TWEEDE KAMER.
menig geval volkomen gebrek aan
samenwerking tusschen de verschil
lende organen der armenzorg, die in
de nieuwe wet echter hun zelfstan
digheid niet zullen verliezen. Want
door het samenbrengen van deze drie
elementen, die zich thans op dit ge
bied bewegen kerkelijke, particuliere
en overheidsarmenzorg zal een cen
tralisatie plaats vinden, naast een
decentralisatie in de wijze van werken.
De verdere inrichting der armen
zorg zal volgens hei bekende Elber-
feldsche stelsel geschieden.
Het bestuur van den Vrijzinnig-
democratischen Bond heeft wederom ter
beschikking der aangesloten vereeni-
gmgen een aantal beknopte geschrift-
jes gesteld, welke bestemd zijn dienst
te doen voor de propaganda Deze
geschriftjes, van 6 tot 16 bladzijden
groot, loopen over de volgende onder
werpen
IBeginselverklaringvanden Bond,
met toelichting, algemeen werkpro
gram, gemeenteprogram.
'2. liet streven van den Viijzinnig-
democialischen Bond
3. Waarom algemeen kiesrecht?
4. De Eerste Kamer.
5. Evenredige vertegenwoordiging.
6. Het wetsvoorstel der vrijzinnig
democraten tot grondwetsherziening.
7. Onze gemeentelijke politiek.
8. Protectie?
9. Wettelijke beperking van den
arbeidsduur.
10. Wat wil de vrijzinnig-demo
cratische partij in zake landsverdedi
ging?
II. Wat de vraag om staatserf-
recht beteekent.
12. De «stakingswetten en de vrij
zinnig-democraten.
13. Staatsexploitatie onzer spoor
wegen.
De nummers 4, 35 er. 811
zijn, met enkele geringe wijzigingen,
gelijk aan reeds vroeger verspreide,
de nnmmers 2, 6, 7. 12 en 13 zijn
nieuw geschrevene. Zij worden voor
de vereenigingen en ook voor be
langstellenden in alle hoeveelheden
tegen cent per stuk (alleen n°. 6
voor 1 cent) verkrijgbaar gesteld.
Drie en een halven dag heeft de
Kamer zich niet de wet tot regeling
van den aanleg de exploitatie en 't
gebruik van telegrafen en telefonen
bezig gehouden, waarvan feitelijk twee
dagen met de algemeens beschou
wingen, want weliswaar werden
die debatten gehouden naar aanlei
ding van een amendement van den
heer Tydeman, doch ze kunnen on
der de algemeene beschouwingen ge
rangschikt worden, omdat ze niet
meer of minder betroffen dan alle
telefonen door den Staat te doen
exploiteeren.
Up heldere, daadzakelijke, zij 't niet
altijd even opwekkende wijze werd
Viijdags door den lieei Tydeman uit
eengezet, welke voordeelen voor 't
publiek daaruit zouden voortvloeien.
Terecht wees hij op de gelijkvormig
heid van telegialie en posterijen met
telefonie. Hij becijferde, zij 't ook
globaal, dat de overneming der ge
meentelijke netten niet te zwaie offers
van de schatkist zou vorderen.
Ilij toonde aan, dat bij de inter
communale telefonie er drie verant
woordelijke lichamen zouden zijn de
eigenaren van de netten der beide
verbonden plaatsen en 'j. Rijk, zoodat
er met andere woorden niemand ver
antwoordelijk was.
Dr. Bos vulde deze rede nog eens
aan en wees vooral op 't belang voor
de plattelandsgemeenten.
Toen kwam de Minister aan 't
woord en verklaarde zich in een
slappe rede tegen 't amendement
hij wekte echter den schijn, of aan
neming niet heel erg door hem zou
gevonden worden.
En toen ging de Kamer tot Dins
dag naar huis. Dien dag werd echter
uit een geheel ander vaatje getapt.
