NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
Waarom bij oude Ualena betreurde.
No. 28.
Zaterdag 6 April 1907.
_<«>s-eQ-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Een Ameritasclie Boerderij.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad f 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk 1.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Lnngestraat 77. Telephoon no. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/i Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte
Nu de trek naar het verre westen
en Canada op 't oogenblik zoo aan
de orde van den dag is, kan het
wellicht voor de lezers van dit blad
niet ondienstig wezen om te weten
hoe het er op eene Amerikaansche
boerderij uitziet.
De boer is de kern der Vereenigde
Statenhij heeft de woeste gronden
in dat groote rijk ontgonnensteden
en spoorwegen uit den grond doen
rijzen. Ofschoon de uitbreiding der
industrie en de trek naar de groote
steden kolossale afmetingen heeft ge
nomen behoort het grootste gedeelte
der bevolking nog tot den boeren
stand.
Er bestaan in dit groote land meer
dan 5'/i millioen boerderijen. Zij
beslaan eene oppervlakte van bijna
de helft der Vereenigde Staten, ter
wijl de waarde op meer dan 20.000
millioen dollar geschat wordt.
Zijn de Geldersche of Noordholland-
sche boerderijen soms weelderig inge
richt, nog erger is dit met sommige
Amerikaansche.
Men zou soms denken, dat men
voor een landhuis van een of andere
rijkaard stond. Wij stellen ons eene
boerderij voor en zoo zijn er velen
als een laag huis met een rieten dak
bedekt, een hooimyt voor, een hooi
berg en een mestvaalt achter het
huis en daarbij de onontbeerlijke waak
hond. Doch in Amerika, een fraai
houten huis van twee verdiepingen,
met waranda en balcon, het geheel
omgeven door een keurig aangelegden
en goed onderhouden bloementuin,
De boerderij is van binnen even
smaakvol en geriefelijk ingericht.
Wanneer in ons land de boeren er
een deel op na houden waar zij
's zomers de maaltijden gebruiken,
of in de keuken dan treft men in de
meeste Amerikaansche boerderijen
een eetkamer aan. Aan tafel ont
breekt het aan niets, servetten en
andere benoodigheden zijn voor
handen.
Ook de andere kamers zijn om
zoo te zeggen naar de eischen des
tijds gemeubileerd, sofa's tapijten en
karpetten ontbreken er niet. Het
geheele boerentype, zooals wij dat
hier kennen, missen zij geheel en al.
De landerijen, om de boerderij ge
legen zijn goed verzorgd en ligt zulk
eene boerderij dicht bij een groote
stad, dan wordt er veel aan den
groententeelt gedaan. De meest ge
teelde groenten zijnkool in alle
variëteiten, tomaten, aardappelen,
terwijl mais, ook eenigszins tot de
groenten gerekend wordt. Mais is wel
de voornaamste graansoort.
De werktijd duurt van 's morgens
ongeveer 5 uur tot 's avonds uiterlijk
6, terwijl aan den middagmaaltijd
ruim een uur besteed wordt. Dagelijks
worden door den boer behalve andere
couranten en tijdschriften een geheel
door de Vereenigde Staten verspreid
maandschrift de »Farm Journal"
(Boerencourant) gelezen, dat alles ver
telt wat op het gebied van den land
bouw plaats heeft en ook het familie
leven bespreekt. Wel is de tijd van
grof geld verdienen voorbij, uitgezon
derd misschien op de reuzenboerde-
rijen in het Westen, waar men met
de nieuwste machines de nog onge
bruikte grond kan bewerken.
Daarbij komt nog de concurentie,
de trusts, de spoorwegen met hun
liooge vrachtprijzen, alles maakt het
geldverdienen minder gemakkelijk.
De Amerikaansche boer is veel
royaler dan de Hollandsche. De Hol
lander is spaarzaam maar door het
gemak waarmee de Amerikaansche
boer het geld verdient kan hij er
lichter afstand van doen. Gansche
bosschen worden verbrand om nieuwen
grond te verkrijgen, terwijl het hout
ondanks de goedkoopte toch
altijd het vervoer meer dan waard is.
Eieren zoekt de boerin slechts zoo
veel als ze noodig heeft voor haar
keuken; de overigen worden vernield.
En toch worden er jaarlijks nog mil-
lioenen uit Canada geïmporteerd.
