BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
dellijk staken van den nutteloozen en
vruchteloozen oorlog wordt geëischt
en het bijeenroepen der vertegen-
woonligers van het volk, ter voorbe-
rei ling van de vredesvoorstellen.
Zou de ontslagaanvrage van Boe-
ligui en ook mot de vredes-quaostie
iu veiband staan
Volgens te Berlijn ontvangen
berichten is de Russische regeering
voornemens vier nieuwe legerkorpsen
te mobliseeren.
De nieuwe koers in Zuid-afrika.
Een telegram uit Kaapstad aan de
Engelsche bladen maakt melding van
een zeer ernstig feit. dat in Transvaal
schijnt te zijn voorgevallen.
De Britsche autoriteiten in die ko
lonie hebben bevolen, dat het voet
stuk voor het Kruger monument, 't
welk te Pretoria op het Kerkplein
zou verrijzen, zal worden verwijderd.
Deze ongehoorde daad heeft groote
verbittering gewekt onder de oude
Boeren-bevolking, en generaal Botha
heeft zich met een schriftelijk protest
gewend tot de Transvaalsche regee
ring. De Boeren beschouwen het be
vel als een zeer ernstige beleediging.
Aan het geheele Nederlandsche VulkI
Nu de a s. verkiezingen weer het
algemeen gesprek van den dag vor
men is het, dunkt ons, wel aan de
orde om het vraagstuk Vrouwenkies
recht eens goed onder de oogen te
zien. Daar vele menschen een voor
oordeel tegen Vrouwenkiesrecht heb
ben, zonder zich rekenschap te ge
ven waarom zij in deze zoo'n bekrom
pen, eenzijdig standpunt innemen, is
het, dunkt ons, noodig eens na te
gaan in hoe verre hun angst reden
van bestaan heeft en kunnen we niet
beter doen dan den blik te slaan op
een land waar men sints 1892 het
Vrouwenkiesrecht ingevoerd heeft.
Toen ter gelegenheid van de
kroningsplechtigheid de eerste mi
nister van Nieuw-Zeeland, Rt. Hon.
Richard Seddon in Londen was, werd
hij door een deputatie vrouwen, be-
hoorende tot het hoofdbestuur der
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
lil Engeland, om een onderhoud ver
zocht. Uit zijn antwoorden nemen
wij slechts de voornaamste denk
beelden:
lk was er bang voor en laat mij
bekennen, dat, als men regeert met
een meerderheid der mannen achter
zich, men dan niet gaarne diemeei-
derheid, door invoering van een an
der kiesrecht, wil vei liezen. Doch de
gevolgen waren geheel anders. De
partij sterkte was overal toegenomen;
de meerderheid was alleen krachti
ger geworden en sedert de laatste
jaren is die partij, de partij van
vooruitgang en hervorming zoo sterk,
dat zij niet spoedig overwonnen zal
worden. Sedert de vrouwen bij ons
het kiesrecht uitoefenen zijn onze
wetten veranderd, verbeterd. Reeds
de eerste keer traden de vrouwen op
met ernstige verkiezingsleuzen, die
niet alleen leuzen bleken, maar waar
voor zij met volharding, die mannen
niet bezitten, zorgden dat zij tot
daden werden omgezet. De eerste
sociale hervormimg die zij eischten,
was, beter zorg voor de kinderen,
voor de ouden, voor de zieken.
Kinderenbescherming, op en wijze
waaraan wij mannen nooit gedacht
hadden, werd door hen gevraagd en
verkregen.
Voor de ouden en zieken werd
als voorheen gezoigd. De invloed
die de vrouwen uitoefenen op de
verkiezingen was voor allen zeer
verrassend. Men doet op verkiezings
dagen de niet opwekkende ondervin
ding op, dat vele personen door ver
schillende invloeden die niet altijd
prijzenswaardig zijn naar de stem
bus worden gedreven. Sedert de
vrouwen naar de stembus gaan is
niets van dit alles te bespeuren.
Op haar wensch zijn de herbergen
op verkiezingsdagen gesloten, mogen
de kiezers op weg naar de stembus
niet aangesproken worden en mag op
dien dag geen openlijke aanbeveling
van candidaten meer geschieden.
Daardoor zijn verkiezingsdagen zeer
rustige dagen in onze kolonie.
Vrouwen gaan bij ons veilig naar
de stembus als naar de kerk.
Mannen en vrouwen beiden voelen
op dien dag de verantwoordelijkheid
die op hen rust. In dit opzicht ben
ik dan ook wel het meest bekeerd
ik gevoel thans den weldoenden
invloed van de politieke ontvoogding
der vrouw. Het kiesrecht der vrou
wen heeft een groote verandering
gebracht in de alkohol wetten.
