NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecbt.
Schetsen oil de rechtzaal.
BUITENLAND.
J. P. MEtZGER Jr., Tuinarchitect.
Steniaweg VZEIST.
Aanleg\an Buitenplaatsen, Parken, enz.
No. 26.
Woensdag 30 Maart 1910.
Negen-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
FEUILLETON.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telepboonno. 69.
ADVERTENTIÊN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
In den laatsten tijd houdt men zich
in Duitschland veel bezig met den
Elzas Dit gedeeltelijk naar aanleiding
van feiten en verschijnselen, waaruit
blijkt dat de Fransche invloed in het
Rijksland nog zeer machtig is. Dat
kan eigenlijk niemand verwonderen,
want de Elzas heeft met Frankrijk
roemrijke dagen doorleefd en dat het
vroeger behoorde tot het Duitsche
Rijk was men langzamerhand vergeten
Het is nu aan de Duitschers de Elzas-
sers zoo te behandelen; dat zij Fran
krijk vergeten. Hier komt het hun te
pas, dat Elzas voor de goede diensten
die het aan Frankrijk bewees, niet
altijd voldoende werd gewaardeerd.
Onder het tweede Keizerrijk was het
geene sterke aanbeveling uit het tegen
woordige Rijksland te komen. Dal is
het eerst geworden en de Frans^hen
hebben hun liefde voor Elzas eerst
voelen opkomen, toeri zij het moesten
missen, om het naar alle waarschijn
lijkheid nooit terug te kiijgen.
Maar vooral houdt men zich met
het Rijksland bezig, omdat de heer
Von Bethmarin-Hollweg het eene con
stitutie heeft beloofd, eene vertegen
woordiging, die meer op een echt
parlement zou gelijken dan thans de
vergadering, die Elzas beet te ver
tegenwoordigen en niet veel te zeggen
heeft. De Duitsche bladen hebben reeds
een candidaat voor het ambt van den
man, die aan bet hoofd van het Rijks
land zou staan en het vertegenwoor
digen zoo goed als een Rijksvorst in
den Bondsraad. Men spreekt van een
prins nit het huis Hohenzollers. van
den Katholieken tak dier familie.
De bladen vinden, bat het lijd
wordt een nieuwe regeling in te voeren
en een nieuwe administratie bovendien.
Het schijnt dat ook de adminis
tratie, hoewel zij in banden van Duit
schers is, voor het grootste deel, te
wenscben overlaat. Er gebeuren dingen
die elders niet kunnen voorkomen,
waarbij echter de ligging van het
rjjksland in aanmerking genomen moet
worden.
Een voorbeeld. Te Colmar was
jaren lang zekere Jean Boell, lid van
den gemeenteraad en zelfs van den
districtsraad, zooiets als Provinciale
Staten. Hij speelde als zoodanig een
groote rol. Hij sprak veel en sprak
bij voorkeur over de dingen die hem
niet aanstonden onder het Duitsche
beheer. Hij klaagde dan en critiseerde
en was daarom de man van de par
tijen die in alle landen veel aan te
merken hebben op den gang van zaken,
zoolang zij zelf Diet aan het roer zitten.
Nu bleek onverwacht dat de ver
dienstelijke Jean Boell een schurk was.
niets minder dan dat. Men kan een
schurk zijn en toch door verstandige
kiezers gekozen worden tot lid van
den raad en van de Statener zijn
voorbeelden van personen die aan
scburkachtigheid niets te wenschen
overlieten en het nog verder brachten.
Deze .lean intusschen werd betrapt
en veroordeeld tot ettelijke maanden
gevangenisstraf. Hij vluchtte naar
Belfort, de gewone wijkplaats van de
menscben die iets met de Duitsche
justitie hebben uit te staan. De Duitsche
justutie vroeg zijri uitlevering en wat
bleek nu? Dat de vluchteling lid van
de raad van Colmar en van den dis-
tricsraad, een vreemdeling was en
een Franschman, want hij bad inder
tijd voor Frankrijk geopperd. Daarom
had men hem dadelijk moeten verwij
deren. Maar niemand had op Jean
Boell gelet ook niet toen hij een man
van aanzien werd, en niemand was
op het denkbeeld gekomen de lijst
der optanten eens na te zien, hoewel
de ambtenaren dienden te weten dat
zijn naam daarop voorkwam. Dat vindt
men in Duitschland een vreemd geval.
