BINNENLAND.
GEVESTIGD
Bi. VAN ENST,
i
Henflrii van Yiandenstraat 1.
Amfoortscli
Wissel: en Effectenkantoor
ftI
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Ad verteritten.
lam/SM- Z ÏÏomr Co.
TE /MERSFOORT
vangende Rijkskanselier, minister Von
Bethmann-Holhveg, aan de leden van
den Bondsraad, namens den Kanselier,
de bedoelde mededeeling.
In Spanje hebben de stierenbe
vechters allemanspraats. Nu hebben
de voornaamsten onder hen, de echte
«Matadors", zich vereenigd en nieuwe
eischen gesteld. Men moet daarbij
weten dat de eenige soort van stieren
die door kracht en grootte geheel
beantwoorden aan de bloeddorstige
verlangens van hetSpaansche publiek
afkomstig zijn uit de stoeterij van
Miura. Zij zijn moeilijk te bevechten
en zeer gevaarlijkwant zij storen
zich niet aan een rooden lap, maar
vallen altijd aan met dolle woede
Nu eiscben Bombita, de beroemdste
matador,enzijn collega's 10,000peseta':
als minimum-salaris voor elk gevecht
rret Miura-stieren.
Hierover maakt men zich in Spanje
thans erg druk en er is een heele
beweging om op te treden tegen dezen
trust en de espada's uit te sluiten
of hen te boycotten door zulke dure
stierengevechten niet bij te wonen
Toch is er alle kans dat de groote
heeren hun zin zullen krijgen.
Invoering wettelijken tijd.
De St.-Crt. no. 271 bevat een Kon
Besl. van den 7den November (Stbl
no. 336), houdende bepaling van het
tijdstip waarop de wet van 23 Juli
1908 tot invoering van een wettelijken
lijd in werking treedt.
Dit tijdstip is bepaald op den lsten
Mei 1909, met den aanvang van het
etmaal, dat na middernacht van den
30sten April 1909 zijn begin neemt
Wettelijke winkelsluiting.
Heden wordt te Utrecht de eerste
vergadering gehouden van vertegen
woordigers van vereenigingen aange
sloten bij het Nationaal comité tot
verweer tegen een wettelijk te be
palen sluitingsuur. Bij het comité
zijn thans circa 5000 winkeliers
aangesloten.
Stuivers.
Waar blijven de stuiverstukken,
vraagt de »Ass. Ct."? Hoewel in de
jaren 1907 en 1908 veel stuiverstuk
ken zijn aangernunt, zijn er betrek
kelijk weinig in omloop. De oorzaak
moet hierin liggen, dat velen deze
geldstukken wegleggen, zeker gedach
tig aan het spreekwoord »Een stuiver
gespaard is een stuiver gewonnen."
Bt) onderzoek in een kleinen kring
bleken bezitters van zoo'n spaarpotje
respectieve'ijK 100, 395, 412 en 816
van deze munten te hebben.
Postzegelautomaat.
Naar men meldt, wordt ten post-
karitore te 's Gravenhage gedurende
enkele dagen op proef in gebruik
genomen een postzegelautomaat van
uiterst practische vinding.
Men verkrijgt een postzegel (voor-
loopig is het toestel bestemd voor
zegels van 5 cent) zoowel door er
een nieuwen stuiver, als door 27»
centstukken of 5 centen in te werpen.
Werpt men b.v. een cent in een
verkeerde gleuf, dan komt hij terug;
dit geschiedt trouwens ook, als men
weinig geeft, b.v. 47i cent.
De postzegels liggen los op een
stapeltje.
Het toestel is geconstrueerd door
een Haarlemmer.
Volksbond.
Aan den Volksbond tegen Drankmis
bruik is een Rijkssubsidie van f 2300
toegekend.
Dr. Kuyper vertrok gisteren voor
eenige weken naar Berlijn. Zijn ver
blijf aldaar zal vier weken duren en
hij hoopt aldaar zoodanige verlichting
van zijn hartlijden te vir.den, dat hij
na zijn terugkeer zal kunnen deel
nemen aan den arbeid der Tweede
Kamer, en zoo mogelijk in 1909 in
de provinciale hoofdplaatsen van ons
land spreekbeurten zal kunnen ver
vullen.
De dienst in de Remonstrantsche
kerk zal a.s. Zondag worden waar
genomen door Ds. J. L. La Gro uit
Nieuwkoop.
