NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
UTRECHT EN GELDERLAND
No. 84.
Zaterdag 19 October 1895.
Vier-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Bij dit nummer behoort
een BIJVOEGSEL.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Feuilleton.
BANJAERT.
AMERSFOOHTSCHE COURANT.
VOOR
abonnementsprijs:
Per 3 maanden f 1.Franco per post door het geheele Kijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken en berichten intezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
advertentien:
Van 16 regels f 0,40 iedere regel meer 6 Cent.
Advertentien viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De Armenische quaestie, waarover reeds
zoolang en zooveel geschreven is schijnt
nu tot een oplossing te zijn gekomen.
De Sultan, Abdoel Hamid, heeft het stuk
waarin de regeeringen van Engeland,
Frankrijk en Rusland hunne hervormings
plannen aangaande Armenië blootlegden,
onderteekend. wel wetende dat, nu deze
drie mogendheden het onderling eens
zijn, het vooruitzicht op hulp overbodig
zou wezen. Oide en rust zijn te Con-
stantinopel niet meer verstoord geworden
en de toestand in de provinciën laat zich
geruststellend aanzien. Zoo zal dan dit
vraagstuk, wat zooveel beweging heeft
veroorzaakt, weldra tot het verleden be-
hooren.
De Congo doet ook weer van zich
spreken. Naar men weet hebben daar
dikwijls oproeren plaats onder de in-
landsche soldaten, en kan men deze maar
niet ten volle onderdrukken, zoodat ze
voor eens en altijd gedaan zijn. Ten
einde hiertoe te geraken zal België eene
expeditie ondernemen. Over de sterkte
dezer expeditie doen vele geruchten de
rondte, waarvan men eigenlijk niet weet
wat men er van gelooven moet. Dit is
echter zeker, dat ze zal bestaan uit drie
afdeelingen. De directe aanleiding tot
het zenden eener troepenmacht moet ge
zocht worden in het volgende voorval:
In Juli van dit jaar waren de inlandsclie
troepen opgestaan en vermoordden hunnen
kapitein Peltzer, die zeer gehaat was
wegens zyn overdreven gestrengheid.
Hierbij bleef het echter niet. Na het
ombrengeD van dezen officier plunderden
zij de gebouwen der volksplantage en
trokken toen verderop naar 't Noorden,
waar de meeste oproerlingen vandaan
kwamen. Eene legerafdeeling heeft deze
oproerlingen ontmoet en kwam het bij
Cabinda tot een gevecht waarbij twee
Belgische officieren liet leven er bij in
schoten. Nu moeten er eenige honderden
blanken soldaten van het garnizoen Leo-
poldville zijn opgerukt om de opstande
lingen te vervolgen. Aldus wordt be
weerd van bevriende zijde van den Congo.
Men kan nu wel vragen waartoe een
expeditie, wanneer men toch eenmaal
zoover is. De oorzaak van den opstand
moet gezocht worden in de strengheid
der Belgische officieren. Dat geeft te
denken, de krasse handelingen van ka
pitein Lothaire in zake de doodstraf aan
Stokes voltrokken, wanneer men zich
dat nog weet te herinneren. Het schijnt
ook wel, dat de jonge Belgische officie
ren tamelijk onafhankelijk zijn in den
Congostaat, en wanneer zij moeten op
treden soms wel wat te ijverig en ie
trotsch zijn.
De staat van beleg waarin Bohemen,
de hoofdstad van Praag, verklaard is, zal
vanwege het nieuwe Ocstenrijksche mi
nisterie worden opgeheven. Voor twee
jaar werd tengevolge der rumoerige hou
ding der Jong-Czechen de afkondiging
van dergelijke buitengewone maatregelen
noodig geacht en deze toestand werd
tot dusver gehandhaafd. Nu evenwel
schijnt de Oostenrijksche regeering van
meening te wezen, dat er geen reden
meer bestaat, om de krijgswet nog lan
ger voor Praag en omstreken te hand
haven. Reeds heden wordt de uitvaardi
ging verwacht van liet keizerlijk decreet,
waarbij de gewone toestand van het ko
ninkrijk Bohemen wordt hersteld. In-
tusschen is keizer Frans Joseph uit Agran
naar Govollo teruggekeerd. Na de on
bekende ongeregeldheden, welke daar
zijn voorgevallen, is tijdens 's keizers be
zoek de orde er niet meer verstoord.