Deze verandering was voor N. Zeeland
een zegen. Het schijnt dat overal
vrouwen en kinderen het meest lijden
door het misbruik dat gemaakt wordt
van bedwelmende dranken en dat
zij sterker dan de mannen de plicht
voelen dit misbruik te beperken.
Ik heb de vrees gekoesterd, dat
de vrouwen van het hooge voetstuk
zouden tuimelen, zoodra zij zich gin
gen bemoeien met politiek. Dat zij
haar vrouwelijke bescheidenheid zou
den verliezen, als zij zich begaven in
de vergaderzalen en zich mengden
in den verkiezingsstrijd. Anderen
vreesden dat zij baar plaats in de
maatschappij zouden prijsgeven, dat
zij haar huislijke plichten zouden
veronachtzamen, dat zij haar kinde
ren zouden verwaarloozen. Niets van
dit alles is geschied. De vrouw wordt
in N. Zeeland thans hooger gei espec-
teerd omdat zij meer gewaardeerd
wordtzij heeft een ruimer arbeids
veld dan vroeger, hetgeen haar meer
ondervinding geeft en giooter gele
genheid biedt om zich algemeen te
ontwikkelen. Zij heeft thans grooter
en dieper vraagstukken te overden
ken; haar invloed moet thans ver
der strekken dan voorheen. Dit heeft
haar niet onvrouwelijk gemaakt,
het heeft béter vrouwen van haar
gemaakt.
En de vrees dat zij haar kinderen
daardoor zouden verwaarloozen I
Neen, laat iemand de moeders in
onze kolonie en onze kinderen verge
lijken met welke moeders en kinde
ren ook, het resultaat zal niet in
ons nadeel zijn. Nadrukkelijk wil ik
hier vaststellen, dat ook in dit op
zicht vrouwenkiesrecht in zijn geheel
en in elk detail de meeste voldoe
ning heeft geschonkenzoo zelfs,
dat geen man in N. Zeeland thans
zou durven of willen voorstellen dit
recht der vrouwen in te krimpen of
het te ontnemen. Vele vrouwen zijn
belasting betalers en grondbezitters,
andere betalen gemeentelasten steeds
gold voor recht en billijk dat zij die
belasting opbrengen vertegen wooidigd
moeten worden. Ten slotte constateer
ik, na de ervaring in N. Zeeland opge
daan, dat geen land behoeft te vreezen
het kiesrecht te veileenen aan alle
volwassen personen. De vrouwen uit
te sluiten is dwaasheid. Waarom zou
een man bevreesd zijn voor den in
vloed van zijn moeder, de echtgenoot
voor den invloed van zijn vrouw, de
broeder voor invloed van zijn zuster,
de minnaar voor den invloed van zijn
meisje? Is dat logisch In N. Zeeland,
in Australië, in sommige staten van
Amerika heeft men reeds de onder
vinding opgedaan dat vrouwenkies
recht gunstig op land en volk werkt.
We hopen dat, na lezing hiervan,
men steeds meer zal gaan inzien dat
Vrouwenkiesrecht noodig is voor de
geheele maatschappij en men die
candidaten zal steunen die daarvan
openlijk hebben getuigd. Het kan
toch nooit goed werken dat de klein
ste helft van ons volk alleen te be
slissen heeft over allen en alles ter
wijl het toch zeker noodig is dat
man én vrouw naast elkaar steids
meer aanvullende de wereld trachten
vooruit te brengen.
Wij hopen dat iedereen die de
onrechtvaardigheid der uitsluiting der
vrouw inziet, hiervan wil getuigen
door ons hun kaartje te zenden als
bewijs van instemming.
HILDEGONDA FUNKE,
Ileerengracht 407.
HENRIETTE VERWEIJ MEJAN,
Ruijschstraat 1.
SOPHIE WICHERS,
2de C. Huijgensstraat 45,
Amsterdam.
Aan onderstaande adressen zijn voor
belangstellenden gratis verschillende
brochures over Vr. K. te verkrijgen.
De beide Koninginnen woonden
Zondagmorgen met gevolg de gods
dienstoefening bij in de kerk te
Soestdijk onder gehoor van ds. D. P.
Brans.
In den namiddag dederi de Koningin
nen een rijtoer door de gemeente
Baarn en langs de Eem.
H. M. de Koningin keert a s.
Zaterdag van Soestdijk met den Prins
naar Het Loo terug, nadat Z K. II.
daags te voren uit Berlijn te Soest
dijk zal zijn aangekomen.
