BIJVOEGSEL
NIEUWE AMERSFOORTSGHE COURANT
Voornaam
van ZATERDAG 18 DECEMBER.
BEHOORENDE BIJ DE
BUITENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
RAADSTUKKEN.
TUI VERS MAGAZIJN
Stokpaarfljes-LelienmelE-Zeep
BRUSSEL, 17 Dec. (Reuter). Leo
pold, koning der Uelgen, is Donder
dagnacht te 2 u. 35 in. overleden.
Leopold II van Saksen-Coburg en
Gotha, geboren in 1835, besteeg bij den
dood van zijn vader in 1865 den Bel
gischen troon.
Reeds als kroonprins gaf hij in den
Senaat, van welk lichaam hij in 1853 lid
werd, in zijn redevoeringen blijk van zijn
scherpen blik op handels- en industrieel
gebied.
In 1876 riep hij een internationaal
geographisch congres te Brussel bijeen,
om te beraadslagen over de mogelijkheid
van een nader onderzoek van Afrika en
de ontginning van de natuurlijke hulp
bronnen van het zwarte werelddeel.
Toen Stanley door zijn bekende tochten
een weinig den geheimzinnigen sluier had
opgeheven, welke tot nog toe vooral over
Midden-Afrika hing, besloot koning Leo
pold tot stichting van den Congostaat,
welks souvereiniteit hem in 1885 werd
opgedragen. Vier jaar later vermaakte
hij België bij testamentaire beschikking
den onaf hankelij ken Congostaat als kroon
kolonie.
Voortdurend heeft hij zijn krachten
gewijd aan de bevordering van den bloei
van den buitenlandschen handel van zijn
land, en trachtte hij den ondernemings
geest der Belgen op te wekken en aan
te wakkeren.
In de binnenlandsche politiek trachtte
hij naar een oplossing in liberalen zin
der kiesrecht- en legerquaesties.
Uit het huwelijk met Maria Henriette
van Oostenrjjk (1853 tot 1902) werden
een zoon, de in '69 gestorven prins
Leopold, en drie dochters geboren.
De oudste, prinses Louise, leeft ge
scheiden van haar echtgenoot prins
Philippe van Saksen-Coburg; de tweede
dochter, prinses Stephanie, weduwe van
den Oostenrijkschen kroonprins Rudolf,
hertrouwde in 1900 met denllongaarschen
graaf Lonyay; terwijl de jongste dochter
Clementine ongehuwd bleef. Daar in
België slechts de mannelijke opvolging
erkend is, gaat de kroon over op de
familie van 's Konings broeder Philippe,
graaf van Vlaanderen, die in 1905 over
leed; diens zoon, prins Albert, in 1875
geboren en gehuwd met Elizabeth van
Beieren, is dus de aangewezen troon
opvolger.
De koning ligt gekleed in de uniform
van luitenant-generaal. De gravin van
Vlaanderen, de prinsessen Albert, Ste
phanie en Clementine, knielen snikkend
aan het hoofdeinde van het doodsbed,
prins Albert staat, eveneens snikkend,
aan het voeteneinde. Prinses Louise zal
hedenavond aankomen.
De laatste wil des konings vormt een
lijvig boekdeel. De pastoor van Laeken
verklaarde, dat hij het H. Oliesel niet
nogmaals toediende, wijl hij het reeds
had gedaan. Het is nog niet bekend,
wanneer het lijk naar Brussel zal wor
den overgebracht. De begrafenis zal
plaats hebben in de Sainte Gudule. De
koning heeft een trek van volmaakten
ernst op het gelaat. De gravin van
Vlaanderen en de prinsessen Clemmentine
en Stephanie verlieten het paleis te 7.10
uur; de baronnes Van Vaughan vertrok
te 7.50 uur naar Ballincourt. Alle
pogingen om haar te interviewen waren
vergeefs.
De minister van buitenlandsche zaken
deelde officieel aan de souvereinen en
staatshoofden het overlijden des konings
mede. De nationale vlag wappert half-
stoks aan de ministeries en andere open
bare gebouwen. Op tal van particuliere
huizen werd de vlag met krip omfloerst
uitgestoken. De gemeentelijke schouw
burgen zijn hedenavond gesloten.
