NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
flC" Nadere bijzonderheden in volgende nummers.
De Heeren Gebroeders WILSON zullen Donderdag 16 November a.s
alhier in de Concertzaal van het Café „de Arend" optreden.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
No. 88.
Zaterdag: fx November 1899.
Acht-fen-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in tezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.40; iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal herekei
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Het Handelsblad schrijft in zijn
»Van dag tol dag" o.m.
Een brief van den correspondent
van de Daily Chronicle, den eersten
October geschreven te Johannesburg,
geeft nieuwen eerbied voor het plichts
besef en de vaderlandsliefde der
burgers van de republieken.
«Woensdag werden de geweren
uitgereikt aan de Burgers en de uit-
landers, die zich vrijwillig aanmeldden.
Paaiden, ezels en muilezels werden
afgespannen van de rijtuigen en karren
op straat voor gebruik van de Hoepen
Vrijdag verlieten zes tieinen met ge-
wapenden de stad reeds. Ik geloof
niet dat in eenig land der wereld zoo
iets mogelijk ware geweest. Binnen
24 uur waren de burgers opgeroepen,
gewapend en naar bun bestemming
gezonden.
»Hoe bewonderde ik de mannen
en de meisjes aan bet station bij het
vertrek.
«Geen geween of gesnik, enkel een
kort: «doe je plicht 1" dan een om
helzing een handdruk en de trein
vertrok met eebtgenooten, vaders en
broeders, die misschien nooit zullen
terugkeeren.
«Ik zag den ouden Ferreira weg
gaan met zijn vijf zonen! Hij zeil een
echte Boer van het type der oude
«trekkers"zijn zonen allen mannen
van meer dart zes voet.
«Een andere Boer trof zijn zoon
van vijftien jaar aan hij was bet
huis uitgeloopen om mede te gaan
vechten en bad den veldkornet een
geweer gevraagd. Ten slotte gaf de
oude vader zijn toestemming, enkel
tot afscheid zeggende: «jongen, ge
draag je als een manDat was
alles!
«Oud en jong, rijk en arm, allen
lieten zonder klacht en tegenspraak,
als iets dat vanzelf sprak, bij den
eersten oproep al wat bun lief was
achter, omdat bun land hen noodig
had.
«In gewone kleederdracht, geen
glinsterende uniformen, kwasten en
epauletten, geen muziek, geen opge
schroefde taal....! neen, enkel be
zadigdheid en ernst in die vastbe
sloten, bruingeschroeide gezichten.
Engeland zal nooit winnen
«Eene oude Duitsche dame, die ik
vergezelde, was zoo diep aangedaan,
door wat ik zag, dat ze al de wagons
langs ging om die ruwe vuisten te
drukken.
«Zult ge allen terugkomen?"
«We kunnen 't u niet beloven maar
we zullen het probeeren!"
Roerend was het die innige liefde
voor het Vaderland te zien.
Vierhonderd man waren opgeroepen
in de tweede Wijk van het Krugers-
dorp-district670 boden zich aan,
De commandant poogde 270 al te
wijzen maar daarvan was geen
sprake.
'»Ze gingen
«In Maranburg werden 150 opge
roepen en 800 kwamen op. ledereen
neemt dienst. Van den hoogste tot
den laagste zijn allen bereid en allen
vol geestdrift en Godsvertrouwen
Laat menig Hollander deze heer
lijke getuigenis bewaren.
Geen krijgsmuziek hebben de
BoerenMaar het woord van zulk
een getuige is als geluid van bazuinen
Eindelijk komt er nu bericht van
de vei liezen welke de Engelsehen In
de gevechten bij I.adysmilh hebben
geleden.
Uavas seint n.l. dd. 1 November
vertraagd dus dat in de twee
gevechten hij Eadysinith generaal
White 350 0 man aan dood en,
gewonden en krijgsgevange
nen heeft verloren, terwijl de gene
raal zelf tot de gewonden behoort.
De Vrijstaters hebben zich meester
gemaakt van het station Colonzo ten
Zuiden van Ladysmilh zoodat de
terugtocht van het Engelsche leger
naar Pietermaiitzburg en Durban nu
onmogelijk is en Ladysmith geheel
is ingesloten.
Herhaaldelijk is er reeds melding
van gemaakt dat de Boeren Colenzo
in hun inacht hadden. De Londcnsche
avondbladen deelden gister mee dat
men hun het voornemen van de
bezetting toeschreef', zoodat men nu
inag aannemen dat do Boeren inder
daad zich ook daar hebben genesteld
en dus ook meester zijn van den
spoorweg Pietermai itzburg-Durban,
waardoor er voorloopig van het zenden
van versterkingen naar White uit die
plaatseri geen sprake meer kan zijn.
