NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. BUITENLAND BINNENLAND. FEUILLETOK. HAAR KOZAK. Zaterdag 6 Februari 1909. Acht-en-dertigste jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. ARMENZORG. No. 11 Amersfoortsche Courant ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 0.75; Franco per post door het geheele Rijk 1. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER. Bureau: Langeatraat 77. Telephoonno. 69 ADVERTENTIËN: Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/> Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte koude gestorven en ook in Florida heeft het zeer hard gevroren. In het Mexicaanscbe district Tjalpan heeft men dezer dagen weder een vondst gedaan uit Mexico's geheim zinnig verleden menschenbeenderen van buitengewone grootte, diesamen- gevoegd konden worden toteen bijna volledig geraamte, dat ontzaglijk groot was (volgens een belicht 12 voel,) maar waaraan de schedel ont brak. Men heeft die overblijfselen nog slechts vluchlig kunnen onderzoeken, maar het schijnt zeker, dat zij afkom stig zijn uit de duistere voorhisto rische tijden, de dagen van den ver maarden Quatzalcocti, »die van de zee in het Oosten kwam." A Luchtscheepvaart. In het i>Berf. Tagebiadt" zet de ingenieur Rumpler uiteen, dat de eerste ontwikkelingsperiode van de vlieg machine als afgesloten kan worden beschouwd in de plaats van de spor tieve en wetenschappelijke onder zoekingen van eenige pioniers zal thans de industrie zoeken naar den vorm tot eindelijk een of meer standaard typen van steeds grooter volkomen heid zijn ontstaan, die evenals in de automobiel-fabricage, dan den over gang van luxe-voertuig tot gebruiks- voertuig zullen doormaken. Thans dient de werkzaamheid der uitvinders te worden ingedamd ten bate van de op dit moment meer noodigen ingenieursarbeid. Dat de hulp van den technisch gevormden ingenieurs ge- wenscht is, bleek op de Parijsche tentoonstelling. Zelfs de machines, die het meeste succes hadden, waren ondanks de vernuftige wijze, waarop naar gewichtsbesparing was gezocht, toch dikwijls zoo naïef, dat men met verbazing vernam, dat deze apparaten zulke prachtige vluchten volbracht hebben. Daar de auto's slechts op goede Het is een van de moeielijkste vragen hoe voldoende te zorgen voor de armen. Het is wel gemakkelijk alle bedelarij te verbieden, maar het is heel wat anders bedelarij te voor komen door te zorgen dat niemand in den waren zin des woords brood gebrek lijdt. Met ben die beweren dat er geen armen mogen zijn en die zeggen dat dit in hun stelsel ook zoo is kunnen wij niet meegaan. Dat zijn lieden die zich laten leiden door pbantasiën. Armoede is er altijd geweest en zal er altijd zijn omdat er altijd mensche- lijke wezens zullen gevonden worden, die te lui of te onverschillig zullen zijn om de handen uit te steken. Maar dit doet niets of aan den plicht om in den nood der armen zooveel mogelijk te voorzien. Nu is ook in ons land steeds groot verschil van gevoelens geweest over de wijze van armverzorging. Men heeft al terstond de vraagparticuliere of kerkelijke verzorging of wel uit de openbare kas. Het laatste is feitelijk in ons land het officieel aangenomen stelsel, maar in de eene gemeente heerscben toch weer geheel verschillende toestanden dan in de andere. Een lid van den gemeenteraad van Berlijn, waar armenverzorging ook heel wat beteekent, is daarom naar de nieuwe wereld overgestoken, om zorgvuldig na te gaan hoe men het moeielijk vraagstuk