Gisteravond hield „Handel en Hij-
verheid" haar gewone maandvergadering
in „de Zwaan", onder voorzitting van den
heer S. J. van Duinen. Nadat door den
heer Van der Wal de notulen van 12
November waren gelezen en goedgekeurd,
kwam punt I aan de orde: „Verslag van
de commissie tram AmersfoortSoest".
Bedoelde commissie bestond uit drie leden,
de heeren Van Achterbergh, Van der
Wal en Van der Meide. De laatste is
rapporteur en leest het rapport, dat o. a.
de verdienste heeft kort te zijn, voor.
Twee vragen heeft de commissie zich
gesteld. Is het verkeer tusschen Amers
foort en Soest van dien aard, dat een
tram noodig is en zoo ja, voorziet het
plan Krieger dan in de behoefte.
Om nu eenigszins een denkbeeld te
verkrijgen hebben de genoemde heeren
op verschillende punten het verkeer tus
schen Amersfoort en Soest gecontroleerd
en zijn tot deze uitkomst geraakt, dat er
bij de wachtpost aan den overweg per
dag gemiddeld 222 fietsen, 170 voet
gangers, 6 rijtuigen, 60 vrachtwagens en
15 auto's passeeren en bij de halte Vlas
akkers 125 fietsen, 127 voetgangers, 7
rijtuigen, 7 auto's en geen vrachtwagens.
Uit deze gegevens maar bij benadering
het aantal passagiers voor een eventueele
tram te bepalen gaat niet.
Hoogstwaarschijnlijk zullen er per
centsgewijze meer lieden gebruik van
maken dan van de Amersfoortsche tram,
omdat de afstanden grooter zijn. Een
tram zou ongetwijfeld prettig zijn, doch
of hij winst zou kunnen afwerpen, is
de vraag.
Een paardetram voldoet naar de mee
ning van de commissie niet meer aan
de eischen des tijds. waarom ze het
plan Krieger niet durft aan te bevelen,
als zijnde te gebrekkig en een beletsel
voor een uitgebreid plan.
Een lid merkt op, dat de cijfers fictief
zijn en dat men er geen conclusie uit
kan trekken. De rapporteur antwoord,
dat de tram niet in de behoefte van
den handel kan voorzien en dit moet
toch, zal het wat opleveren. Bij do dis
cussie dwaalt men van het rechte
pad, waarop de leden door den heer
v. d. Wal weer gebracht worden door
zijn opmerking, dat H. en N. alleen
heeft te antwoorden, hoe het over het
plan Krieger denkt. De heer Oosterveen
geeft in overweging de conclusie in de
volgende verg. te trekken. Dit wordt
aangenomen.
IngekomenEen bede om hulp van
den enquêteur. De kaarten komen niet
binnen.
De voorzitter vraagt nu, wie een paar
lui wil bezoeken om ze aan te sporen
de vragen te beantwoorden;
No. 19. van Weg met den woeker;
3 exemplaren van het maandschrift
van het Centraal Bur. v. d. Statistiek;
De bekroonde prijsvraag uitgeschreven
door den Middenstandsbond. De toestan
den, waarin kooplieden en industrieelen
zich bevinden, worden in dit werkje,
dat bij den voorzitter voor 10 cent ver
krijgbaar is, beschreven; hierom is het
zoo belangrijk en kan de lezing den
middenstanders niet genoeg worden op
het hart gebonden.
Een schrijven van de Afd. Amersfoort
van den Alg. Ned. Typografenbond.
Voor kennisgeving aangenomen, omdat
het Bestuur om beurten bij de leden
laat drukken.
Een schrijven met lapje stof. Burgers
en buitenlui moeten uitdrukkelijk ge
waarschuwd worden tegen een paar sluwe
bedriegers, die ellewaren veel te duur
verkoopen en bovendien de maat niet
geven.
Een schrijven van den heer Gordijn
om vliegproeven in Amersfoort en om
streken te ondernemen. Dit zou onge
twijfeld duizenden naar Amersfoort
trekken.
De voorzitter deelt mede, dat de heer
Berns als bestuurslid zijn ontslag heeft
genomen.