Een bronzen vijfcent-stuk.
Door de regeeriug zijn eenige
wijzigingen voorgesteld in de Munt
wet 1901, ten einde het zilveren 5
centstuk te vervangen door een
bronzen,
In de Memorie van Toelichting
wordt erop gewezen, dat het zilveren
5 centstuk tengevolge van zijn te
geringe afmetingen in onbruik is
geraakt, terwijl uit het publiek stem
men rijzen, die aandringen op in
voering van een nieuw stuk van 5
cent.
De minister van Financiën heeft
daarvoor gekozen een bronzen stuk
van 28 millimeter middellijn en
wegende 8 gram.
Voorts zal in do wet de naam
van «stuiver" worden opgenomen, daar
deze naam sedert eeuwen in ons
land bekend is en de stuiver nog
algemeen als rekenmunt gebezigd
wordt.
De minister geeft aan een bronzen
munt de voorkeur boven een nikke
len, omdat het groot aantal coupures
van zilveren munten in ons munt
stelsel het bezwaarlijk maakt daar-
tusschen een nieuw muntstuk van
witte kleur in te voegen.
Het maximum bedrag, dat ieder
verplicht is bij betalingen in stuivers
aan te nemen, wordt op 50 cents
bepaald.
De zilveren 5 centstukken zullen
worden ingetrokken. De hoeveelheid
daarvan bedraagt volgens de raming
van het voormalig Muntcollege in
1900, ongerekend de stukken welke
veiloren zijn gegaan, f247,13G.30.
Ten slotte wordt de meening uit
gesproken, dat de aanmunting der
bronzen stuiveis niet geheel onbe-
langiijke baten zal afwerpen.
Men deelt aan de Tel. mede:
De, in navolging van andere rijken
in ons land genomen proef, om jonge
lieden te gebruiken voor het bezorgen
van telegrammen, heeft aan de ver
wachting beantwoord, en dientenge
volge zijn door den directeur-generaal
eenige bepalingen vastgesteld, welke
in hoofdzaak op het volgende neer
komen:
De jongelingen worden ter voor
ziening in vacatures van besteller door
de directeuren, na bekomen machtiging
van den directeur-generaal, in dienst
genomeD.
De aanneming geschiedt op 16-jarigen
leeftijd, op een aanvankelijk loon van
f 4 per week, hetwelk bjj gebleken
ijver en geschiktheid door drie jaar-
lijksche verhoogingen van f 1 tot f 7
per week wordt vermeerderd.
Aan de jongelingen wordt, ten ge-
bruike bij de uitvoering van hun dienst,
verstrekt een uniformpet, een pelerine,
een stel lederen beenkappen, een tasch,
welke zij aan een roodlederen riem
over de borst diagen, alsmede een
koperen nummerplaat, welke op de
borst wordt bevestigd.
Bij het bereiken van den 21 jarigen
leeftijd volgt ontslag. Zij, die in alle
opzichten daarvoor geschiktheid be-
toonen, kunnen alsdan, bij behoefte
overgaan als hulp-brievenbesteller bij
den postdienst en later in aanmerking
komen als vaste brievenbesteller.
De minister van Binnenlandsche
Zaken dr. A. Kuyper bi acht Maandag
middag een bezoek aan H. M. de
Koningin ten paleize Soestdijk.
Onder leiding van den le-luit.
der inf. R. L Schol ten te Naai den
zal Maandag, 2en Pinksterdag, de
Weerbaarheid wederom een groote
oefening houden op de Gooische heide.
Deelnemen zullen o m. de afdeelingen
Amsterdam, Loenen a/J Vecht, Weesp,
Naarden, Bussum, Hilversum, Utrecht.
Predikanten in de Tweede Kanier.
In het geheel zijn 36 candidaturen
van predikanten en oud-predikanten
voor de Tweede Kamer gesteld!
14 ledige Kamerzetels.
Hoe het ook moge loopen bij de
aanstaande Juni-verkiezingen, zeker is
het, dat 14 van de 100 Kamerzetels
door nieuwe mannen zullen worden
ingenomen.
Van de rechterzijde hebben zich 9
leden niet weder verkiesbaar gesteld
de heeren mr. JE baron Mackay, de
Voorzitter der Tweede Kamer, II. Seret,
A. D. P. V. van Löben Seis, anti
revolutionairen E. A. M. van der Kun,
W. P. A. Mutsoers, C. A. T. Ray-
makers, J. M. M. 11. Merckelbach en
W. J M. C. Friesen, katholieken
zoomede mr. J. A N. Trgvaglino, die
juist dezer dagen overleed. Van de
linkerzijde gaven 5 leden, de heeren
G. W. Melchers, sociaal-democraat,
J. T. Cremer, jhr. mr. C. J. den Tex,
Unie-liberalen, dr. R. P. MeesR. Az,
oud-liberaal en J. M. Pijnacker Hor
dijk, vrijzinnig democraat, het verlan
gen te kennen om hun mandaat niet
te zien hernieuwd.
