NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
VOORDRACHTEN-AVOND
Riewe Amersfoortsclie Courant
de Heeren JOH. en JAC. WILSOi.
in de Concertzaal „de Arend"
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1899,
BUITENLAND.
No. 89.
Woensdag: 8 November 1899.
Acht-en-twintigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATEIIDAG.
aangeboden aan de lezers
en hunne huisgenooten,
a 50 cents per persoon.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden f 1.Franco per post door het geheele Rijk.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in tezenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uilgever <J. J. SLOTHOUWER, Amersfoort.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.40 j iedere regel meer 5 Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
DER
OP
TE GEVEN DOOR
Genoemde Heeren. de beroeuule Declamators, die alleen op uitnoodiging
van Nutsdepartementen en Verenigingen optreden, hebben we bereid bevonden
voor de lezers der N. Amersf. Courant een VOORDRACHTEN-AVOND te
houden, waartoe de lezers, medelezers en hunne h uisge noo ten toegang
zullen hebben op vertoon van een entréekaart,
Zonder kaarten is <le toegangsprijs f I,per persoon.
Aan de lezers zal binnen eenige dagen een inteekenlijst tot deelneming
worden aangeboden.
De Heer JOH. WILSON be
haalde de volgende be
kroningen
Medaille geschonken door H. M. de
Koningin Regentes 1897.
geschonken door den Burgemees
ter van Schiedam 1897.
Eereprijs Vlaardingen 1893.
Medaille Intern. Mechelen (België) 1896.
2e prijs '8 Gravenhage 1890.
2e Steenwjjk 1891.
2e Groningen 1892
2e Meppel 1893.
le Vlaardingen 18'.'3.
2e Breda 1893.
le Utrecht 1895.
le Leeuwarden 1896.
le Schiedam 1897.
le Eindhoven 1897.
2e Vlaardingen 1898.
i, le Breda 1898.
le Edam 1898.
le Haarlem 1898.
le Purmerend 1899.
De Heer JAC. 1VH.SOS behaalde
de volgende bekroningen:
Medaille geschonken door H M. Ko
ningin VVilhelmina 1898.
geschonken door den Commis
saris der Koningin in Z -Holland
1896.
geschonken door jde gemeente
Utrecht 18t'5.
geschonken door de gemeente
Vlaardingen 1898.
Internationaal Maastricht 1895.
2e prys Den Haag 1890.
Ie Steenwijk 1891.
le Vlaardingen 1893.
le Meppel 1893.
le Breda 1893.
2e Leeuwarden 1896.
le Eindhoven 1897.
2e Breda 1898.
le Edam 1898.
le Pnrmerend 1898.
PROGRAMMA'S zullen op den avond der uitvoering aan het lokaal
DE AREND, aan de bezoekers grillig worden verstrekt.
Nadere bijzonderheden in de volgende ■inuiuierg,
De toestand in Natal.
Er is nog niets uitgelekt van wat
er gebeurd is in Natal. Zelfs de Lon
densche correspondent van de»Temps",
die door zijn verbindingen met liet
Britsche departement van oorlog
meermalen licht in de duisternis kon
brengen, vermag thans aan zijn blad
niet anders te seinen, dan een zeer
vaag bericht.
Bij een nauwgezette studie der
laatste berichten onder de telegrammen
in de Engelsche bladen krijgt men
echter den indruk dat er iets zeer
ernstigs is voorgevallen. Wat dat is,
is nog niet te zeggen, maar nadeelig
voor de Boeren is het niet. Men kan
er verzekerd van zijn dat het depar
tement van oorlog heel wat mede
deelzamer zou zijn, indien de Engel
sche troepen een succes hadden
behaald. Zelfs de aanval op Bester's
schijnt voor hen heel wat minder
voordeelen te hebben opgeleverd dan
de eerste berichten deden vreezen
Generaal White spreekt in zijn bericht
aan den opperbevelhebber maar
vluchtig over »de beschieting van een
Boerenkamp", van een overwinning
van een behaalden buit vindt men in
zijn telegram geen woord. Vandaar
voorzeker dat zelfs de Londensche
bladen geen geloof slaan aan de
Zondag verspreide gunstige berichten
voor de Engelschen.
Wat om Colenso is gebeurd, blijft
vooralsnog in diep duister gehuld, de
berichten daaromtrent in de Britsche
ochtendbladen mogen wat langer zijn
dan de door ons ontvangen tele
grammen, er staat niets meer in. Wat
de »Temps"-coi respondent daarover
seint is mede zeer vaag, maar doet
vermoeden, dat de Engelschen stevig
klop hebben gehad en misschien weer
vi ij aanzienlijke vei liezen (om Colenso
wat on 500 tot 1000 man Britsche
troepen) en krijgsgevangenen hebben
te betreuren.
