Gemengd Nieuws.
Qfficieele Publicatie.
Ingezonden.
komt men'tot geheel andere resultaten
dan B. en W.
De in liet advies van B en W. ge
noemde f3000. welke sommige leer
aren (lees: één enkel Iceraar) meer
aan de Gemeente dan aan het Rijk
zouden moeten stoiten, slinkt door
deze berekening lot f500, terwijl de
adressanten I. M. J. Hoog en Dr.
Ph. H. Peyrol, zooals te verwachten
was, op grond van hun 2 percents
storting naar de le rubriek verhuizen,
d. w. 'z. naar hen, voor wie de Rijks-
stortjng bezwaronder is dan die voor
de gemeente
Uit het bovenstaande blijkt dus
ook, dat B en W met hun voor
gestelde vergoeding voor de eeiste
rubriek leeraren veel te laag waren.
Indien de Gemeente dan ook wil bij
passen wat die leeiaren voor het
Rijk meer zouden hebben te b talen
dan voor de Gemeente, dan mogen
daarvoor beslist niet worden genomen
de bedragen van Kolom E van den
staat van B. en W., maar dient men
te nemen de bedragen in de laatste
kolom van de hier bijgevoegde Bijlage I
Ten slotte zij bier tevens terloops
opgemeikt, dat de pensioengrondslag
van den adressant II7. N Coenen
is f2610.en dat hij op 65-jarigen
leeftijd (dat is in 1018 en niet in
1919, zooals de tabel van B. en W.
aaegeell) 39 dienstjaren heeft, dus
een pensioen zal kunnen genieten van
3S/m X 2610 f 1696.50 Ook zijn
o a. de getallen in de tabel van B.
en VV. welke den adressant S. de
Vries betreffen abusievelijk beiekend
naar een te lagen grondslag. Verder,
dat volgens Ministrieele beschikking
van 10 Jan. 1.1. de dienstjaren bij
het Bizonder Onderwijs niet mede
tellen.
Wat nu de tegemoetkomingen aan
gaat, welke B. en W. U voorstellen
aan de adressanten van 22 Sept. 1905
te doen toekomen, verklaren de onder-
geteekenden, dat teruggave van pre-
miën voor de jongere leeraren (die
4°/o betaalden) niet onbillijk en zelfs
ongeveer even aannemelijk moet ge
acht worden, als hetgeen door hen zelf
gevraagd werd. De onbillijkheid, waar
op adressanten doelden, schuilt dan
ook in de door B. en W. voorgestelde
tegemoetkoming voor de oudere leer
aren, voor wie ze wordt gevonden
door aftrekking dei kolommen C en D,
en in de omstandigheid dat de adres
santen M J. Iloog en Dr Ph. H.
Peyrol geplaatst zijn in de 2e rubriek.
Waar de getallen in kolom C veel en
veel te hoog zijn voorgesteld, wordt
die tegemoetkoming daardoor zeer
gedrukt, zelfs met houderden guldens.
Zoo zelfs, dal een paar oudere leeraren,
die zooals B en W. zeggen, begun
stigd zullen worden boven de jonge
ren, beter af zouden zijn, indien hun
die begunstiging niet ware ten deel
gevallen, d w. z. indien zij hun ge
storte premiën evenals de jongeren
terug zouden ontvangen. Toch zou
teruggave der premiën, ook aari de
ouderen, het kwaad niet verhelpen
hel kwaad n.l. dat er voor de ouderen
eer een prikkel is om de Gemeente
lijke regeling niet dan om haar wel
te verlaten In vei band biermede zij
het adressanten vergund te citeeien
wat in het Weekblad voor liet Gym
nasiaal en Middelbaar onderwijs van
7 September werd geschreven (dus
vóór hel Voorstel van B en W. be
kend kon zijn) -
De onmiskenbare voordeelen van dit
systeem zijn
a. dat tie last der premiebetaling
voor den leeraai over een grooter
aantal ja>en wordt verdeeld, terwijl de
Gemeente zich door een kleine, vol
komen gemotiveerde geldleening (dos-
noodïg) de noodigo middelen kan
verschaffen
b dat de tegemoetkoming verband
houdt met het aantal dienstjaren van
den leeraar. m. a. wmet de door hem
in de Gemeente gepraesteerde diensten;
c dat de tegemoetkoming liooger
.wordt met den ouderdom van den
leeraar en dus een gewenschten prikkel
vormt, om de gemeentelijke pensioen
r geinig te verlaten, een prikkel, ster
ker vveikend, naairnate liet uittreden
van den betrokken leeraar aan de
Gemeenlelinariciëii meer ten goede
zru komen
Wel daarentegen kan van een
anderen vorm van tegemoetkoming,
die dezer dagen wol eeris genoemd
is, vei klaart worden, dat zij ger-ri
aanbeveling verdient, le weten:
teruggave van de door leerann
gestorte premiën.