Maandagavond is in «Amicitia"
de heer F. van der Goes, candidaat
der S. D. A. P. in dit distiict voor
een matig bezette zaal opgetreden en
heeft gesproken over: «Dr. Kuyper,
de vijand der arbeiders." Spr. be
toogde dat Dr. Kuyper in dit verband
was de verlegen woordiger der clericale
meerderheid.
Kuyper is echter geen vijand der
arbeiders als clericaal, maar als steun
pilaar van het kapitalisme. De arbeiders
zijn niet anti-clericaal maar anti
kapitalistisch. Men heeft vroeger in
Kuyper een democraat gezien, echter
ten onrechte, want hij wilde niet de
maatschappij hervormen, doch de
bestaande toestanden zoo verbeteren,
dat wel vele slechte uitwassen aan
getast werden, doch niet het kapi
talistisch karakter.
Daarom was Dr. Kuypei's demo
cratie machteloos,daar hel kapitalisme
de eischen met kracht stelt.
Spr. toont vervolgens met de daden
van dit ministerie aan hoe het vol
slagen kapitalistisch is.
Maar ook iedere liberale regeering
is niet anders. Daarom moeten de
arbeiders gaan voelen, dat zij één
klasse zijn en gezamenlijk optiekken
tegen het kapitalisme.
Spr. adviseert bij herstemming tus
schen Mr. De Beaufort en Jhr. Van
Asch van Wijck eenvoudig thuis te
blijven.
Van de gelegenheid tot debat werd
gebruik gemaakt door den heer D.
Gerritsen, die do candidatuur De
Beaufort ook aan de arbeiders aan
beval, als voor hun dan toch de
minst slechte, en vooral om de be
scherming van het onderwijs en de
tariefwei.
Hedenavond te 7 uur vergadert in
het hotel «de Zwaan" de Vereeniging
«Handel en Nijverheid" ter behande
ling van
1. Stemming over de wijziging van
art. 7 van het Huishoudelijk Reglement,
Voorstel van het Bestuur om de laatste
alinea van art. 7 te laten vervallen
en daarvoor te lezen Van alle vor
deringen aan het Bestuur ter inning
aangeboden wordt geheven: a. een
vast recht van f0.50 per vordering
dadelijk te betalen bij indiening, b. 3%
provisie van het bedrag ten kantore
der vereeniging of op andere wijze
aan crediteuren voldaanuitgezonderd
hiervan zijn vorderingen beneden een
bedrag van f 10 waarvan een vaste
provisie van f 0.30 bij inning wordt
geheven.
Art. 10; Achter het woord «pretentiën"
te voegen; «of gedeelten daarvan".
2. Verkiezing van een afgevaardigde
voor de e. k. Algemeene Vergadering
van den Bond van den Handeldrijven-
den en Industriëelen Middenstand, te
houden te Maastricht.
3. Ingekomen stukken.
4. Mededeelingen.
Maandagavond is hier ter stede
iu den ouderdom van 44 jaren over
leden de heer C. B. Kok.
De overledene was gedurende vele
jaren penningmeester van »Flehité"en
lid van onderscheidene besturen.
De Amersfoorlsche Muziek ver
eeniging geeft morgenavond te acht
ure wedeiom een concert aan de
Koninginnelaan.
Aan het postkantoor Amersfoort
en de, daaronder ressorteerende, hulp
kantoren werd gedurende de maand
Mei 1905, in de Rijkspostspaarbank
ingelegd f 3G460,66'/> en terugbetaald
f 36677,73'/«.
Het laatste, door dat kantoor uit
gegeven, boekje draagt het nummer
11,476.
Op de aanbeveling voor directeur
van de Handelsschool, te Rotterdam
komt o m. voor de heer F. Wesseling,
leeraar aan de II. B. S. alhier.
De heer W. H. van Haselen is
voor den tijd van drie jaren benoemd
tot plaatsvervanger van den districts
veearts, wien Utrecht als standplaats
is aangewezen.
Lijst van brieven en brief kaarten
geadresseerd aan onbekenden, ver
zonden van het Postkantoor te
Amersfoort, gedurende de le helft
der maand Mei 1905.
Brieven.
