NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
rtlo. 95.
Zaterdag 27 November 1909.
Acht-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
DE WEEK.
Plaatselijke Berichten.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk 1.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
BureauLangestraat 77. Telephoonno. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7'/« Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend,
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
25 November.
Van de afgeloopen parlementaire
week wil ik slechts een paar punten
aanstippenin de herinnering terug
roepen. Het geredekavel over de
beteekenis van Christelijke rechts
beginselen," het meer of minder groote
gevaar van de antithese, als boos-
aardig-remmende kracht, die (gelijk
de heer Goeman Borgesius, en na hem
de heer Troelstra, (en étonnés de
se trouver ensemble, betoogden) ge
scheiden houdt wat eigenlijken feitelijk
van nature bij elkaar behoort...
Heeft de lezer nog bijzondere lust
om er zich in te veldiepen?—
Ik durf 't haast betwijfelen
Toen Donderdag-middag, 25 Novem
ber, te circa halfvijf ure, president
Van Bylandt den hamer liet vallen,
waren de Algerneene Beschouwingen
nog niet afgeloopen!...
De misnoegd-wanhopige trek op
het vriendelijke gelaat van zachte
lijnen dezes leiders is begrijpelijk. Hij
heeft niet de macht, de kracht, om
dezen banjir van spreeklustigheid tegen
te houdenonderwerpt zich aan het
onvermijdelijke...
Een paar punten uit het veeldaagsch,
toch zoo onvruchtbaar debat.
't Was Maandag middag.
In de zaal der Tweede Kamer de
wat-grauwe, wat-vale «atmospheer"
van een vergadering, waar zoo-pas
iets is uitgestreden, dat de aandacht
op z'n heftigst spande, uitgestreden?—
Over «het Lintje?..." Dat is juist de
vraag.
't Was Maandag-middag. Hier en
daar een lid... Leège banken... Het
aspect van eene zitting, waar, over
onbenullige dingen menschen zonder
groote beteekenis plichtmatig iets
zullen zeggen, dat toch in de «Hande
lingen,in de bladen, komt; waar
niemand naar behoeft te luisteren.
Een schelle keelstem. De beer Van
de Velde, betman der antirevolutio
nairen na den nog steeds niet offici-
eelen leider, zegt van een papiertje
eenige zinnen op radden toon, met
Indisch rollende en ratelende r's op
Onwankelbaar vertrouwen in dr. Kuy-
per, wiens «erkentenis van schuldv
geëerd wordt... Uit. Na een minuut
of wat...
Het klaroengeschal van den wapen
heraut...
Toen was hij er weer. De kleine,
ineengedrongen man, die de vorige
week zijo «peccavi» had gezegd...
Dr. Kuyper.Nu niet over «hetLinije».
Neen, doodgewoon sprekend als poli-
tiekman, over de Staatsbegrooting—
Als ware er heelemaal niets gebeurd..
Men zegt wel«audaces fortunajuvat«,
wie waagt, die wint... Maar 't kan ook
wel misloopen... Het schot, door boe
ervaren hand ook gemikt, raakt niet
altijd de roosl... Gelijk bier nu. Dr.
Kuyper sprak zijne eerste «politieke
rede« na Juni 1909, en 't bleef leêg
koud leêg in de Kamer. De Rechtsche
banken waren dun bezaaid. Van den
Linkerkant discussieerden mr. Drucker
en mr. Tydeman allergezelligst... Alsof
daar een... zeggen we: een Bogaerdt
zijn voortreffelijk bedoelde, maar zoo
lijmerige speech stond op te dreunen...
't Was weemoedwekkend. Ja, daar
was dr. Kuyper aan het woord. Be
spiegelend over de christelijke begin
selen... Over het beginsel van Gods
Souvereiniteit, als bron van allegezag...