9 if. i. liet «yaleein, waarop hel adres der
Amersfoortsche leeraren berust.
Bij dezen vorm wordt de Gemeente
beschouwd als de administrateur over
de premiën. De pensioenaanspraken
van den leeraar, en dit is de foutieve
grondslag van deze wijze van han
delen, worden niet beheerscht door
hetgeen hij zelf in den vorm van
contanten heeft bijgepast. Een zeer
concreet voorbeeld moge dit ophel
deren: de pensioenregeling te Amers
foort bestaat sedert 1899. De oudere
leeraien hebben van toen af 2°/a moe-
betalen, terwijl zij ook alle vroegere
Amersfoortsche dienstjaren geldig za
gen verklaren, terwijl de jongeren
4% moeten storten. Toch heeft een
leeraar met veel dienstjaren er veel
grooter pensioenaanspraak dan zijn
jongere collega en moet het der
Gemeente dus meer waard zijn, dat
de eerste baar pensioenregeling ver
laat dan de laatste.
Adiessanten blijven, op grond van
de bovenstaande toelichtingen van
nieei.ing, dat in den geest van huri
adres van 22 Sept 1905 een billijker
regeling der tegemoetkoming lot
stand te brengen is, dan op de wijze
voorgesteld door B. en W.
Waar hun adres tweeërlei beoogt:
1. het voorschieten der premiën
door de Gemeente
2 het verleenen van een tegemoet
koming,
en waar het eerste punt op groote
Administratieve bezwaren schijnt te
sluiten, hebben adressanten gemepnd
in hun rekest van 22 Sept. 1905
eene wijziging te moeten aanbrengen,
waarbij de tegemoetkoming alleen
behouden blijft, maar thans in ge-
kapitaliseerden vorm
In Bijlage II van dit adies hebben
zij de eer U de volgens hun systeem
berekende tegemoetkomingen mede
te deelen, zoodat liet thans gevraagde
volmaakt overeenstemt met het door
de Rolterdamsche Raadsleden voor
gestelde.
Mocht hun oorspronkelijk verzoek
door den Raad niet voor inwilliging
vatbaar worden geacht, dan zouden
zij subsidiair gaarne bun voorstel tot uit-
keering van de gekapitaliseerde tege
moetkoming U in ernstige overweging
willen geven. Dit zou van de gemeen
tekas in vier jaar tijds f 14568 90
eischen of per jaar f3642,23. (Zie
Bijlage II Het meerdere boven het
voorstel van B. en W. zou, zooals U uit
de vergelijking kan blijken, ten goede
komen aan de oudere leeraren, waar
voor niet alleen de billijkheid, maar
ook het gemeentebelang pleit, omdat
ook bij aanneming van het aldus
gewijzigde verzoek der leeraren, de
zen zonder aarzeling de gemeente
lijke regeling allen zouden vei laten.
Mr. S. J. A. van Walchren. t
Gisterenmorgen is te Haarlem, na
een hevige ongesteldheid van slechts
enkele dagen, overleden de oud-pre
sident der Arr.-Rechtbank'aldaar, mr.
Van Walchren.
Mr. Simon Johannes Anthonij van
Walchren, geboren te Schiedam op
3 November 1823, bekleedde, na le
Utrecht volbrachte studie verschillen
de rechterlijke betrekkingen in het
Openbaar Ministerie als officier van
justitie bij de Arr.-Rechtbank alhier.
Bij de ophelling diei rechtbank in 1877
kwam mr. Van Walcluen tijdelijk
builen betrekking, doch toen in Fe
bruari van liet volgende jaar de pre
sident der Haarlemsche rechtbank jhr.
