien
middeleeuwschen dwang.
Dit geschiedde het verhaal is aan
de Nederl. ontleend in de eerste
week van de maand Juni 1895 in de
provincie Gelderland.
Verzuchting van een oud-kersen-
plukker uit de Over-Betuwe.
Men schrijft uit Andelst aan de N.
R. Ct.:
Zoo hebben ze dan van marege 'n be
gin gemakt met de pluk vur den Engels
man Nou, 't èvel al laot genog. In
mijn tied, toe ik nog meeplok, weuren
we nou al volop vur Rotterdam aon den
gang en was deri Engelsman al afgeloo-
pen. Och, ruins I ak nog aon dien tied
denk, dan kan 'k mc sorr.s nog in den
arem knijpen van schik. Zes, zeuven,
jao acht weken laogen we in den bon
gerd en sliepen we in de hut. We kókten
ons eigen putje of as we niet te wijd
van huus weuren dan wier ons 't éten
gebrogt, en zoo lèfden we mar jurtoe in
den kersenbongerd. En as we Zaoterdags
avonds tbuus kwaomen dan hawwe
goed gepruufd da's woar maor we
hadden schik en nog een verduveld aorig
centje in den zak ok nog, da beloof ik
oe Toe was ter geld te verdienen in
de kersende baozen waoren rejaol, die
keken op ginne borrel, maor 'i kon der
ok af, wat ik oe vertel I Kek, 't ge
beurde toe ok wel is, dad et gewas nie
zoo bezonder groot was, mar zoo as
teugenswoordig, nee da geleuf ik nie da'k
't ooit zoo belèfd heb. Verleje jaar was
't 'n bietje en nou is 't niks, te minste
hier in de buurt; ik heur zeggen, dat er
in de Neèrbètuwe nog wa zit, maor hier
is 't mis jone, wat ik oe zeg I En dun
wat en wèr 't is flnaol koud en
dat in 't hartje van Juni.
In mijn tied stinge we smarèges urn
drie uur al in den borstrok op de leer
en nou dienen ze wel twee jassen over
mekaor aon te trekken. En mit die kauw
willen de kersen ok nie daor kunt
gin zutigheid aon. Ik zou wel is aon
dien meneer Falp wille vraogen of we dit
wèr nog lane zullen hauwen, die wit et
wel geleuf ik, en dan liet ik da beitje
kersen mar zitten vur de spreuwe en
mussche. Ge hurt ze ok nie zingen. En
as 'n kerseplukker nie zingt dat geet 't
ok nie naor den zin. De kersebaozen
hebben 't liefst plukkers, die goed zingen
kunnen. Kek dal gif züu lèvendighed bie
't wark, en in de kersenbongerd mot
leven zijn, veul leven, da's goed vur de
spreuwe en mussche. Van onder raotele
en schiete en van zinge en roepe kerl I
kerldan hedde zun schik. Mar nou is
T zoo stil of ze op 'n begtaofenis zijn.
Och maor wal hehbe ze ok vur stuk
jes teugenswoordig. Daor bcgn t er een
die saldaot is gewest en pas van dienst
kwam van deesie deesie gif me 'tjao-
woord mar en de andere, die 't nog nie
kunne, zingen mar niks mee as deesie
dpesie. ik vraog oe wat is da nou vur
een stukske as ge boven in den kerse
boom op de leer staot? In mijn tied
hawwe allemaol gepaste liedjes, zoo as
bevenrbeeld
Toen ik op 't groenelands bargje stond
toe keek ik 't zeegat in.
Ziede as ge boven in den grunen ker
seboom staot, dan kiekt te over alles hen
net as of ge op 'n barg staot, en we dan
zongen ut volle borst:
daor zag ik 'n scheepje zeilen
dan klonk et jandome over 't heele dèrp
hen; da was anders as deesie deesie.
En pas was 't stukske ut of daor hurde
ge 'n heel end oe af beginnen:
»En ik ben der groenelands straatje
Zoohoo dikwijls ten einde gegaon"
en daolik vielen al de plukkers in en
ziede. wij weuren allemaol felle zingers,
as we 't doen wouwen dan kost ge ons
'n uur ver heuren. Maor 't is net of er
niemeer zooveel fut in 't jonge volk zit
as iu mijn tied toen ik jong was.
Of 't kan ook wel zijn, dat de slechte
kersejaoren mee op 't hemeur van de
kerseplukkers zoowel as van de keise-
baozen wérken.