De heer Tydeman repliceerde voor
zijn doen heel kort, doch daarop
traden van de rechterzijde uit de
verschillende groepen leden op, om
te betoogen, dat zij niet tegen staats
exploitatie waren toch tegen'tamen-
dement zouden stemmen. De heer
Van Veen zou a a. tegen stemmen,
omdat er weer zooveel ambtenaren
meer zouden komen, de heer Van
Wijck, omdat hij de tegenwoordige
toestand uitstekend vond (in Renkum,
waar deze afgevaardigde woont, is
immers een telegraaf- en een tele
foonkantoor) de heer Van Löben
Seis, die een warm voorstander van
staatsexploitatie is, zou tegen stem
men, omdat, omdatnu waar
schijnlijk omdat de Minister het wilde.
En toen deze aan 't woord kwam,
bleek, dat hij zich de dagen tusschen
Vrijdag en Dinsdag ten nutte had ge
maakt. In een uitvoerige rede be
streed hij den heer Tydeman, aldus
't voorbeeld van den eersten minister
volgend, die ook graag de beste ar
gumenten tot 't laatst bewaart. Alleen
deze doet dit opzettelijk en minister
Oyens maakte den indruk, Vrijdag
niets te kunnen tegen zeggen omdat
hij 't niet wist. Nu had hij echter
de noodige wijsheid opgedaan
Terecht wezen de heeren Bos en
Tydeman op 't verkeerde van zulk
een wijze van debatteeren, waardoor
beide heeren en vooral de laatste tot
een nieuwe uitvoerige repliek gedwon
gen werden.
Eén argument konden beiden
niet bestlijden; de minister had n.l.
'tanendement onaannemelijk ver
klaard. En nu stond de rechterzijde
natuurlijk dadelijk eensgezind aan
's ministers zijde. Pralen hielp niet
meer; 't amendement werd verworpen
met alle stemmen rechts tegen, ver
meerderd met die van de oud-liberale
leden links, natuurlijk buiten die van
den heer Tydeman.
Den geheelen Woensdag werd be
steed aan de behandeling van een
amendement der sociaal-democraten,
bedoelen om in de arbeidsvoorwaarden
van 't bedienend personeel aan de
goedkeuring van den minister te on
derwerpen. De heer Melchers ver
dedigde dit amendement, de heer
Talma zeide, het met do grond
gedachte eens te zijnhij wilde echter
de goedkeuring beperken tot de loonen
en de diensttijden van 't bedienend
personeel en stelde daarom naast
't amendement-Melchers c. s een
amendement in zijn geest, medeon-
derteekend door de katholieke heeren
Nolens en Kolkman, en de anti
revolutionaire heeren Van Löben Seis
en Van Veen.
Daar waren de poppen aan 't dan
sen ten eerste verweten de sociaal
democraten bij monde van den heer
Troelstra aun de voorstellers van dit
tweede amendement, dat 't slechts
een vliegen vangerij was, omdat men
aan de sociaal democraten de eer niet
gunde, iets voor den werkman bin
nen te halen. Ten tweede toonde de
heer Drucker aan, dat 't voorstel
der sociaal-democraten veel logischer
was dan dat van den heer Talma c.
s. en ten laatste werden beide amen
dementen krachtig bestreden dooi
den heer Lobman, die van al dat
«sociale gedoe" niets moet hebben
en van oordeel is, dat men uit louter
liefde den werkman dooddrukt.
De Minister had ook geen ooren
voor 't amendement, 'l Zou de zaak
maar incidenteel regelen en daaraan
deed hij riiet mee.
Dat was voor de rechtei zijde geen
prettig oogenblik en de katholieken,
die dit Ministerie door dik en dun
schijnen te willen steunen, verklaarden
hij monde van den heer De Stuers,
dat zij tegen zouden stemmen. De
geleiden lieten dus de leiders in den
steek en nadat 't amendemenlMelchers
rnet bijna zuivere stemming rechts
tegen links verworpen was, werd dat
van den heer Talma aangenomen met
42 tegen 33 stemmen. Vier oud-libe-
alen, alle katholieken op drie na, de
vrij-antirevolutionairen op de heeren
De Visser en Van Veen na, en enkele
anti revolutionairen stemden tegen.
Dit was een klein échec, echter
niet zonder beteekenis voor den
Minister en alweer kwam een stee
in den gemeenschappelijken wortel
bloot. Hoeveel meer zullen er nog te
voorschijn komen?