Maar afgezien van al deze vermoe
dens is er een vaststaand feitCo
lenso en de brug over do Toegela-
rivier zijn in banden der Boeren. En
dit is voor de Engelschen een zeer
zware slag. Men leze slechts wat
larover oen deskundige aan de N
R Ct. schrijft
sliet ontruimen van Colenso door
de Engelschen acht ik van buitenge
woon gewicht voor de beoordeeling
van den toestand, waarin de weder
zijdsche partijen verkeeren.
«Nabij Colenso liggen de spoor
wegbrug en de gewone brug, die de
oevers der Toegela verbinden. Geen
legeraanvoerder nu kan zich in de
gegeven omstandigheden verantwoord
rekenen, stand te houden in eene
stelling met eene belangrijke rivier
in den rug, indien hij niet verzekerd
is van het bezit dier bruggen, die op
zijn terugtochts- en verbindingsweg
liggen Deze bruggen met alle kracht
vast te houden en aldaar zelfs tijdig
een bruggelioofd te maken is een
onvoorwaardelijke eisch, zoowel om
den eigen terugtocht mogelijk te ma
ken, als om tijdig op ondersteuning
te kunnen rekenen.
«Welk besluit mag men nu trekken
uit het opgeven van Colenso?
»Of Colenso is in handen van de
Boeren gevallen en generaal White
is afgesneden van zijn terugtocht. L)e
ontiuiming was alzoo gedwongen.
«Of Colenso is vrijwillig ontruimd,
een groote misslag als liet generaal
White niet gelukt is, de Toegela oi er
te komen. Immers is liet nagenoeg
niet denkbaar dat generaal White
bij Ladysmith zou standhouden, indien
hij niet verzekerd is van het behoud
van Colenso, waaraan hem alles ge
legen moet liggen.
«Heeft generaal White Ladysmith
ontruimd, dan zal dat wel niet zijn
geschied zonder hevigen strijd tegen
de Boeren en zonder ontzaggelijk
verlies.
«Men zij hierbij indachtig dat de
macht der Boeren in hoofdzaak uit
bereden infanterie bestaat, die zicli
alzoo spoedig kan verplaatsen en bij
een terugtocht een allergevaarlijkste
vijand is voor gewone infanterie, die
le voet den weg moet afleggen en
telkens gedwongen kan worden om
uit den marschvorm in den geveclits-
vorm over te gaan.
«Ik bén geneigd tot liet besluit te
komen, dat de waarheid hier opzet
telijk (voorloopig) wordt verzwegen.
Zelfs een oogenhlik aannemende dat
generaal White het te Ladysmith
zoolang uithoudt, totdat liet uit Enge
land te verwachten leger tot ontzet
kan komen opdagen, dan nog zou liet
een eerste eisch zijn, om de bruggen
bij Colenso, het koste wat het wil,
in bezit te houden, om de te ver
wachten troepen de gelegenheid te
geven tot ondersteuning of ontzet op
te rukken.
«Niet geheel ondenkbaar is liet
geval evenwol, dat generaal Duller,
liet gevaar inziende waaraan de havens
blootstaan, die tot de ontscheping
moeten dienen, generaal White aan
zijn lot overlaat en al do beschikbare
troepen bijeeutre.kt, om do ontscheping
to beschermen die men vergete
liet niot, successievelijk plaats heeft
door een ondernemenden vijand
zeer ernstig kan worden bemoeilijkt."
Nader wordt gemeld:
Omtrent liet bezetten van Colenso
en liet beiieerschen van de Toegela-
brug daar door do Boeren bestaat
nil geen twijfel meer. Evenmin als
dat er hevig 0111 liet bezit van die
belangrijke stelling is gevochten. De
Londensche correspondent van de
Temps weet dienaangaande mee te
rleelen, dat tengevolge van de beschie
ting van Ladysmith en Colenso, de
Britsche batterijen aan de Toegela-
lirug tot zwijgen zijn gebracht. De
Engelsche troepen, die de stelling
hebben verdedigd, moesten overhaast
terugtrekken
Daar de Boeren de punten, die de
terugtocht slinic beheerschen, bezet
bobben, moesten de vluchtelingen den
weg naar liet Zuiden nemen, die
reeds door de troepen der Republieken
was bezet. Het departement van ooi log
twijfelt er niet aan dat liet detache
ment afgesneden en door de Boeren
gevangen genomen is, want er is van
deze afdeeling geen enkel bericht te
Durban ontvangen.