Naar men weet is in Rumenië het li
berale ministerie opgetreden onder leiding
van den heer Demeter Sturda. Dit mi
nisterie zal een beroep doen op zijne
kiezers. Tot ontbinding der kamers
heeft koning Karei toegestemd. Men
verwacht, dat het ontbindingsdecreet
binnen tijdsverloop dezer dagen in de
Staatscourant zal worden afgekondigd.
Met machtiging van H. M. de
Koningin-Regentes, de hooge Bescherm
vrouw van de Vereeniging Trouw aan
Koning en Vaderland, wordt dezer dagen
in geheel Nederland eene collecte ge
houden voor het fonds dat die Vereeni
ging wil vormen ter ondersteuning van
behoeftigen, gerechtigd tot het dragen
van het Metalen Kruis of de Citadel
medaille.
Wij bevelen die collecte met warmte
bij onze lezers aan. De mannen, wien
het geldt, hebben in 1830 en 1831, op
de roepstem des Konings, hun leven be
schikbaar gesteld voor het vadeiland.
Bij alle gelegenheden, die zich daartoe
leenden, werden zij als brave helden toe
gejuicht, maar inmiddels liet men de
armen onder hen gebrek lijden. Van
verschillende zijden werd daarop onlangs
de aandacht gevestigd. Intusschen had
den eenige wakkere mannen voor eenige
jaren begrepen, dat dit niet langer mocht
voortduren en zij sloegen de handen aan
het werk, om die armen een dragelijk
lot te bereiden in het laatst hunner
dagen. Hun roepstem vond weerklank
bij H. M. de Koningin-regentes, bij de
regeering, bij de Slaten-Generaal, bij de
natie vele bijdragen werden ontvangen,
maar nog altijd te weinig om meer te
doen dan den armsten onder de armen
eene kleine ondersteuning te geven.
Daarom komt het Bestuur der Ver
eeniging tot allen in den lande, wier hart
warm klopt voor Vaderland en Koning,
en van medelijden bewogen is met de
arme braven, wier dagen geteld zijn,
waarvan er dagelijks grafwaarts gedra
gen worden en de meesten ten grave
neigen; het vraagt hun: draagt allen
uwe gaven by, groote of kleine, doet
het met milde hand, want er is veel
noodig voor de honderden, die armoede,
die voor een groot deel broodsgebrek
lijden.
Zij, die door omstandigheden niet in
de collecte hebben bijgedragen en torh
eene gave willen schenken, kunnen die
doen toekomen aan den penningmeester,
den heer Mr. W. Th. GROTHE VAN
SCHELLACH, te Utrecht, die ze allen
met dankbaarheid zal aanvaarden.
Den len September 1896 zal ook
een nietkoopman failliet kunnen gaan.
Althans, wanneer de EerBte Kamer er
evenzoo over denkt, wat waarschijn
lijk is.
Ons Parlement, A hebbende gezegd,
is wijzelijk over de B heengestapt.
Ue invoeringswet, met al den aankleve
van dien, is aangenomen zonder debat.
Te Paramaribo loopt het gerucht
dat Jhr. Mr. T. A. J. van Asch van
Wijck per telegram aan de Regeering
zijn ontslag als Gouverneur van Suriname
heeft aangevraagd.
De reden hiervan zou zijn, dat de door
hem aan de beide onmegaande rechters
op Mariënburg toegekende toelage van
f 2400 bij Kon. besluit tot de helft is
verminderd.
Imfornialiebnrean voor meisjes.
De »Vereeniging ter behartiging van
de belangen der Vrouw" te Rotterdam
heeft een informatiebureau opgericht om
ouders van meisjes, die de school ver
laten, in te lichten bij het kiezen van
haar beroep. Dit bureau stelt zich voor
de kosten en den duur der opleiding
voor verschillende vakken van wetenschap
na te gaan en hoopt hiermede vrouwen
van dienst te zijn die in haar eigen on
derhoud wenschen te voorzien. De Ver
eeniging geeft een geheel lijstje van be
roepen op, die zij voor vrouwen geschikt
acht. Dat |apotheker, boekhouder, post
en telegraafbeambte daarop voorkomen
is niets ongewoons, rnaar wel eenigzins
bedenkelijk mag het genoemd worden
dat men vrouwen ook opgeleid zou wil
len zien tot architect, bloemist, boek
drukker en behanger. Het lijstje sluit
met een venz."; zou men vrouwen ook
willen helpen aan een betrekking als
b. v. smid, machinist of zeevaarder?