Na nog eenig debat werd de wet
in haar geheel aangenomen met al
leen de stemmen der sociaal-demo
craten en die van den heer Tydeman
tegen.
Hierop ging 'taan de mijnwet.
Opmerking verdient daarbij, dat de
heer Van Kol bij de algemeene be
schouwingen alle lof voor de particulie
re mijn Oranje-Nassau over had, die
kort te voren door hem bezichtigd
was, waarna èn de heer Nolens èn
de Minister aantoonden, dat 't vol
strekt daar niet zoo rooskleurig was
en de afgevaardigde zich blijkbaar
weer allerlei dingen had laten wijs
maken, die de «hooge bezoekpr" niet
voldoende nader onderzocht had.
't Hoofdpunt van 't debat was een
amendement der sociaal-democraten
om den arbeidstijd onder den grond
op niet meer dan acht uur te bepalen.
Van verschillende zijden werd hier
mee instemming betuigd, doch de
heeren Nolens en Borgesius toonden
duidelijk aan, dat de enkele woorden
aan deze aangelegenheid gewijd on
mogelijk voldoende konden zijn. Zij
adviseerden de voorstellers dus, 't
amendement in te ti el-eken, hetgeen
dezen ten slotte wel zullen doen.
PLAATSELIJKE RERICHTEN.
Vergadering van den Raad der
gemeente Amersfoort op Dinsdag, den
27 October 1903, des namiddags ten
1 ure.
Punten van behandeling:
1. Verzoek van de tijdelijke leera
ren A. Winter en W. A. G. Meijer,
om wijziging van de jaarwedden van
het personeel verbonden aan Gym
nasium en H. B. School, met adviezen.
2. ld. van Dr H. F. Nierstrasz om
de aanstelling tot buitengewoon leeraar
in Natuurlijke Historie aan het Gym
nasium in een tijdelijke te veranderen,
met adviezen.
3. Voorstel tot het rooien van zeven
boomen op den Zuid-Singel en 't in-
poten van jonge linden aldaar.
4. Id tot het vaststellen eener ver
ordening naar aanleiding van §§3
en 4 der woningwet.
5. Id tot benaming van twee we
gen op den Berg
6. Verzoeken van leeraren verbon-
edn aan het Gymnasium of de Hoo-
gere Burgerschool (of beide) om pri
vaat-lessen te mogen geven, met
adviezen.
7. Vaststelling van staten van on
inbare posten (Inkomstenbelasting)
dienst 1902 en 1903.
8. Vaststelling van hel kohier der
straatbelasting dienst 1903
9. Ontwerp-besluit tot heffing ran
50°/o van het tarief voor vuur-, ha
ven en tongeld in het jaar 1904.
10. Vooistel tot vaststelling der
verordeningen regelende de heffing en
invordering van rechten, wegens
diensten van de gemeente-reiniging.
11. ld. tot gedeeltelijke kwijtschelding
van huur voor de woning aan de
Koppelpoort voor het jaar 1904.
12. ld. met gewijzigd voorstel in
zake regeling der jaarwedden van den
Burgemeester en den Gemeente-
Seci etaris.
13. ld. tot verhooging der bezol
diging van N. G van de Siadt, werk
zaam ten kantore van den gemeente
ontvanger.
14 M betreffende wijziging van de
Instructie van den gemeente-ontvan
ger, regeling van zijn borgtocht en
zijn jaarwedde
15 ld. lol regeling van de jaar
wedden der ambtenaren en bedienden
bij de gemeente-secretarie, met ge
wijzigde ontwerp-verordening.
16. ld. tot verhooging der jaarwedde
van den adjunct-inspecteur van Politie
R. J. Stellinga.
17. Verzoek van de Vereeniging tot
bevordering van het Vreemdelingen
verkeer om subsidie, met advies.
18. Id. van het Bestuur der Amers-
foortsche Tramweg-Mij. om subsidie,
met advies.
19. Begrooting der d d. Schutterij
voor het jaar 1904.
