HAARGROEI.
Mosterd
EELMEIJEI's
Gelul
B. Ruitenberg Hz.
Helt* Zakpasser
INKTEN>
B. A. SIDDRE,
Advertentiën.
Lanpstraat
J. KI
'EB.S
AMERSFOORT
Lamaisof& Bouwer Co.
Amersfoortsch
Wissel-ea Effectenkantoor
tijne Tafel-
lil
Dames-en H^erenkleeding
naai?'
)FFEN.
voor
geschikt,
Voortaitl SLOTHOUWERS ÉÉ-OMDSL.
APELDOORN.
M, LIJM en
ZEGELLAK.
Voor Hnls en Hof.
Het brood is niet alleen het meest
algemeene voedsel, maar het is als
het ware de grondstof van iederen
maaltijd der armen Toch ontbreekt
er ééne eigenschap aan, n.l. lichtver-
teerbaarbeid. Dit bezwaar wordt
verergerd, wanneer men het brood
versch eet. Versch brood wordt door
kauwen niet vermalen, doch verwerkt
tot een taaien, vasten klomp, die met
speeksel omgeven wordt en zoo door
bet keelgat glijdt (schijnbaar gemak
kelijk, helaas!), want het maagsap
kan dezen saairigepakten klomp niet
doordringen en ontleden, zoodat het
verteringsproces sterk wordt vertraagd
en benadeeld. Nog erger is dit bij
fijn gebak. Versch brood ondergaat
in den mond de werking eener spons,
welke wordt ineengeUruktbehoorlijk
klein gemaakt wordt het niet.
Door het koken der melk worden
schadelijke bateriën gedood en blijft
de melk langer goed, maar de smaak
wordt minder door verlies van kool
zuur. de melk wordt ook minder goed
verteerbaar en verliest door afschei
ding van het eiwit een deel barer
voedingswaarde. Ducht men geen
besmetting, dan is het gebruik van
rauwe melk aan te bevelen.
De geneeskundige eigenschappen
van citroenen worden reeds meer
geroemd Een brochureDie Citro-
nenkur", bij den uitgever Payne te
Leipzig verschenen en voor 1 mark
(6ü cis.) olgemeen verkrijgbaar, bevat
tal van uitkomsten, met citroensap
verkregen.
Citroensap wordt tegen velerlei
ongesteldheden aanbevolen. In een
kop heete koffie beet het in vele
gevallen een goed middel tegen hoofd
pijn het sap van citroen, 3 maal
daags in een kop sterke koffie zonder
melk gebruikt, moet koorts en huive
rig rillen kunnen verdrijvenhet sap
van twee citroenen in een half glas
water wordt een krachtig middel geacht
tegen anderdaagsche koorts en
rbeumatiek,
De geneeskracht is het sterkst,
wanneer men het sap gebruikt zonder
suiker, verdund met een weinig water,
opdat maag en tanden niet woiden
aangetast. Gebruikt men evenwel,
ter verdrijving van verkoudheid warme
limonade vóór het naar bed gaan,
dan mag men die met suiker zoet
maken Vooral op reis is de citioen
onontbeerlijk.
Bij bet Duitscho tijdschrift Das
Nette Blatt kwam een schiftelijke
verklaring in van een' heer uit
Breslau, dat hij door een citroenkuui
bevrijd was geworden van de jicht en
zijn vrouw daardoor volkomen genezen
was van galsteenen.
Ten slotte zij nog vermeld, dat
citroensap ook dienstig is om ruwe
banden glad te maken.
Dikwijls worden citroenen onvol
doende uitgeperst, ook al gebruikt
men er huishoudelijke machinetjes
voor. Dit komt doordat het daarbij
niet alleen op het persen, maar ook
op de snede aankomt. Men snijdt de
citroenen dwars door, en dat is ver
keerd. Wie bet samenstel van de
citroen oplettend beschouwt, zal
gemakkelijk tot de overtuiging komen,
dat alleen door de snede in de lengte
de cellen der vrucht naar vereischte
geopend worden en dan gewilliger het
sap afgeven. Dus moeten de vrnchten
welke men wil uitpersen, in de lengte
open gesneden worden.
v
Carbolzuur. Zuiver carbolzuur kan
men uit kleederen verwijderen door
deze met een ruime hoeveelheid water
te behandelen ook kan zuiveren car
bolzuur met alcohol worden wegge-
waschen. Onzuiver carbolzuur is slechts
te verwijderen door middel van sterke
loog.