Men weet, dat de nieuwe Majesteiten,
de koning en de koningin van Bul
garije, zich thans te Konstantinopel
bevinden. Zij zijn hierheen gegaan
nadat de koning te Petersburg was
geweest en men zegt dat hij daar de
raad gekregen heeft om zich in zijne
nieuwe waardigheid aan den Sultan
voor te stellen. Want Rusland wil op
het oogenblik den vrede bevorderen
op het Balkanschiereiland. Het heeft
juist met Oostenrijk eene overeenkomst
in dien zin en met de strekking ge
sloten en vindt het goed, dat de Bal
kankoning in eene vriendschappelijke
verhouding staan tot de Porte.
De telegraaf heeft medegedeeld, dat
de koning al spoedig na zijne aan
komst den Turkschen grootvizier heeft
opgezocht. In den regel is het eerste
wat de telegraaf omtrent vorstelijke
bezoeken vertelt, eene mededeeling
omtrent de ontvangst aan het station,
waarbij de beeren elkander omhelzen
en kussen. Dan volgt de beschrijving
van het diner en men verheugt ons
hart met den tekst der tafelredevoe-
rtr.g, die uitgesproken zijn. Ditmaal
hebben wij van de ontvangst niets
gehoord en gebruikelijke toasten krij
gen wij niet om de goede reden, dat
de Sultan door den Koran, dien hij
wel moet volgen, want daarvoor is
hij het hoofd der geloovigen, genood
zaakt wordt niet te drinken. Hij kan
dus niet zeggen»Ik bef mijn glas
op om en wat er verder volgt.
Het schijnt dat de koning, de Tsaar
van Boelgarije, er niet rouwig om is
dat bij geen tafelrede behoeft te
houden, daar het gebeuren kan, dat
men aan tafel, zelfs ip goed over
wogen redevoeringen, omdat het nu
eenmaal eene zoo feestelijke gelegen
heid is, meer zegt dat men later goed
vindt, Koning Ferdinand is een goed
diplomaat. Hij wordt voor 't overige
uitstekend ontvangen. De Turken zijn
er trotsch op, dat een echte, zij het
een nieuwe, koning te Konstantinopel
komt en deu Sultan bezoekt, hoewel
deze later den troon heeft bestegen
dan hij. Zij maken daaruit op. ten-
onrechte misschien, dat hij den Sultan
als zijn meerdere beschouwt en dat
streelt hun in den laatsten tijd ge
stegen eigenliefde.
gr geheel Nederland.
Levering der verschillende tegen BILLIJKE PRIJZEN.
De koning van Servio zal ook komen.
Maar om bem geeft men minder, want
te Konstantinopel geeft men niet veel
om Servië, dat een eind uit de buurt
ligt en meer met Oostenrijk dan met
Turkije te maken heeft. Waarbij dan
nog komt, dat de Turken die op de
hoogte zijn, eerbied gevoelen voor het
Boelgaarscbe leger, terwijl zij het
Servische minder boog schatten en
dat de Servische geschiedenis der
laatste jaren er zeer avontuurlijk uit
ziet en zelfs van koningsmoord spreekt.
De Serviërs zijn niet recht tevreden
dat Ferdinant eerder is gegaan dan
Peter, die eigenlijk zijn bezoek vroeger
had aangekondigd. Zij weten welkeen
diplomaat koning Ferdinand is en
vreezen dat hij de Porte, zooals men
dat noemt, zal »inpakken."
De Boelgaarscbe tsaar zal inderdaad
wel trachten een en ander voor zijn
land te verkrijgen. Hij wil gaarne een
spoorweg in Macedonië. Hij wenscht
eene nieuwe grensregeling wat een
zeer redelijke wensch is, want de oude
geeft aanleiding al te dikwijls Jaan
Boelgaarsche en Turkscbe grens
wachters om op elkander te schieten.
Hij verlangt ook eene andere regeling
van het consulaatwezen zooals men
dat noemt. Waarschijnlijk heeft hij
over deze en andere onderwerpen in
vredelievende zin met den grootvizier
gesproken. Immers wenscben de groote
mogendheden dat vrede en rust zullen
heerschen op het Belkanschiereiland.
