NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT en GELDERLAND
LIBUSSA.
WERELDTENTOONSTELLING
MIL- tl REIS VEZEN.
No. 52.
Zaterdag 29 Juni 1895
Vier-ea-ftwintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
B1MNENLAND.
Feuilleton.
BUITENLAND.
Plaatselijke berichten
AMEBSFOORTSCHE COD
VOOP
abonnementsprijs:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
VAN
IV.
We gaan nu verder het terrein op,
waar het aan verscheidenheid niet ont
breekt. Melden wij, in de eerste plaats
een Rutschbaan voor de liefhebbers, die
hier trouwens niet erg talrijk schijnen
te zijn.
Daar tegenaan kunt ge uit een autho-
matische machine een stukje chocolade
krjjgen van Bensdorp. Uit andere machines
likeuren van verschillende firma's. Deze
laatste machines schijnen echter nog niet
geheel en al automatisch te zijn; althans
telkens als men volgens de reglementen
2 halve stuiverstukken in' den dauitoe
bestemden gleuf werpt, verdwijnt een
bediende achter het gordijn om het werk
tuig zoodanig te voeden, dat er een
glaasje met het verlangde vocht uitloopt.
Het ding is dus slechts ten deele zelf
werkend.
In de nabijheid van de Rutschbaan,
achter op het terrein, is een prachtige
wielerbaan gebouwd. Welke vlucht de
wielersport in de laatste jaren ook ge
nomen moge hebben, vaste l anen waai
de liefhebbers zich trainen kunnen, zijn
bij ons te lande nog zeldzaam. Zij
is ovaal en heeft op de beide korte boch
ten een zeer sterke helling van rechts
naar links; dat wil zeggen dat daar de
buitenzijde aanmerkelijk hooger ligt dan
de binnenzijde. Op de beide lange zijden,
daare tegen, is die helling zeer flauw.
Naai wij verschillende sportsmen hoor
den verzekeren is deze nieuwe baan uit
muntend. De wedstrijden hebben er de
vorige week een aanvang genomen en
als wij daarbij voegen dat o.a. Jaap Eden
er aan deelgenomen heeft, zal het wel
onr.oodig zijn te zeggen wie den
eersten prijswinnaar is geweest. Jaap toch
heeft niet de gewoonte no. 2 aan te
komen.
Eenige schreden ve der staat een groote
tent waarop wij lezen «de Duisternis van
Afiika bezocht door Z. M. den Koning
der Belgen."
Nu, dit laatste kou ook wel niet an
ders. Immers, er is een panorame te
zien van een landschap in den Congo,
Koning Leopold's troetelkind.
Boven den ingang zitten of liggen
dat kan ik zoo precies niet zeggen
twee «heusche" Corigolezen, die van tijd
tot tijd op een vervaarlijk grooten hoorn
blazen en daarmede een geluid teweeg
brengen, dat over het geheele terrein
weèrklinkt en uitnemend geschikt is om
stoute kinderen naar bed te jagen. Die
Heeren van den Congo, in hun primitief
kostuum, staan er op eiken bezoeker de
hand te reiken, iets waarop echter de
meesten niet gesteld zijn, want die zwart
jes zien er alles behalve aptijtelijk uit,
en het vermoeden dat hunne zindelijkheid
ook nog wel ietwat te wenschen overlaat
is volstrekt niet ongewettigd.
Daar bir.nen is het echter heel aardig.
Men ziet er een woest, bergachtig land
schap, met meeren en watervallen, tor
sen en valleien. Als het der natuur ge
trouw is weêrgegeven iets wat wij niet
kunnen verzekeren, duar onze pelgrims
tochten zich nooit zoo ver in Afrika
hebben uitgestrekt heeft Congoland
verrukkelijk schoone plekjes. Het geheel
is gestoffeerd met verschillende Afrika-
reizigers: Wij zien ei b.v. Emin-Pacha
en Stanley, terwijl ook de beruchte Tippo-
Tip, nu eens Koning, dan eens slaven
handelaar, eerst een vijand, daarna een
bondgenoot van de Regeering van den
Congosiaat er niet ontbreekt. De uitleg
ging van het panorama wordt gegeven door
een Belg in zeer verstaanbaar vlaamsch.
«De duisternis van Afrika" is zeker een
bezoek waard.
Er naast staat het Hippodrome van
de wed. XhafQaire, waar men voor 5
cents een toertje te paard kan maken
of voor 25 cents een kleine kameel kan
berijden.
Als iemand op de Tentoonstelling
goede zaken maakt, dan is het onge
twijfeld de wed. XhafQaire. «Volk nekt
volk," zegt het spi eek woord en zoo gaat
het iiier ook. Iedereen die het hippodrome
voorbij komt gaat er binnen (10 cents
entreè) en ziet dan niets anders dan
eenige jongelieden en een stuk of wat
dames manége rijden. De Amazones
zijn alle van die Leliën des velds, die
niet arbeiden en niet spinnen, maar toch
schooner gekleed zijn dan Salomo in al
zijn heerlijkheid.