Of dit kan geschieden zonder de
kleederi-n te beschadigen, is moeilijk
te zeggen, daar er hieibij veel van
afhangt, welke kleederen behandeld
worden.
Observator.
Hoe men kunstmest moet
aanwenden.
De wintergranen beginnen reeds
weer te groeien en in betrekkelijk
korten tijd wordt van liet groene
kleedje, dat tal van akkers thans
bedekt een dik, mollig tijpijt, waar
uit straks de halmen zullen opschieten
welke de rijke aren moeten vormen
en dragen. De bemesting is grooten
deels toegediend; voor zoover stal
mest is gebruikt en niets anders
wordt gebruikt dan stalmest, is er
ook niets meer aan toe te voegen.
Waar kunstmest is genomen, heeft
men dien gedeeltelijk reeds in 't
najaar gegeven nl. de kainiet en 't
slakkenmeel, terwijl de Cbilisalpeter
tot het voorjaar wordt bewaard. Wat
het laatste betreft, men is van dit
uitsluitend vooijaarsgebruik terugge
komen en geelt thans voor een goede
ontwikkeling ook in 't najaar reeds
oen gedeelte. Ook voor een kalibe
mesting is bet nog niet te laat Waar
men nog mocht hebben verzuimd,
voldoende kaïniet onder zijn rogge te
brengen, daar kan men die thans
nog als overbemesting geven. Voor
beschadiging der gewassen, voor nutte
loos uitstrooien en nniet tot werkzaam
heid geraken" beboelt men geenszins
te vreezen.
Voor de zomergewassen, die een
kunstbemesting zullen ontvangen
baaste men zich, die te geven, wan
neer men van bet goedkoopere kaïniet
en slakkemeel wil gebruik maken.
Deze meststollen toch behoeven meer
lijd om in den bodem op te lossen
dan de sneller werkende, doch ook
duurdere Patentkali en superfosfaat,
en ze verlangen een innige vermen
ging met den bodem Daartoe is bet
noodig deze meststoffen zoo vroeg
mogelijk uit te strooien, ze door eggen
met de bovenste laag te vermengen,
daarna den grond ondiep om te
ploegen, om vervolgens, kort voordat
bet veld met het te teelen gewas
zal worden bezaaid of bezet, den
grond diep om te ploegen. De Cbili
salpeter, die vrij gemakkelijk oplost
en in den grond doordringt, kan dan
te gelijk met het te verbouwen gewas
worden gegeven; over'tdiepgeploegde
land gezaaid en stevig ingeëgd worden
Men wachte zich wel voor de oude
wijze van doen, om in de voor of in
't poot- of plantgat eenige kunstmest
te brengen. Overal in den bodem
moet de kunstmest zijnde wortels
moeten het dan zoeken in den bodem,
ze ontwikkelen zich flink en dit komi
ook hot opnemen van voldoende
water zeer ten goede. Waar de kunst
mest in de onmiddellijke nabijheid
an de plant gevonden wordt in
ruime mate, daar krijgt men slechts
Oewortelde planten. Dit laatste be
denke men vooral ook, waar men
jonge boomen plant. S. S. te S.
Besproeit uwe appel- en perebooinen
gerust niet Bordeauxsche pap.
lu den vorigen zomer zijn in enkele
streken van ons land de bladeren ol
de vruchten, of bladeren en vruchten
beide, van sommige appel- en pere-
boomen, na bespuiting van deze met
Bordeauxsche pap beschadigd of af
gevallen, waardoor hier en daar schade
is teweeggebracht. Ten einde vinger
wijzigingen te hebben bij een onder
zoek. dal ik mij voorstel naar de oor
zaak van dit verschijnsel in te stellen,
zond ik in December j.l. tot de Rijks
Landbouw- en Rijks Tuinbouwleer-
aren, tot verschillende oofttelers en
boomkweekers en tot verschillende
andere deskundigen op 't gebied dei
ooftteelt, eene serie vragen, betreffende
het voorkomen van de bedoelde be
schadiging na de aanwending van
Bordeauxsche pap, betreflende de om
standigheden, waaronder deze werd
waargenomen, betreflende de varië
teiten, welke er door werden getroffen,
enz. enz. Ook in verschillende vak
bladen en in andere couranten werden
deze vragen opgenomen.