Sc'iorer kwam te overlijden, werd
mr. Van Walcluen geioepen diens
plaats te vervullen. Hij heeft deze
betrekking waargenomen tot bet jaar
1899 toen hij op 27 Juli aftrad.
De nog krachtige grijsaard, die tot
het laatst toe zich in een goede ge
zondheid vet heugde, had zich hiei
veler sympathie verworven. Zoo be
kleedde hij ook geduiende eemge
jaren het vooizitterschap der Sociëteit
»Trou moet Blycken".
Auton Derkscn van Angeren.
Zaterdag en Zondag 27 en 28 Jan
zal er in Amicitia door de Vereeiu-
ging tot het houden van kunstbe
schouwingen te Amersfoort een col
lectie etsen, aquarellen en teekeningen
worden tentoongesteld van een jong
v ijwel onbekend artist nog, den Heer
Anton üërksen van Angeren uit Dellt.
Ofschoon iri den tegel tentoonstel
lingen van één aitist dikwerf mono
toon zijn, zoo kan dat niet gezegd
worden van het wei k desbeeren Dei ksen
Verscheidenheid iu sujetten gaat ge-
ptaid met een wijze van doen, the
v ne is van een vast recept te heb
ben gevolgd. Uit vele etsen spieekt
een f ij ii voelende kunstenaarsziel.
Wij zeiden zooeven een jong
kunstenaar: A D. v. A. is 27 jaar
oud en Werkte tot voor 4'It jaar op
een aardewerkfabriek te Delft. Het
artist-zijn zat hem te veel en in 't bloed
echter en zonder feitelijk ooit leiding
te hebben gehad begon hij te schil
deren en te etsen.
Serieus werkt hij! De bezoekers
van de expositie zullen zich kunnen
overtuigen dat een ijzeren wil, ge
paard met aanleg en gesteund door
een fijn gevoel voor de natuur, van
iemand iels kunnen maken.
Nog rijper werk na langer studie
tijd zal nog meer de aandacht van
het kijk- en koopgrage publiek op
Anton Derksen van Angeren vestigen
Dat veel etsen enz. hier in Amers
foort mogen blijven.
Het Nutsdepartemont houdt
Donderdag-avond een Algemeene le
denvergadering.
De Veieeniging Ambachtsschool
voor Amersfoort en Omstreken is op
geroepen tot een buitengewone alge
meene vergadering op Vrijdag 26
Januari 1906, des avonds ten 8'/» ure,
in „de Arend." teneinde helangrijke
mededeelingeii van het Bestuur te
hooren
De nieuwbenoemde opper-rahijn
in hel ressort Amersfoort de heer M.
Monasch, zal aanstaanden Zondag
middag half drie in de hoofd-synagoge
alhier plechtig worden geïnstalleerd.
Aan den heer Z. J. de Lange,
tijdelijk leeraar in Natuurkunde aan
de Hoogere Burgerschool, is verlof
verleend tot herstel van gezondheid.
Ds. De Meijere komt voor op
het zestal voor de Luthersche ge
meente te 's Gravenhage.
Door de politie is gisteren de
hand gelegd op twee jongens, genaamd
A. V. en A. v. V.. die bezig waren
nabij de gemeente Hoevelaken lasch-
platen van spoorrails te stelen, loe-
behoorende aan de H IJ. S. M.
In verband met de kinderwetten
(de jongste der dieven is nog geen
achttien jaar) konden zij niet direct
naar Utrecht worden opgezonden. Zij
worden voorloopig hier in voorarrest
gehouden.
SSOste STAATSLOTERIJ.
Vijfde klasse. Tweede week.
Trekking van 23 Jan. 1906.
(950 loten).
Ten kaotore van den Collecteur
A. C. R. O. Leinwebee te Amersfoort
(Breedestraat 22) zijn aan de navol
gende nummers te beurt gevallen:
Prijzen van f 70.
4481 4850 4854 17808 en 19652.
Te zamen 5 prijzen.
Zonder prijs zijn uitgetrokken:
4458 4463 4857 6151 6154 7452 7453
8821 8823 8832 8843 10915 10927
10942 11110 13436 13447 13523 13549
17821 17829 17852 17856 en 19651.