Of liet nu komt om die «Lelietjes" te
zien weet ik niet, maar wel weet ik dat
het er altijd stampvol is.
Een goudwinninkje I
Vervolgens komen we aan een door
stoom gedreven Carrousel, waar men de
keus heeft tusschen een toertje op een
paard, op een leeuw of in een schuitje.
Ook alweer: entreé 10 cents, waarvoor
men het recht heeft een ritje mede te
maken.
Na een restaurant, genre Duval, ge
passeerd te zijn, vinden we een beignets-
en poffertjeskraam.
Men ziet het, in dezen hoek is het
een echte kermis; we zouden haast zeg
gen een ouderwetsche kei mis, waar niets
in zake van Kermispret ontbreekt.
De eigenaar van die poffertjeskraam
heeft deze echter op eigenaardige wijze
ingericht: aan den eenen kant is alles
nieuwerwetschaan den anderen kant
alles ouderwelsch. Rechts wordt gebak
ken op gas en is de verlichting's avonds
electriscli, teiwijl de kamertjes prijken
met fraaie overgordijnen. Links, daar
entegen is alles antiek: de tarnen zijn
voorzien van in lood gevatte kleine ruit
jes! er wordt gebakken op eeu houtvuur,
terwijl 's avonds de verlichting geschiedt
door eenvoudige keukenlampen en de
kamertjes alleen voorzien zijn van wit
katoenen gordijnen.
Lucifers worden er vervangen door
zwavelstokken en de bediening, die aan
de overzijde geschiedt door een paar
kellners in zwarten rok, is hier toever
trouwd, aan een paar bedienden in Oud-
hollandsch kostuum.
En in weerwil van dit alles verheugt
de kraam zich slecht s'avonds en op Zon
dag in een druk bezoek, want overdag
in de week zijn de bezoekers van de Ten
toonstelling nog steeds erg dun gezaaid.
Eiken maandag vertellen ons de couran
ten hoeveel betalende bezoekers er den
vorigen dag geweest zijn, maar op andere
dagen van de week wil het Comité blijk
baar niet weten hoe weinigen er slechts
geweest zijn, en blijven de couranten
daaromtrent dus zoo stom als het graf.
H. K. H. de groot-hei login van Sak
sen zal 8 Juli gedurende 14 dagen op het
Loo komen logeeren.
De prinses van Waldeck en Pyrmont
die het verblijf van HH. MM. te Igls heeft
medegemaakt, zal te Heidelberg afscheid
nemen van hare familiebetrekkingen en
naar Waldeck terugkeeren.
- Ook de Staatsspoorwegen zullen
extratreinen laten loopen op 6 Juli a.s.
ter gelegenheid van de uitreiking der
Lombok-medailles. Deze extratieinen zul
len rijden van Zutfen, Arnhem, Nijrneeen,
Utrecht enz. en tusschenliggende stations,
naar den Haag.
Naar aanleiding van een ingekomen
verzoek der Nederlandsche geheel-ont-
houders-vereeniging, heeft de Nederland
sche Vereeniging voor psychiatrie besloten
eene commissie te benoemen, om te on
derzoeken of bij de behandeling van
krankzinnigen in de Nederlandsche krank
zinnigengestichten hel gebruik van alco
holische dranken kan worden buitenge
sloten, dan wel of de aanwending daarvan
in het belang van de patiënten behoort
te worden verminderd.
Atjeh.
Het Handelsblad deelt het volgende
Reuters- telegram mede
»De toestand op Atjeh en aan de
Noordkust van Sumatra is ongunstig. Een
aamallend optreden van de Nederlandsche
autoriteiten acht men noodzakelijk."
Te Scheveningen is de Sophiastich-
ting weder geopend met aanvankelijk een
twintigtal kleine patiënten, die van zee
lucht en zeewater genezing verwachten
van hunne kwalen. Nog meer worden
binnenkort verwacht. Deze kinderzieken-
geneesiniichting die reeds zooveel nut
heeft gesticht, zal haar bestemming nog
in ruimer zin kunnen vervullen als zij op
krachtigen steun van menschenvrienden
mag blijven rekenen.