De opvoering der Kinderope
rette «Goudmuiltjo" beeft wat de
finantieele zijde betreft een batig saldo
van f270.— hetwelk is afgedragen
aan het afdeelingsbestuur der Ver-
eeniging tot verplegiDg van halfver
waarloosde of verlaten kinderen in
het huisgezin.
Jhr. Van Citters, te 's-Graven-
hage, heeft een zijner huizen te
Scherpenzeel bestemd voor een rust
oord voor vermoeide en overspannen
verpleegsters.
Kapitein Kohlbrugge en ie luit.
Mol van het 5e regiment infanterie,
gedetacheerd bij de vesting-artillerie
te Utiecbt keeren 28 November a.s.
naar hun garnizoen terug.
De overwegwachter van de H. IJ.
S. M., B. Florijn, herdacht gisteren
zijn 25-jarige dienstvervulling bij ge
noemde Maatschappij.
Zoowol van superieuren als van zijn
collega's mocht hij tastbare bewijzen
van waardeering ontvangen. Ook het
kantoorpersoneel der gemeentegasfa
briek dat dagelijks herbaalde malen
zijn overweg passeert, zijn welwillende
hulpvaardigheid waardeerend schonk
hem een stoffelijk aandenken aan zijn
jubileum.
Vrijdag a.s. zal op de gebruike
lijke wijze aan den opperwachtmeester
G. J. Dankbaar van het eskadron
ordonnansen de bronzen medaille voor
24-jarigen trouwen dienst worden uit
gereikt.
A.s. Maandag zal door den Majoor
districtscommandant inspectie worden
gehouden over de Landweer.
Hedenavond vergadert «Lief
dadigheid" in een der lokalen van het
Raadhuis.
Naar verluid bestaan er plannen
alhier een Christelijken Bestuurders-
bond op te richten.
Het vleesch eener geslachte koe
en van een paard door den keur
meester ongeschikt vooi consumptie
verklaard, werd onder politietoezicht
verbrand.
Een jongen die uit het Doorgangs
huis te Hoenderloo was weggeloopen
is door de politie alhier aangehouden
en teruggebracht.
Door Mevrouw Geertruida Vogel
van Vladeraeken, Sopraan Zangeres,
zullen met medewerking van den
pianist Willem Andiiessen, de vol
gende concerten worden gegeven
Haarlem 18 November, Bussum 25
Novembet, Amersfooit 10 December,
Amsterdam 12 December, Utrecht 14
December, 's Gravenhage 19 December.
Maandag werd het voor bet
garnizoen tot 1 Juli 1909 benoodigde
vet en vleescb aanbesteed. Ingeschre
ven werd voor hel vleescb door Her
schel te Utrecht voor 65.99 en Zand-
voort te Leiden voor 65 4 per K G.
Voor het spek door Smeittnk alhier en
Egberste Utrechtrespectievelijk vooi 60
en 57, Gregorius alhier 56, Franken
mollen te Amsterdam voor 55.9 en
Griffioen te Bussum 54 cent per K.G.
Naar men ons mededeelt zal de
Utrechtsche Onderwijzers-tooneelver-
eeniging. die het vorig jaar met zooveel
succes «Jan Ongeluk" hier opvoerde,
binnenkort weder een liefdadigheids
uitvoering geven in «Amicilia".
De firma W. J. van Hoogstraten,
Boekhandel, Noordeinde 98 te's Gra
venhage, is bezig met de samenstel
ling van een gids van de in Nederland
bestaande, muziek, zang- en dilletan-
ten-tooneelvereenigingen. In dit werk
zullen gratis worden opgenomen alle
bovenstaande vereenigingen in Neder
land.
De vereenigingen die in dit werkje
wenschen te worden opgenomen, zen
den daartoe franco opgaven van Naam
der Vereeniging, doel en zetel, bene
vens de namen, met voorletters van
den Voorzitter, den Secretaris en den
Penningmeester met hunne woon
plaatsen.
Quick I beeft j 1. Zondag te
Wageningen klop gehad en verloor
tegen G. V. C. met 0—1.
Quick II verloor tegen U. V. V.
II met 4—1.
Quick III speelde gelijk tegen B. V. C.
II (1-1).
H. V. C I won op eigen terrein
van Z. V. V. met 72.
naar Almelo zou gebracht worden
Het gelukte niet hem weer te vatten
Dezer dagen werd een klooster
broeder, frère Chrétien, onderwijzer te
Brussel, die de kunst schijnt te ver
staan het juiste punt en de diepte
aan te wijzen, waar zich in den grond
een waterbron bevindt, door den heer
Florin op het kacteel Cortenbach te
Vaorendaal (Limburg) ontboden.