RECLAME.
VOOR OUDEN VAN DAGEN.
Men moet niet denken dat men te oud is
om verlichting te bekomen en te worden ge
nezen van een ziekteen geen beter bewijs
van de waarheid deaS^Bdwering kan geleverd
worden dan doorvr& onderstaande verklaring
die aanduidt, dafcwerlichting cn genezing van
ziekten afhangen/ van een oordeelkundige ge
volgde behandeling.
Mejuffrouw JYed. Smoorèóbmg; wonende
Harpstraat 15/ te Utrecht, Heelt ons medo:
Ruim drie jaren heb ik gesukkeld aan voort
durende pijn/in den rug en in de zijden. Het
was hoofdzakelijk in het smalle gedeelte van
den rug, pok strekte de pijd zich menigmaal
over den geheelen rug uit* en ik kon soms
heelemaal röet zitten zoo fcvig was dezelve.
Ik had veel last bij de urineÖozing. Het water
was troebel; bloederig en kwAni met veel pijn.
Hiervoor was ik reeds dikpjijls onder behande
ling gewelèst, doc^ men -Aheen er niet veel
aan te Jcunnen doMi euieide, dat ik op mijn
zeven en- zeventigjaSgëi leeftijd wél niet veel
beterschap kon Verwachten. Ik had dan ook
om de Vwaarheid te zeggen, niet veel hoop op
herstel ik met Forster's Rugpijn Nieren
Pillen hijgon, doch al het goede wat men daar
van zeiije deed mij daarmede een proef nemen.
Hoe gelukkig was ik, toen ik reeds na eenige
dagen éfenc groote verlichting ondervond en na
twaalf 7dagen volkomen genezen was. Ten
dienste b-an andere lijders kunt U mijn bericht
gerust -jjmbliseeren, want menigeen zal hierdoor
van zijn. ellende verlost kunnen worden.
De Rovenstiande verklaring zoo eenvoudig
oprechtgberöjst (ons het doeltreffende van Poster's.
Rugpijiï Nieren /Pillen. Het is een zeker midf
del vodr jgjrlc onjjesteldheden der nieren en dÉr
blaas, ed&als vo£ hunne eerste kenteekenenfals
pijnen stramheid Jen zwakte in den rug/"op
stopping, overvloedige urineloozing, beifnksel
der urine, rugpijuPveroorzaakt door e. iókoude,
aandrang van Dloe'ftin de nieren of hips, ont
steking enz. en afijjle ziekten daarppt voort
vloeiend zooals snikwrziekte, waterzurat, verlies
van eiwitstoffen, onnwiheden in hag bloed enz.
Vermijdt dus de zieMh, terwijl Jfj direkt bij
de eerste verschijnselen^tte kiemjffdoodt, welke
zich voordoen.
Verzeker U dat men U de échte Forster's
Rugpijn Nieren Pillen geeft, dezelfde die Me
juffrouw Smoorenburg gehad heeft. Zij zijn te
Amersfoort verkrijgbaar bij den Heer A. van de
Weg. Toezending geschiedt franco na ontvangst
van postwissel k f 1.76 voor één of f 10—
voor zea doozen.
Da Potersburgselie correspondent
van den nMatm" maakt melding van
gerucht, dat de Russische legeecing,
indien de gebeurtenissen dit toelaten
(I. w z als or le en rust overal we-
derkeeren, tusschen 28 Januari en
2 Februari een manifest zal uitvaar
digen, waarin een uitgebreide amnestie
wordt vetleend, en waarbij vrijheid
van vergedoren op nieuw wordt toe
gestaan met het oog op de verkiezingen
van de Doema.
Behekst.
Op een dorpje in Midden-Friesland
woont een jeugdigechtpaar, wier kindje
van ongeveer l'/s jaar, haast van de
geboot te af zwak en sukkelend, met
eieren en melk er bovenop gehouden
moet worden en maar niet groeien wil
in weerwil van de allerbeste verzorging.