Sedert een achttal jaren, meldt de
Am. Ct., \tordt, nu de Rijn een zeldzaam
laag peil heeft bereikt en vele kribben
grootendeels droog liggen, door 8 rijks-
en gemeente veldwachters uit Arnhem,
Doornwerlh en Driel, tegenover het Dritl
sche veer, onder de gemeente Doornwerlh
gedregd naar het lyk van Sarah Anna
Juett, een van de vermiste vrouwen van
den bekende Hendrik de Jong. Tot heden
heeft het dreggen niet het gewenschte
gevolg gehad.
Dat er over 't algemeen weinig
peren zijn, valt wel af te leiden uit den
fabelachtig hoogen prijs, die men er van
maakt.
Appelen zyn veel goedkooper: deze
zijn vooreerst in tamelijk groote hoeveel
heid voorhanden, en iu de tweede plaats
zijn er veel wormstekige. Beide oorzaken
drukken natuurlijk den prys.
Het Nederl. Landbouw-comité
dat den minister vsn oorlog verzocht
heeft voor de fourages bir.uenlandsche
haver te gebruiken zal den 30 October
in het gebouw der Eerste Kamer verga
deren, o. a. ter behandeling van de rap
porten: in zake de wetsontwerpen op
hel personeel en betrekkelyk de belast
bare opbrengst der gebouwde eigendom
men in zake banken van grondverbete
ringen, in zake landbouw inginieura, en
in zake het bosch in de huishouding van
den Staat.
De Erven Loosjes te Haarlem, uit
gevers van tDe Hollandsche Reveu",
waarvan wij de uitgave al hebben aange
kondigd, hebben een idéé gehad, dat,
naar wij gelooven, voor zooveel Holland
betreft, nieuw is. Zy hebben besloten
zich, wat den omslag betreft, niet te
vreden te stellen met gewoon boekdruk-
of typografisch werk, maar te zorgen,
dat het uiterlijk een artistiek aanzien
heeft en werkelyk een kunstwerk zal
wezen. Daarom hebben zy een prijsvraag
uitgeschreven onder onze artiesten voor
het ontwerp van een titelblad en tot de
genoodigden behooren o.a. Derkinderen,
Dijsselhof, Veth, Colenbrander, Daalhofl,
Henricus, enz. De beoordeeling der ont
werpen zal geschieden door Jozef Israels,
J. Toorop en Frans Netscher. Zij, die
geen uitnoodiging ontvangen hebben en
gaarne mede zouden wenschen te dingen,
kunnen die alsnog aanvragen by boven
genoemde uitgevers.
Men schrijft ons
De Redactie der Beyers- Tooneel-
Bibliotheek is voornemens weldra de in-
teekening voor haar tweede serie open
te stellen. In die tweede serie zullen
bydragen voorkomen van de H. H. van
OORSPRONKELIJKE NOVELLE
door
31) A. J. O. KREMKit.
«Gij hebt mij volstrekt geen kwaad
gedaan," zeide Eva, sik heb ook in het
geheel geen redenen om boos op u te
zyn. Ik ben verdrietig, zeer verdrietig,
en dat ik dus minder opgeruimd ben
dan anders is in het geheel niet te ver
wonderen."
Men ziet het, het ging Eva als de
meeste menschen bij welke verdriet en
zorgen dezelfde uitwerking hebben als
beleedigingen of verongelijkingen hun
door anderen aangedaan, met dit onder
scheid evenwel dat in de eerstgenoemde
omstandigheden hunne ontevredenheid
zich uitstrekt tot alles wat met hen in
aanraking komt, en in de laatste slechts
op de persoon, die zij als de oorzaak van
hun grooter of kleiner ongeluk be
schouwen.
»Eo waarom zijt gy dan zoo verdrietig,
Eva?" vroeg de jonker.
sWaarom? Vraagt gij het nog? Ik
dacht wel dat die geschiedenis met het
bedelaarskind nog het een of ander onge
luk zou ten gevolge hebben."
sMaar welk ongeluk heeft dat dan ten
gevolge gehad V'
De jonker moest Eva do woorden uit
den mond wringen. Maar zij was nu
eens op weg haar gemoed uit te storteD
en hel miste ook niet ot hij zou nu alles
haarfijn te weten komen.
»En gij weet niets van alles waarover
al de lange tongen van het dorp den
geheelen dag ratelen als kleppermolens?
Neeu mynheer, dat kan ik niet onder
stellen."
xMaai waarover ratelen ze dan?" vroeg
de jonker met de grootste belangstelling.
»Wel, ze zeggen ik zal 't maar
kortaf zeggen dat Cornelie Kneppers
de moeder is en gij de vader zijt van
den kleinen Willem. Dat is aon hare
familie en aan haar zelve ter oore geko
men en nu is ze liet dorp uit; waar
heen weet niemand."
