ariEVVE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
Sur
FEU 1 LI. ETON.
BUITENLAND -
BINNENLAND.
JAAP.
No. 26.
Woensdag 20 Maart 1907.
Zes-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad f 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk 1.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
BureauLangestrnat 77. Telephoon n°. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/j Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
Maandagmorgen had ie Berlijn in
de slotkapel een groote plechtigheid
plaats ter opneming van Prins Eitel
Frits in de Johanniter-orde door den
keizer, en de installatie van den prins
als Herrenmeister" der «Balije van
Brandenburg."
Aanwezig waren de keizerin, de
prinsen en de prinsessen. Prins Hen
drik der Nederlanden, en deputaties
van de Balije van Utrecht, van de
Duitsche Orde, van de Engelsche Ver-
eeniging der ridders van de Johanniter-
orde en der Maltheser-orde, de Rijks
kanselier, de Ministers en gezanten.
De keizer gaf den prins den ridder
slag en overhandigde hem het ridder
kruis. Bij de installatie als «Herren
meister" legde de prins knielend de
gelofte af op het door den keizer
vastgehouden Orde-zwaard De nieuwe
»Herrenrneister" gaf daarna den rid
derslag aan negentien eereridders,
van wie de Prins der Nederlanden de
eerste was.
Des avonds had in het koninklijk
paleis een diner plaats, waai bij de
Keizer een dronk uitbiacht op den
nieuwen «Hertenmeister" prins Eitel
Friedrich, en daarna eerst prins Hen
drik der Nederlanden en den Balije
van Utrecht dank zeide voor hunne
tegenwoordigheid en met eene toespe
ling op de rampen van den laatsten
tijd er op wees, dat liefdebetoon tegen
over medebroeders het eerste gebod
voor de leden der orde is.
In een vergadering van liberalen te
Schwerin, onder leiding van de liberale
afgevaardigden in dtn Rijksdag, is
een motie aangenomen, waarbij instem
ming wordt betuigd met de plannen
tot herziening det' grondwet van de
beide Mecklenburgen en de verwach
ting wordt geuit, dat da hervorming
in werkelijk constitutioneelen geest
zal uitgevoerd worden en dus een
volksvertegenwoordiging zal worden
verkregen, die door algemeene verkie
zingen wordt samengesteld en als
gelijkrechtigd deelneemt aan de wet
geving.
De «Roess" beticht dat de par
tijen der rechterzijde bezig zijn met
de vootbereiding van wetsvoorstellen,
die de linkerzijde in het nauw moeten
btengen en leiden tot verdringing
van de revoiutionnairen uit de Rijks-
doema of tot ontbinding. De volks-
socialisteri hebben besloten na her
opening der Doema onmiddelijk een
votum van wantrouwen tegen de
regeering uit te brengen, daar zij van
meenirig zijn dat de instorting van
de zoldering van de vergaderzaal in
ieder geval aan nalatigheid van de
regeering moet worden toegeschreven.
De partij telt 30 leden en stemde tot
dusver met de kadetten voor het be
sluit om na voorlezing der ministe-
rieele verklaring tot de eenvoudige
niet-gemotiveerde orde van den dag
over te gaan.
Een telegram aan de Daily News
meldt een interview, dat de Rand Mail
met Christiaan de Wet zou gehad heb
ben. Deze, zoo luidt het bericht, is
er nogal ontevreden over dat Botba
naar Londen is gegaan om de kolo
niale conferentie bij te wonen. Hij
kon de wenschen van het volk nog
niet weten, vóór dat het Parlement
in volle zitting over de zaak had ge
sproken. Daarenboven was De Wet
er bang voor, dat Botha door de vele
diners afgeleid zou worden van de
zaken van zijn land.
Het bericht dat de Koninr ^an
België door een beroerte 7-oiLf3k|)-
troffen wordt in sommige 'e
bladen tegengesproken, terwijl in an
dere niet meer over de zaak gerept
wordt.
De Fransche marine wordt op het
oogetiblik wel buitengewoon door
ongeluk achtervolgd. Dicht bij Ajjaccio
werd de torpedoboot «263" zoo hevig
aangevaren door den torpedojager
«Epee", dat het schip baast doormid
den is gebroken. De torpedobool »289"
die sarnenvoer met 263, was ook al
niet gelukkig, daar sprong een stoom
ketel en werden twee stokers ernstig
gekwetst, De bemanning werd door
de postboot «Liamorie" te Ajaccio
aan wal gebracht.
En eindelijk is nog de «Déli" op de
kust geloopen en heeft belangrijkeaverij
gekregen.
