B IJ VOEGSEL
NIEUWE AMERSFOORTSCHE COURANT
van ZATERDAG 25 JULI 1903.
beliooreiide bij de
GEMENGD NIEUWS.
Lanöl)ouwl)ri6Yeii over fiemestiDH.
jNAC FINS BOIi
IjLORAMSE
PL4t'lSELlJK£ BERICHTEN.
De Raarl der gemeente Amers
foort zal op Dinsdag, den 28 Juli
1903, des namiddags ten IV» ure
vergaderen ter behandeling der navol
gende punten
1. Ontwerp-besluit lot vaststelling
der jaarwedden van onderwijzend
personeel (L
2. Voorstel tot ontheffing van den ge
meente-geneesheer J. VV. Jorissen van
zijne verplichting tot het verrichten
van kostelooze vaccine en doodsehouw.
3. Benoeming van leeraren aan de
inrichting voor tl. en M. O.
a. Nederlandsche Taal en Letter
kunde (aanbevolen 1 W. v. Schothorst
te Brielle. 2 K. J. Pen te Leiden).
Aan hel gymnasium.
a. Nat. Historie (aanbevolen Dr. H.
F. Nierstrasz te Utrecht).
b Ned. Taal en Letterkunde (aan
bevolen K J. Pen te Leiden).
c. Natuurkunde (aanbevolen A. Win
ter te Amersfoort).
4. Onderzoek van de geloofsbrieven
van de nieuw gekozen raadsledenE
L. Visser, mr. J. Heijligers, mr. J C.
H. Prikken, N. Veis Heyn, J. W. Joris
sen en M. R. N. Oosterveen.
Onder leiding van den Directeur
der Ambachtsschool en de ondetwij
zers van de smidsklassen werd Dins
dag door de leerlingen der hoogste
klasse smeden een bezoek gebracht
aan het Veiligheidsmuseum en aan de
Ned. Fabriek van weiktuigen en spoor
wegmatei ieel, beide te Amsterdam
Het was een hoogst leerrijk uitstapje
in de eerste week der vacantie. Op
eenvoudige en voorde jongens begrijpe
lijke wijze werd door den Directeur
van het bovenvermelde museum ver
klaring gegeven van die voorwerpen
welke voor den smid belangrijk zijn
terwijl het in werking zijn van de
verschillende machines, gedreven door
een gasmotor, tegemoet kwam aan
hel voorstellingsvermogen dat natuur
lijk bij alle leerlingen niet even goed
ontwikkeld is.
De rondgang door de bankwerkeiij,
ketelmakerij, vuurwerkerij,gieterij,enz.
van de Fabriek voor werktuigen en
spoorwegmatei ieel, waar alle werk
tuigen gedreven worden door 2 machi
nes van 300 en 400 P. K gaf den
leerlingen gelegenheid hun blik te
verruimen en over de gtenzen van de
werkplaatsen van liet schoolgebouw,
waar zij hun eerste opleiding ontvan
gen, heentezien in een der werkplaat
sen van het praciische leven, waarin
wellicht menigeen hunner in het vol
gende jaar zal moeten overgaan.
Ook voor de leerlingen der hoogste
klasse timmerlieden werd voor een
leerzaam uitstapje gezorgd waar dezen
j.l. Donderdag, onder leiding van Direc
teur en de onderwijzers in de timmer
klassen, een bezoek brachten aan de
Stoomtimmerfabiiek van de firma Van
Wijngaarden, ta Weesp, en de Steen
fabriek «de Ijsvogel", te Maarssen.
Geen der leerlingen zal spijt hebben
voor zulk een uitstapje gedurende het
laatste jaar gemidde d 5 cent wekelijks
te hebben bijgedragen, terwijl de
jongens der 2e klasse die zich voor
die dagen op verzoek van den Direc
teur vrijwillig aan hun 3e klasse ka
meraden hadden toegevoegd, die extra
greep uit hun spaarpot gaarne gedaan
hebben.
Amersf. Crt.
H. M. de Koningin-Moeder ver
trok gisterenochtend van hier per
Ooslerspoor via Deventer naar Wijhe
tot een bezoek aan den huize «Nijen-
huis" van baron van Knobelsdorf,
wiens echtgenoote dame du paleis is
IJ. M keerde des avonds naar Soest-
dijk terug.