Eigen Haard gaat met 1°. Juli
over aan een naamlooze vennootschap,
waarvan de heeren dr. E. D. Pijzei en
K. A. van der Weide directeuren, en de
heeren mr. J. A. Sillem, dr. H. D Tjeenk
Willink en di. J. Nieuwenhuyzen Kruse-
rnan commissarissen zullen zjjn
De redactie blijft bestaan uit de heeren
J0. de Vries, dr. E. D. Pijzei, dr. E. van
der Ven en E. S. Witkamp
11 (Slot) U alle drie heb ik eene gave
toegedacht uit dit korfje met pruimen,
die ik in mijD tuin heb geplukt. Eén
uwer zal de helft en één pruim krijgen
de andere krijgt de helft van de rest
en weer één pruimde derde krijgt weer
de helft van de rest en nog drie pruimen.
Dan is het korfje leeg. Zeg mij nu,
hoeveel pruimen er zijD? De voor
barige ridder Miska mat het korfje met
zjjn oogen, in plaats van het raadsel te
ovei wegen en sprak «Dat met het zwaard
opgelost kan worden, durf ik wel op
lossen; maar uw raadsels, vorstin, zijn
mjj te moeilijk. Toch wil ik in het volle
honderd raden, omdat gij het begeert.
Ik denk, dat er een schok (60) pruimen
in den korf liggen." «Gij hebt mis
geraden ridder." antwoordde Libussa.
«Er moest nog eens zooveel, een half-
maal zooveel en nog een derdemaal zoo
veel pruimen zijn, als het korfje bevat
en dan nog vijf pruimen er bjj, dan
waren er juist zooveel boven het schok,
als er nu ondei zijn." Vorst Wladimir
rekende lang en breed en raadde ein
delijk vjjf-en-veertig. Nogmaals sprak
Libussa: «Indien er een half, een derde
en een zesdemaal zooveel pruimen waren,
als er nu zijn, dan zouden er juist zooveel
boven de vijf-en-veertig in mijn korfje
wezen, als er nu beneden de vijf-en-
veertig zijn." Den wijzen Primislas,
die een voorzeggende geest bezat, viel
het niet moeilijk het raadsel goed op te
lossen. Hij sprak: «Vertrouwelinge van
hemelsche machten, hij, die uw hoog-
zwevenden geest wenscht uit te vorschen,
waagt het een adelaar na te vliegen, die
tot boven de wolken stijgt. Toch wil
ik, zoover mijn oog reikt, uwe vlucht
volgen, omdat ik van u een scherpen
blik mocht ontvangen. Ik oordeel, dat
gij niet meer of minder dan dertig prui
men in uw korfje hebt." Libussa
keek hem viiendelijk aan en sprak«Gij
kunt een gloeiende vonk opsporen, al
zit zij ook diep in de ascli. Gij ziet het
schemerend licht door duisternis en nevel.
Gij hebt mijn raadsel geraden." Nu
nam zij haar korfjen en telde vorst Wla
dimir vijftien pruimen voor en nog één,
er bleven er nog veertien, waarvan zij
aan ridder Miska er zeven en nog één
gaf, waarna er nog zes in het korfje
bleven; de helft er van gaf zij aan den
wijzen Primilas met de drie overigen en
het korfje was ledig. Het geheele hof
verwonderde zich ten hoogsten over Li-
bussa's tekenkundige wijsheid en over
de scherpzinnigheid van haar slimmen
bruidegom. Niemand kon begrijpen, hoe
een mensch een gewoon getal zoo raad
selachtig in woorden kon kleeden en hoe
een ander dat getal zoo bepaald uit zijne
kunstrijke verborgenheid kon opdelven.
Het ledige korfje schonk Libussa aan
de beide ridders, die zij niet kon be
minnen, als aandenken aan hun afge-
loopen vrijerij. Daarom zijn de Bohe
mers en Duitschers nog gewoon van een
afgewezen vrijer te zeggen, dat hij van
zijne minnares een koif heeft gekregen.
Nadat alles voor de inhuldiging en het
huwelijk gereed was, werden beide plech
tigheden met groote pracht voltrokken.
Het Boheemsche volk had nu een heriog
en Libussa een man, zoodat iedereen
wonderlijk genoeg zijn wenschen vervuld
zag door de kracht van kuiperijen, die
anders de beste onderhandelaars niet
zijn. Indien evenwel één van beide par
tijen de bedrogene bad moeten wezen,
dan was het in geen geval de wijze Li
bussa, maar wel het volk, zooals het ge
val pleegt te wezen. Boheme had nu
in naam een hertog, maar de regeering
was in de vrouwenhand gebleven Pri
mislas was een echt voorbeeld van een
volgzaam, onderdanig echtgenoot, die zijn
vrouwtje de regeering van land noch
huis betwistte. Zijn bedoelingen en wen
schen kwamen zoo volkomen met de
hare overeen, als twee even hoog ge
stemde snaren, waarvan de onaangeroerde
vrijwillig den toon natrilt, dien de harder
klinkende aangeeft. Libussa had echter
ook geenzins den trotschen, ijdelen geest
van de dames, die voor groote partijen
willen gelden en die den armen sukkels,
die zij meenen gelukkig gemaakt te heb
ben, in het vervolg steeds aan de klompen
herinneren, maar zij heerschte over haar
man, omdat zij grooter talenten bezat.