Dat zou dus do derde koionne
Engelschen zijn, die in handen der
Boeren viel. Indien dit inderdaad zoo
is, zullen wij er spoedig wel meer
van liooren
De Natul-Aduertiser te Durban
weet mee to deelen, dat liet garni
zoen van Colenso nog tijd gehad heeft
om alle voorraden, tenten, uitrustin
gen enz. in veiligheid te brengen
De Roeren waren volgens dat blad
vijfduizend man sterk, waaronder een
verscli commando Vrijstaters. De
gepantserde tieinen bewezen uitste
kende diensten, doordat zij een
detachement van het Dublin-regiment
overbrachten, dat liet fort builen de
stad, waar vrijwilligers lagen, kwam
ontzetten.
Er zijn, voegt liet blad er nog bij,
geruststellende berichten ontvangen
over de positie van Pielermaritzburg
In antwoord op de proclamatie dei-
Boeren door heil na de bezetting van
Colenso uitgevaardigd en waarbij liet
stroomgebied van de Boven Toegela
voor Yrijstaatsch gebied werd ver
klaard, heeft liet Engelsche bestuur
te Pietermaritzburg een tegen-pro
clamatie gepubliceerd, waarbij die
van de Boeren van nul en geener
waarde wordt verklaard.
Van de Westgrens gistermorgen
absoluut geen nieuws Van de Zuid
grens van den Vrijstaat weinig. Uit
de Aar. het bekende spoorweg kruis
punt in de Kaapkolonie wordt gemeld,
dat daar evenals in de districten aan
de Oranje rivier, bij proclamatie de
staat van oorlog is afgekondigd De
minister-president van de Kaap,
Sclireiner, heeft aan de autoriteiten
daar geseind, dat zij aan liet publiek
moeten bekend maken, dat de pro
clamatie slechts tijdelijk is en geen
afbreuk zal doen aan de rechten "Ier
burgers, noch hen zal dwingen, zooals
verondersteld werd, om deel te nemen
aan de betreurenswaardige vijande
lijkheden.
De laatste zinsnede is teekenend
voor den geest die er onder de Afri
kaander bevolking lieorsclit.
Overigens schijnen toch niet alle
Afrikaanders op de hand der Boeren
te zijn als men ten minste geloof
mag hechten aan 't geen de South
African News uit Aliwal North een
stad en district vlak ten Zuiden van
den Vrijstaat, bericht. Op een bijeen
komst van Afrikaanders in die stad
zou namelijk een motie zijn aange
nomen, waarin ten sterkste tegen de
beschuldigingen van ontrouw aan de
koningin wordt opgekomen.
Intusschen komt er uit Belhulië
bericht dat de Vrijstaters de brug
over de Oranjerivier daar met 3500
man hebben overschreden en op ver
schillende plaatsen den spoorweg heb
ben vernield De Engelschen hebben
hun kamp bij Stormberg opgebroken
om zich meer zuidwaarts te concen-
treeren Dit zal, meent men in Burg-
herskop ten gevolge hebben dat een
groot aantal Afrikaanders zich bij de
Boeren zullen aansluiten. Nu de
troepen vertrokken zijn, maken de
Engelschen ook daar zicli zeer onge
rust.
De aanval op Bestors.
«Central News" geeft een zeer
opgeschroefde beschrijving van de
Britsche overwinning bij Bostersheu-
vel waaraan zelfs de Engelsche
bladen geen geloof slaan. Om der
wille der onpartijdigheid laten wij
van dit vei haal hier een overzicht
volgen
Reeds vroeg in den morgen was
het een ieder in liet kamp duidelijk,
dat een belangrijke onderneming
zou «orden uitgevoerd. Bij het
aanbreken van den dag rukten de
lanciers, de huzaieri, de Natalsche
kurabiniers en liet Natalsche grens-
korps uit om het kamp der Boeren
bij Besters aan te vallen. Een veld-
liatterij ging met de troepen en nam
zonder verhindering een goede stelling
in, die des vijands kamp beiieersciit.
Generaal French bracht zijn strijd
macht ongemerkt tot op gevechts-
afstand pii omstreeks halftien was
alles gereed. Een half uur later
opende de Britsche artillerie liet vuur.
Generaal Joubert werd door een ar
tillerie-gevecht van de batterijen
van Ladysmith bezig gehouden.
De Vrijstaters hadden een goede
stelling ingenomen op Besters heuvel,
waar zij uitstekende kanonnen hadden.
Deze werden echter slecht bediend
en deden den aanvaller weinig afbreuk.
De Britsche artillerie daaientegen
schoot uitstekend, zij wierp in be
trekkelijk koiten tijd 42 granaten
midden in het Boerenkamp, die den
vijand zoo zware verliezen toebrach
ten, dat hij door een paniscben schrik
werd bevangen. Op dit oogenblik
drong (le Britsche cavallerie in het
kamp en reed alles overhoop, wat
niet snel genoeg kon wegkomen.
Dc vijand vluchtte overhaast met