Bij het korte doch hevige on weder,
dat j.l. Donderdagnamiddag ook boven
onze gemeente woedde, werd op den
huize «Schothorst" de ooievaar op zijn
nest door den bliksem gedood.
Ds. S. Doopsgezind predikant te
Haarlem, hoopt aanstaande Zondag
ochtend te half elf vóór te gaan hij
de godsdienstoefening in de Remon-
stransche ketk alhier.
Als blijk van goedkeuring en
tevredenheid is aan K. Dijkema, wacht
meester bij het Ie regiment veld
artillerie, alhier, de zilveren eerepen
ning voor menschlievend hulpbetoon
en een loffelijk getuigschrift toegekend
wegens het met levensgevaar redden
van een meisje uit de Flietbeek op
22 April 1903.
Bij gelegenheid van de 38e al-
gemeene vergadering van leeraren
aan inrichtingen van middelbaar on
derwijs, op 26 en 57 Augustus a s te
Dordrecht te houden, zal de heer
G. J. Buijs het onderwerp inleiden:
»De practijk van het nieuwe reglement
voor de Hoogere Burgerscholen met
5-jarigen cursus.
Op Dinsdag 28 Juli a.s., ter ge
legenheid van het bezoek van H. M
de Koningin en den Prins der Neder
landen aan Groningen, zal een con
cours hippique worden gehouden.
In den jachtrit achter een jager-
meester treedt de le luitenant G. J.
Maris van hier als zoodanig op.
In de jury voor dezen rit heeft o.m.
zitting de le luitenant M. Grondhoud,
instructeur aan de rijschool alhier.
Onze stadgenoot de heer C. C.
van Helsdingen heeft met goed gevolg
het Staatsexamen afgelegd tot toe
lating aan de Universiteit te Utrecht
voor de faculteit der Godgeleerdheid.
B(j het eindexamen der H. B. S.
met 5-jarigen cursus in de provincie
Utrecht zijn o a. geslaagd de heeren
J. L. L. Avis, G. Ritmeester en H M
Andree Wiltens, leerlingen der II. B S.
alhier.
De reserve-sergeant F J. van
het 5e Regiment infanterie is door
den Kolonel regimentscommandant
gedegradeerd en teruggebracht tot
den stand van adspirant-vaandrig,
wegens het plegen van handelingen
waardoor hij zich onwaardig heeft
getoond om een rang in het Leger
te bekleeden.
De muzikant J. A. Pusch en de
sergeant K. Boersma, beiden van het
5e Regiment infanterie hebben ver
zocht ter zake van langdurigen dienst
op pensioen te mogen worden gesteld.
Het blijvend laatste gedeelte der
miliciens van de lichting van 1902
van het 5e Regiment infanterie zijn
hedenmorgen in het genot van groot
verlof gesteld.
Bij Koninklijk Besluit is de Eerste
luitenant D. Overdiep van het 5e Reg.
infanterie benoemd en aangesteld tot
Kapitein bij het le Regiment infan
terie. Genoemde Kapitein komt te
Groningen in garnizoen.
Bij Kon. besl. zijn benoemd tot
2e luit. bij het 5e regiment infanterie
de cadets H. F. Scharp en L. C Prey
en bij het le reg. huzaren de cadet
K. G. van der Mundele.
Wij vestigen de aandacht onzer
lezers op de in dit no. voorkomende
advertentie, der VierdeGroote Ai nliem
sche Verloting, welke onderneming,
zooals uit hare prospectussen blijkt
allen waarborg geeft voor soliditeit.
De onthulling van het stand
beeld voor Jan van Schaifelaar te
Barneveld, welke met groote feeste
lijkheden gepaard zal gaan, zal 31
Augustus of begin September plaats
hebben.
Naar wij vernemen, zullen door de
feestcommissie pogingen worden aan
gewend om H. M. de Koningin en
den Prins der Nederlanden de plech
tigheid te doen bijwonen.
Barneveld in rep en rocr.
Men schrijft uit B aan 't Handelshl.
Toen in Juli 1482 Jan van Sc halïe
laar meteen theatraal >Tsa I rnakkets,
'k moet toch eenmaal sterven althans
als vader Tollens 's mans laatste woor
den nauwkeurig heeft weergegeven
van den toren te Barneveld sprong,
zal hij gedurende den val wel hebben
gedacht, dat het toch alles behalve
snugger van hem was, juist in den
toren gevlucht te zijn met de bis
schoppelijke ruiters.