Bij de aanstaande verkiezingen in
Frankrijk zullen de suffragettes zich
krachtig doen gelden en dan een lans
breken niet alleen voor het actieve,
maar ook voor het passieve kiesrecht
voor vrouwen.
Een der ijverigste woordvoersters
van de vrouwenbeweging, Marguerite
Rurand, hoofdredactrice van de Nevel-
les, die zelf candidate is in een der
Parijscbe districten, heeft dezer dagen
voor een gehoor van driehonderd per
sonen, waaronder vele dames uit de
hoogero kringen, in een welsprekende
rede haar program ontwikkeld. Zij
gaf een historisch overzicht van de
rol, die de vrouw in den loop der
eeuwen in het openbare leven heeft
gespeeld, waarbij zij zelfs terugging
tot de tijden van Semiranis en Kleopatra
en weet het ten slotte aan de geestelijk
heid, dat de vrouw zich in Frankrijk
en andere landen nog met een onder
geschikte positie tevreden moet stellen.
Volgens haar beweren zijn er in Frank
rijk alleen vijf miliioen vrouwen, die
door eigen arbeid in haar onderhoud
voorzien, zonder dat haar ook maar
de geringste invloed op openbare
aangelegendheden wordt toegekend.
Het argument, dat gewoonlijk wordt
aangevoerd tegen de toelating van
vrouwen tot de stembus, dat de
vrouwen n.l. vrijgesteld zijn van den
militairen dienst, trachtte de spreek
ster te ontzenuwen door de opmerking,
dat men door vrouwen een dienst
plicht als onderwijzeres, ziekenver
pleegsters of bureaubeambten in het
leven zou kunnen roepen.
Volgens mevrouw Durand zal bet
algemeen stemrecht eerst dan werkelijk
dien naam verdienen, wanneer het
ook aan vrouwen wordt geschonken.
Een telegram uit Simbirck bericht,
dat 150 boeren uit verschillende dor
pen van het district Ardatof zijn
„Eerlijke menschen."
Twistappel.
»Als iedereen zoo eerlijk is als ik"
zei juffrouw van Doorn, en ze keek de
dame, die zooeven iets had opgemerkt,
naar aanleiding van haar oolijk ver
haal, giftig venijnig aan, snuffelend op
de speciale manier van menseh, die
bezig is zich op te winden... «Als ieder
een zoo eerlijk blijft als ik m'n leven
'anS geweest ben, dan zal 't nog wel
schikken, denk ik..."
De juffrouw in visitekringetje, die
besefte dat 't op haar gemunt was,
de stekeligheid, beefde van schrik en
haastte zich te stamelen, dat ze... dat
ze natuurlijk niet gemeend had...
O zoo!" riep de zich ergerende,
merkend dat men hang voor haar was,
luide uit... "O zoo! ik ben gewoonde
menschen, die bij mij in den winkel
komen, volle maat te geven... Liever
een snippertje toè, dan te min. Dat's
non mijn leus. Dat ze niet van je zeggen
kunnendie trekt een godzalig gezicht,
maar hoit 'r in de gaten, want zulke
fijne beschuiten nemen je 't gauwst
te pakken..."
De gastvrouw ging met de taartjes-
bak rond, hopend daardoor de ietwat
geprikkelde stemming te kalmeeren...
»Dank u wèl, héél graag!" zei de
beleedigde, en ze doorkliefde een zand-
gebakje met zoo'n forschen greep, dat
't leek of ze de juffrouw, die daar straks
het onvoorzichtige woord gesproken
had, in levenden lijve vermorzelde... De
kruimeltjes over de tafel spatten...
«Als er nooit iets ergers in de wereld
gebeurt," ging de sanguinisch ver
toornde onbedaarlijk verder «as datje
een kind van tien jaar voor niks mee
op reis neemt..."
"Natuurlijk!" riep gastvrouw uit,
kennend het warme temperament van
juffrouw van Doorn, en daardoor be
nauwd voor ruzie... onderwijl aan de
"fijne beschuit" wenkje gevend van:
zeg dan óók wat!...