Na alzoo op Cortenbach en kasteel
Haren onderzocht te hebben, wees hij
verschillende plaatsen en diepten aan
waar zich een zoetwaterbron moest
bevinden.
De boormachine werd onder leiding
van den heer E. van Oppen en den
boormeester Alf. Janssen, uit Merkel
beek, in werking gebracht en
juist op aangewezen plaats en diepte
(ongeveer 23 meter) ontsprong tot
aller verwondering een zuivere bron
het water l'/i M boven de boorpijpen
uitdrijvend.
Ook op het kasteel Haren verkreeg
men dezelfde resultaten.
Naar men verneemt, zou dit meer
dan de duizendste keer zijn, dat be
doelde kloosterbroeder deze proeve van
zijn onverklaarbare begaafdheid be'
wezen heeft.
Voor zijn diensten verlangt hij slechts
een aalmoes voor arme kinderen of
voor eenig ander goed werk. (L. K.)
Uit den trein.
Maandagochtend sprong tusschen
Delden en Hengelo een gevangene uit
den trein, die door een rijksveldwachter
Op de tabaksplantage «Willem
III" onder de gemeente Rhenen, is
in korten tijd een groote voorraad
schuur met booi en siroo in de asch
gelegd. De oorzaak is onbekend alles
was verzekerd. Het aanwezige vee
kon nog intijds worden gered.
Te Amerongen onstond door onbe
kende oorzaak een felle brand in de
woning van H. Henren, eigenaar de
heer C. G. Vos. Het geheele perceel
brandde tot den grond af; de inboe
del ging mede bijna geheel verloren
Alles was laag verzekerd.
In de bosschen van Gaasterland
is door schoolgaande jongens gevonden
en afgemaakt een aangeschoten arend
wiens vlucht niet minder dan 2 metei
bedroeg. Met stokken en steenen heb
ben de jongens het dier gedood.
Een bekend jachtliefhebber uit
Sloten heeft don roofvogel gekocht
om dien te laten opzetten.
Ballon neergedaald.
Zaterdagmiddag is op de Vuursche
bij Hilversum neergedaald de Duitsche
luchtballon Berlin.
Deze ballon had een heelen tocht
gemaakt Zondagmiddag werd opge
stegen te Bitterfefd (Saksen), terwijl
de nederdaling plaats had Maandag
avond te St. Aubert (NormaDdië). Te
Parijs werd de ballon wederom gevuld
en werd het plan gevormd om met
den gunstigen Westenwind den terug
tocht naar Duitschland te aanvaarden.
Met dit doel steeg men eergister
middag half vijf te Saint Cloud weder
op, doch, gekomen tusschen Straats
burg en Mainz, draaide de wind naar
het zuiden, zoodat de ballon in noor
delijke richting afdreef.
Zaterdagnacht werd Brussel gepas
seerd. In den loop van den dag be
sloot men, met het oog op het steeds
slechter wordende weder en de nade
rende Zuidei zee, tot nederdaling. Deze
had om half twee des middags zonder
ongevallen plaats op de Vuursche.
De inzittenden de heeren Stieker,
van Berlijn, en Hugo Münzer, van
Plauen in Voigtland waren enthu
siast over de prachtige reis. Zeer
prezen zij de hulp, hun door de toe
snellende personen bij de nederdaling
verleend. A. Ilbl.
Een moeilijke positie.
Een pas bij de Staatsspoor Maat
schappij in dienst gekomen en dus
nog onervaren poetser stond heden
ochtend nog op de treeplank van dei.
achtersten wagen van den eersten
sneltrein, toen deze te 6 u. 10 m.
van 's-Gravenhage vertrok. De man
durfde er niet afspringen wegens het
gevaar om tusschen den trein en de
steenen stationskaden te geraken,
maar kreeg 't bij Voorburg te benauwd
en het zich toen op de spoorbaan val
len. Tegen den dag werd hij liggende
op den weg gevonden en bleek bij
een zware wonde aan het hoofd te
hebben opgedaan, 's Mans toestand
is niet levensgevaarlijk.
Voor zeer late rogge.
