NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
kk\mml de rectaal.
fllo. 96.
Woensdag 1 December 1909.
Acht-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
OVERWINNINGEN DER WETENSCHAP.
Plaatselijk Nieuws.
J. P. METZGER Jr., Tuinarchitect.
Steniaweg s ZEIST.
Aanleg van Buitenplaatsen, Parken, enz.
FEUILLETON.
Amersfoortsrïie Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met ZondagBblad 0.75;
Franco per post door het geheele Rijk f 1.
Afzonderlijke Nnmmers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langeetraat 77. Telephoonno.69.
ADVERTENTIËN:
Yan 16 regels 0.50; iedere regel meer VI, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
sVoorwaarts!" is bet wachtwoord
der maatschappij, voorwaarts! en nog
maals voorwaarts! Met ijzeren banden
is de wereld aaneengesmeed, met
bliksemsnelheid vliegen onzeged achten
tot aan gene zijde van den oceaan.
De tijd behoort aan het vernuft en
den moed. Wij maken een merkwaar-
digen tijd mede, een tijd, waarin de
eene gewichtige gebeurtenis de andere
opvolgt, een tijd ook, die ons leert
dat er geen onmogelijkheden meer
besstaan.
De kennis, het vernuft en de vol
harding der menschen schijnen onbe
grensd, en wanneer hij zich eenmaal
gezet heeft aan de oplossing van een
of ander probleem, rust hij niet, al
vorens het doel bereikt is. Het succes
van den een prikkelt den ander tot
navolging en als bet kan tot verder
vooorwaarts gaan in die richting en
zoo volgen de uitvindingen en ont
dekkingen elkander op. Steeds nieuwe
veriassingen overstelpen ons, in zoo
groote snelheid dat we moeite hebben
ze bij te houden en nu en dan met
veibazing atvragen wat wij het vol
gende oogenbhk weer zullen zien ver
meld.
Kort geleden brachten de couranten
ons het bericht dat de beide koene
Nooidpool-ieizigers Peaiy en Cook de
Nooidpool hadden bereikt, welk
benchl natuurlijk met groote sensatie
werd ontvangen. Reeds eeuwen had
men geworsteld om door koude en
ijs dit punt te bereiken doch te ver-
geel'sch.
En wat gebeurt tegenwoordig op
het gebied van de luchtvaart?
Nauwelijks een jaar is het geleden
dat de Duitsche luchtgraaf, wiens
naam thans door de geheele wereld
bekend is, met zijn bestuurbaar lucht
schip den eersten tocht deed over een
groot gedeelte van zijn land. En hoe
ver is hij nu reeds! Welk een reus-
achtigen sprong, hebben hij en anderen
op datzelfde gebied in dien korten
lijd gemaakt!
Herhaaldelijk heelt hij met zijne
ballon, sïeeds verbeterd, de lucht door
kruist, zich niet storend aan wind of
regen, en vooral zich niet door tegen
spoeden latende ontmoedigen. Hij
houdt zijn geheele volk dooi loopend
in spanning. Hij heelt zijn tocht naar
Berlijn volbracht en is daar door den
Keizer ontvangen.
Opgericht is reeds de maatschappij
tot exploitatie van luchtscheepvaart.
Men is er reeds zoo goed als mede
gereed. Men wil met luchtschepen
passagiers vervoeren naar eene be
paalde plaats van bestemming of
voor rondreizen. Het hoofdstation der
luchtschepen zal Frankfort zijn anker
plaatsen zullen komen in de meest
bezochte steden van Zuid en Midden
Duitschland.
Wie tein jaren geleden iets derge
lijks had aangekondigd gezien, zou er
geen oogenblik aan gedacht hebben
dal het bericht ernstig gemeend kon
zijn. Thans is men er zeker van dat
de beuoodigde gelden niet alleen zullen
inkomen, maar ook dat de plannen
zullen worden uitgevoerd.