Vragend wat dit Kabinet voor her
ziening der Grondwet wil geven... Eene,
misschien, die Groen naar den zin zou
wezenGroen, die de Constitutie van
1848 niet «lustte», terwijl juist daaraan
ontbrak wat aan het antirevolutionair
beginsel onscheidbaar verknocht is en
wegviel toen men bijv. het sacramen-
teele in de woorden «bij de gratie
Gods, Koning der Nederlanden» ont
kende?... Gelijk in 1887, toen het
amendement-De Geer werd verworpen?
Dr. Kuyper's rede had iets haastig-
voorbereidsmiste daardoor de kracht,
de kleur van anders. Hij liet even de
«democratische tint" als men wil
van de anti-revolutionaire vlag be
lichten, toen hij er op aandrong om
de verhooging der invoerrechten dan
toch te bewaren voor de sociale her
vormingen. Over het algemeen was
't mat. Was 't weemoedwekkend—
Gaf 't herademing, toen de heer Kuy
per weer kon vertrekken. Iets als het
hartverscheurend schouwspel was 't
van een Caruso, die zijn stem verlo
ren heeft en toch lauweren wil gaan
oogsten... Van een predikant, die prop
volle kerken steeds trok, en nu
door plots-omgeslagen voorkeur, hoe
en waardoor dan ook voor stoelen
en banken preekt...
Wie het tragische in deze dingen
niet gevoelt, is houd ik vol kil
van harte.
Laten we zooveel als we van den
kostelijken nationalen tijd meenen te
kunnen missen (of verknoeien) dan
besteden aan het geredekavel over de
vraag, die uren in beslag nam
of een Kabinet al dan niet verant
woording heeft te geven, aan de Ka
mer, voor daden van een voorgaand
ministerie. Laten we liefst voor
debating-cluhs en tijdschrift-artikelen
reserveeren de vraag, door mr. Van
Idsinga geponeerd (en door mr. De
Beaufort gesteund) of 't niet beter is
om de «lintjes" voortaan maar af te
schaffen. Te bewaren voor de buiten-
landsche gezanten, zei de scherp
zinnige, maar soms wat exotische af
gevaardigde uit Bodegraven nog... Dit
laatste zal hij, bij nader inzicht, wel
wenschen terug te nemen, dunkt me
toch zoo—
Maar over «het lintje" zelf zwijgt
men nu toch ten leste I 't Krijgt iets
weerzinwekkends, dat hakken, dat
hameren op het hoofd van den ouden
kanaalstrater.
«Treurig!" zegt de heer Van
Doorn, en wanneer men dien legubren
klank hoort komen, op graftoon, van
de bloedelooze lippen op het smal-
bleeke, scherp-geteekende gelaat des
afgevaardigden, die zoo excellent-
deferent, zoo hoffelijk kan zijn, en
toch zóó vinnig, zóó bijtend-scherp,
dan denkt men onwillekeurig aan den
bedienaar van een lijkstoet, die aan de
verwanten vraagt:
«Wie wenscht den overledene nog
eens te zien?... Met een «pose" van
droefheid, dat ge heusch... Dat ge
waarachtig... In trouwe, laten wij
nu verder over «het lintje" zwijgen.
De heer Drucker heeft volkomen gelijk
Er zijn gewichtiger, belangrijker,
dringender zaken aan de orde dan
de vraag, of een oud-minister zich in
de vingers heeft gesneden
Laten we nu practisch zijn, als
deze afgevaardigde.
En edelmoedig...
Moeielijk zal men zich een algemeen
begrootings-debat kunnen herinneren,
dat zóó soeperig, langdradig was als
't huidige en tevens zóó, in den
grond der zaak aarts-onbeduidend.
Niemand kan, in goede trouw,
ontkennen, dat na mr. Heemskerk's
urenlange rede van Woensdag j.l.
eenig sterveling ten aanzien van wat
dan «Christelijke rechtsbeginselen"
heeft te beduiden, eenig hoüvast
in handen kreeg. Een Christelijk
Kabinet, niet een «conservatief Kabinet
van zaken" wil dit ministerie zijn...
Best 't moge aldus wezen.
Dat het bandele...
Daarin heeft de heer Drucker toch
bijv. gelijk...