Door omstandigheden komt het
voor, dat rogge soms niet voor Decem
ber kan worden gezaaid en voorden
eigenlijken winter ternauwernood
boven den grond komt. De teere
plantjes hebben dan de winterkoude
te verduren. Geen wonder, dat dit
gewas wel eens mislukt ot niet meer
dan een half gewas wordt. In enkele
deelen van ons land meent men goed
te doen, den mest, dien men 't gewas
toedenkt, niet onder maar op het
land te brengen. Men redeneert dan
aldus: in den guren tijd hebben de
plantjes er beschutting aan, in
voorjaar bij wilder weer, gaat de
mest rotten en zoo wordt de mest
langzaam voor 't groeiende gewas
beschikbaar.
Deze redeneering lijkt heel juist
Jammer dat ze niet door de bewijzen
uit de practijk wordt gestaald. Den
afgeloopen zomer hadden we gelegen
heid uit de resultaten van een opzet
telijk daartoe aangelegd proefveld de
onjuistheid aan te toonen.
Bij den heer J. Roest te Soest werd
een rogge proefveld aangelegd van
12 Aie groot. Het veld was hoog
geheel open en onbeschut gelegen op
schralen zandgrond, die in geen besten
bemestingstoestand verkeerde. Van dit
veld werd 10 Are met kunstmest be
mest: 100 K.G. kaïniet, 100 KG
thomasmeel en 25 K.G. Chilisalpete
(deze laatste werd gedeeltelijk
December bij 't zaaien van de rogge
gedeeltelijk 3 April gegeven), ter
waarde van 7,5 gulden of 75 gld
per H.A. De overige 2 Are werd be
mest met twee tweepaardsvrachten
stalmest, elk ter waarde van 17j gld
of tegen een bemesting van 150 gld
per H.A. Gewoonlijk geeft men de
bemesting niet zoo zwaar maar een
buurman van den proefnemer die den
mest vervoerde wou beslist niet hebben
dat do kunstmest het won. De stalmest
werd, als gewoonlijk over de rogge
gestrooid. En het resultaat?
In 't voorjaar bleek al dadelijk, dat
het met kunstmest gemeste perceel
regelmatiger en krachtiger stond en
dit is 't heele jaar door zoo gebleven
lot den oogst; ook de aren waren
mooier gevuld Moederkoorn kwarn
in beide perceelen ongeveer evenveel
voor. Bemesting met kaïniet, dit is
een ervaring van den laatsten tijd
voorkomt vorstschade. Doze proef
bevestigt die meening, want de vorst
schade op het met stalmest bemeste
perceel waar te nemen kwam hier
niet voor. En nu de geldelijke uit
komsten Het kunstrnestpei'ceel gaf
176 KG. rogge en 414 KG. stroo
of per H.A. 1760 K.G. rogge en
414 K.G. stroo, ter waarde van
f229,40; het stalmestperceel bracht
op 29 K.G. rogge en 60 K.G. slioo
of per H.A. 1450 K.G. rogge en 3000
K.G. stroo, ter waarde van f 181,60
Zoodat het kunstmest perceel, dat
voor 75 gld minder mest kreeg voor
f47,80 meer opbracht; derhalve een
zuivere winst van f 122,80 per H.A
gaf. Men ziet ook hieruit weer, dat
het voor een goed gewas noodig is,
in den herfst den krachtig en snel-
werkenden kunstmest te verkiezen
boven den stalmest, en dat deze laat
ste als dekmest geen beschuttende
waarde heeft; dat die beschutting bij
krachtige planten in geenen deele
noodig is. S.
Eenige welgeslaagde proeven
op Zandgrond
Ik geloof niet, dat er tegenwoordig
nog één landbouwer in Nederland
woont, die nog niet weet, wat Kali
is; ook denk ik niet, dat er veel
boeren zijn, die hun bedrijf op zand-
of zavelgrond hebben, en niet gere
geld kaïniet of een ander kalizout hij
de bemesting van hun land gebruiken.
Wèl ben ik er echter van overtuigd,
dat door de meeste landbouwers bij
vele gewassen te weinig kali gebruikt
wordt, om zoo groot mogelijken oogst
te winnen. En, aangezien men niet
beter leert dan door het voorbeeld
van anderen, zoo wenschte ik in dit
opstel in 't kort den uitslag mede te
deelen van eenige proeven, onlangs
op dit gebied genomen. Wij verplaat
sen ons naar Oveiijsel in Twente, in
bet dorp Wierden. Ik behoef u niet
te zeggen, dat we ons daar op het
zand bevinden. De eerste proef, die
ik u wil mededeelen, is genomen door
Hendrik Koers op hoogen zandgrond
Het geheele proefveld was in drie
gelijke velden verdeeld. Het eerste
perceel werd niet bemesthet tweede
kreeg 600 K.G. slakken meel en 300
K.G. chilisalpeter, terwijl het derde
perceel een volledige bemesting kreeg
met 700 K G. patentkali 600 K G.
slakkenmeel en 300 K.G. chilisalpeter.