De melkvrouw kwam er dagelijks aan
huis met haar versche melk voor het
kind. En ziet, toen zij midden loop der
vorige week weer naar binnen wilde
treden voor hetzelfde doeleinde, kwam
de vader van het kind haar te gemoet
met de boodschap, dat ze met de melk
maar terug moest keeren en niet weer
behoefde te komenzij mocht niet
meer den drempel van zijn woning
overschrijden en van haar melk was
men niet meer gediend. Toen de
vrouw, niets kwaads vermoedende en
zich van geen schuld bewust, niet wei
nig ontsteld den menschen naar de
reden vroeg van deze plotselinge dien U
opzegging of nog erger dan dat kreeg
ze geen afdoend bescheid evenmin aD
haar man, die daarna naar de oorzaak
van dezesneueontmoetingzijner vrouw
kwam itiformeeren. Doch een buur
vrouw, die al iets van de zaak had
vernomen, interpelleerde er de groot
moeder van het kind over en kreeg
van haar na eenig er omheen praten
het bescheid, »dat men tegenwoordig
van zulke rare dingen hoorde en nu
ja, zij zou het dan maar zeggen de
melkvrouw had het kind besjoend, dat
is behekst en daardoor kwam het, dal
het kind niet wilde groeien".
Eigenaardig is het, dat men ook aan
de moeder dier melkvrouw, die nu
allang dood is, zulke practijken van
beqoenen of beheksen wel schijnt te
hebben toegeschreven. N. Ct.
Verband tusschen Chilisalpeter en
Eiwit.
Ik geloof niet, dat er één enkele
veehouder bestaat, die niet naast de
velschillende voedergewassen, die zijn
boerderij oplevei t, zooals voederbieten,
knolrapen, knollen, spurup, klaver,
gras en hooi en behalve de pulpe
of andere fabrieksafval, nog een
zekere hoeveelheid krachtvoederkoopt,
zooals lijnmeel, lijnkoek, grondnoten
koek, enz En bij het aankoopen van
die voederartilelen wordt dan ge
woonlijk aan de landbouwers den
raad gegeven: «Denk er aan, dat ge
op uw boerderij zelf zetmeel genoeg
kunt maken, doch dat ge met uw
krachtvoer in de eerste plaats eiwit
moet koopen. Het is dus niet genoeg,
dat ge bij de waardeberekening der
verschillende veevoeder-artikelen re
kening houdt mot het aantal voeder
eenheden, doch ge moet in de aller
eerste plaats eischen de aanwezig
heid van een zeker aantal procenten
eiwit." Dat is met het oog op den
aankoop der voederartikelen zeer
juist geredeneerd. Immers in alle
op de boerderij gewonnen veevoe
der zit zooveel zetmeel, dat de aan
koop van zetmeel alleen voor den
landbouwer-veehouder een groote
dwaasheid zou zijn. Men neemt het
zetmeel op den koop toe, doch het
is eigenlijk orn het vet en het eiwit
te doen. Toch geloof ik echter, dat
we bij dezen toestand niet behoeven
te berusten. De vraag kan gedaan
worden: nis het totaal onmogelijk op
de boerderij ook het eiwit zelf te
winnen? Zouden we hel niet zoover
kunnen brengen dat we in onze
voedergewassen zooveel eiwit verza
melden, dat we bij een gewoon rant
sefën ook een geschikte voedingsver-
'houding hadden En zouden wij op
die manier den aankoop van eiwit
niet tot een minimum kunnen beper
ken? Eiwit bestaat uit dezelfde ele
menten als zetmeel met nog stiksto/
en een weinig zwavel. Deze laatste
stof is genoeg in den bodem aanwe
zig, behoeft in elk geval niet opzet
telijk door ons in den grond gebracht
te worden.
Wij hebben dus slechts te zorgen,
dat genoegzaam stikstof in den grond
aanwezig is. Door bemesting met
chilisalpeter brengen wij stikstof in
den gtond en wel op oogenbltkken,
dat bet direct door de planten kan
worden opgenomen en tot vorming
van hare organische stoffen worden
gebruikt. Er bestaat dus een dut lelijk
verbami tusschen stikstof bemesting
en eiwitvorming in de plant en aan
gezien we om verschillende redenen
bij siikstofbemesting in de eerste plaats
denken aan chilisalpeter, is er ook
een direct verhand tusschen liet ge
bruik van chilisalpeter en de aan
wezigheid van eiwit in de gewonnen
planten.