Ook in de Vereenigde Staten vol
gen de rampen elkander snel op. Bij
een mijngasontploffing te Norton in
Virginië zijn elf weiklieden omgeko
men; te Wheeling in West-Virginië
zijn ten gevolge van een ontploffing
in een aardewei kfabriek achttien men-
schen omgekomen, die met een hon
derdtal anderen in de paniek uit hun
ramen sprongen in de overstroomde
straten en in Pennsylvanië, zijn nog
een vier-en-en-twintigtal menschen
omgekomen in het dal der Ohio,
waardoor het totaal tot vijftig is ge
stegen.
Hevig noodweer is het de laatste
dagen in Engeland geweest. Een ge
weldige storm, gepaard aan stortbuien,
heeft veel schade aangericht. Het erg
ste is het omverwaaien van een rei
zend theatergedurende de voorstel
ling viel er eerst een galerij naar be
neden en vervolgens woei het dak er
af. In goede orde ging het publiek
naar buiten, en het kon zelfs nog het
geld voor zijn kaarten terugkrijgen.
Eerst toen allen in veiligheid waren,
kwam er een sterke windstoot en
blies het geheele zaakje omver. De
petroleumlampen staken sommigesluk-
ken van het vernietigde gebouw in
brand, maar alles was zoo door regen
doordrenkt, dat liet niet doorbrandde.
Alom in het land op allerlei plaatsen
is schade aangericht, doch gelukkig
niet heel erg.
De Ruyter en de Hongaarsche
Hervormde kerk.
De Ruyter is de verlosser van een
aanzienlijk getal Hongaarsche pro-
testantsche predikanten, «die ter zake
der godsdienst te Napels in slavernij
gehouden werden", Dat leest men in
de bekende levens-historie van den
grooten admiraal door Gerard Brand,
waarin dat uitvoering verteld is.
De bevrijde predikanten werden na
hun ontslag 11 Febr. 1676 naar
Venetië gebracht. Van daar verspreiden
zij zich naar Zwitserland, Holland en
Engeland. Geen enkele durfde echter
naar zijn eigen vaderland terug, om
dat daar de verschrikkelijke vervolging
van Leopold I nog altijd voort
duurde.
Maar niettegenstaande vele bloedige
vervolgingen die de Hongaarsche pro
testanten ook nog sedert dien tijd
leden, bleef hun kerk bestaan. En zij
vergaten nooit wat zij aan Do
Ruyter aan de Ruyter en Neder
land de Nederlanders te dan
ken hebben.
Het was voor 12 jaren, dus in 1895
in den herfst, toen in Debreczen, een
stad met rijke, zuiver Hongaarsche
en grootendeels Hervormde bevolking
daardoor ook in het iand «Kal-
vinische-Room" genoemd de nu
93 jaar oude bissschop Avon Kriss von
Hegymeg eene gedenkzuil onthulde,
die ter gedachtenis aan de galeislaven
en hun bevrijder door eene vrome
Hongaarsche burgervrouw was opge
richt. Op de voorzijde van die gedenk
zuil onder een gebeitelde galei, staat
het opschrift: »M. Adrz. de Ruyter,
Hollandsche admiraal, de redder, 11
Febr. 1676", En beneden aan het
voetstuk de naamlijst der bevrijde pre
dikanten.
Nu kwam voor de Hongaarsche
Hervormde Kerk met do 300-jarige
De Ruyter herdenking opnieuw de
gelegenheid haar dankbaarheid te be
tuigen. Zij liet die niet onopgemerkt
voorbijgaan. De Hongaarsche Hervorm
de Generale Synode nam op den
12den dezer het besluit, op het praal
graf van den grooten «redder" bij
gelegenheid der Amsterdamsche fees
ten, een zilveren krans neer te leg
gen.
De krans bestaat uit even veel
zilveren bladeren als het getal der
bevrijde predikanten met hun namen
er op gegraveerd. En de krans wordt
door een fraai gouden lint versierd,
dragend don naam van De Ruyter.
Buiten dezen krans wordt nog door
de gevers een keurig bewei kt gedenk
schrift aan het Hollandsche volk toe
gezonden.
De Ruyter's Nakomelingschap.
Bij liet herdenken van het leven
en de daden des grooten Admiraals
komt onwillekeui ig ook de vraag op.
of onder ons tegenwoordig geslacht
nog afstammelingen van hem leven.
In de mannelijke lijn zeer zeker
niet. De Ruyter's twee zonen zijn
beiden ongehuwd gestorven: Adriaan
op IS-jarigen leeftijd als luitenant ter
zee en Engel op 33-jartgen leeftijd
als Vice-Admiraal.
Daarentegen zijn er nog verscheidene
families in ons land, die afstammen
van twee van Do Ruyter's dochters
Alida en Margareta.
Alïda de Ruyter, een kind uit zijn
tweede huwelijk, aan wie hij den
naam zijner moeder gaf, huwde met
Johan Schorer. De eenig overgebleven
afstammelinge in het zesde geslacht
uit dat huwelijk was Jacoba Maria
Parker, die van vaderszijde afstamde
van den Zeeuwschen tak der in de
Engelsche geschiedenis bekende familie
Parker, en wel van een der Parkers,
die tijdens Koningin Elisabeth's re
geering naar de Nederlanden werd
gezonden. Deze Jonkvr. Jacoba Maria
Parker is tweemaal gehuwd geweest,
lo. met Jhr. R. C. M Rocher de la
Resnays, en 2o. met Jacobus de Wildt.
