NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. FEUILLETON. SOESTDIJK. No. 62 Woensdag 5 Augustus 1903. Twee-en-dertigste jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. BUITENLAND. BINNENLAND. Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden 1.Franco per post door liet geheele Rijk Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken intezenden uiterlijk Dinsdag en Yrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Bureau: Langestraat 77. Telephoomio. 69. ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/a Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte De nieuwe Paus. Gisteren te elf ure werd kardinaal Guiseppe Sarto tot Paus verkozen. Hij nam den naarn aan van Pius X. Guiseppe Sarto werd den 2en Juni 1835 te Riese (Treviso) in Italië ge boren. Hij is patriarch van Venetië en werd op 12 Juni 1893 tot kardi naal benoemd. Kardinaal Sarto moet, naar beweerd wordt, zich van de ondersteuning van het Huis van Savoye verzekerd hebben. Zou Sarto echter werkelijk de liberale Paus zijn, dien de kroon in hem hoopt te zien? Men weet, dat de keuze van Pius IX door de Italiaansche liberalen eerst als een triamf bogroet en twee jaar later als eene nederlaag beschouwd werd. In hoeverre in de bedoelde bewering eenige waarheid schuilt, zal zeker nog te bezien staan. Kardinaal Sarto moet algemeen zeer geacht zijn: zijn goed heid, zijn eenvoudigheid, zijn zachtheid en zijn goed humeur hebben hem al lang de sympathieën van de hooge prelaten verzekeid. Hij kwam bijna nooit in Rome en stelde zich niet op den voorgrond. Paus Leo XIII noemde hem den »CandidatodellaSerenissima". Gedurende het laatste bezoek aan het Vaticaan sprak kardinaal Sarto over den eerbied, de hooge vereering der Venetianen voor den Heiligen Vader. Toen moet Leo XIII eene toe speling hebben gemaakt, dat kardinaal Sarto hem misschien later wel als een zeer waardige Paus zou kunnen op volgen. »Wij weten, mijn zoon zoo zeide Z H. dat gij zeer groote diensten aan de Kerk zult kunnen bewijzen, want gij bezit deugden, die u zeer nuttig voor haar maken." Vroeger scheen het alsof Sarto steeds tol de lagere geestelijkheid zou blijven behooren. Op 40-jarigen leeftijd was hij nog maar pastoor van Salzano. Eindelijk- begon het geluk hem toe te lachen Na een korten tijd aan het bisdom in Mantua werkzaam te zijn geweest, weid hij in 1893 tot patiiarch van Venetië benoemd. In Venetië is Sarto algemeen be mind. De Venetianen hebben hem lief, omdat hij zoo bescheiden, zoo vriendelijk is jegens allen en zóó voor beeldeloos is in zijn leven. De gondeliers groetten hem steeds met den allergrootsten eerbied, als zij hem op het Groote Kanaal tegen kwamen. Spoedig-zullen wij nog nadere, uitvoeriger bizonderheden over het ieven van den nieuwen Paus mede- deelen. Het voorgaande moge voor lieden volstaan. Wat nu de afkondiging der Paus keuze in Rome betreft, nadat het feit der Pauskeuze door de scrutatoren en recognitoren is afgekondigd, gaan de opporceremoniemeester en de sac- ristein, op het luiden der klok door den jongsten kardinaaldeken, de ka pel binnen. De deken van het Conclave met den eersten kardinaal priester en den eersten kardinaal-diaken hegeelt zich nu tot den gekozene en legt hem de vraag voor: «Acceptasne electio- nem de te canonice factum in Sum mum Pontificem?" Neemt gij de op U volgens canoniek recht uitgebrachte benoeming tot opperpriester, aan?" En met het bevestigende antwoord, is, volgens decreet van Nicolaas II, de gekozene de rechtmatige Paus. Ten teeken daarvan doen thans alle kardinalen de baldakijn boven hunne zitplaats omlaag, hetwelk aanduidt, dat hel opperbestuur van het Heilig College geëindigd, en op den gekozene is overgegaan. En nu vraagt de kardinaal-deken den uitverkorene, welken naam hij als Pans wil dragen: Quomodo vis vocari. d. i. hoe wilt gij genoemd worden En hij noemde zich Pius X. Chamberlain en Botha. Minister Chamberlain heeft Donder dag bij de beraadslagingen over zijne begrooting in het Lagerhuis verklaard geen waarde te hechten aan generaal Botha's bekenden brief; ..niet de geringste waarde", heeft hij zelfs ge zegd. Maar hij schroomde niet er nog iets bij te voegen, namelijk, dat de brief blijkbaar op bestelling geschre ven was" en hij „zeer twijfelde, of die wel geschreven was door generaal Botha zeiven." Zulke platte