Misschien moet nu nog alleen de
vrees overwonnen worden. Ook en
vooral bij ben, die de middelen bezit
ten om de lucbtpleizierreisjes te
bekostigen, die in den eersten tijd
nog al duur zullen zijn. Wanneer men
evenwel in aanmeiking neemt, met
welke verrassende snelheid het lucht
schip van pbarilasie tot werkelijkheid
is geworden die twijfelt er niet aan
of de groote massa zal in het bezit
zijn en belang stellen in reisgidsen,
in welke nauwkeurig de uren van aan
komst en vertrek der luchtvaartuigen
zijn opgegeven I
Te Rbeims in Frankrijk is een lucht-
wedstrijd gehouden en de vertegen
woordigers van alle vernuftig uitge
dachte machines en toestellen waren
daar vertegenwoordigd. Verschilleude
wedstrijden werden gehouden. Reeds
waren er die een uur en langer
vliegende bleven en daarbij bunne
machines naar willekeur deden wenden
en draaien. Was bet wonder dat het
publiek geestdriftig gestemd was?
inderdaad bij zulke overwiriningeu
mag niemand onverschillig blijven.
Een tunnel tusschen Frankrijk en
Engeland, waarover jaren lang zooveel
pennen in beweging zijn geweest be
hoeft niet meer te komen, reeds is
men het Kanaal overgevlogen en de
tijd is misschien niet ver meer, dat
een geregelde luchtdienst tusschen
deze twee landen in het leven wordt
geroepen.
Hoe ver zal men misschien het
volgend jaar al zijn gevorderd I
De tegenwoordige tijd behoort aan
het vernuft en aan den moed!
Deze bêlialen de schitterendste over
winningen I
Postpakketdienst St. Nicolaas.
De dir.-gen. der posterijen en
telegrafie brengt ter kennis:
Bij gelegenheid van het St. Nico-
laasfeest wordt de vergunning, om
verscheidene pakketten aan hetzelfde
adres van slechts ééne adreskaart te
doen vergezeld gaan, voor den tijd
van 2 tot en met 6 December inge
trokken en zal derhalve, bij elk
gedurende dit tijdvak ter verzending
aangeboden pakket, een adreskaart
moeten worden gevoegd.
Voorts wordt ter verzekering van
eene goede overkomst van de pakket
ten aanbevolen:
lo. Zorg te dragen voor een doel
matige en stevige verpakking van de
voorwerpen in dier voege, dat deze
op afdoende wijze tegen breken en
beschadigen verzekerd zijn.
2o. zoo mogelijk de adressen op de
pakketten te schrijven, en waar
opplakking of aanhechting van een
adres onvermijdelijk is, dit zoodanig
vast te hechten, dal voor het verloren
gaan daarvan, tijdens het vervoer,
geen vrees behoeft te bestaan
3o. in de pakketten een tweede
door geheel Nederland.
Levering der verschillende gewassen tegen BILLIJKE PRIJZEN.
los adres te sluiten.
Be postkantoren zullen op Zondag
5 Dec. evenals op andere Zondagen
voor de aanneming van pakketten
gesloten zijn. Voorts zal er niet op
kunnen worden gerekend, dat op dien
dag meer bestellingen van pakketten
zullen plaats vinden dan op andere
Zondagen.
Ten slotte wordt de aandacht
gevestigd op de gelegenheid tot aan
gifte van de waarde van pakketten,
hetgeen voor pakketten met kost
baarheden is aan te bevelen en
tengevolge waarvan, bij eventueel
verloren geraken gedurende het ver
voer met de post, bet volle bedrag
der aangegeven waarde van het pakket
wordt vergoed.
Zaterdag 4 Dec. zal dit jaar
de Algemeene Vergadering van het
onderwijzend personeel aan de Lagere
scholen m bet Ariondissement Uirecbt
I en II, Loenen, Amersfoort, Rheneu
en IJsselstein te Utrecht in café
jBuitenlust" gehouden worden.
Mej. Ida HeijermaDS zal o.a. een
voordiacbt houden over «Wilsop-
voediug."
Alle onderwijzeressen en onderwij
zers in de provincie Utrecht zijn tot
deze vergadering uiigeiioodigd.
Naar wij vernemen heeft de
beer L. B. Kikkert te Baaru tegen
1 Jan. a.s zijn ontslag als ariondis-
sements-schoolopziener aangevi aagd.