aldaar tracht op te lossen. Het bleek dat in Amerika de voor keur wordt gegeven aan openbare weikhuizen en dat men met het enkel geven van aalmoezen zeer weinig op heeft. Men wil dat de armen zich zelf helpen, dat zij trachten zich er weder bovenop te brengen en zoo doende door eigsn verdiensten de achting voor zich zeiven niet verliezen. Men begint dus met hun werk te geven en ben aan den gang te brengen. Lukt dat niet, dan zet men hen aan den gang in do werkhuizen. Vandaar dat in de groote Ameri- kaansche steden, zooals New-York, Brooklijn, Philadelphia enz. wat wij noemen de bedeeling aan huis feitelijk niet bestaat. Dij stelsel is natuurlijk zeer hard voor de vele armen, die niet of niet voldoende werken kunnen, maar daarom nog niet de schande van het werkhuis hebben verdiend. Nu moet men zich in de Vereenigde Staten niet aan do particuliere lief dadigheid laten gelegen liggen omdat men daar te doen heeft met een ele ment, dat men hier niet kent: de landverhuizers. In de groote Ameri- kaansche steden huizen een massa arme landverhuizers, die eenvoudig niet vei kiezen het land in te gaan. Nu is het wel waar, dat er beperkende bepalingen bestaan, waardoor sommige elementen worden tegengehouden, maar haar aantal bedraagt nog niet één percent van liet geheele aantal landverhuizers. Door deze omstandigheid is men in Amerika gedwongen geworden de particuliere liefdadigheid op groote schaal te beoefenen. Men kan bedee ling van buis zittende armen niet missen. Dat is daar en trouwens overal elders duidelijk gebleken. Maar een bezwaar als in Amerika daar tegen is geopperd, heeft men elders gelukkig zelden ondervonden. Men vreest namelijk voor zwende- larij, voor politieke begunstiging, voor verrijking der ambtenaren met de gelden der armen. Intusschen is men in sommige staten krachtdadig opge treden tegen dit euvel en in die staten is de armenzorg dan ook voor beeldig ingericht. Wat overal de aandacht verdient is de voorbeeldige zorg welke men wijdt aan de jeugd. Men heeft in Amerika terecht ingezien, dat als men met de jeugd begint, men een degelijker en steiker geslacht kan verwachten. Er is nog één punt waarop de Berlijnsche schrijver dan ook wijst, waarop wij veel kunnen leeren van de Amerikanen n.l. de opleiding van hen, die zich met armenzorg zullen belasten. Er wordt zeer veei geld besteed aan de opleiding en de salarieering van de aanstaande armenverzorgers, omdat men deze wil zien optreden als helpers en raadgevers van de armen, in staat hun een weg naar betere levensomstandigheden te banen. De groote liefdadigheids-vereenigin- gen in Amerika hebben dan ook zoogenaamde philantrophical schools opgericht. Daar kunnen de aanstaande armverzorgers een grondige opleiding bekomen in het zoo moeielijk vak van armverzorging. In dit opzicht wordt hier te lande nog zoo goed als niets gedaan. Bij de grootste weldadigbeidsvereeniging hier te lande, welke wij kennen Lief dadigheid naar vermogen te Amster dam", zijn natuurlijk wel bepaalde armbezoekers, maar van een opleiding- school is geen sprake. Zoo heeft het rapport van bet Berlijnsche gemeenteraadslid verschei dene punten in het licht gesteld, welke wij ter harte mogen nemen. Het is in de stad en den staat New-York buitengewoon koud geweest. Maandag de koudste dag van dezen winter stond de thermometer op sommige plaatsen 28, tot zelfs 36 graden onder het vriespunt van Fah renheit. Een sterke wind maakte het nog erger. De liefdadige vereenigingen en