onbeschoftheid jegens een dapper man, dien hij nog zoo kort geleden had opgehemeld, merkt de Daily News aan, zal het bestuur over Zuid-Afrika niet gemakkelijker maken. De Boeien, gaat het opposi tieblad voort, zijn ijverig aan het ploegen en aan het herbouwen van hunne hoeven. Evenals hunne aan voerders houden zij zich volkomen op een afstand van een staat van zaken, waarin alleen geweld hen heeft doen berusten. Deze zwijgende, hardnekkige onthouding zal waarschijnlijk niet minder uitwerken dan de onstuimige klaagzucht van andere verdrukte na tiën. Maar de Engelschen die zich in Transvaal komen vestigen, zijn veel, te prikkelbaar om die te evenaren, gaat de D. N. voort, en zij twijfelt of lord Milner buiten de bent der meest uitlanclsche mijneigenaars, nu nog vrienden in Zuid-Afrika heeft. Op het platteland in het Russische Rijk. Onlangs vermeldden wij den moord aanslag, die in het Russische gou vernement Riasan op een landheer, prins Gagarin, gepleegd werd. Men verneemt omtrent deze gebeurtenis deze nadere bijzonderheden. De 71-jarige prins had op zijn land goed vier Kaukasische Tsjerkessen als wakers in dienst genomen. Deze woeste knapen maakten zich bij de boeren bitter gehaat. Zij ranselden de menschen om een beuzelarij met stok en knoet Eens op een dag betrapte een Tsjerkes een boer op het stelen van gras en doodde hem. De mare hier van verspreidde zich snel in het dorp en de boeren schoolden samen. De prins liet inspannen en reed, verge zeld van zijn vrouw en een buurman, prins Sjterbatof, naar de plok waar de doodslag bedreven was. Middelorwijl trok een troep van 150 mannen, vrouwen en kinderen naar het landgoed en drong het wachthuis der Tsjerkessen binnen, die den storm ziende aankomen, zich weggepakt hadden. De woedende boeren wierpen zich nu op het hee renhuis en staken er den brand in. De prins, onderweg de opstijgende rookwolken bemerkend, reed met zijn gezelschap ijlings terug, maar werd. bij de poort gekomen, met een hagel bui van steenen ontvangen en zwaar gekwetst. De paarden, schichtig geworden, sloegen op hol. Dit was eeu geluk, want zoo ontkwam het gezelschap aan een wissen dood onder de hooi vorken der boeren. Prins Sjterbatof bracht eindelijk de paarden tot staan, waarna de bewustelooze Gagarin naai de woning van een priester vervoerd werd. Hoe het drama verder afliep, vinden wij niet vermeld. Het legt een sprekend getuigenis af van de toestanden op het platte land in het Rijk van den Ts^ar. De Koningin en de Prins gingen Zondagnamiddag te Soest ter kerke. H. M. de Koningin-Moeder deed Zondagnamiddag met haar vorstelijke gasten, nl. het Koninklijk Echtpaar en den Groothertog van Saksen-Coburg- Gotha, een rijtoer door Baarn en omstreken. Bij het uitrijden stond een dichte menigte voor het paleis opeengehoopt en juichte de vorstelijke personen luide toe. De Prins mende zelf het rijtuig. De groothertog, de"groothertogin, de erfgroothertog van Oldenburg worden deze week op het Loo ver wacht. De groothertogelijke familie, welke zich per stoomjacht naar IJmuiden begeeft, bevindt zich thans te Cuxha- ven, alwaar het vaaituig herstelling ondergaat van een klein defect op reis bekomen, waardoor de aankomst in ons land vertraagd is. De Prins bij de wedstrijden van Nimrod. Prins Hendrik woonde Vrijdagmiddag den jaarlijkscho schietwedstrijd bij van de Kon. Nederlandsche Jachtvereeni- ging „Nimrod". Te circa half vier kwam de Prins, vergezeld van zijn adjudant, jhr. Hooft Graafland, in een rnet twee grauw-schimmels bespannen victoria uit Apeldoorn op de schiet baan aan het Lange Water, gelegen op de grens der gemeenten Arnhem en Rheden, aan. Bij den ingang werd Z. K. H. ontvangen door de hoofdbe stuursleden van Nimrod, de commissie voor den schietwedstrijd, de plaatse lijke baancommissie, terwijl mede ter ontvangst aanwezig was de burge meester van Arhem E. C. Baron Sweerts de Landas Wyborgh. Nadat de voorzitter van Nimrod de aanwe zigen had voorgesteld, geleidde hij den Prins naar de schietbaan; waar de wedstrijden juist geëindigd waren hier was ook tegenwoordig de burge meester van Rheden, mr. A. H. Brandt. Bij de komst van den Prins werd weer met het schieten op z g. Swift- sure clay- pigeons begonnen; ook Z. K. II. loste met succes verscheidene schoten op het zwevend doel. Tegen zes uur werd langs den Velperweg, waar druk gevlagd