Verder zegt hij, dat hier geen be
zwaren tegen 't gebruik van 't stuiver
stuk zijn te berde gebracht, waarom hij
voorstelt 't schrijven van Handelsbelang
voor kennisgeving aan te nemen.
De heer Douma vraagt of hier geen
publieke telefoon op het perron kan
komen. Deze zaak is reeds bij de Kamer
van Koophandel aanhangig en zal ook
door H. en N. worden onderzocht.
Ook vraagt hij of hier geen expediteur
is en waarom niet? Na eenige discussie
hierover sluit de voorzitter de vergadering.
Bij het te Arnhem gehouden
examen voor apothekers-adsistent
•daagden o.m. onze beide stadgenooten
de dames A. L. de Tourton Bruyns
en L. J. J. Vermolen,
Middelbaar onderwijs.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders betredende een adies in
zake de schooWokaliteiten voor de
Hoogere Burgerschool.
Wij hebben de eer U hierbij sveder
aan te bieden het in onze handen
gestelde adres van het personeel dei
Hoogpre Burgerschool, in zake de
lokaliteiten der school
Adressanten halen in het slot van
de bij het adres behoorende toelichting
een passage aan uit het Verslag van
de Commissie van Toezicht op het
Middelbaar onderwijs, waaruit blijkt
dat ook bij ons college de overtuiging
bestaat, dat voorziening in deze
loodig is.
Het is ons college niet wel mogelijk,
onder de tegenwoordige omstandig
heden, U tbans een weloverwogen
en voor de Gemeente aannemelijk
oorstel te dezen opzichte te kunnen
1oen. Uit onsschrij>en van 11 Novem
ber 1909 afdeehng I. no. 1567, is
U bekend, dat door ons pogingen
zijn aangewend tot overname van de
Hoogere Burgerschool door het Rijk
en tot stichting door de Gemeente,
met hulp van Rijk en Provincie, van
een Handelsschool met daaraan ver
bonden avondcursussen. Op de hierop
betrekking hebbende missive van ons
college aan den Minister van Binnen
landsche Zaken kon niet worden
teruggekomen, alvorens de ontwei p-
Staatsbegrooting voor 1910 verscheen.
Geljjk U waarschijnlijk bekend is,
wordt door den Minister van Binnen
landsche Zaken eene nieuwe regeling
der subsidieering van gemeentelijke
Hoogere Burgerscholen voorgesteld,
terwijl waarschijnlijk tevens gelegen
heid zal worden geschapen om van
buitenleerlingen, hetzij direct, hetzij
indirect, een hooger schoolgeld dan
van kinderen, wier ouders in de
Gemeente gehuisvest zijn, te heffen.
Of de voorgestelde wijze van subsi
dieeren zal worden aangenomen, is
nog onzeker. Eveneens slaat het niet
vast, dat de bevoegdheid tot veran-
lering van de schoolgeldheffing voor
buiten leerlingen met behoud van
Ie Rijks-subsidie zal woiden gege
ven. Mocht dit het geval zijn, dan
zal uwe vergadering moeten overwegen
>f hiervan door de Gemeente gebruik
zal worden gemaakt. Dat een hoogei
schoolgeld voor buitenleerlingen op
hun aantal invloed zal uitoefenen,
taat vast; hoe groot die invloed zal
zijn, is te eenen male onzeker En
juist dit laatste is van het meeste
belang ten aanzien van de beslissing
in zake de lokaliteiten der school.
Zoodra de Staatsbegrooting is vast
gesteld, stellen wij ons voor, terug te
komen op de eventueele overname
van de school door het Rijk en de
stichting van de Handelsschool.
In dienzelfden tijd knnnen even
tueele maatregelen tot wijziging der
schoolgeldheffing voor buitenleerlingen
oorbereid worden, opdat, indien er
geen kans bestaat op overname der
school door het Rijk, tijdig die maat
regelen kunnen worden ingevoerd.
Het schijnt ons niet verstandig toe.
eene beslissing ten aanzien van het
schoolgebouw te nemen, indien de
gevolgen van die schoolgeldheffing
in het bijzonder op het aantal buiten
leerlingen nog volkomen onzeker
zijn.