Van verschillende kanten ontving
ik mededeelingen in antwoord op de
door mij gedane vragenmededee
lingen, die wel is waar de oorzaak
der voorgekomen beschadiging nog
niet tot klaarheid brengen, maar toch
bij een later in te stellen onderzoek
van veel nut kunnen zijn.
Maar van meer dan eene zijde ook
vernam ik, dat onderscheiden personen,
die sedert korteren of langeren tijo
gewoon zijn, hunne ooftboomen ledei
jaar geregeld te bespuiten, of die zien
juist hadden voorgenomen, daarmeè
te beginnen, nu bang zijn geworden
voor beschadiging, en aarzelen, in 'l
voorjaar de Bordeauxsche pap weer
aan te wenden
lk zou het betreuren, wanneer de
ruchtbaarheid, die door mij geheel
onwillekeurig, door 't stellen van de
bovenbedoelde vragen werd gegeven
aan de schade, voorgekomen na de
aanwending van Bordeauxsche pap, ten
gevolge zou hebben, dat hel aantal
personen, die dit heilzame middel
aanwenden, verminderde.
Mijne bedoeling was in 't geheel
niet bet gebruik van Bordeauxsche
pap te ontraden; dat was trouwens
allerminst te verwachten van mij,
die ook nog in den vorigen zomer
zoo tallooze voorbeelden bebt ge
zien van het énorm groote nut van
deze pap bij de bestrijding van schurft
en andere ziekten van de ooftboomen
en het ooft.
De door mij ingestelde enquêtte
heeft mij geleerd, dat eenigszins be
langrijke beschadiging door Bordeaux
sche pap slechts in enkele jaren voor
komt, en dan nog maar zeer plaatselijk,
en bij sommige boomen, terwijl ook
die fruittelers, wien bet ongeluk trof.
niettegenstaande het verlies, dat zij
bij sommige boomen leden, toch dooi
de meerdere opbrengst van hunne
andeie vruchiboomen nog veel meei
en veel beter fruit oogstten, dan zij,
die geen Bordeauxsche pap hadden
aangewend.
Met name de eerste en belang
rijkste bespuiting, n.l. die, welke
wordt toegepast een 14 dagen a 3
weken vóór zich de knoppen openen,
schijnt nooit of althans hoogst
zelden, eenige beschadiging te weeg
ie brengeD.
Appel-en perenschurft zijn zeer
gevaarlijke ziekten onzer ooftboomen,
die de boomen ruïneeren; de vrucht
opbrengst gering doen zijn, en oorzaak
zijn, dat het fruit, wal er nog geoogst
wordt, minderwaardig is, dikwijls on
verkoopbaar is. Bordeauxsche pap is
liet beste middel om d6ze kwalen te
bestrijden. En wanneer nu ook al
enkele jaren bier en daar de Bordeaux
sche pap eenige schade teweeg brengt,
dan is toch het voordeel, aan de be
spuiting verbonden, zóóveel belangrij
ker dan de een enkele maal aan
sommige boomen daardoor berokkende
schade, dal ik iederen ooitteler met
een gerust geweten kan blijven aan-
i a len Blijft de Bordeauxsche pap
geregeld gebruiken!
WageningenFebruari 1908.
J. RITZEMA BOS
RECLAME.
STADNIEUWS.
Hoe welkom ie ons goed nieuws uit onze stad.
De Heer P. van der Heijden, Stovestr. 10 te
Amersfoort, deelde ons 15 December 1901 mede
Ruim drie jaren ben ik aangedaan geweest met
een hevige pijn in den rug en lendenen. Ik kon
baast niet meerhuizen en bet zal U duidelijk
zijn, dat mij dit bit mijn werk als smid, ver
bazend veel Xnoeitc rn last veroorzaakte. Ik
wist niet, ifaaraan d&ze pijn haar ontstaan te
danken bad, doch wa^scbijnlijk had ik dit door
een kotfd^ opgeloopen/bij mijn werk. Toen men
mii tejd/, dat Foste/'s Rugpijn Nieren Pillen
zulk uitstekend/middel waren om rugpijn
te genazen, heb ik hfer dadelijk een proef mede
genonjp en ben arer dankbaar U te kunnen
melde#,-, dat deze /lij in den tijd van ongeveer
twee Awien gehukt genezen hebben. Ik kan ze
dan jjoV inet vertrouwen aan lijders aan rugpijn
recopmanadtwtfn.