Doch ook hier kwam 't berouw te
laat.
Nu we ruim vier eeuwen verder
zijn, is een dergelijke geest van snug
gerheid weer vaardig geworden over
ons stedeke en gelijk wel van zelf
spreekt in verband met den meer
verlichten lijd is de graad van
domheid zeer aanzienlijk toegenomen.
Er zijn toovenaars in ons midden.
Eeist was er één, zekere Van der
Beek. Zijn daden kregen zoo wat een
maand geleden ruchtbaarheid, nadat
een varken ziek geworden o neen,
betooverd was.
Thans is er óók eett tweede, zekere
Van den Brink, die zijn booze kunsten
heeft toegepast op een vrouw aan den
anderen kant van het dorp, welke
vrouw niet meer of minder dan een
levenden kikker in 't lijf heeft.
Zij zelve gelooft iiet niet, heeft den
kikker nog nimmer hooien kwaken,
doch een duivelbanner uit Amersfoort
heeft zijn diagnose gesteld en houdt
stijf en sterk vol, dat hij de zaak wel
spoedig zal klaren.
De meer ontwikkelden kennen diert
duivelbanner, die, onder meer, sterk
onder verdenking staat geheel onbe
voegd de geneeskunde uit te oefenen
de minder ontwikkelden echter hebben
een heilige vreeze voor dit boertje,
dat met zijn goedmoedig gezicht de
menschen beangst maakt, zóó zelfs,
dat de lieden die van toovenarij worden
beticht, als 't ware worden geboycot,
slechts met groote moeite levensmid
delen kunnen koopen, en bijna niet
aan 't werk kunnen komen
En zóó besmettelijk werkt het ge
val, dat wie zich ongesteld gevoelt
en er over klaagt, onlekker te zijn,
al aanstonds getroost wordt met„als
je maar niet betooverd bent".
Men heeft reeds getracht de gemoe
deren tot rust te brengen door een
reusachtige advertentie in de „Barnev.
Ct.", waarin Cagliostro zijn diensten
aanbiedt in de volgende bewoordingen
„De ondergeleekende heeft de eer
het geeerde betooverde Barneveldsche
publiek, waaronder ezels, varkens en
ander gedierte begrepen zijn, kennis
te geven, dat hij zich alhier als dui
velbanner en spoken verdrijver geves
tigd heeft.
„Hij onttoovert en geneest alle be
tooverde menschen, dieren, karnton
nen, loomafscheiders en dergelijke za
ken, verdrijft spoken en geesten uit
alle mogelijke en onmogelijke plaatsen
en verricht alles wat op dat gebied
behoort.
„Hij beveelt zich aan voorde levering
van vlierstruiken, heksenpoeder, echte
Bloksberger heksenhezems en allerlei
onttooverings en voorbehoedmiddelen.
Ook is hij ruim voorzien van echt
suggestie poeder voor verkiezingen,
dat veel sterker werkt dan adterten-
tiën en strooibiljetten.
«Ondergeteekende is hoofdagent le
klasse eu vvaagmeester in buitenge
wonen dienst van de wereldberoemde
Heksenwaag te Oudewater en tevens
in het bezit van een electrischen llek-
senoven van 500 volts.
«Hij verzekert een prompte en ci
viele bediening, volgens matig taiief,
goedgekeurd bij Kon. besluit van 30
Februari 1703 («Staatsblad" no. 11)
en verzoekt UEd. gunst en recomman
datie.
CAGLIOSTRO II,
gediplomeerd duivelbanner 'le kl.
«Atteslen van gekroonde hoofden,
ministers, burgemeesters, enz. ter in
zage".
Maar met dat al is men te Barne
veld lang niet gerust.
En dit in 't derdejaar van de twin
tigste eeuw.
Een handige baas.
«Der Herr General-Minister Budde
in Duitschland heeft onlangs de vol
gende niet onvermakelijke ontmoeting
gehad.
Vóór eenigen tijd zat de minister
op een inspectiereis in een coupé le
klasse.