"Dkt spreekt immers van zelf!" riep
het van angstigheid schorrige stem
metje der "fijne"...
Wat inderdaad kalmeerend werkte.
"Laat ik je zeggen" hervatte de
dame, wier gelaat allengs 'n normaal
kleurtje kreeg, «dat mijn man precies
is... precies!... Daar heb je geen begrip
van. Laatst waren ze van de belasting
bij me. Ik zeg tegen Dirk: wees nou
wijs en laat 'k over het gat van de
schoorsteen in de slaapkamer een stuk
papier plakken. Ik had nog van het
zelfde behang... Wat gaat 't ze an?...
De Staat is geen weduwvrouw, hè?...
Denk je dat mijn man 't hebben wou?
Geen kwetsie vanEerlijk duurt 't
langst, zegt Dirk, en of ik al aanhield,
de kachel bleef staan, hoor! 't Is
maar om te beduien, dat wij er waar
achtig de menschen niet naar zijn
om... om..."
En een gewirwar van stemmen be
duidde haar dadelijk, hoe men daar
ook geen seconde aan twijfelde.
«Dat's bekend genoeg!" zei de juf
frouw van de "opmerking", en even
tjes dacht juffrouw van Doorn aan
ironie... Was er weer 'n vonkje van drift
in haar oogen.
Doch het gelaat der andere was zóó
nuchter, zóó strak en ernstig, dat het
boos vermoeden weer verdween...
«Het schaap ziet er niet ouder uit
dan op z'n hoogst zeven" zei ze nog
"en 't zou waarachtig zonde en 9chande
zijn om ze 't aan den neus te hangen
dat zij al tien geweest is!"
Tante Keetje, de oudste en de schraal
ste van den kring, had heel anndachtig
zitten luisteren al dien tijd...
De dames hadden elkaar verteld di
verse listigheidjes... dood-onschuldige
diDgetjeswaarvan iedereen, ook de
eerlijkste, op z'n tijd gebruik maakt...
Hoe je, dan, met kinders van boven
de zes, voor niks in den trein gaat.
Hoe je 't, als 't een beetje meeloopt,
best nu en dan gratis trammen kunt...
Yan een pienteren zwager van een der
gasten, die kans zag om in "de komedie"
te komen zonder dat 't hem een cent
kostte... Hoe ze er, van de belasting,
nooit achter behoeven te komen, dat
je een hond in huis hebt... over verdere
trucjes, strekkend om den fiscus te
ontglippen... Toen, eindelijk, een op
fluistertoon gedaan vertelsel vaD zeker
juffertje, die... nu ja, die... zoo onder
het winkelen 's middags... meteen wijde
cape aan... 't whs een "waag..."
Maar hier werden de meeningen toch
verdeeld. Juffrouw van Doorn werd nü
op haar beurt heftig verontwaardigd.
Bezwoer, dat ze liever haar tien vin
gers zou verbranden... of afhakken...
En zij hief beide handen omhoog.
De trouwring, die met het groene en
de derde met het bruine steentje schit
terden in het lamplicht... «Liever alle
tien in 't vunr dan te stelenriep
ze uit.
«As je maar met goed fatsoen kön
tergde een neef, die haar niet zetten
kon en tevens misbruik maakte van
het feit, dat zij en d'r man bij hem
«in 't krijt" stonden...
«Of je graaien zou, Dien sarde hij,
zich verkneuterend van pret over de
machtelooze woede, die zich op nicht
d'r gelaat afteekende... 't van inge
houden drift trillen van de vleezige,
roode viDgers...
En toen zij hem aankeek met oogen...
oogen... ging neef, strak turend naar
de zoldering der kamer, en aan z'n
sigaartje zuigend, voort:
»De menschen, die centen van je
motte hebben, op tijd't hunne geven...
dat's óók eerlijk!... En öf!..."
Onmiddellijk waarna hij nicht aan
keek met gezicht van: "nou jij! durf
nu eens iets antwoorden
De «fijne beschuit" had 't gehoord
en zat juffrouw van Doorn aan te staren
met och zoo honigzoet grimlachje-
Had tergenden, wrekenden neef wel
om den hals willen vliegen...
Op dat oogenblik werd de pijnlijke
stilte, die was neergedaald, onderbroken