Ik mog mar liejen, dat 't weer is
anders wier, want wilde wel geleuven,
dat de kersetied vur de Betuwe de ple-
zieiigste tied van 't heele joar is?
Bij Kon. Besluit van 19 dezer no.
49, is de gep. luit.-genei aal titulair van
het leger in Ned.-Indië, J. A. Vetter, in
aclieven dienst hersteld en gelijktijdig
benoemd tot commandant van het leger
en chef van het departement van oorlog
in Ned.-Indië.
Onze stadgenoote mej. A. G. van
Eybergen is benoemd tot onderwijzeies
a n de openbare Lagere school te Lopik-
kerkapel.
De gewone maandelijksche Zendings
bidstond zal gehouden worden a.s. Dins
dag 25 Juni 's avonds te 8 uren in het
gebouw Volksheil.
Door den kolonel regimentscomman
dant is bepaald dat de tot kapitein be
vorderde Ie luitenants bij dat korps,
zullen belast worden om het bevel te
voeren als
Kapitein van Laaren over de le com
pagnie, kapitein Graaf Schimmelpenninck
over de 2e compagnie en kapitein PufGus
over de 3e compagnie van het le bataljon.
De eerste luitenant J. C. Bos Sulpke
van het 5e Regiment inf. is aangewezen
om dienst te doen als adjudant bij het
4e bataljon van dat korps.
Een detachement van onderofficieren
bestaande uit Sergt.-iri: joor van der Heide,
sergeanten Sprengel, Proper, van Noordt
en van Rossum, v n het 5e Reg. inf.
ond»r bevel van den eerste luitenant J.
Dorré, zal d«n 26. Juni a.s n8ar Hoorn
vertrekken om deel te nemen aan de
korpswedstrijden, uitgeschreven door de
Yereeniging van Nederlandsche Scherp
schutters.
De luitenants P. M. Oversluis en
H. Bierman, zijn aangewezen tot het bij
wonen van den schietcursus die van 16
Juli a.s. tot den 31. October d.a.v. bij de
Normaal-schietschool zal worden gehou
den.
De adspiianten vaandrigs J. F. H.
Duvergé en L. Tavajee van het 5e Regi
ment infanterie, hebben aan het examen
voldaan en zijn bevorderd tot Reserve-
korporaal.
8)
Eindelijk begon Wladimir te spreken-.
»De raadsels der wijzen zyn den
onverstandigen als een noot in een
tandeloozen mond, als een parel, die
een hoen uit het zand schrabbelt, als
een kaars in de hand van een blinde.
O, vorstin, wordt niet toornig, om
dat wij uw geschenk niet wisten te
schatten of te gebruiken. Wij verklaar
den uwe meening slecht, omdat wij haar
met kenden; wij dachten, dat gij ons
een twistappel hadt geschonken, die ons
veeten en tweedracht moest brengeD.
Daarom deed ieder onzer afstand van
zijn aandeel en wij schonken de twist-
wekkende vrucht weg, omdat wij elkan
der haar bezit niet vreedzaam gegund
zouden hebben." «Gij hebt uw eigen
vonnis geveld," antwoordde Libussa,
«want als een appel uwe jaloerschheid
al gaande kon maken, hoe hevig zoudt
gij dan om eene bruidskrans gestreden
hebben, die zich rond een kroon slingert."
Met dit antwoord liet zij de ridders
gaan, die nu grooten spijt hadden, omdat
zij den onwijzer, scheidsrechter gehoor
gegeven en hei pand der liefde onbedacht
zaam verslingerd hadden, dat toch het
eenigste middel geweest was om naar
de bruid te dingen. Nu overwoog ieder
hUDner afzonderlijk, hoe zij toch hun
voornemen konden uitvoeren, dat hun de
Boheemsche kroon met hare bekoorlijke
bezitster door list of geweld zou kunnen
doen krijgen.