werd, de Steen straat, Jansbuitensingel en Nieuwe- Plein, waar overal de Prins doorliet vrij talrijke publiek werd toegejuicht, naar het hótel De Zon gereden, waar te half zeven hot diner den Prins aangeboden, aanving. Aan tafel speelde de A. O. V. 5) Een historische schets. De oorkonde hiervan luidt i'~LAu mille huit cent six, le 11 Decembre, avant midi, Nous, Jean, Louis Simon den Teng- nagel, Intendant du Chateau Royal de Loo, chargé par son Excellence le Grand-Maltre de la maison du Roy de prendre possession pour le compte de sa Majesté le Roy de Hollande du Cheteau de Soestdyk et de ses dépendances, se sont réunis dans une des salles du dit Chateau Royal: 1 e. Sr. C. F. Simond, Receveur des Domaines de Soestdyk. 2e. B. Kittelaar, Garde des Bois. 3e. W. van Doorn, Garde des Bois. 4e. W. van Lier, Inspecteur des Vuvriers et Gerrit Piaster, Charpentier des Bailments, aux- quels nous avons declaré en presence du Sienr Pranciscus Pen, Secretaire de munieipalité de Baarn sous la jurisdiction de laquelle est Soestdyk, et en présence des Sieurs J. Goris et Aris van Leersum, membres de la muniei palité de Baarn, qu'en vertu des ordres dout Nous sommes porteur et que nous avons exhibé, Nous prenons prossession au nom et pour le compte de sa Majesté le Roy de Hollande, notre gracieux Souverain, du Chateau Royal de Soestdyk et de toutes ses dependance, en joignons en consequence au Sieur Simon, Rece veur des Domaines Royaux Soestdyk, que dès eet instant il doit tenir instruit Son Excellence le Grand-Maitre de la Maison du Roy de tout ce qui se passera dans ce Domaine, lui faire part des améliorations, dont ils pourrvient être susceptibles et lui adresser enfin Extrait ou Copie de tous les Baux qui ont été passés affin de mettre Son Excellence au fait de la Dature des Revenus; il joindra a eet envoi une obser vation détaillée sur les Fermiers; en un mot il dura par tous les moyens qui sont pouvoir mettre Son Excellence a même de veiller aux intéréts du Roy. De quoi nous avons rédigé ce Procés Verbal que toutes les personnes y denominées et qualifiées ont signé avec nons au Chateau Royal de Soestdyk, ce jour, mois et au, indiqués cy-dessus. (L. S.) J. L. T. de Tengnaoel, Intendant du Chateau Royal de Loo. C. E. Simond, Receveur des Domaines de Soestdyk. Jan Gooris, B. Kittelaar, Aris van Leersüm, Wilm. van Doorn, Willem van Lier, (L. S.) F. Pen, Gerrit Plaster. Secretaire. Lodewijk Napoleon, de rustelooze zwerveling kwam zelfs een paar dagen op Soestdijk door brengen zeer tot verveling van zijne hovelingen, die het lustslot volstrekt geen «maison de plaisance" vonden en blij waren dat het hof weder naar het Loo optrok. Het domein moet er toen en ook later als keizerlijk domein treurig hebben uitgezien, doch aan den horizont gloorde reeds de dageraad der vrijheid en toen in 1813 het Eransche juk werd afgeschud braken er ook weldra voor Soestdijk gelukkiger dagen aan. Bij de herstelling van onze onafhankelijk heid werd Soestdijk hij eene wet van 8 Juli 1815 opgedragen aan den Prins van Oranje. Het jachtslot zou ten koste van den lande in bewoonbaren staat gebracht en gemeubileerd worden. Mede zou er op het domein Soestdijk eeu gedenkzuil worden opgericht «ter bijzondere vereering van den moed in de hardnekkige verdediging van les Quatrebras zoo luisterrijk ten toon gespreid." Door de architecten de Greef en Reyers werd het 17e eeuwsche jachtslot geheel naar de eischen des tijds gerestaureerd, terwijl de aanleg van park en tuinen werd opgedragen aan den welbekenden Zocher te Haarlem. De obelisk aan het einde der Koningslaan geplaatst en door den architect van der Hart ontworpen bevat in het Nederlandsch, Latijn, Fransch en Engelsch het volgende opschrift: Ter eere van Willem, Frederik, George, Lodewijk, Prins van Oranje die aan het Hoofd der Nederlandsche legerbenden door zijn moed en beleid op den lGen Juni 1815 aan dien Viersprong boven Brussel het eerst den aanval der Fransehen wederstond de overwinning bij Waterloo behaald voorbereidde en Neerlands Onafhankelijkheid behield. Het dankbare Vaderland. De beide veldstukken om het monument geplaatst zijn veroverde Belgische kauonuen, die den Prins tot aandenken zijn geschonken voor de uitmuntende krijgsbedrijven in 1830 en 31. C IYordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1903 | | pagina 1