NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 31.
Zaterdag 16 April 1910.
Negen-en-dertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
DE WEEK.
FEUILLETON.
DE INVASIE DER DÜITSCHERS.
T. ÜDvicliatea/u..
Amersfoortsüe Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestruat 77. Telephoonno. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 71/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend,
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
15 April.
't Is niet meer dan billijk, dat
vooral in een tijd, dewelke den mensch
nu en dan tot allerlei soort van »hul-
diginga drijft. de senator Van Hee-
ckeren Van Keil toch niet worde ver
geten Op de correspondenten van
buitenlandsehe bladen in Nederland
alsmede op het corps «Briefschiijvers»
rust in deze een dure plicht. Voordat
de echte traditïoneele komkommei-lijd
(welke in de laatste jaren de meeste
drukte bracht) aanbreekt, kwijte men
zich van deze schuld, welke lang niet
diep genoeg wordt gevoeld... Haast
zou ik gaan vreezen, dat de zaak
straks nog in 't vergeetboek zal raken,
Aanstonds kiijgen we hel vermoedelijk
laatste bedrijf van 't eerste parlemen-
taiie jaar der vier, die zullen uitloo-
pen op het veel bewogene van 1913.
als wanneer we voor Kamer, Prov
State en Gemeenteraad ten strijde
zullen 'trekken. Juni '10 geeft een
zwak voorproefje met de Statenver
kiezingen. En waar niet verlamrnei -
der, meer apothiscb-makend werkt
dan het besef; «Er is toch niks aan
te veranderen!", geloof ik dat alle
pogingen om bij het «kiezersvolk" iets
van belangstelling voor deze Stembus
op te wekken, gansch of vrijwel vruch
teloos zullen blijken. De blijdschap
over den goed-en-wel doorleefden Mei
nacht van Halley (wat trekken som
mige o-zoo kordate, koelbloedige, om
hun hacbje immers zier noch sikke
pit gevende menscbjes nu benauwde
gezichten als gij over de vurig-ge-
staaite begint!)... Deze vreugde zal
Bi usselsche,Scheveningsche en verdere
pretmakerij ten goede komen. En wie
bekommert zich dan nog om iets
zoo-oninteressants als... De Provin
ciale Staten
Eerst gaan we, minstens tot half
Juni, nog wat wettekens maken.
En bakkeleien over mr. Troelstra's
enquête-voorstel, dat een zittinkje be
looft om de beide tribunetjes van de
Tweede Kamer tot instorten te bren
gen... De memorie van antwoord, door
den weêr-herstelden afgevaardigde in
te dienen, is op komst. Daarna einde
der vrijwillige vacantie, door den
Ommener gedeputeerde genomen.
Eere-raad's uitspraak... Huldiging,
Tableau. Apothéose. Doofpot.
Vervolgens; eerste komkommers aan
de maikt.
Maar ik keer tot baron Van Hee-
ckeren van Keil, lid van de Eerste
Kamer terug.
Hij is miskend. Althans, gelijk
ik reeds opmerkte, door de vele
ondankbaren, die prachtige en ruim-
gesalarieerde »kopy« aan hem te dan
ken hebben, nu toch al zoo ge-
ruimen tijd. De heer Van Heeckeren
was hun weldoener, redder, uitkomst.
Hij gaf, geeft zijne «onthullingen» bij
stukjes en beeijes; bij kleine dropjes.
Een zinnetje, een woord... Halt. Stilte
des grafs. Eene nota aangekondigd.
Insteê daarvan: een brief. Ruim, breed
veld van bespiegelingen over de vraag,
zal er nog eene nota volgen, of is
de missive alles?... Spanning, Diep
zinnige bespiegeling. Fantastische ge
ruchten. Ja, komt een blad ver
zekeren, de echte, heuschelijke
nota nadert... Weèr: stilte des grafs.
Misschien aanstonds «hervatting der
werkzaamheden», door den Senaat,
waarbij de heer Van Heeckeren zal
doen als iemand, die «historisch mo
ment» zal doen aanlichten, om,
nadat de praeses-generaal op zijn
somberst-plecbtigsten toon verklaard
heeft dat «van de genomen beslissin
gen mededeeling zal worden gedaan...
etc.«, naar Ruurlo te tuf-tuflen, pein
zend over de vraag, of hij «na het
recès« iets zal «onthullen»...