stichtingen hadden het druk. De sBowery Mission" deelde dien morgen brood uit aan 2000 armen. Er werd bittere ellende geleden en een man is doodgevroren gevonden. In de geheele Oostelijke helft der Vereenigde Staten heerschte felle vorst. Te New-Orleans is een man van wegen kunnen worden aangewend, belooft de luchtscheepvaartindustrie de auto-industrie ver te overvleugelen. De jonge industrie is dus aller aan dacht waard en dat Duitschland niet onverschillig is, bewijst de offervaardig heid voor Zeppelin. De schrijver erkent, dat Frankrijk een grooten voorsprong bezit, doch spreekt ten slotte de hoop uit, dat Duitschland Frankrijk zal inhalen. Het geschenk der echtgenooten der officieren van het Nederlandscbe leger zal bestaan uit een zilveren presenteerblad met inscriptie. Het comité heeft zich vergewist dat dit geschenk Hare Majesteit welgevallig zal zijn. Ccntraal-Genootschap voor Kiuder- Herstcllings- en Vacantie-Kolonies. Zijn Gezondheidskolonies noodzake lijk voor zwakke kinderen uit plaat sen, die uit een hygiënisch oogpunt beschouwd, zelve zeer gunstig zijn gelegen 7 Deze vraag wordt herhaaldelijk gedaan. Moeten b.v. ook kinderen uit Bus- sum, Hilversum, Zeist, worden uitge zonden 7 Ongetwijfeld Zwakke, behoeftige kinderen, al wonen ze aan zee of nabij de denne- bosschen, zijn niet in villa's gehuis vest. De invloed van licht en lucht, van frissche slaapzalen en goede voeding, van opgewekt leven onder goede leiding, doen in korten tijd wonderen. Zie maar eens naar de kleinen, als ze van een zeekoloniehuis terugkeeren, naar Apeldoorn, Bussem, Hilversum enz., waar bloeiende afdeelingen van het (Jentraal Genootschap zijn Immers ook zwakke kinderen uit een villapark worden uitgezonden, al is het niet naar een kolonie. Uit het Zweedsch DOOR SOPIIIE ELKAN. 2) „Goeden dag, kleintje. Nu, hoe gaat het met je vader?" „Nog altyd eender, oom; de dokter zegt dat het aldus vele jaren lang kan voortduren." Oom Magnus was even mooi als haar vader; maar had een welwillender gelaatsuitdrukking en een goedhartig spotlachje om den mond. Hij was ongetrouwd en lange jaren geplaatst geweest aan het bureau van statistiek, een post dien hij pas sedert kort had neergelegd. Hij was geheel en al opgegaan in zijne cijfers en tabellen. Niet dat zij hem tot een drogen rekenaar hadden gemaaktzij namen integendeel eene geheel bijzondere plaats in zijn leven in. Hij bouwde alles op een statis tieken grondslag en was, zooals hij het zelf uit drukte „een statistieke philosoof." Er lag iets per soonlijks, iets origineels in deze wijsbegeerte, die zich onder omstandigheden openbaarde. „Welzoo; die arme Janne!" zeide de grijsaard, terwijl hij aan Tora's zijde op de roode sofa plaats nam: „Ik kan je vandaag niet precies zeggen hoevele dergelijke gevallen door beterschap zijn gevolgd en hoevele andere slecht afliepen, maar ik zal mij hieromtrent inlichtingen verschaffen." „Maar oom, mij dunkt dat dit niets verandert aan de zaak. Wat baat het mij of dertig percent genezen, als vader niet herstelt?" „Het is toch altijd goed juiste berekeningen te maken; overigens kunnen het ook niet zooveel als dertig percent zijnik zal je dat morgen weten te zeggen." „Ik denk altijd aan een kleine geschiedenis, die ik ergens las of hoorde, wanneer ik hoor hoe gij u zelf en anderen met juiste opgaven en cijfers troost. Tijdens een Krim-ooriog seinde een Rus sische bevelhebber naar Petersburg, dat in eene schermutseling alles goed en wel was afgeloopen en er slechts één kozak gesneuveld was. Dit werd medegedeeld aan eene jonge vrouw, wier man aan het gevecht had deelgenomen. „Denk toch eens aan, Sonja, er is er maar één gesneuveld, maar één kozak!" Wat bekommer ik mij daarom," antwoordde de toegesprokene:alshet»M?