n Sen Augustas 1907 voegde de Heer van
der'-Heijden hier nog aan toeMijn genezing
heegl getoond een blijvende te zijn geweest. Ik
thans niet meer den minsten last van mijn
igere kwaal en dat dank ik alleen aan Foster's
pijn Nieren Pillen.
ondergeteekende, verklaar, dat het boven;
de waar is |n machtig IJ het publiek
en op elkePwijze, die U goeddunkt, (w. A.)
an der Blijden, 'li
it war#ft de échtni Foster's Rugpijn
Pill^i, djf' den Heer tan der Heijden ^nezen
hebblar*Verzekert U <v|t gij het echtingenees-
middel krijgt, de handtekening \jJTJames
Foster staat op elke doos.sZij zijn te Jmiersfoort
verkrijgbaar bij den Heer 1L van dqpVeg. Toe
zending geschiedt franco mfe ontvaqAt van post
wissel a f 1.75 voor één- CflO.- voor zes
doozen.
De onderstaande beroemde werken
zijn thans verkrijgbaar voor slechts
40 cents per (feeltje:
BEAUMARCH jjlS. De-Ï barbier van
Sevilla. ft v'
BERNARDIN DES-r.-pIERRE. Paul
en Virginie. v
DAUDET. Sapho.'l
DUMAS. Margaretja Gauthier.
VON ESCHTRUTHY Ganzelize.
HARRADEN. Vodrbggaande schepen
in donkeren na/ht.
HEIMBURG. Liesje vaj^ den lompen
molen.
LOT1. IJslancjlche Visi
MALOT. Alleen op de
RIDER HAGGARD. Zij.
RIDER HAGGARD. De^ diamant
mijnen va ij Koning Salonip.
WERNER. Verbroken boeien.
De ondergeteekende
wenscht te ontvangen van
SLOTHOU WER's Boek
handel, Langestraat 77,
Amersfoort
Het kantoor van
Deufwaarjjler.
Ondernei^er^aiiyerjiftopiiigen
enz. ei
is gej^stigd
Schimi^JpCTiiinckstra
ten prolongatie.
Safe-inrichting.
Zij, die in werkelijkheid genezing
willen vinden bij kaalhoofdigheid ol'
ontijdig uitvalleu an 't haar, wen
den zich in vertrpuv entotJ.CERATI,
Haarkundige, ;Éou steeg 4. Uitslui
tend lste utao^f: imstergiahi.
Aan heppdie n aBtrerzoek tot
w, maangenomen,
Eg! randeerd.
lde| Dag schreei
tutos
behandelid
wordt her
Het Nk
onder n»er:
Een/eit is 't daloaderscheidene
hier /onende persolën van allerlei
d getuigen door hem weder
in het bezit van I
den haardos te zijn
gekomen.
kig maakt een zachlörein
blozend, jaugdig-fridBi uil
blanke 1 zac\te huid,2 en
schoon Iteinn Dit alle#hewe
voorheen
W. CROOCKRWIT WAzn.
lOR^E^ACHT 7.
'ASSURANTIËN,
'CREDUW^N,
COJJPONS)
DEPOSIT!
EFFECTEN,
PROLONGATIËN,
VREEMD GELD,
WISSELS.
van BERGM^lNN Co.
met Fabrieksmerk: Stokpaardjes
A 50 Cts. per stuk bijJ. v. d. HOOF,
Langestraat.
)TIIOLWDtt's
BOEK- en MUZIEKHANDEL.
jétr
Utrech csch«'StoÖj»m^fe6rdfabriek Van Rijn Co.
Nieuwe. jfaraeA/2 en 13 Utrecht.
Bekroond te PAR'lJS.ïnet de ttóugste onderscheiding Gouden med.llle
en te LONDON met Eer^-Olploma, met Gouden Krule en
"i- medaille.
S&ffiSffigaSBS
"\*7~ ij aa 2b. ik ja del,
LAOlGe&^RVVAT 74,
Ysfó^rt.
j>
bericht j<nont\%ngst der
EN/
IFORMEN.
NIEUW.
ONVERSLIJTBAAR;
.f
goedkoop,
-
V------- p
N
Men vrage bij zijn
Leverancier
Het zfmNederlandsche fabrika
ten welKfc in elk opzicht voldoen.