Wed. Vabolt Amsterdam.
Mevr. Zeggeren Amsterdam.
Jex de Vries Leeuwarderadeel.
J. G. Wolsing Utrecht,
v. d. Vlist Utrecht.
Briefkaarten.
Mej. M. de Bruin Utrecht.
Juf. W. v. Ingen
Stoel
Utrecht.
Zwolle.
Uit het buitenland teruggezonden
brieven.
De Multiplex Rijw. handel Berlin
Briefkaarten.
Mej. M. A. Spereisen Brussel.
Tot candidaten van het lidmaat
schap van de Tweede Kamer der
Staten Genei aal in 't kiesdistrict
Amersfoort, zijn gisteren gesteld de
heeren
jhr. mr. H. W. van Asch van
Wijck (3 lijsten.)
mr. W. H. de Beaufort G (lijsten.)
Frank van der Goes (1 lijst.)
A. P. Staalman (I lijst.)
Stemming op Vrijdag 16 Juni.
De herstemming zoo noodig op
Woensdag 28 Juni.
Bij de onlangs gehouden etalage
wedstrijd, uitgeschreven door de
Leverszeepmaatschappij te Rotterdam
is de eerste prijs der prov. Utrecht
toegekend aan die van den heer M.
R. N'. Oosterveen, Langestraat alhier.
379ste .«TAATSLOTEniJ.
Vijfde klasse.
Vierde of laatste week.
Trekking van 5 en 6 Juni 1905.
(2000 loten).
Ten kantore van den Collecteur
A. C. R. O. Leinwebek te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen:
Prijs van f 200 op No. 20588.
Prijzen van f 70.
7021 7557 7566 7584 7590 8003 8300
13466 13821 13857 155041550915521
18093 20435 en 20582.
Te zamen 17 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
1974 1977 1987 7022 8025 8027 8036
8337 8752 13462 13810 13817 13829
13858 15502 15507 15508 15522 18098
18106 18116 20437 20445 20574 en
20586.
Naar het N. v. F. uit goede
bron verneemt zal het van ouds beken
de Burmaniahuis te Leeuwarden met
zijn rijk historisch verleden, na het
eindigen van den huurtijd in Mei 19G6,
hoogstwaarschijnlijk verdwijnen, en
moet reeds besloten zijn, dat op het
vrijkomend terrein een kruisstraat
zal worden aangelegd, waar tacht'g
werkmanswoningen tegen billijken
huurprijs zullen verrijzen. Zooals men
weet is Burmaniahuis gebouwd op
de oudste plek van de stad naast de
Oldenhove en hebben daar de eerste
ridders gewoond, die aan de Kruis
tochten naar het Heilige Land hebben
deelgenomen.
De meeste menschen, en niet
alleen dikke, maar ook broodmagere,
kunnen de warmte niet verdragen.
Men kan evenwel veel doen om
zich zelfs bij zegge 80 graden 't leven
draaglijk te maken.
't Is vooreerst van het grootste be
lang, dat ons huis koel gehouden
wordt De zonnestralen moeten wor
den geweerd en daarvoor is het noo
dig 's morgens zeer vroeg de ramen
door gordijnen en jaloezieën te be
dekken. Dat doen de meeste men
schen veel te laat. 't Best is om des
morgens tusschen vier en zes de ra
men open te doen om de frissche
ochtendlucht binnen te laten, dan
tusschen zeven en acht de ramen
weer te sluiten en tegelijk de jaloe
zieën neer te laten. Het is natuurlijk
niet aangenaam, zoo vroeg te moe
ten opstaan om de ramen open te
zetten, maar menigeen, die veel van
de warmte te lijden heeft, zal 't er
misschien toch wel voor over hebben.
Verder is de kleeding een gewich
tige factor. De dames kunnen het
zich in dit opzicht met dunne blous-
jes en lage halzen vrij gemakkelijk
maken, doch de bovenkleeding is
voor het verdragen van hooge tem
peratuur minder geschikt:
Hierin zal echter niet zoo spoedig
verandering komen, tenzij allen
moesten besluiten 's zomers lichte
kostuums te dragen, de hooge nauwe
boorden af te schaffen en evenmin
als de dames zonder parasol uit te
gaan. Van groote beteekenis is de
afkoeling van het lichaam door ba
den en wasschen. Daarover zullen
allen het wel eens zijn.
Vele hygiënische zonden worden
in de warme dagen, betreffende de
voeding, begaan. Sommige men
schen meenen, dat zij, als het heet
is, geen roedsel noodig hebben. Dat
is verkeerd. Men moet minstens
evenveel eten als anders. Wat het