Er worden bovendien indien
wij wel ingelicht zijn in onze
Gemeente pogingen aangewend, op
andere wijze tot de stichting van een
Handelsschool te geraken. De plannen
daartoe zijn ons college niet bekend
maar het is zeker, dat eventueele
stichting van een dergelijke school
invloed zal uitoefenen op de bevolking
derlloogere Burgerschool Dien invloed
eenigszins te bepalen, is volkomen
onmogelijk, omdat het van de orga
nisatie dier school zal afhangen of
zij vele leerlingen van de Hoogere
Burgerschool tot zich zal nekken,
dan wel door een andere schooljeugd
bevolkt zal worden.
De al of niet tot stand koming
eener Handelsschool hetzij van
gemeentewege, hetzij van particuliere
/.ijde zal bovendien van invloed
moeten zijn op de organisatie van
de z.g. vervolgklassen der Jongens
school le soort aan de Heerenstraat.
Wij zijn van oordeel, dat eene
weloverwogen beslissing ten aanzien
van het gebouw eerst kan genomen
worden, indien ten aanzien van de
bovengenoemde punten meerdere ze
kerheid bestaat. Onder deze punten
hebben wij niet vermeld, hoewel
eveneens daarmede in verband staande,
de eventueeleopriehting eener Hoogeie
Burgerschool te Bussum, Harderwijk
en andere Gemeenten, omdat bij de
voortdurend steigonde behoefte aan
Middelbaar onderwijs wel gedurende
de eerste jaren in verschillende in
de nabijheid liggende Gemeenten
plannen voor een Hoogere Burger
school zullen ontstaan en hierop
bezwaailijk door de Gemeente gewacht
kan worden Ook den invloed af te
wachten van de wijziging der wet
op het Middelbaar onderwijs, waar
door bijzondere Hoogere Burgerscholen
subsidie kunnen krijgen, lijkt ons
niet mogelijk.
Maar wel moet naar onze meening
zekerheid bestaan ten aanzien van de
organisatie van het onderwijs in deze
Gemeente, alvorens een besluit tot ver
bouwing der Hoogere Burgerschool of
'ot den bouw van eene nieuwe school
kan worden genomen.
Daarbij zal dan tevens overwogen
moeten worden of de Gemeente groo-
tendeels ten behoeve der buitenleer
lingen geheel op eigen kosten een nieuw
schoolgebouw zal inlichten, dan wel of
hiertoe ook door het Rijk steun zal
worden gegeven.
Voor zooveel noodig zij nog opge
merkt, dat de opmerkingen door adres-
vanten, in de bij hun adres behoorende
Memorie niet alle door ons onder
schreven worden.
Wij hebben op grond van het boven
staande de eer U in overweging te
geven, het adres voorloopig ter zijde
te leggen.
De commissie tot bijstand in
het beheer van vBirkhoven" zond het
navolgend advies aan Burgemeester
en Wethouders.
Het Dag. Best zich daarmede ge
heel vereenigend stelt den Raad voor
hen te machtigen om te handelen als
daarin is voorgesteld:
Onder de perceelen, behoorende bij
het landgoed Birkhoven is begrepen
een stuk grond, kadastraal bekend
sectie D no. 1720, groot 2 95.75 H A.,
gelegen nabij de terreinen van de
H. IJ S. Maatschappij en derhalve
geheel afgescheiden van de overige
tot Birkhoven behoorende terreinen
Dit perceel is begroeid met zeer
slecht gevormd eiken en berkenhak
hout, terwijl de bodem indertijd zoo
slecht en onvoldoende bewerkt is, dal
van de tegenwoordige beplanting nim
mer eenig goed resultaat te verwach
ten is. In bet voorjaar van 1909 is
het hout als 8-jarig hakhout verkocht
geworden voor f 76.50, 't geen dus
met eene jaarlijksche opbrengst van
f9.50 gelijk staat. Het perceel
heeft bij aankoop gekost f 924.