De gemeenten-althans vele-zijn
noodlijdend.
Wat zegt nu mr. Heemskerk, de
premier?... Meneeren, daar ligt een
ontwerp.
Begint met dit af te doen.
Kunt-ge vroeg mr. Drucker
inmiddels geen voorzieningen treffen?...
Op zoo'n moment strijkt de premier
met zijn lenige, blanke hand over den
grijsblonden krullebol, glimlacht
geheimzinnig-genoegelyk...
Mysterie
O, er zijn wel aardige, ook pikante
momenten geweest. De heeren Van
Doorn en Van Vliet raakten bijna
slaags. Over het «ophitsen van politieke
hartstochten.Wie het ergst was
geweest van de twee in de periode,
als-wanneer ook onze pers immers
«voor niets staat..." Er was gesproken
geworden over liberale jeneverneuzen-
Weet ik al wat meer...
Daar stond in het Parlement
de bleeke unie-liberaal Van Doorn met
den scherpen haviksneus en den anti
revolutionair Van Vliet, baardman,
met uiterlijke kalmte van doen, in
wien de «politieke passie" toch maar
op een vonkje wacht om tot lichte
laaie over te siaan...
't Liep echter los. Zonder bloed,
zonder «Kaartjes" en pistolen...
Er waren aardige momenten. Zoo
Donderdag-ochtend. De heer Borgesius
had in zijn fameuze rede tegen de
soci's gezegd«Gij slaat een te hoogen
toon hier, in de Kamer, aan
Mr. Troelstra was, voor zijn doen,
in eene gemoedelijk-lustige stemming.
In afwachting van zijn speech had
zijne gade zich een plaatsje op de
gereserveerde tribune verzekerd, wat
den afgevaardigde misschien inspi
reerde.
«Te hooge toon?" zegt mr. T.
«maar, meneer, dat is eigenlijk uw
schuld! Als ik Links aanval, dan
glundert Rechts vatr pret, en attaqueer
ik Rechts, dan is Links vol van plezier...
Zoo iets maakt een mensch immers
ten slotte overmoedig
En de Kamer had pret, van Lobman
tot Duys toe-
In broederlijke joligheid.
Wat is er, van al dit gerede
kavel en «bespiegel", nu eigenlijk
nog meer overgebleven, zondert
men de gebruikelijke toezeggingen
e.t.q. uit?...
lek en wete 't nietOp mijn eere
en consciëntie...
't Eenig «zakelijke" was minister
Kolkman's kort pleidooi voor zijn
accijns-verhooging. Maar ondanks
mr. K's intusschen getemperde grappig
heid luisterde men er niet naar.
De Rechtsbeginselen, de antithese,
het Lintje... daar draaide met en
benevens vinnig en batelijkheidjes
van politiekerij, alles om-heen—
O, stukgeprate, verknoeide, ver
morste, kostelijke uren van nationalen
tijd, waar zijt-gel?
Graaf Van Bylandt is de meest
achtenswaardige, onpartijdige, min
zame voorzitter, dien men zich kan
denken. Doch hoe vaak doet zijn ge
mis aan presidiale kracht in weemoed
terug-denken aan de sterke hand van
een Gleichmanl?
Mr. ANTONIO.
Agenda voor de openbare ver
gadering van den Raad der gemeente
Amersfoort op Dinsdag 30 November
1909 des namiddags ten half twee
ure.
1. Voorstel van Burg. en Weth.
tot uitbreiding van het personeel aan
de Openbare lagere school 3e soort
aan de Puntenburgerlaan.
2. Voorstel van Burg. en Weth.
tot het toekennen van eene gratifi-
catieaan den onderwijzer C. A. Heunks.
3. Voorstel van Burg. en Weth.
tot het geven van verlof wegens ziekte
aan de onderwijzeres Mej. van Sloo-
tengeb. Spruyt.
4. Voorstel van Burg. en Weth.
tot verlenging van het verlof verleend
aan de onderwijzeres Mej. M. C. C.
Beek.