De kinderen van den Amerikaanschen
boer worden uitstekend opgevoed. Een
boerendochter speelt piano en viool,
leert Fransch, Duitsch en Latijn. Zoo
kan het op een Amerikaansche boer
derij 's avonds dikwijls zeer gezellig
zijn. Toch bzengt de Amerikaansche
boer ook even als de handelsman het
spreekwoord in praktijk «Time is
money." Altijd krijgt men den indruk
alsof er de grootste haast hij het
werk is. Het ploegen gaai in vluggen
stap en is zeer vermoeiend. Men
moet twee of meer paarden in een
steenachtigen grond gelijktijdig met
de ploeg besturen. Zoo gaat bet
alles zeer spoedig en toch correct.
Voor Hollanders, die zich in het
verre Westen vestigen is van den
Amerikaanschen boer veel te leeren
doch ook zij kunnen het met hun ijzeren
wil en volharding daar tot een aan
zienlijke hoogte opwerke n.
Ter Woensdagmiddag gehouden
raadszitting waren slechts 11 leden
aanwezig. De heeren v. Voorst Vader,
Hagedoorn, Plomp, Van Beek, Hamers
en Van Kalken hadden beiicht ge
zonden verhinderd te zijn.
De voorzitter jhr. J. W. A. Barch-
man Wuytiers doet na opening der
vergadering de gebruikelijke vraag
de notulen der vorige zitting, diebetref-
fendeeven eensopde gebruikelijke wijze,
onveranderd onder dankbetuiging aan
den secretaris Mr. J. G. A. Stenfert
Kroese voor de redactie, worden
goedgekeurd. Van de talrijke inge
komen stukken, meerendeels verslagen
van verschillende commissiën, stipu-
leeren wij enkel: l. het rapport der
Raads-commissie in zake de Tram (te
behandelen in de volgende vergade
ring); 2. een schrijven van de com
missie van Toezicht op het Lager
onderwijs. Zooals zulks te doen ge
bruikelijk is stelde de voorzitter voor
dit schrijven ter secretarie neder te
leggen ter inzage voor de leden. De
heer Gerritsen verzoekt echter voor
lezing er van, welk verzoek door
dr. Jorissen wordt ondersteund. Bij
de lezing door den secretaris blijkt
dat genoemde commissie zich beklaagt
over de houding door hun medelid
dr. Jorissen in de Raadszitting van
29 Januari 1.1. aangenomen en zich
daardoor beleedigt acht.
Naar aanleiding van dezen brief
ontspint zich een tragisch-comische
discussie, waaraan door de heeren
Jorissen, Gerritsen, Veis Heyn en Van
Esveld wordt deelgenomen, tot dat
de voorzitter er met een hamerslag
een einde aan maakte; 3. liet advies
der Kamer van Koophandel en
Fabrieken op het rapport der markt-
commissie van de vereeniging «Handel
en Nijverheid." Een voorstel van den
heer Gerritsen om dit advies te
renvoyeeren naardeAfdeelingen, wordt
met 6 tegen 5 stemmen verworpen
en z h. st. besloten op voorstel van
den voorzitter het advies te stellen
in handen van B en W. om praeadvies.
Aan de orde komt alsnu punt 1
der agenda.
Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot goedkeuring van de
rekening van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken over 190G
Deze rekening in ontvangst en uit
gaaf sluitend tot een bedrag van
f200.met een tekort van f29.
wordt z. h. st. goedgekeurd.
2. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het geven van eene
buitengewone subsidie over lt)06 aan
de Industrie- en Huishoudschool.
Tengevolge van de uitbreiding van
het aantal leerlingen van de Industrie-
en Huishoudschool bleek in de maand
September van het vorige jaar de
ruimte, waarover het Bestuur der
school te beschikken heeft, zóó be
perkt te zijn, dat het onderwijs hier
van de nadeelige gevolgen ondei vond.
Het Bestuur heeft B. en W toen
verzocht, te willen mededeelen, of
wellicht spoedig het verzoek van hbt
Bestuur tot stichting van een eigen
schoolgebouw door den Raad in
behandeling genomen zou worden
B. en W. konden hierop geen stellige
toezegging geven, omdat het al of
niet spoedig aan do orde stellen van
het verzoek van het Bestuur verband
hield met verschillende omstandig
heden, van hun wil onafhankelijk.
De noodige overeenstemming om
thans een definitief voorstel aan te
bieden, is ook nu nog niet bereikt.
Toen het gebrek aan ruimte dreigde
een slechten invloed op de school te
zullen uitoefenen, hebben B en W. bet
Bestuur aangeboden, te zullen be
vorderen eenige lokaliteiten in het
Gemeente-gebouw aan de Koestraat
beschikbaar testellen deze lokaliteiten
waren evenwel, naar het oordeel van
het Bestuur, niet anders dan met zeer
groole kosten in eenigszins voldoenden
staat te brengen, terwijl zich, ondanks
de aan te brengen verbeteringen, toch
verschillende gebreken zouden doen
gevoelen.