Een medereiziger stak met de som
migen lui eigen kalmte voor de oogen
van den verbaasden minister een sigaar
aan Met korte woorden maakte Z E
de heer opmerkzaam, dat in een af-
leeling le klasse het rooken slechts
is toegestaan, wanneer geen der
medereizigers daarentegen bezwaar
heeft De reiziger gaf met een korte
handbeweging te kennen, dat hij van
de opmerking notitie had genomen
en rookte rustig verder. Toen de sigaar
op was nam hij onmiddelijk een tweede
en stak die aan. De daardoor ernstig
beleedigde minister verklaarde dat
hij er een zeker belang hij had dat
de voorschriften der spoorwegdirectie
strikt werden nagekomen, daar hij
minister Budde was Bij deze woorden
reikte hij zijn overbuurman zijn naam
kaartje, hetwelk deze slechts meteen
vluchtigen blik verwaardigde en onder
krachtig trekken aan zijn sigaar zon
der een woord te zeggen in zijn zak
stak.
Toen de trein in H. aankwam,
steeg de reiziger, zonder op den
minister acht te slaan uit. Hierdoor
geprikkeld verlangde de minister van
den diensthebbendun slationsamble-
naar, dat hij den naam van den reiziger
zou vragen. Op het verzoek van den
ambtenaar greep de heer in zijn zak,
gaf hem het pas ontvangen kaartje
van den minister en verdween in de
menigte, die het station verliet De
ambtenaar zag eeisl verwonderd liet
kaartje aan, wierp den reiziger een
langen blik na en tiad langzaam op
den heer Budde toe met de woorden
Ja, mijnheer, daar zal wel weinig aan
te doen zijn. Dat was Zijne Excellen
tie de minister zelf!
Letterlijk gevolgd.
Een bekend drogist, langen tijd
gevestigd en goed aangeschreven in
Amsterdam, thans ergens in Gelder
land van zijn geld levend, was, als
eenvoudig degelijk zakenman, wars
van alle aanstellerij, llij heette Van
der Mieden van Coeveren, maar
noemde en schreef zich Van der
Mieden. De gewoonte om iemand, als
men hem een brief schrijft, VVelEdel-
Geboren te noemen, was in dien lijd
toen van der Mieden zaken deed al
evenzeer in zwang, als thans, nu
hij zijn rustige rust geniet. Maar in
dien er een ding was waaraan de
Heer Van der Mieden het land had,
dan was het aan dat WelEdelGebo-
ren. Eens kreeg hij een brief van
een handelsman te Rotterdam en ge
adreseerd aan den WelEdelGeboren
Heer Van der Mieden van Coeveren
wat hern zoo boos maakte, dat hij,
in zijn antwoord niet kon nalaten
den schrijver er over le onderhouden.
Hij voorzag zijn antwoord n.l. van het
volgende P S.
«Indien u weer mijn adres op een
enveloppe zet, zult gij mij vei plichten
met dal WelEdelGeboren weg te la
ten; ik ben zonder meer. Van der
Mieden zonder dien nonsens van vo
ren en dien vervelenden staart van
achteren".
Het geval was spoedig vergeten,
door de drukte in de zaken, totdal
op een goeden dag den heer Van
der Mieden, tot zijn groote verbazing,
door de post, een schrijven werd ter
hand gesteld, gesloten in een enveloppe
van groote afmeting, waarop, met
flinke loopende hand. het. volgende
adres voorkwam:
«Aan zonder meer Van der Mieden,
zonder die nonsen van voren en dien
vervelenden staart van achteren".
Door een Landbouw-lccranr.
Gevolgen van het Kaligebrek in den bodem.
Het is naar aanleiding van de reeds
meer genoemde proeven van Prof. Dr.
H. Wilfarth, dat ik het onderstaande
meedeel.
De Kali geeft in 't algemeen aan de
plant een krachtigen sterken bouw, en
een grooter weerstandsvermogen. Het
brek aan Kali heeft daardoor tengevoli
dat het organisme der plant verstoc
wordt, dat er een gering weerstandsv
mogen, tegen de nadeelige invloed
van de temperatuurswisselingen enz.
de planten valt waar te nemen. Zoo ga
bijv. bij Kaligebrek teere plantendeel!