Ziet-ge, zoo-een moet geschuldigd
worden. Dergelijke mannen-van-Staat
zorgen ervoor, dat het bedrijf van
dagblad-correspondent loonend wordt,
men vergete niet de schier-vaderlijke
bezorgheid des senato's voor ons,
persmannen, doordien hij, zich blijk
baar niet aan eenig «interview"
wenscht te geven. Dan was de aardig
heid er op-eens af!...
Ik weet wel, zoo'n «vraaggesprek"
kan ook de noodige «speelruimte"
laten.Toch een zijdje-of-wat kopy
leveren...
«En, baron'' aldus de persmus
kiet. met potloodje, dat trilt tus-
schen de van nerveuse emotie bib
berende vingers «En, baron, nu de
brief... Van Zijne Majest..."
Senator wendt zich verschrikt om.
Legt vinger tegen lippen. Haalt de
wenkbrouwen op en de mondhoeken
strak-neêr.
»Sst! Geen woord asjeblieft!''
»M...maar.." stamelt reporterlje.
Senator sluit de oogen. Snuift wel
een minuut-lang lucht door z'n forsche
neusgaten op. Kijkt reporter vervol
gens aan met scbranderen glimlach...
«Begrepen?''... fluistert hij. Persmus
kiet doet of-ie het geheim doorgrond
heeft... Strijkt zich even over't voor
hoofd, door de haren.
«Ab-zoo!. Oool... Ja ja-ja!" mom
pelt hij.
Baron knikt onstuimig. Rekt diep-
bekommerd gezicht van onder lood
zwaar pak van zorg en staatsgeheim
gekromd, gebogen man. Stapt met
driftige schreden door het vortrek.
Reikt, verstrooid, teruggezonken
in zijn bepeinzen van zoo-ernstige
dingen, reporter vluchtig-genadig'eene
hand... Wenkt hem nog eens: maar
discreet, hoor! Héél voorzichtig en
discreet!..
Reporter zit te piekeren, gebogen
over blanco-papier. Hij pent, pent..
De rechterhand eens persmans schrijft
altijd... Tot zijne veibazing ziet hij
twee, drie, vier pagina's volgekrabbeld
voor zich liggen. Hij leest het abra
cadabra over... Vooruit! Naar de
zetterij. Of: naar het telegraaf-kan-
toor...
Zeker, zulke «intervieuws" worden
dag aan dag «geboren", zij't gelukkig
nog niet Patria. Von Bülow wist op
magistraal-onovertrofleii wijze êen
persmuskiet te leeren, boe men
kolommen-vraaggesprek kan leveren
zonder iets te zeggen...
Wij, in braaf Hollandje, zijn nog
niet gewend aan zulke vruchten van
Arnerikaanschen bodem. Maar de wijze
waarop uit de puzzle, genaamd zaaken
Van Heeckeren, «stol", en daarmee
't ook voor persman zoo-onmisbare
«slijk" was te putten, 't verdient
waardeering.
En niet zonder zekeren angst
vraag ik me af, waar we materie
zullen moeten opscharrelen, bijeen
zamelen, die de menschen zoo lang en
zoo puik interesseert, wanneer de
senator hetzij 't onherroepelijke-laatste
woord over «den brief" dan zal
hebben losgelaten, of bijaldien Juni-
storm ons openbare leven van zulk
een kleinood voor naar kopy-honge-
renden macht berooveo
Want men moet ons publiek dan
toch maar kennen om te beseffen, hoè
duikersch-lastig 't is om voor iets ter
wereld de menschen «wakker te trom
melen». Van dingen als eene vorste
lijke schenking-Drucker rep ik niet
eens. De middenslag-Amsterdammer
komt slechts in het Rijksmuseum als
er, met lente- of zomer-seizoen, nicht
jes komen zeuren om erheen gebracht
te worden. Dan loopt hij, of een
Nederlander uit andere streken des
lands, rond temidden der kunst
schatten met een gelegenheids-gezicht,
waar je «kassian" mee krijgt... «Heer
lijk-mooi, hè? Goddelijk schoon Neen,
Fiep, kijk eens... Kijk dat eens!"
En de arme kerel zou 't kunnen
uitjubelen van zaligheid als hij weèr
goed-en-wel achter z'n biertje, ergens,
zit... Zeker, er zijn ook wel anderen.