Het Bestuur heeft daarop een
perceel in de Hendrik van Viatnlon-
straat gehuurd en dit zoo eenvoudig
mogelijk voor schoollokalen doen in
richten. B. en W. hebben toen toe
zegging gedaan, te zuilen overwegen
of en, zoo ja, in hoeverre zij redenen
konden vinden, de Raad voor te stel
len een gedeelte der buitengewone
kosten vooi inrichting te zullen dragen.
De totale kosten hiervan bedragen
f 290 94.
B. en W. stellen vooi daarin voor
f 150.hij te dragen.
Dit voorstel vindt bestrijding hij
den heer 11 yligers, die weusrbt dal
de kosten van inrichting in zijn ge
heel door de gemeente zullen worden
gedragen, welk vooi stel door den
heer van Duinen, die betoogt dal de
Industrie- en Huishoudschool bewezen
heelt in eene ie behoefte voorzien,
wordt onderstaand. Ofschoon de Voor
zitter er op wijst dat de toestand
UIT HET ZWEEDSCH
DOOR
P. H. Wijsman.
4) Slot.
Later kwam ik nog eens bij haar met kof
fie en suiker en ook eens in gezelschap van
een zak aardappels, op de schouders vaneen
jongen. Maar op den duur werd dit toch
èentoonig, want ik beh helaas nooit den rech
ten slag er van kunnen krijgen om werken
der barmhartigheid prettig te doen. Daarom
vroeg ik op zekeren dag maar eens ronduit
aan de oude vrouw:
«Krijg je hier nooit bezoek van iemand
anders Malena?"
«Of ik. Van een engel van een juffrouwtje.
Zonder haar zou ik reeds lang in het armen
huis zitten. Maar zij beeft niet veel tijdzij
komt eigenlijk alleen op Woensdag- en
Zondagavonden."
Goed. Den eerstvolgenden Woensdag zorg
de ik voor de komst van «Elletje" bij Malena
te zijn. Wij mannen hebben toch allen iets
van égoïsten, beste Lind. Ik vond het een
waar genot te zien hoe zij verbleekte en met
haar beide handen een stoelleuning moest
grijpen om staande te blijven.
«Dokter Karei, hier?" stamelde zij.
Want je moet weten dat wij voorheen, in
't vooruitzicht van ueef en nicht te zullen
worden, elkander bij den doopnaam hadden
genoemd.
Nu oordeelde Malena het juiste oogenblik
gekomen om eenige opheldering te geven:
«Ja ja, mijn lieve juffrouw Ella, dit is die
goede vriendelijke mijnheer, over wien ik met
u gesproken heb Maar, kindlief hoe
is het met je? Dit zal toch niet
Malena had niet voor niemendal bij «def
tig volk" gediend. Midden in haar rede hield
zij op en hoestte verlegen. Het geziohtje van
Ellen was zoo rood als bloed
v ij hebben elkander nog dikwijls bij de
oude Malena ontmoet. Ellen was verlegen
zij veranderde de avonden voor haar bezoe
ken maar dat hielp haar niet want ik had
nn het oudje op mijne hand.
Ik bracht mijn leeuwrikje geregeld thuis
en dan namen wij afscheid bij de poort van
de Grundbergs zooals wij dit in den verlo
vingstijd menigmaal hadden gedaan, als de
beide meisjes lachend en stoeiende mede naar
heneden liepen om mij tot aan de poort nit-
geleide te geven.
Het praatje ging door de stad dat doctor
Hugander «een trouwe gast was in de woning
der armoede", zooals dominè Frasen dit zoo
mooi wist te zeggenen tegen den volgenden
winter werd ik gekozen in het Bestuur van
Armenzorg.
Op een koelen avond in Februari, toen het
bijzonder stil op de straat was, sloot ik haar
onder bedekking der Grunberg'sche poort,
vlug in mijne armen en zeide:
«Elletje, liefste, kun je het mij vergeven
dat ik zoo vreeselijk lang blind ben ge
weest?"
Zij beefde en zuchtte:
«O Karei, zeg je dat nu uit wanhoop over
Ida
Maar tk zeide natuurlijk en geheel vol
gens de waarheid, dat ik het haar vroeg in
't vol gevoel van mijn geluk en voor mijn
eigen rekening.
«Begrijp je het nu, waarom wij de oude
Malena betreuren
Kleine trippelende voetstapjes werden in
de kamer daarnaast gehoord. Een vriendelijk
vroolijk gelaat keek om het hoekje van de
deur eu terwijl zij de draperie daarvoor open
hield knikte zij haar man toe.
«Hebben jullie nn lang genoeg over den
studententijd gebabbeld De tafel is gedekt