De kwaliteit van den grond is zoo
danig dat deze na de noodige be
werking zeer goed als bouwland ver
huurd kan worden. Hiervoor zal het
land eerst omgespit en zullen de aan
wezige stammen en wortels verwijderd
moeten worden. Vervolgens moet eene
bemesting met kunstmest volgen en
daarna eene beplantiug met lupinen.
Nadat deze in het najaar van 1910
ondergeplant zijn, kan de giond met
rogge bezaaid worden, die in het
najaar van 1911 verkocht kan worden
Daarna kan het land als goed bouw
land verhuurd worden. De kosten van
deze bewerking worden geraamd op
1 909. De opbrengst van de rogge
kan op f250 geschat worden. Het
bouwland zal hoogstwaarschijnlijk
tegen f 0,06 per roede (14.2847 12)
en per jaar verhuurd kunnen worden,
zoodat eene jaarlijksche opbrengst van
f 125.46 te verwachten is.
Wij hebben de eer U in overwe
ging te geven den gemeenteraad voor
te stellen u machtiging te geven het
genoemde stuk land op de boven-
aangegeven wijze tot bouwland gereed
le maken.
Eigendommen.
Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het rooien en publiek
verknopen van eenige boomen, staande
in het plantsoen en op »Ma Retraite".
Wij hebben de eer u hierbij aan
te bieden een voorstel om ons te
machtigen tot het rooien en publiek
doen verkoupen van eenige boomen,
slaande in het plantsoen en op »Ma
Retraite".
In het plantsoen moeten de volgende
doode boomen vallen
tegenover de Heerenstraatdrie
lariksen, nabij de brug aan de Hendrik
van Viandenstraat: drie iepenboomen,
tegenover de Gabrie Mehen-school
een beukenboom en een eschdoorn,
tegenover de Molenstraat: een berken
boom; voorts eenige boomen, die nog
niet dood zijn, maar aan den voet in
slechten toestand verkeeren, waardoor
zij gevaar voor het verkeer opleveren,
t. w.
nabij de voetbrug naar de Van Ascb
van Wijckstraateen zware iepenboom,
nabij de waterstoep aan de Zuidzijde
van de oude algemeene begraafplaats:
twee zware iepenboomen.
Ter laatstgemelde plaatse bevinden
zich een veertiental dunne kromme
kastanjes en eschdoorns die nimmer
een mooie groep boomen doen ver
wachten en die het aanzien van dat
deel van hel plantsoen ontsieren.
Eene verfraaiing kan aldaar worden
aangebracht door deze boompjes te
rooien en te vervangen door eene
nieuwe beplanting met coniferen, op
de wijze als tegenover het St. Pieters-
en Bloklands gasthuis.
Aan de Noordzijde van den toren
aan den Kleinen Koppel staat een
iepenboom, die dat monument ontsiert
en zijne dakbedekking benadeelt. Eene
verwijdering van dien boom wordt
hoogst wenschelijk geacht.
Op het terrein, bestemd voor den
Gemeente-reinigingsdienst moeten vier
beukenboomen en een esch gerooid
worden. Zij beginnen reeds blijken te
geven, niet bestand te zijn tegen de
in de onmiddellijke nabijheid ver
zamelde meststoffen. Een kwijnende
sparreboom, tot diezelfdegroep boomen
behoorende, is het verkeer naar de
mestplaats hinderlijk en moet bet lot
van zijne buren deelen.
De hierboven bedoelde boomen zijn
met een witte streep gemerkt.
Abonneert U op het
KATHOLIEKE
Maandelijks verschijnen 48 pag,
groot formaat over 2 kolommen.
Romans, Novellen, Historische
Verhalen, Poëzie, Allerlei, Raad
sels, Logogrief, Rebus, enz. enz.
Hoofdverhaal ROBESPIERRE.
Prijs 65 CENT per 3 maanden.
Eerste afl. ter inzage bij den
boekhandel en bij
P. STOKVIS-WATERREUS.
Uitgever, 's-Bosch.
is een zacht, rein gezicht, blozend, jeug
dig uiterlijk, witte fluweel-zachte huid
en verblindend schoone tint Dit alles
wordt alleen verkregen door de echte
van Bergmann Co., Radebeul a 50 Cts.
per stuk verkrijgbaar byJ. v. d. HOOFF.