Maar ze vormen, met elkaar, goed-
geteld, wei-gesorteerd, geschift, na
strenge taxatie, zoo'n armzalig-klein
kuddeken
En overigens... Het duikelen van
een stevigen, kranigen wethouder als
de Amsterdamsche heer Delprat?.
Verduiveld jammer!, zegt er een
Maar als ge over de quaestie wilt
»voortboomen«, dan moet-ie gauw
opkomend geeuwtje achter handpalm
verbergen... Degruwelmoord teDeurne,
dejongsteboevenstreken van Hollanscbe
apachen, afdreigers, e. t. g.?... Een
enkele brave ziel siddert ervan, wordt
«koudt en «eng» De meesten zijn
er al aan gewend. Flauwe, dagelijksche
kost... Wie iemand voor eenige jaren
zou voorspeld hebben, dat er een tijd
zou aanbreken, waarin de voetganger,
voortschreidend op het asphalt onzer
straten; van alle kanten bedreigd door
bliksemsnel-voortschietende, ijlende
raderen en wielen... Waarin die voet
ganger zich de laatste piekjes, smalle
paden en kronkelbanen zou versperd
zien door op rolschaatsen voortzwie-
rende jongelingen en maagden... Men
ziet, ik blijf uiterst-hoffelijk van woor
denkeuze... Dus: en maagden... Wel,
deze profeet zou gehouden zijn voor
droomer uit «betooverde wereld».
En als diezelfde ziener zou voorspeld
hebben, dat de gemeente-besturen;
anders hunne spieders afzendend op
elk karpetje, dat een paar minuten te
vroeg of te laat wordt uitgeklopt; op
iederen snoodaard, die 't onderneemt
een onnoozel glaasje bier te schenken
zonder «verlof»... Op honderd andere
nietige, pietlusiige dingsigheden, uit
vloeisels van modern-legislatief talent-
Wie zulk een wereldje-op-z'n-kop zou
geteekend hebben, 's mans arts
zou hem... pols-betastend en mee-
warig-hoofdschuddend...
Het meest onwaarschijnlijk-lijkende
wordt werkelijkheid. En de menschen,
met merkwaardig-plooizaam aan-
passings-vermogen, «wennen zich"
aan alles.
Verwonderen zich over niets meer.
Toch moet persman-up to date al
maar nieuwe «prikkels" verzinnen...
Daarin schuilt het aartslastige. Eu
daarom zijn uitvinders van iets wat
echt en lang «trekt", zoo kostbaar...
zoo zeldzaam...
Moeten wij ze in eere houden...
Als een brokje stralend radium...
Mr. ANTONIO.
5) DOOK
Maar geen nood, 't loopt met een
sisser af en nu naar de biljart, want
't wordt langzamerhand tijd, dat we
aan het nastuk denken op 'tpunt
van «niet te laat komen" ben ik een
despoot c'est le devoir du vaillant
troubadour, zoo als je weet.
H.
Daags na het gesprek met zijn
vriend had Edmond in een schrijven,
afscheid genomen van zijn geliefde.
»U gelukkig te maken, staat niet in
macht zoo luidde het slot van zijnen
brief, "vergeef mij Bertha, de smart,
die ik U aandoe, door eerst thans tot
besef te komen; vergeef mij, dat ik
een korten tijd mij in staat gewaand
heb U eenmaal de mijne te kunnen
noemen. Thans zie ik duidelijk in dat
dit slechts zou kunnen geschieden ten
koste van uw geluk, dat dit onmoge
lijk is.
Nooit zal ik vergeten, de schoonste
oogenblikben van mijn leven aan TJ
verschuldigd te zijn. Vergun mij U
van nu af te beschouwen, als een
dierbare vriendin, voor wier geluk ik
gaarne mijn leven geven wil."
Sedert was er een maand verstreken.
In een druk gesprek gewikkeld,
vinden wij de beide vrienden op Ed
monds kamer tegenover el kander zitten.
»Het moet toch zoo wezen," zegt
Daan.
't Is ongeloofelijk," zucht de andere.
«De zaak wordt natuurlijk van alle
kanten bezien en besproken. Ieder
heeft zijn eigen opvattingdeze denkt
er zus en de andere zóó over, maar
niet een, die haar niet beklaagt."