20. Id. van het Burgerlijk Armbe
stuur inet ontwerp-besluit tot toe
kenning van subsidie.
21. Id. van het Burgerweeshuis.
22. Id. der gemeente met toelich
ting, rapporten der afdeelingtn, me
morie van antwoord* en nota van
wijzigingen.
23. Benoeming van twee leden dei-
commissie van Toezicht op het Lager
onderwijs.
De Afdeeling «Amersfoort" van
de «Vereeniging tot opvoeding van
verweesde, verwaarloosde of verlaten
kinderen in het Huisgezin", verga
derde Donderdagmiddag in «Ons Huis"
onder voorzitterschap van den heer
F. M. van Veen.
In deze vergadering bracht de se
cretaris der afdeeling, de heei'Mounier,
een uitvoerig verslag uit, waarin een
nauwkeurig beeld werd gegeven van
wat de vereeniging tot nu reeds is
geweest. Er zijn thans 3 beschermers,
14 begunstigers en 34 leden, te samen
conti ibueerend f 134.50.
20 kinderen staan onder toezicht
van de afdeeling
Dank werd gebracht aan de ge-
neesbeeren Versteeg te Barneveld en
Rolandus Hagedoorn alhier wegens
de belanglooze toezegging van genees
kundige hulp aan de pupillen.
Tot bestuursleden werden vervol
gens gekozen de heeren van Rossum
te Baarn en tot voorziening in de
vacature mr. Prikken Prof. Ken-
ninck.
Ten slotte werd de verpleging van
een drietal kinderen besproken wat
natuurlijk een vertrouwelijk karakter
had.
Kamer van Koopli. en Fabr.
Onder voorzitterschap van den heer
J. Ger. Kleber weid Donderdagavond
te 8 uur ten stadhuize de Tie ver
gadering gehouden van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken.
Alle leden waren aanwezig.
De notulen der vorige vergadering
werden na voorlezing ongewijzigd
goedgekeurd.
In de eerste plaats werd aan de
orde gesteld een adres van de ver
eeniging tot bestrijding van knoeierijen
in de kaas- en boterhandel, hetwelk
in de vorige vergadering was aange
houden.
Naar aanleiding van dit adres,
waarin de wenschelijkheid werd be
toogd om aan de goede qualiteiten
een bijzonderen vorm te geven, opdat
de koopers de waar kunnen onder
scheiden, werd door den heer Sinnige
de opmerking gemaakt, dat niet alleen
de handelaars aan die knoeierijen
schuldig zijn, maar dat de «onschul
dige boertjes" ook de hand in eigen
boezem moeten steken.
Besloten werd, dit adres te steunen.
Vervolgens werd aan de orde ge
steld een missive van den R K. Gilden
bond waarin belangstelling wordt
gevraagd voorde, den I3cn Meijl. in
de alg. jaarvergadering van dien bond
aangenomen conclusie, inzake liet Mid
delbaar technisch onderwijs.
De lieer Sinnige acht zich inconpe-
tent over een zoo ingiijpende en hoogst
belangrijke quaeslie zoo maar te oor-
deelen en stelt voor de missive voor
kennisgeving aan te nemen. Daar
mede vereenigt zich de Kamer.
Daarna wordt ter tafel gebracht
de missive van den Ned. Bond van
Hoi logemakers waarin adhesiebetui
ging wordt gevraagd voor zijn adies
aan den Minister van BitinenJandséhe
Zaken, om invoering eener uniform
en lijd of althans uitbreiding' der tijd
seinen.
Na eenige discussie werd besloten
wat de tijdseinen aangaat, het adres
te steuuen.
Ten slotte komt aan de orde, het
adres der Dordtsche Kamer aan de
ministers van Justitie en van Water
staat, Handel en Nijverheid, in zake
ijkskeuring van levensmiddelen, vooral
kaas, boter en vleesch.
De Kamer wil stralbaar gesteld
zien a. de vervalsching tan levens
middelen en b. van regeeringswege
voldoende gelegenheid om tegen matige
vergoeding de levensmiddelen te doen
onderzoeken.
Dit adres werd in handen gesteld
eener commissie van advies, bestaande
uit de heeren Sinnige en van Uaselen.