Wanneer de jonker plotseling door een
bliksemstraal getroffen was, had hij
zoo hij 'ter levend afktaclit niet meer
verbaasd kunnen zijn dar. hij nu was.
Daar ging hem eeri licht op.
Hij stond op, verliet de kamer en trad
naar buiten.
Daarom had zij hem dan bij hunne
ontmoeting hare hand niet gereikt. Daarom
had de oude heer hem gezegd, dat zijne
tegenwoordigheid in zijn huis zijne doch
ter compromitteerde. Zoo was dan alles
voor hem duidelijk geworden. Wij be
hoeven niet te zeggen dat de edelman
verdrietig, zeer verdrietig was. Och, of
hij dit vroeger geweten had? Hoe ver-
wenschte hij thans zijne drift, die hem
de gelegenheid tot eene explicatie met
Cornelie had benomen. Maar welke ex
plicatie van haar zou hij te verwachten
gehad hebben. Zij kon hem toch niet
verteld hebben welke geruchten over hem
en haar rondliepen. O, die goede lieve
Cornelie I wat moest zij niet geleden heb
ben en dat om zijnentwille I
De sterke man, die zenuwen had als
staal, gevoelde zich thans zwak en wee-
kelijk als een kind. De tranen vloeiden
hem over de wangen.
vlk zal herstellen wat ik kan," zeide
hij, »ik ben dat verplicht en voegde
hij er glimlachend bij die verplichting
te vervullen valt my allesbehalve zwaar
het is de vraag maar of zij na al het
gebeurde mij wel als haar echtgenoot
zal aannemen."
Hij ging regelrecht naar het huis van
den luitenant. Hy vond daar alles ge'
sloten.
OpDieuw verdween de straal van hoop,
die een oogenblik te voren zyne ziel had
verlicht. Mismoedig keerde hij naar zijn
slotje terug.
>Weet gij waar de familie Kneppers
naar toe is," vroeg hij.
>Neen," zeide Eva, »en niemand weet
het. Zij zijn stilletjes met de diligence
vertrokken. De meid hebben ze naar
hare ouders lateD gaan voor onbepaalden
tijd. Die weet ook niet waar ze gebleven
zyn. 't Is een treurig geval."
jDat is het," zeide de jonker, die eens
klaps op buitengemeen vprtrouwelijken
voel met zijne huishoudster geraakt was,
»dat is het. Ik had gaarne alles in orde
gebracht, en dat zoo spoedig mogelijk,
en zie, nu is daar geen gelegenheid toe,
en de hemel weet wanneer die gelegen
heid komen zal, en toch heb ik rust noch
duur voor dat die onaangename geschie
denis uit de wereld is."
tja, uit de wereld is," zeide Eva,
tdat is gemakkelyker gezegd dan gedaan.
Hoe zal die uit de wereld komen? Gy
hebt even weinig macht op de hooze
tongen dan ik of een ander, en die zijn
het, welke Cornelie vermoorden; want
ik ben er zeker van dat zij dit niet lang
overleven zal, het arme kind 1"
De jonker zuchtte om steenen te ver
murwen. Eva had thans oprecht mede-
'yden met haar heer.
tik vrees," zeide zij, tdat wij hen
nooit terug zullen zien. 't Zou me niet
verwonderen of op zekeren dag komt
iemand, doet het huis open, laat de meu
bels inpakken of verkoopen en het huis
en alles wat zij hier hebben, en wij
vernemen nooit waar ze gestoveD of ge
vlogen zyn. Ik zou dat zeer natuurlyk
vinden."
tMaar dat zal niet gebeuren," beweerde
de jonker, tik zal wel te weten komen
waar ze zyn, en ik zal niet rusten of
duren voor ik ze vind."
tEn wat zal het dan nog zijn? Waarom
zoudt ge hen opzoeken? Ik voor mij
geloof dat Cornelie dezen slag niet zal
overleven. Mevrouw Kneppers zal het
vrij onverschillig zyn of gij tegen haar
zegt trouwens voor Cornelie ook
thet spyt mij dat gij belasterd zijt."
Aan den luitenant is niets verbeurd, en
daarom zou ik me maar niet moede
maken."
Daar zat, in wat Eva zeide, veel meer
berekening dan menigeen zou vermoeden.
Ze wilde zoo mogelyk te weten komen
of de jonker iels voor Cornelie gevoelde
wat op liefde geleek of niet.
De jonker ging met groote schreden
het vertrek op en neder.
>Ik wenschte toch wel, dal ik wilt