«Alles goed en wel", zegt'ge, maar
het chilisalpeter is zelf zoo duur, dat
het te betwijfelen valt, of we zóó
voordeel zouden behalen."
De opmerking zou juist zijn, als ik
beweerd had, dat we alleen tot ver
meet dering van het eiwitgehalte met
chilisalpeter moeten bemesten. De
kwestie is deze: door bemesting met chi
lisalpeter vermeerderen we in de eerste
plaats de opbrengst in hoeveelheid.
Wij weten immers reeds uit tal van
proeven, dat de hoeveelheid gras en
hooi door een bemesting met chili
salpeter aanmerkelijk stijgtdat voe
derbieten, mangel wortels knol
len spurrie enz, door bemesting met
chilisalpeter de bemesting door de
grootern kwantiteit lijk betalen. Nu
is echter de vraag: «Moeten we hier
hij alken op het gewicht letten
En dan is mijn antwoord «Neen, wij
moeten als resultaat der bemesting
met chilisalpeter ook beschouwen
de stijging van hel eiwitgehalte
Dooi een bemesting van chilisalpeter
op gras en vee voedergewassen berei
ken we iltis tweeëilei: lo stijging der
hoeveelheid, 2o stijging van de waarde.
En het zou aanbeveling verdienen,
de voedergewassen op hun eiwitge
halte nu en dan eens te laten onder
zoeken. En we zouden dan zien, dat
het gebruik van chilisalpeter dat
we tóch noodig hebben ons heel
wat uitgaven aan eiwit uitspaart.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort
brengen ter kennis van belang
hebbenden, dut bij Koninklijk Besluit
van 28 December 1905 no. 20, voor
deze gemeente woidl toepasselijk ver
klaard uit. 471.ste lid der drankwet,
waarin wordt bepaald, dal hel ver
boden zal zijnzonder toestemming
van den Burgemeester, in eene localt
teil. waarin door Burgemeester en
Wethouders eene vergunning van den
vei koop van sletken drank in het
klein of een vei lof voor den verkoop
van alcolio! houdende drank, anderen
dan sterke diank, voor gebruik ter
plaatse var. verkoop is verleend,
vrouwelijke personen (met uitzonde
ring van de inwonende echtgenoote,
en de inwonende dochters van den
houder der vergunning of van het
verlof) gedurende de uitoefening van
het bedrijf dienst te laten doen of
vanwege den houder van de vergun
ning of van het verlof aanwezig te
doen zijn.
Amersfoort 20 Januari I90G.
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort.
De Burgemeester:
WUYTIERS.
De Secretaris:
J. G. STENFERT KROESE.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
redactie zich niet aansprakelijk
Van ingezonden stukkengeplaatst of niet
geplaatst wordt de kopg niet aan der*
inzender teruggegeven.
Maakt front voor de Oranje-
verecniging.
De vereeniging zal datdoel (het aan
wakkeren en het onderhouden van de
liefde voor het regeerend Vorstenhuis)
trachten te bereiken door te Amers
foort, met inachtneming en volkomen
eerbiediging van de bepalingen, voorko
mende in wetten en verordeningen, te
houden vaderlandslievende betoogingen,
feesten en bijeenkomsten, gepaard gaande
met aangename en gepaste uitspanningen
voor de jengd en voor de ouderen van
dagen, op den verjaardag onzer regee-
rende Koningin en zoo mogelijk ook
op andere feestdagen van het Koninklijk
Huis.
Art. 3 der Statuten.
Langzaam, uiterst langzaam, wint dé ge
dachte veld in onze veste, dat er iets anders
moet gebeuren op 31 Augustus, ora uiting te
geven aan de gevoelens, die ons bezielen voor
het Vorstelijk Huis, dan het enkel uitsteken
Tan de nationale driekleur of het geven van
eene muziekuitvoering in Amicitia met een
A giorno verlichten tuin.
Niet dat die gedachte al niet jaren en nog
eens jaren misschien heeft geworteld in de
breinen van Amersloort's ingezetenen, niet dat
er ook wel eens niet getracht is uiting te
geven aan bovenomschreven gevoelens, maar
het is steeds bij eene gedachte, bij een trach
ten gebleven.