zooals knollen, bieten enz. licht tot r
over, zoodat het gebeuren kan, dat da
door de geheele plant ten gronde ga
Bij bovengenoemde proeven gebeui
het vaak, dat in potten zonder Kali
mesting de knollen of bieten verrotti
En niet alleen het weerstandsvermog
tegen de wisseling van temperatuur, teg
nadeelige invloeden van het weer, m;
ook dat tegen de nadeeligen invloed v
insecten b. v. van de bladluis schi,
geringer. Bij mosterdplanten wasditdui
Hjk merkbaar. De proeven duiden vert
aan, dat bij stikstof en phosphorzuur
brek de planten geheel gaaf bleven,
suikerbieten waargenomen), terwijl
Kaligebrek de neiging tot rotten duidel
merkbaar was. Deze proeven hebben v
der nogmaals uitgewezen, dat Kali c
gelijkmatig op de oogstvermeerder:
werkt, naardat die organen der pla
waarin zetmeel, suiker, of vet als res
vestof neergelegd wordt, dus knollenz;
enz., in verhouding tot de overige dee!
toenemen, dat dus bij stijgende Kali
mesting deze organen percentisch
grooter deel van het totale gewicht i
plant uitmaken. Dit is zonder uitzon
ring bij alle planten het geval, vo
namelijk echter bij aardappelen en biet
en berust ongetwijfeld en de voorna;
rol, die de Kali bij de zetmeelvorm:
vervult, Dat overvloedige aanwezigh
van ander stoffen bijv. van stikstof, 1
Kaligebrek niet kan goedmaken, is
uit deze proeven gebleken. Gebrek i
Kali bij overvloed aan stikstof gaf wei;
knollen of zaad in verhouding tot de
oogste massa.
Bij de zetmeelbevattende korrel vru
ten, boekweit en haver doet zich de
vloed van Kali evenzeer op de zetmi
vorming gevoelen. Overal zag men
de Wilfavtsche potten, dat zetmeel in
droge stof der korrels toeneemt bij x
meerdering van het Kaligehalte. Ver
zij nog opgemerkt, dat het Kaligeb:
bij haver zich uitte door een bijzon
groot aantal platte korrels.
De proeven van prof. Wilfarth zul
er zeker toe leiden om het Kaligebr
bij bemesting verder uit te breiden.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
Geboren: Gerardina Daniella, d.
W. de Kloet en H. Dijkgraaf. Johar
Elisabeth, d. van J. van Houte en G.
van den Brink. Petrus Johannes,
van B. van Keeken en G. van de Hi
Wilhelmus, z. van W. van der F1
en M. F. Fontijn. Cozijn, z. van
Marcus en H. Wulfsen. Hendrikus
van N. Eijbergen en C. van de Coter
Johannus, z. van C. Descans. Jac<
d. van H. Bonn en H. J. de Kruijf.
Cornelis, z. van D. Preesman en F. V<
man. Anna Sophia, d. van A. S. i
Koot. Petrus Jacobus, z. van P. Sm
en G. van Velsen.
Ondertronwd: J. Hobma en W. J.
Lindenhovius. W. C. Oosterman
W. A. Fortuin. D. Bakker en A. P.
van 'tWel. G. W. Heeren en J. V
gerhof.
Gehuwd: H. L. van Esveld en F. C. t
der Veer. R. van der Reijd en R. B
kema. H. van der Voort en J. C.
Groot.
OverledenCornelia Wilhelmina Fre
rika Charlotta Engelina Gijsveld, 64
echtg. van J. W. H. Schroder. A
van Barreveld, 5 m. Catrina Johar
van Daal 6 m. M. A. R. Paping, 74
wed. van H. Vossekuil. Jacob Scho
derbeek, 56 j., echtg. van A. van Kamp
Johannes Carel Frederik de Raadt, 5
Leusden.
Geboren: 23 Juli. Jacoba, dochter
Carel van de Munt en Martha van D
selaar.
Overleden17 Juli. Aaltje van der Pe
oud 4 maanden.
Stoutcnburg.
Overleden23 Juli. Cornelis Hoogla
oud 77 j., echtg. van Gerritje Hooft.
Woudenberg.
Geboren: 21 Juli. Janna, d. van Mi
Hazeleger en Jannigje de Kruif.
Bonyme.
f 1.40 de Liter
LÏn verzegelde bemande fle
Jvan 5 Liter, vqorzien van
f attest van Dr. P,l?. vaiï HASJ
ROOS. Proefüesch f t.30.
Uitsluitend verkrijgbaar bij
"AMERSFOORT.