Het gelukkige paar leefde onder bet ge
not van onveranderlijke liefde en hertog
Primislas weid weldra de dapperste rid
der uit zijn tijd en bet Boheemsche hof
het schitterendste hof van Duitscliland.
Langzamerhand kwam er zulk een toe
vloed van ridders en edelen er. ook zulk
eene gioote volksmenigte uit alle oorden
des rijks, dat de residentie voor de in
woners te klein werd. Daarom ontbood
Libussa baar ambtenaren en beval hen,
dat zij een stad moesten laten bouwen
op de plaats, waar zij den man zouden
vinden, die 's middags om twaalf uur
hel wijst zijn tanden wist te gebruiken.
Zij gingen en vonden op liet bepaalde
uur een man bezig met het doorzagen
van eer. blok. Zij oordeelden, dat deze
vlijtige man in het middaguur de tanden
Het antwoord, door de Turksche regee
ring gegeven op de nota der drie Euro-
peesche mogendheden, betreffende Ar
menië, wordt nu niet meer beschouwd
als eene weigering des Sultans. Trouwens
de opvatting, dat de Turksche nota ge
lijk staat met het afslaan van Europa's
verlangen, werd uitsluitend verspreid door
de Engelsche bladen, die nog steeds
voortgaan met op de Turksche trom te
slaan.
Voorloopig bestaat er nog geen gevaar
voor ernstige verwikkelingen in hel Oosten.
Dat de Porte er naar streeft, de onder
handelingen over de Arm- nische quaestie
op de lange baan te schuiven, is zeer
natuurlijk. Een dergelijke handelwijze
strookt dan ook geheel met de politiek,
welke Turkije altijd gewoon is geweest
te volgen.
Noch Rusland noch Frankrijk toonen
zich genegen met Engeland mee te gaan.
Van Oosteniijk-Hongarije, Duitschland en
Italië is iels dergelijks evenmin te ver
wachten. Derhalve zouden de Er.gelschen
in dit geval alleen de kastanjes uit het
vuur moeten halen, een arbeid, welke
John Buil bij voorkeur aan anderen
overlaat.
Men kan derhalve aannemen, dat de
Armenische quaestie vooreerst nog wel
uitsluitend door de diplomatie zal behan
deld worden. Van ernstiger maatregelen
kan, ondanks het heftig optreden der En
gelsche pers tegen Turkije, voorloopig nog
geen sprake wezen.
Morgen (Zondag) om half acht zal
het muziekkorps van het 5e regiment in
fanterie, onder directie van den heer Van
Aken, op het terras van Amicitia een
muziekuitvoering geven.
Het programma luidt als volgt:
1. Schutterij-rnarscli Van Aken.
2. Vorspiel zur Oper «Die Sie-
ben Raben" Rheinberger.
3 «Tout Paris" Walzer Waldteufel.
4. Fantaisie über Lieder von
Schumann.
5 Festival Ouverture Leutner.
6. Fünf spanische Tanze Moszkowski.
7. «Plapperrnaülchen" Eilenberg.
8. Grosze Fantaisie aus «Tann-
hauser" Rich. Wagner.
Bij koninklijk Besluit is bepaald,
dat de adspiranten vaandrig voor het
Reserve Kader, even als de onderofficiers
van het Leger, een kwartiermuts van
gewijzigd model (pet) zullen mogen dra
gen, terwijl aan die bij de infanteriekorp-
sen een sabel zal worden verstrekt.
van zijn zaag oneindig beter gebruikte
dan de scliuimloopers hun echte tanden
gebruiken aan de tafels der grooten en
daarom meenden zij ook zeker, dat zij
de plaats gevonden hadden, die de vor
stin hun voor den aanleg van de nieuwe
stad had aangewezen. Daarom trokken
zij rond het veld een voor met den ploeg,
wat dienen moest om de plaats van de
stadsmuren aan te wijzen. Toen men
den werkman vroeg, wat hij uit het
blok had willen maken, antwoordde hij:
«Prih" dut in het Boheemsch een
drempel beteekent. Daaiom noemde Li
bussa de niuuwe stad Praha, dat is Praag,
de welbekende koningsstad aan de Mol-
dau in Boheme. De voorzegging van
Primislas, die op zijne nakomelingschap
betrekking had, werd later volkomen
vervuld. Zijne gemalin werd moeder van
drie prinsen, waarvan er twee jong stier
ven. Maar de dei de groeide op en uit
hem ontsproot een roemrijk geslacht van
koningen, die eeuwen lang over Boheme
heerschten.