ïi kozak is?" „Een echte vrouwenredeneeringl Het valt vrou wen altijd even moeielijk iets in het grootte zien. De gansche geschiedenis krimpt voor haar ineen tot spreekwoorden en anecdotenhet zou vrij wat beter zijn als zij haar geheugen oefenden met iets, dat de moeite waard was." „Met cijfers bijvoorbeeld!" „Ja, waarom niet? IndieD vrouwen wat meer van de rekenkunst afwisten, zou het beter met haar hoofdjes gesteld zijn en de studie van statis tiek zou ze ongetwijfeld veel minder zenuwachtig maken. Je behoort zeer zeker niet tot de slechsten, je bent werkelijk bij oogenblikken heel verstandig en jezelve meester; maar logisch ben je niet!" „DeDkt u waarlijk, oom,, dat het leven zoo bij zonder logisch is en dat cijfers alles ophelderen, zoodra men ze in tabellen gerangschikt heeft?" „Dat zal ik niet beslist bewerenmaar het is in elk geval de eenige vaste maatstaf, waaraan men zikh houden kan. Maar je verstaat er niets van je op een algemeen standpunt te plaatsen; je ziet alles op zoo persoonlijke wijze in." „Stil! Ik meen dat vader zich daareven bewoog." „Ja, dat doet hij. Tot weerziens dan, want ik vertrek; maar ik kom spoedig weflr eens aan." „Wilt gij niet even binnen gaan, oom, en hem zien „Neen, dat is de mieite niet waard, het valt mij zoo zwaar hem in dien toestand te zien en ik geloof toch niet, dat hij mij herkent." Babababa I" weerklonk het uit de slaapkamer. Tora kuste haar oom haastig op het voorhoofd en snelde naar haar vader toe. Eenige dagen later bevond Tora zich aan het station, om haar man op te wachten. Zü liep op en neêr over het perron, vol ongeduld de minuten tellende. De trein was zeker te laat. Zou hij dan nooit komen? „Het is precies drie uur tien," antwoordde oom Magnus, op zijn grooten chronometer kitkende: „Nog slechts vijf minuten en de aangegeven tijd is daar. Verlang je dan zoo naar hem?" „Ja, ik heb heel erg naar huis verlrngd. Het is vandaag al vier weken, dat ik hier ben." „En je hebt het vier weken uitgehouden en bent nu geheel en al buiten jezelve, omdat je vijf mi nuten wachten moet! dat is alwéér een echt vrou welijke karaktertrek." Tora antwoordde niet. Daarginds, aan den mond van den tunnel zag zij den rook van een locomo tief. De trein naderde, de grond dreunde daar, daar aan een der allerlaatste waggonraampjes stond Hugo; hij wuifde haar toe. In een oogwenk was zij aan het portier, sprong hij er uit en greep haar in zijne armen. „Dat is een heele tijd geweest, mijn lieveling." „Heb je mij gemist?" „Dat is ook een vsaagl Ik ben tot de ontdekking gekomen in het minst niet geschikt te zijn voor een onbestorven weduwnaar. Maar kom in den wagen, Tora, dan moet je eens zien. Ik heb iets voor je meêgebracht. Kom het halen „Nu niet. Wij kunnen met de cadeau wachten, totdat wij thuis zijn. Vader kan zoolang niet buiten mij. Kom mee:" „Neen, dat kan niet gebeuren. Je moet mijn geschenk eerst in ontvangst nemen. Wees lief en stijg even in. Welnu?" „Einar, Einar, mijn lief jongskeHugo, je bent een engel, dat je aan zulk een verrassing hebt gedacht I" Het kind was op de bank gaan staan en strekte de armeD naar zijne moeder uit- (Wordt vtrvolgdt.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1909 | | pagina 1