Door bet tooneelgezelschap van
Gebr. van Lier van hel Grand Tueatie
te Amsterdam zal op 21 Dec. in
nAmicitia" het blijspel «O, die luite
nants" worden opgevoerd.
De afdeeling Amersfoort van
de Nederl. Vereemging tot afschaffing
van Alcoholische Dranken verspreid
deze week weder een groot aantal
exemplaren van haar orgaan ïde
Drankbestrijder" om propaganda te
maken voor hare beginselen.
De vervaardiging van het alhier
op te richten monument van Johan
van Oldenbarneveldt, is opgedragen
aan den beeldhouwer August Ealise,
leeraar aan de Rijksschool voor
Kuiisiuijverbeid te Amsterdam.
Het Hoog Militair Gerechtshof
deed in zijo jongste openbaie zitting
in booger beroep uitspraak in de
zaak van een le luitenant bij bet le
regiment huzaren in garuizoen te
Amersfoort, die in eersten aanleg bij
vonnis van den krijgsraad te Arnhem
was veruordeeeld tot eene geldboete
van 1 U.5U subsidiair ééu dag uecb-
lenis, ter zake dat bij te Soest op
17 September 1909 buiten noodzaak
le paard heelt bereden bel rijwielpad,
üetweik als zoodanig is aangeduid
door een kenteeken van een model
vastgesteld door den Minister van
Waterstaat, Handel en Nijverheid,
zich bevindende langs den Rijks
straatweg.
Van du vonnis was de advocaat-
fiskaal voor Hr. Ms. Zee- en Land
macht, jhr. mr. C. A. J. vau Sasse
van Ysselt bij het Hot in booger
beroep gekomen en eiscüle beklaagues
verooi deeling tot eene geldboete van
tien gulden subsidiair tien dagen
becbteuis.
Oveieeukomstig dien eiscb veroor
deelde bet Hof dien beklaagde tot
eene geldboete vau f 10 sub. 10 dageu
„Zuster."
Bekeerd...!
«Mensch, schei uitl Je maakt me
doof!" riep jullrouw Groen, de fijn-
strijkster, die nieuwen voorraad was
komen halen, als eiken Maandag
middag, tusschen drie en vier. Aagt
had ook nu een kopje-koffie voor 'r
neergezet en er uit het welbekende
zwartgelakte trommeltje met de ver
gulde biesjes, een paar van die
koekjes bijgelegd, op 't schoteltje
van die smakelijke vierkante koekjes,
waar Doortje Groen zoo dol op was.
Wél was 't de fijnstrijkster opgevallen,
dat Aagt stugger was dan gewoonlijk.
Ze dribbelde op en neerzag bijzonder
rood; lachte over een aardigheidje,
dat Door vertelde, zoo vreemd, zoo
gemaakt...
Nu was juffrouw Groen wijsgeerig
van aanleg en bovendien iemand, die
met menschen wist om te gaan. Zelfs
het prikkelbaarste, snelst op de teenen
getrapte buurtje zag geen kans om
met haar «woorden" te krijgen... Och
dacht ze, merkend hoe kortaf Aagt
was ze zal misschien van mevrouw
eene opmerking over 't een of ander
hebben moeten slikken. Aagt is niet
piepjong meereen tikje verwend ook...
Ze kon bij mevrouw geen kwaad doen...
Dat wisten ze wel. Aagt was best,
puik voor d'r werk. Nu al over de
zestien jaren geen kleinigheid!
bij een-en-dezelfde mevrouw. Er was
eene legende, waar over gefluisterd
werd dat Aagt, toen zij nog in
de twintig was, eene soort van «vaste
verkeering" had doorleefd met iemand,
die in militairen dienst was en van
wien Aagt wel eens, aan een intieme
vHendin had verteld, dat... Als die
jongen gewild had... Hij stond op 't
punt om sergeant te worden... Dat-ie
't ver had kunnen brengen. Maar
Aagt was een resoluut vrouwtje. Eén
keer gebeurde 't, dat de korporaal,
die haast sergeant was, toen-ie
haar op een Zondag-avond stond te
wachten, bleek niet geheel «brand
schoon" te zjjn... lodderig keek en
naar borreltjes rook.