"Men gelooft dus, dat het tegen
haar wil zou zijn?"
"Daar kun je staat op maken. Welk
meisje van twintig jaar, die er zoo
lief en bevallig uitziet als zij, geeft
haar hand aan een man als die notaris,
indien zij niet door de een of andere
noodzakelijkhied daartoe gedwongen
wordt. Bovendien, hoe het bekend
werd raad geen sterveling, maar thans
weet een ieder te vertellen, dat gij
heiden in het geheim geëngageerd
zijt geweest, en gij op aanraden van
uw voogd, die betrekking afgebroken
hebt, door welke teleurstelling het
arme kind acht dagen lang zoodanig
van streek is geweest, dat zij in dien
tijd hare kamer niet verlaten heeft.
Om kort te gaan, men beschouwt
haar min of meer als een martelares
en beschuldigt haar vader, het meisje
aan dien schatrijken notaris te willen
verkoopen."
"'t Is mij zeer onaangenaam," ant
woordde Edmond ter neer geslagen,
dat mijne vroegere verhouding tot
haar ruchtbaar is geworden, maar het
doet mij nog oneindig meer leed, dat
zij, door mijn toedoen zooveel lijdt.
Ik ben een ellendeling, ik had haar
nooit moeten afschrijven, zij zou er
zich wel in geschikt hebben, al had
het noodlot dan ook gewild, dat wij
nog eenige jaren moesten wachten.
Geen vermogenochliefde vraagt
naar geen bruidschat.
"Hol maar toe, ga je gang maar,
zoo aanstonds zal je gezond verstand
je het tegendeel weer doen gelooven."
"Praat me niet van gezond verstand
daar zijn we ver mee gekomen, dat
zie je nu. Wie weet! binnen een paar
maanden is zij de vrouw van die geld
wolf, die haar meesleept naar de Velu we,
daar woont "dat heer" waar zij een
plantenleven zal kunnen leidenmijn
beste, lieve Bertha. Oals ik dat had
kunnen voorzien!"
»Kom, kom, wind je niet noodeloos
op, wij kunnen aan de zaak toch niet»
veranderenmen kan haar immers
niet dwingenslechts met haar eigen
eigen goedvinden en volle toestemming
zal dat huwelijk gesloten worden, voor
opgesteld dat het waar is, wat men
vertelt. Wij zullen wèl doen, vooreerst
niet meer over deze zaak te spreken
en ons oordeel op te schorten tot
Het te laat is, niet waar?
Inderdaad, een prachtige redeneering,
een uitermate verstandige raad, die
ik echter zoo vrij zal zij ditmaal niet
op te volgen," riep Edmond heftig,
"Ik weet wat mij thans te doen staat
dit kan ik je intusschen wel verzekeren,
dat het voorgenomen huwelijk met
dien notaris niet zal worden voltrokken
al zou ik het, ik weet niet op welke
manier ook, moeten beletten."
»'t Zal zoo'n vaart niet loopen,"
antwoordde Daan meesmuilende, want
hij verwachtte niet bizonders van
Edmonds schermen met groote woor
den: hij vermoedde niet, dat deze
voortsproten uit den drang des harten,
ja, geloofde zelfs een oogenblik, dat
zijn vriend opzettelijk daarmee praalde,
zoo weinig begreep hij de kracht van
een innige, alles beheerschenden liefde,
j Wie weet of er bovendien binnen
een paar weken niet heel wat anders,
dan aan het sluiten van huwelijken
zal moeten worden gedacht," vervolgde
Daan na een oogenblik. Ditmaal hen
ik het, die de toekomst duister inzie.
Gij herinnert U ons gesprek over het
geschrijf in de Duitsche bladen welnu,
thans heb ik een artikel gelezen, dat
in hooge mate mijne aandacht trok
let op, nog een paar dagen, dan
zullen wij op dat punt belangrijk
nieuws hooren. Maar 't wordt tijd,
dat ik heenga; zet nu alle muizenissen
op zij, en kom morgen aan den trein
van zes uur twintig, als je er lust in
hebt, dan denk ik terug te komen.
Adieu!"
Toen Daan vertrokken was, bleef
Edmond geruimen tijd in gepeins ver
zonken uit het venster naar de wolken
staren.
(Wordt vervolgd).