Libussa zat ondertusschen gedurende
de drie dagen, die haar als bedenktijd
gegeven waren, ook niet ledig, maar
beraadslaagde vlijtig met zichzelf, hoe
zij aan het dringend verlangen des volks
zou beantwoorden door aan het land een
hertog en aan haar een man naar hare
keus te geven. Zij vreesde, dat vorst
Wladimir zich met geweld van haar per
soon of ten minste van den troon mees-
Ier zou maken. De nood hielp bij haar
de liefde, zoodat zij besloot tot de uit
voering van het plan, dat haar al lang
als een aangename droom had omzweefd;
want welke sterveling spookt geenszins
begoocheling in liet hoofd, waarna hij
in zijn ledige oogenblikken gtijpt, omdat
hij er als een pop mede wil spelen? Nu
is geen aardiger tijdverdrijf voor een
meisje, dat te nauwe schoenen draagt,
wanneer zij juist haar eksteroogen af
snijdt, dan de gedachte aau een prachtig
en gemakkelijk rijtuig; een kieskeurigs
scliooue smacht gaarne uuar een graaf,
die aar. haar voeten zucht; eene ijdele
schoone woelt in een hoop juweelen; de
speler droomt van het hoogste lot; de
gegijzelde krijgt onverwacht eene erfenis
de verkwister peinst over den steen der
wijzen; de arme houthakker vindt een
grooten schat in een hollen boom; maar
allen spelen met hunne verbeelding, wat
hun heimelijk genoegen doet smaken.
Steeds ging de voorzeggende geest ge
paard met eene gloeiende verbeeldings
kracht, zoodal de schoone Libussa gaarne
nu en dan gehoor gaf aan het spel van
hare fantasie, die haar steeds het be
vallig beeld van den jongen schutter
loonde, die een blijvende indiuk opbaar
hart had gemaakt. Duizenden planneD
kwamen in haar brem op, die haar de
vleiende verbeelding als licht en uitvoer
baar voorstelde. Nu eens wilde zij den
geliefden jongeling uit zijn nederigen
stand verheffen, hem aan haar leger
voorstellen en trapsgewijze verhoogen
dan weer slingerde hare verbeelding fluks
een lauwerkrans om zijn slapen en voerde
hem, met roem en zegen gekroond, naar
den troon, dien zij genoegelijk met hem
deelde. Dan weder nam alles eeue andere
wending. Zij rustte haar lieveling uit
als een dolenden ridder, die op avontuur
uitloog, waarna zij h m aan haar hof
bracht, waar zij hem duizendvoudige ba-
wijzen gaf van hare macht en hare liefde.
Maar wanneer de koele werkelijkheid
zich dan weer van haar geest meester
maakte en wanneer voor den lichtstraal
van het verstand de bonte tooverbeelden
van de fantasie verbleekten, dan was
ook de schoone droom verdwenen. Zij
bedacht dan, welk een waagstuk zulk
eene ondernemiug zou wezen en welk
een onheil er voor het land en het volk
uit zot' groeien, wanneer ijverzucht en
nijd de harten dei magnaten tegen haai
zouden opzetten en wanneer de onstui
mige tweedracht het teeken zou geven
voor muiterij en oproer. Daarom ver
borg zij de neigingen en de wenschen
van baar hart zorgvuldig voor den scher
pen blik der bespieders.
Maar nu het volk «en vorst begeerde,
had alles een anderen keer genomen en
nu moest zy haar wenschen in overeen
stemming brengen met de wenschen van
de bevolking. Zij staalde haar moed inet
mauiielyke vastberadenheid en toen de
derde dag aanbrak, tooide zij zich met
al haar sieraden, terwijl een oranjebloe
sem op haar hoofd prijkte. Zij besteeg
met haar gevolg van hofdames, die allen
met bloemkransen getooid waren den
troon moedg en met zachte waardigheid.
De ridders en vasallen en allen rondom
haai wachtten gespannen van uit haar
schoonen mond den naam van den ge
lukkigen prins te hooren, met wien zij
haar hart en haar troon wilde deelen.
Zij sprak aldus: «Edelen uit myn volk,
nog ligt de toekomst voor u verborgen
nog zijt gij even vrij als mijn weidende
paarden, voor de teugel en het gebit hen
bedwingen, voor bun slanke rug gedrukt
wordt door het zadel en den ruiter. Nu
behoort ge mij te melden, of de tijd,
dien ge mij voor de keuze vau een echt
genoot hebt gegund, uwe vurige begeerte,
dat er een vorst over u moei heerschen,
heeft afgekoeld en u heeft aangespoord
tot bedaard en herhaald onderzoek van
uw voornemen, dan wel of gjj nog aan
uwe meening onwrikbaar blijft vasthou
den." Zij zweeg een oogenblikmaar
het oproer onder hel volk, hetgeruisch,
het gefluister en de gebaren van alle
senatoren lieten haar niet in het onze
kere en loonden, dat men bij de her
togskeus wilde blijven. Nu sprak Li
bussa
Wordt vervolgd