Het blijkt nu achteraf dat het
ministerie van oorlog gister nog in
verbinding stond met Ladysmith want
het departement van oorlog ontving
eergisteren (2 Nov.) nog een telegram
uit de belegerde stad waarin gemeld
werd, dat luitenant Egerton van het
oorlogsschip Powerfull gevaarlijk ge
wond werd door een granaat. Tusschen
haakjes zij hier opgemerkt dat de Boe-
rendus eergisteren nog Ladysmith bom
bardeerden. Dat was het eenige tele
gram dat eergisteren werd ontvangen.
Intusschen wordt nu ook vanwege het
Dep. van oorlog bekend gemaakt dat
in den slag bij Ladysmith op Maandag
zes officieren werden gedood en negen
gewond terwijl er 54 manschappen
sneuvelden en 231 gewond werden.
Het heeft er allen schijn van dat het
ministerie deze opgaven dus reeds
eerder bezat, doch voorloopig achter
hield. Ook komt het aantal ons zeer
gering voor in verband met de vooraf
gaande oflicieele berichten, waarin
sprake was dat de «overlevenden"
van de verloren kolonne waren ge
vangen genomen een uitdrukking
die er op schijnt te wijzen dat dn
troep zoo goed als in de pan is gehakt.
Misschien is het slechts een voor-
loopige lijst, die later dient te worden
aangevuld Ook klopt de oflicieele
opgaaf niet met het bijzonder groote
aantal 3500van Havas. Trekken
wij daarvan de gevangen genomen
kolonne van 2000 man zonder hun
geleden verliezen af, dan nog zouden
er 1500 doodèn en gewonden zijn.
Wellicht is de opgaaf van Havas te
hoog, maar dan is het weer onbe
grijpelijk dal de censuur zulk een
telegram door liet. (let best zal zijn
nog nadere berichten dienaangaande
af' te wachten.
Was er dus eergister nog gemeen
schap tusschen Londen en Lady
smith, thans is die verbroken, daar
de gouverneur van Natal naar Londen
heeft geseind, dat nu de telegrafische
verbinding met Ladysmith niet meer
beslaat. Reuier, die dit bericht ver
der heeft verbreid, voegt er echter
hij, dat het departement van oorlog
dat evenwel niet beschouwt als een
bevestiging van het Havas-bericht,
dat Ladysmith ingesloten en Colenzo
in handen der Boeren is.
Inmiddels deelen anderen in En
geland deze optimistische meening
niet Althans de Londensclie cories-
pondent van de Temps seint dat men
algemt-en aanneemt dat Ladysmith
volkomen door de Boeren is inge
sloten en de telegraaflijn door hen
is afgeneden en de spoorweg opge
broken. Ook de St. James Gazelle
is die meening toegedaan. De be
zorgheid over het lot van White en
de zijnen neemt in Londen dan ook
toe.
De Temps heeft nog een ander
telegram uit Londen ontvangen mel
dende, dat men in politieke kringen
begint te gelooven dat de eigenlijke
oorlog nog niet begonnen is, d. w. z.
dat men weldra voor een algeheelen
opstand der Afrikaanders in Z.-Afrika
zal slaan.
Men vreest n.l. voor de moreele
uitwerking van de overwinningen der
Boeren op de stemming der Afrikaan
ders. En niet ten onrechte, want
naar Havas uit Kaapstad seint, heb
ben de overwinningen der Boeren,
vooral die bij Ladysmith in de Kaap
groote opgewondenheid veroorzaakt
en maakt sir Alfred Milner zich zeer
ongerust over de houding der Afri
kaanders. IJij heeft zelfs op dit punt
reeds tal van telegrammen gewisseld
met Chamberlain. En inderdaad liet
zou ons niet verwonderen dat de
weifelaars, die nog steeds zich niet
bij de Boeren aansloten uit vrees
voor vervolging wegens verraad tegen
over de Engelsche regeering en
moed vatten om met hun broeders
mee te strijden. Want alle telegram
men luiden ten gunste van de Boeren
Ladysmith is ingesloten en kan ieder
oogenblik capituleerenColenzo is
door de Boeren bezet, terwijl er be
richt komt, dat zij gedeelten van
Zoeloelahd bezetten en Pomeroy,
vijftig mijlen van Greytown (Z.-O.
van Ladysmith en N. van Pieterma-
ritzburg) namen. Ook de bezetting
van Colesberg in de Kaapkolonie,
zuidelijk van den Vrijstaat, door de
Vrijstateis, wordt nu bevestigd.
En wal do Westgrens aangaat, ook
daar maken de Boeren vorderingen.