5. Benoeming van een onderwijzer
aan de O. L. School 2e soort aan de
Hellestraat (vac. C. J. F. Prins).
6. Benoeming van een onderwijzer
aan de O. L. School 3e soort aan
de Koningstraat (vac. A. A. Verburg).
7. Behandeling van de motie van
den heer A. H. van Kalken, inzake
het geven van ontslag aan onderwij
zeressen bij het aangaan van een
huwelijk, en het daarop betrekking
hebbend rapporten voorstel van Burg.
en Weth.
8. Voorstel van Burg. en Weth.
tot het toekennen van de periodieke
verhooging van jaarwedde aan den
tijdelijk buitengewoon leeraar Dr. A.
A. Pulle.
9. Voorstel van Burg. en Weth.
tot goedkeuring van de gewijzigde
begrooting van het Burgerlijk Arm
bestuur 1909; tot verhooging van het
subsidie voor het Burgerlijk Armbe
stuur en tot wijziging der gemeente-
begrooting dienst 1909.
10. Voorstel van Burg. en Weth.
tot afbraak van perceelen gelegen
achter de H. B. S.
11. Voorstel van Burg. en Weth.
betreffende een adres van de agenten
van politie inzake salarisverbeteringenz.
12. Rapport en voorstel van Burg.
en Weth. betredende een adres van
de «Vereeniging tot het bouwen en
verbeteren van woningen", tot gedeel
telijk ontslag van erfpacht.
13. Rapport en voorstel van Burg.
en Weth. betreflende een verzoek
van ae afdeeling Amersfoort van den
Bond van Nederl. Onderwijzers tot
het gebruik van schoollocalen.
14. Voorstel van Burg. en Weth.
tot wijziging der pensioenverordening
en tot vaststelling van een pensioen
bepaling.
15. Voorstel van Burg. en Weth.
tot onderhandsche verhuring van den
tuin bij de Hooibergen.
16. Rapport en voorstel van Burg.
en Weth. betredende de vrijwillige
brandweer.
17. Verkiezing van leden van het
stembureau voor de verkiezing van
2 leden patroons voor de Kamer van
Arbeid voor de bouwbedrijven.
18. Vaststelling 3e aanvullingskobier
inkomstenbelasting, dienst 1909.
19. Behandeling van reclames inzake
inkomstenbelasting, dienst 1909.
20. Verleening van afschrijving
wegens vertrek en overlijden terzake
van inkomstenbelasting, dienst 1908
en 1909.
21. Vaststelling le aanvullingskohier
straatbelasting, dienst 1909.
22. Behandeling van reclames inzake
straatbelasting, dienst 1909.
Door den directeur en leeraren
der H. B. School is aan den Raad
der Gemeente een adres gezonden
van den volgenden inhoudgeven met
verschuldigden eerbied te kennen de
ondergeteekenden, directeur en leer
aren aan de Hoogere Burgerschool
alhier,
de wenschelijkheid gevoelende hun
nerzijds Uwe Edel Achtbare Vergade
ring omstandig in te lichten over de
door hen waargenomen bezwaren van
het onderwijs aan de H. B. School,
voor zoover die het gevolg zijn van
den toestand der iocaliteiten waarin
de school gehuisvest is;
een overzicht van den toestand,
waarin die Iocaliteiten verkeeren, als
bijlage, ter Uwer kennisneming, hierbij
voegende;
van meening, dat die toestand niet
langer bestendigd kan worden, zon
der onherstelbare schade, in meer
dan een opzicht, aan de school te
berokkenen
dat zij bij dezen, eerbiedig doch
met gepasten aandrang U verzoeken
zoo spoedig mogelijk maatregelen te
willen vaststellen tot bet verkrijgen
van eene behoorlijke huisvesting der
school, en in afwachting daarvan reeds
aanstonds te toen tegemoetkomen aan
die gebreken, welke voor onmiddel
lijke verbetering vatbaar zijn.
't Welk doende,
enz.
Amersfoort, 24 Nov. 1909.
Aan dit adres is toegevoegd het
navolgend overzicht van