Nog werd medegedeeld, dat van de
vereeniging «Handel en Nijverheid"
de bekende circulaire en van het ge
meentebestuur de oproeping voor het
herhalingsouderwijs zijn ingekomen.
Bij de rondvraag vroeg de heer
Sinnige, of het niet op den weg der
Kamer lag bij de II. S. M. te adres-
seeren om op de wagons-losplaats op
het stations-emplacement alhier een
pomp en een retirade te plaatsen.
Hiertoe werd besloten.
De vergadering werd omstreeks
kwart voor tien gesloten.
Ter gelegenheid der kermis zal
men kunnen kennismaken met een
natuurgedroclit, dat de twijfelaars
aan het bestaan der zeemeerminnen
wel voor goed genezen zal. Door een
zeevaarder van Martinique meege
bracht, vertoont het 3/» meter lange
gebalsemde gedrocht, wat het boven
gedeelte betreft, volkomen de gedaante
van een tnensch. Mond, tanden, oogen,
ooren en kin zijn normaal, op de
de plaats der neus ziet men twee
neusgaten. Under de borst gaat het
lichaam in vischvorm over met vin
nen en staart.
't Is werkelijk zeer inlerressant dit
tot dusverre onbekende schepsel te
zien.
Het groot Theater-Nationaal,
onder directie van Princelli Schentke,
is hier ter stede geen onbekende en
behoeft daarom eigenlijk geen aan
beveling. Dat er nog altijd iets mooi's
iets goeds en iets nieuws wordt ge
geven, bewijst de ons getoonde dank
betuiging der pensionaires van het
Athenée-Royal te Ostende, die eep
en al bewondering waren over het
geen ze te zien kregen. Ongetwijfeld
zal een talrijk bezoek en oven vurige
bewondering hier zijn deel zijn.
Het tweede elftal van «Quick
zal aanstaanden Zondagmiddag op het
terrein aan den Leusderweg oen 3e
klasse-competitie spelen tegen «Vic
toria" uit Hilversum.
Het eerste elftal van »LT. D. 1."
zal hier spelen tegen het tweede van
«Hercules" uit Hilversum.
Gevonden voorwerpen.
Een zilveren armband; een lederen
portemonnaie inhoudende eenig geld;
een zilveren dames-horloge met ket
ting; en een duimstok.
Inlichtingen aan het Bureau van
Politie.
Belangrijk
is de geluksaankondiging van Samuel
lleckscher senr. in Hamburg welke
-zich in dit nummer van onze courant
bevindt. Dit huis heeft zich door zijn
prompte en stilzwijgende uitbeta
ling der hier en in den omtrek ge
wonnen bedragen eene zoo goede
naam verworven, dat wij al onze lezers
aanbevelen op deze advertentie acht
te geven.
BURGERLIJKE STA.VDEV.
Amersfoort.
van 15 tot en met 21 October 1903.
GeborenJohannes, z. van J. W. K. van
Wandelen en W. Koster. Teuntje, d.
van A. van 'tNet en H. Hoenderdaal.
Johannes Christ.ianus Laurentius, z. van
J. C. Haarmans. Hermanus, z. van H-
de Boer en B- H. Vroon. Gerardus, z.
van G. van Empelen en M. Bakker.
Ype, z. van B Boersma en H. Ysbrandij.
Aaltje d. van G. W. Bennink en J. van
den Ham. Agnes Maria, d- van H.
Bosman en J. van 't Klooster. Wilhel-
mina, d. van E. N. Eversen en A. van
der Valk- Bernard Abraham, z. van A.
Klein en M. Troostwijk. Maria Ever-
arda, d. van C. van Zwol en E. G. van
den Hoek. Hendrika Johanna, d.
van K. van Wierengen en W. S. Bunt.
Johanna Margaretha, d. van J.Rommers
en A. M. Querforth.
Ondertrouwd: H. Pomes en J. Over-
bosch. C. van Doornik en C. MerlijD.
H. van Veen en C. Gijtenbeek. G.
Schoonderbeek en T. van der Geer. N.
Alberti en A. M. M. Ockhuisen.