Aagt had toen rechtsomkeert ge
maakt... Herfi, met eeD dronkelap ging
ze niet uit. De semisergeant vroeg ver
giffenis, bezwoer beterschap. Aagt,
die, in d'r hart, hem graag lijden mocht
stribbelde twee weken tegen. Toen
zwichtte zij... Maar als 't nog éénmaal
voorviel, dan «wist ie er alles van"...
De korporaal hield zich een week of
wat voorbeeldig. Zij verbeeldde zich al
dat het groote gevaar geweken was...
Tot ze, heel toevallig plotseling eene
vrij verre boodschap moest doen en
haar Willem verraste, juist toen hij,
met een kameraad, uit een café'tje
kwam... Met glinsterende oogen en
grinnekend zooals slechts een doet, die
«onder den invloed" is... Aagt maakte
't uit, finaal. Had nog wel een paar
buien van droefheid, dat ze, 's avonds
laat, in haar kamertje, als niemand haar
zag, stilletjes lag te schreien... Maar
ze werkte er zich doorheen en hoorde
een paar jaar later, dat Willem uit den
dienst was gegaan; ergens een postje
gekregen, getrouwd was, en... zijne
vrouw zóó ranselde in jeneverbuien, dat
de arme ziel al tweemaal van 'm weg-
geloopen was... Een en ander had ge
maakt, dat Aagt, overigens lang
geen kwaad meisje, slechts op 't
stuk der verdorvenheid van «den man"...
zónder exceptie I... eene onwankelbare
overtuiging had, door niets te schok
ken, en dewelke men liefst niet moest
prikkelen... Want misschien was het,
litteeken, dat de zielewond, door semi-
sergeantje berokkend, er ook wel oor
zaak van, dat ze dan «giftig", hatelijk
werd...
Juffrouw Groen was weduwe,enstond
dus op vrij neutraal gebied tegenover
deze dingen. Bovendien was Groen
zaliger-gedachtenis allerminst een
model-echtgenoot geweest. En de fijn
strijkster, beseffend dat ze, voor de
klandizie van het deftige huis, Aagt
te vriend moest houden, liet zelden
eene gelegenheid voorbijgaan om het
chapiter der «slechtheid van de man
nen" uit te spinnen...
«Mensch," zei ze dan, prddt er niet
vanl As-je achter den rug hebt wat
ik heb moeten uitstaan... Een zucht
welde op uit het allerdiepst van j uffrouw
Groen's longweelsei... terwijl ze onder
het uitademen 't hoofd schudde en
in weemoedig terug-denken, naar
het kopje zat te turen, dat leêg was
en waar de vierkante knabbelkoekjes
nu van verdwenen waren... Tot 't laatste
kruimeltje opgepeuzeld...
Dan hield Aagt eventjes-op met het
fornuis-beporren of visch-schoonmaken,
of wat ze dan ook uitvoerde... Leèg
zat ze nu letterlijk nooit... Maar dün
rustte ze toch eens eventjes.
W as dat zóó miserabel met j e man
vroeg zij, schoon ze 't haast-wekelijks,
nu al twee jaar lang, van de wed.
Groen's lippen hoorde...
En dan stak Door van wal. Over
z'n drinken en over z'n vloeken. En
dat-ie 't geen halfj aar bij één baas kon
uithouden... En over z'n laat-thuis
komen... En over wat er 's Zaterdags
van zijn loon af-moest, allemaal voor
«Het Zwaantje" of voor «De Drie
Ankers"... Behalve de kroegen, waar-ie
zoo in-en-uit liep... «Mensch, schei
uit!" riep Aagt, een hand voor het
gelaat houden «dat je 't nog zóó lang
«gehard hebt met zoo'n vent!"
Ze schonk het kopje van juffrouw
nog eens vol...
«VVü-je er nog eentje?" vroeg ze,
't trommeltje van de gouden-biesjes
openend...
Weer diep zuchtend, met sleep-
aarzelend handje... als iemand, in wie
het levensleed alle trek in aardsche
geneugten heeft gewond... als een
offer brengend... tastte Door dan naar
de koekjes... en wist er nog twee te
bemachtigen...
Aagt zette het trommeltje gauw weg,