Kimberley en Mafeking worden steeds
meer in 't nauw gebracht, Vrijburg
tusschen beide steden gelegen, gal
zich reeds over en Mafeking zal, naar
Havas seint, wel spoedig vallen. Al
de uitvallen van liet garnizoen zijn
door de Boeier, afgeslagen zoodat men
een spoedige overgave verwacht.
Generaal Redvers Bul Ier is, blijkt
nu, nog niet naar Durban vertrokken
en zal naar men aanneemt voorloopig
te Kaapstad blijven om zijn legercorps
af te wachten. Volgens de Temps
moeten er nog 55 schepen met ver
sterkingen naar Zuid-Afrika worden
afgezonden.
Naar de berekeningen van het
departement van oorlog zal de eerste
divisie van het leger van Sir Redvers
Duller, onder bevel van generaal lord
Mothuen, op 6, 7, 8 en 9 November
te Kaapstad aan land gaan. De tweede
divisie zal te Port Elisabeth ontscheept
worden, de derde te East Londen ol
te Durban. Eerst tegen het eind van
November worden de laatste troepen
verwacÉt. Men verzekert echter dat
de gedeeltelijke of geheele onttrekking
van liet korps van generaal White
aan den strijd de plannen zou kunnen
veranderen, daar deze een wijziging
van de bijzondei heden van liet veld-
tochtplan met zich brengt en dat
alle transpoitschepon Tafelbaai zullen
aandoen om er definitieve bevelen
te ontvangen.
De Münchener Allgemeine Zeitung
zegt uit gezaghebbende bron te Berlijn
vernomen te hebben, dat er geen
overeenkomst bestaat tusschen Enge
land en Portugal over de Delagoa-
baai.
Volgens de Echo de Paris zou graaf
Muraview, de Russische minister van
buitenlandsche zaken, met den Fran-
sclien minister Delcasse gesproken
hebben over een vriendschappelijke
tusschenkomst van Rusland. Duitsch-
land en Frankrijk in zake Engeland
en de Boerenrepublieken. Delcasse
zou echter zijn medewei king niet
hebben willen verlorenen, om Engeland
niet te ontstemmen.
Men wil H. M. de Koning
volgens het Hdbl. in 1900 eeniev
aanbieden van alle visschersvaartuig
op de Zuiderzee. Men rekent op mi
dan 2000 botters.
Op Oranje-Nassau-Oord, bij Re
kum, zijn de voorloopige werkzaa
heden voor het Sanatorium begonni
Achter het paleis zijn, volgens
Zutph. Cour., roods eenige boom
en struikgewas geveld en opgeruiu
Binnenkort zal met de ophoogi
van het oostelijk aan het paleis
legen terrein een aanvang gemat
worden. Thans is men druk be:
met het leggen van rails, waarlar
de benoodigde grond, ongeveer 1(3,0
stères, zal worden aangevoerd. L
na de voltooiing opgeiioogde terri
zal met jonge denneboomen bepla
worden. Deze aanplanting heeft t
doel aan de gebouwen ook van
oostzijde voldoende beschutting
geven, vooral in verband inet scher
oostenwinden.
De huichelarij ten top gevoerd
De Slaals-Courant bevat de vi
gende mededeeling
«Gebruik makende van de bevoeg
beid bij de slotakte der Iiiternation.
Vredesconferentie van 's-Gravenha
voorbehouden aan de daarop vei l
genwoordigde Stalen, heeft Groi
Brittannië doen teekencn van de
die Conferentie gesloten verdrage
1°. het verdrag betredende de t
slechting van de internationale g
schillen langs vreedzamen weg;
2". het verdrag betreffende de r
gelen en gebruiken in den oorlog
land.
Beslechting van internationale g
schillen langs vreedzamen weg e'
fraaie zaak om eens een maanc
over te confereeren en er een ove
eenkomstje over op te makeu li
papier is geduldig! maar, ziet
als 't er om gaat om zijn buurnn
te berooven, dan is arbitrage mind
geschikt, want daarmede bereikt mi
zijn doel niet. En bovendien, h
verdrag bindt toch slechts tegenov
«ter conferentie vertegenwoordig'
Staten", en de Transvaal cn Oranj
Vrijstaat waren immers niet vert
genwoordïgd.
In het Voorloopig Verslag over i
begrooting van buitenlandsche zaki
wordt, met het oog op de diefst
van defensje-geheimen, door 't proce
Dreyfus aan 't licht gebracht, gezej
dat er voor de internationale ve
houdingen een andere moraal moet b
staan dan voor den omgang vi
fatsoenlijke nienschen in de maa
schappij Met liet eergevoel schijnt
al precies hetzelfde; tenminste zu
een schaamteloozeu huichelaar zc
elk eerlijk en fatsoenlijk man c
deur wijzen.