Het geheele proefveld werd niet
dezelfde variëteit aardappelen bepoot.
Het niet bemeste perceel bracht 9300
K.G. op; het peiceel zonder kali gaf
11600 K.G. aardappelen, terwijl het
derde perceel 19700 K.G. aardappelen
opbracht. Aldus was er een meer
opbrengst door de kalibemesting van
8100 K.G. aardappelen f162. De
kosten van 700 K.G. patentkali bedroe
gen 7X6 gulden f42. Er was
dus door de bemesting met 700 K.G.
patentkali een winst van f120, alles
gerekend per Hectare. Dat deze enorme
winst alleen verkregen is door de
groote hoeveelheid kali, springt in
het oog.
In diezelfde gemeente, te Reekum,
is door A. Nijland, op tamelijk lagen
zandgrond door een bemesting met
1500 K.G. kaïniet een meeropbrengst
verkregen van 14100 K.G. Knolrapen.
Door deze meeropbrengst had men
een grootere winst van f82. De 1500
K G. kaïniet gaven dus een zuivere
winst van f82 per Hectare. Ook bij
deze proef moet de winst het gevolg
zijn van de rijke kalibemesting.
Ook met een bemesting van 1000
K.G. kaïniet werd vaak een ongewoon
groote winst gemaakt. Door den heer
G. J Boomkamp te Hertune bij Borne
werden 60500 K.G. wortelen geoogst.
In vergelijking met de andere velden
brachten de 1000 K G. kaïniet 23000
K.G. wortelen op, waardoor een zui
vere winst werd behaald van f164.
Mochten er onder mijn lezers soms
nog landbouwers zijn, die geen kali
of slechts zeer weinig gebruiken, dan
raad ik hun ten sterkste aan eens
proeven te nemen met toenemende
hoeveelheden kali. Zij zullen overtuigd
raken, dat bij eene ruime kalibemesting
groote oogsten te winnen zijn.
RECLAME.
VERTELD TE APELDOORN.
Een inwoner van Apeldoorn vertelt hier vrij
en openhartig, hoe zij beterschap heeft bekomen
van een bedroevende huidziekte. De inwoners
van Amersfoort, die een geneesmiddel zoeken
voor aambeien, prikkelenden huiduitslag of
andere huidziekten, zullen het de moeite waard
vinden om van den_gbeden raad van hun huur
nut te trekken. ff
Mejuffrouw F. Giebel, Tuinstraat G9 te Apel
doorn schreef ons 14 Februari 1907: „Door
toepassing van'? Foster's Zalf."ben ik volkomen
genezen van oen huidziekte. Ik had een vreese-
lijke jeukini' over het lichaam maar vooral op
de beencnTmie zoo erg was, dat ik er 's nachts
niet van4kon slapen. Dadelijk bij aanwending
Foyer's Zalf kon ïk verlichting bespeuren
ligen tijd daarmede te zijn doorgegaan,
'otaal van mijn kwaal genezen. Gaarne
dit geneesmiddel recommandeeren, daar
lelijk nielp, waar zooveel andere middelen
Sen Juni1907 vernamen wij van
'rouw Gigbei„ilxt doet mij pleizier, dat
kan^JIRdedcelcn/'riat mijn genezing van
diifi .id.rd is gewedst. Ik heb niet meer
Minsten last gehad v\n mijn lastigen uit
slag, hoewel 5 1v-"
dat ik gc:
Verzekert
Zalf geeft, dezelfde soort, die Mejuffrouw Giebel
gehad heeft. Ze is te Amersfoort verkrijgbaar
bij den Heer A. van de Weg. Toezendiug ge
schiedt franco na ontvangst van postwissel a
F. 1.75 voor één- of F. 10.voor zes doozen.
30
jfunrhuizen 39
belasten zich met
«tin- cii,vtflit) o p
jfjaii Effecten, die
sels eiï Coupons,
sluiten prolongatie.
Safe-inrichting.
Spreekuren *(m 89 en
vanA^-—2^^^^
voorheen
W./CROOCKEWIT WAzn.
KORTE GR ACHT 7.
GRANT
EDIE'
UP'
DEP^STTO's,
EFFECTEN,
PROLONGATION,
VREEMD GELD,
WISSELS.