Den 23 September 1817 verkregen
OORSPRONKELIJKE NOVELLE
VAN
L. KLAVER.
8)
Strak gespannen de wangen, blauwig-rood
van de kou, de moeië oogen diep weggezon
ken in de kassen, tot ie op den laten morgen
langs den wal naar 't haventje terugroeide.
Verstijfd de leden, het hoofd in de schouders,
haastte ie zich naar Klaasens kroegje. Daar
warmde ie zich bij 't roodgloeiende potkacheltje
dronk er een borrel, dan nog een, gaf nauw
antwoord op de vragen van den kroegbaas,
hoorde niet, wat die praatte over hem zoo
onverschillige dingen. Dan stond ie op wierp
zijn centen op de toonbank, zwenkte al de
deur uit, de kille lucht in.
Gejaagd kwam ie de steeg binnen, liep
Wim bijkans tegen 't lijf, die met een drank-
ilesch onder der schort de deur uitslofte.
Dicht ging ze langs hem heen.
Hé Jaap! We zoue mekander haast omver-
loope.
Dat zou kenne, mompelde ie, zonder te
hooren, wat ze zei.
Wim weer
We hebbe morge feest. Henk is jarig, dat
zei je toch wete? Je mot ook komme. Zei je?
Lange Krelis en Teun de Weerd komme
ook. Ze zelle met der vijve weze.
Dan binne er genog, zou ik zegge en kenne
ze mij best misse.
Dat is nou gekheid. Jij mot er ook bij
weze. 'k Heb het Kris van morge ook gezeid
Die zoue vast efife ankomme.
Mot zij wete mompelde Jaap.
Kris bezig der kastje te wrijven, schrok
van zijn luidruchtig binnekomen, stond dan
snel op, de wrijfdoek in de hand, begon te
vragen naar den vangst, hield gauw op, als
Jaap maar half antwoord gaf'.
Henk is morge jarig! begon ze.
Dat weet ik, zei ie. 'k Heb geen trek der
heen te gaan, 't zei me daar te veel roezie geve,
hij en zijn kornuite zelle herrie genog make.
Hé! Waarom zou jij niet gaan? Dat is
nou malligheidEn wat zei die herrie voor
een keer nou geve?
'k Zei hem morgenochtend wel filiciteeren.
Non dat kan, maar je ken toch ook wel
even bij hem thuis komme.
'k Ga niet, durfde ie korzelig-kortaf.
Dan mot je 't late, maar ik vin het gek;
'k ken het niet anders zegge. En as jij niet
wil, zei ik er vast naar toe gaan tegen de
middag.
Mot jij wete.
Dan sprak geen van bei er een woord
meer over.
Den anderen morgen, als 't late licht de
steeg nog liet in schemerig donker, zaten ze
in drukkend zwijgen hun brood te eten
't Voorhoofd vol rimpels gluurde Jaap steels-
gewijs naar Kris, at haastig, om maar gauw
klaar te wezen, sneed zich dan boterhammen
om mee te nemen,
Wat doe je nou? vroeg Kris. Kom je niet
thuis
Nee, nee! zei ie met onrustige oogen, 'k
ken liet niet wachte.
Kris trok met de schouders
Dan scharrelde ie nog wat rond, greep
een net van den wand en ging heen.
In 't voorbijgaan zag ie Henk voor 't raam
zitten.
Hij tikte druk zenuwachtig tegen de ruit
met was Henk al in de deur.
'k Wou je effe feliciteeren zei ie.
Je komt toch strakkies ook? vroeg Henk
met verwonderde ooge.
Nee'k Denk het niet, 'k ken waarachtig
niet.
Dat is nou flauw.
Maar Jaap maakte beweging van ik-kan-er-
niks-an-doen, was dan al de steeg uit.
Heel den dag bleef ie weg, kwam eerst
tegen drieën thuis. Kris zat voor 't raam
te breien. Ze had zich opgeknapt, keek even
van der werk op, toen ie binnenkwam. Als
ie zijn laarzen had uitgetrokken en zijn pijp
opgestoken, stond ze bedaard op, rolde der
breiwerk in mekander, borg het in detafella
dee een schoone schort voor, en sloeg een
doek om.
Waar ga je naar toe? vroeg ie
Effe Henk feliciteere.
Doe het morge, zei ie. Ze zelle drukte
genog gehad hebbe.
Morge Nee, dat doe ik niet. Dat is te
gek.
'k Had liever dat je thuis bleef,
Waarom nou?
Wordt vervolgd.J