Overleden: Cornelia Marie Boek, 83 j.
echtg. van W. Waterkoort. Catharina
Maria Kraaijvanger, 45 j. echtg. van A.
T. Hogenboom. Een levenl. aangeg.
kind vr. gesl. van H. de Boer en B. H.
Vroon. Jacoba Wiliemina Boersma,
3 j. Evert van Surksum, 69 j. wed.
van G. van Willigenburg. Willemtje
van Goor, 68 j. echtg. van J. Pothoven.
Jannigje van Duuren, 69 j- wed. van
J. Hekhuijzen. Femia Christina Elisa
beth Sauer, lm- Een levenl. aangeg.
kind m. gesl. van J. J. Hemmers en D.
Wichers. Hermanna Wilhelmina Doro
thea Batenburg, wed- van D- M. van
Leeuwen-
Leusdeii.
Geboren17 Oct- Nicolaas, zoon van
Krijn van Maanen en Jannetje Lagerwey.
Harmen, zoon van Willebrordus Ver-
wey en Hermijntje Visser. 21. Trijntje,
dochter van Gerrit Adam en Christina
Abelman. 22. Jan, zoon van Gijsbertus
Apeldoorn en Dirkje van de Lagemaat.
21. Johan Matthijs, zoon van Leendert
Cornelis Philippus Sijthoff en Theodora
Wiliemina van der Last.
Ondertrouwd: 23 Oct. Hermanus van
den Hengel en Christina van Daatselaar.
Lambertus Smink en Wilhelmina van
Maaren. Cornelis Arie van Zwol met
Gerritje Haverkamp.
Stouteiiburg.
Gebopen: 22 Oct. Cornelis, zoon van
Cornelis van Geerestein en Jannigje van
de Kraats.
Gehuwd: 22 Oct. Frederik Elschotmet
Gijsbertha Koene.
Woudenberg.
Geboren: 16 Oct. Hendrika, d. van Hen
drik Versteeg en Elizabeth Blauwendraad.
17. Maatje, d. van Tijmen van de Lage
maat en Maatje van Voskuilen.
Gehuwd: 18 Oct. Hendrik van Voort
huizen, 51 j. en Reijertje van de Pol, 32 j.
Overleden19 Oct. Maria Elizabeth van
Lunteren, geh. met Cornelis van Dijk, 45 j.
MARKTBERICHT.
AMERSFOORT, 23 Oct. 1903.
Tarwe f 0.Rogge f 0.Boekweit f 00
\ppelen f 4.A f 8. Peren f 5.—a f 10. Nieuwe
aardapp. fü. a f 0. Zandaardapp. f 2.50 a f 3
Hoendereieren f6.00 a f 7.00 per lOOst. Eenden
f u.a 10.Boter 1.30 a f 1.45 per kilo. Mar
garine f0a f0.- Zoetem. kaas f
Kippen f0.80 a fl.Kuikens f0 80 af 1.20 Piep
kuikens fl.a f 1.20 Ganzen f0.f0.Eenden
fl.a f 1 20 p. st. Jonge fO.OO a f 0 00. Hazen
11.50 a f2.Wilde konijnen fO.OO a f 0.00.
Tamme f 0.80 a f 1.40 Duiven f 0.40 a f 0.50 paar.
Magere varkens fa fVarkens voor export
f 0.a fZeugen f50.—f60.—Biggen
f4a f8.Schrammen f 00.a f00Vette
koeien 000.a f 000.Guste koeien f 00
a f000.Kalfkoeien f 0.00 fO.OO Kalf-
vaarzen f00.a f00.Os f000.a f000.
Pinkstieren f 000.— a f 000,
Aangevoerd waren ongeveer heet. Tarwe,
heet Roggeheet. Boekweit: 60 heet.
Appelen 20 heet. Peren; heet. Kleiaardappe-
len: 200 heet. Zandaardappelen30000 stuks Hoen-
dereieren; stuks Eendeiie eren1400 kilo Grasbo-
ter; kilo Margarine; kilo Kaas; stuks Vee
magere varkens, varkens voor exportslagerijen
400 biggen en 10 zeugen.
