NIEUW!
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 31.
Woensdag 19 April 1911.
Veertigste jaargang.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Schetsen ml ie rectaal.
VERSCHIJNT WOENSDAfi EN ZATERDAG
Ameisfoortsciie Courant
I» H 'r/n
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door bet gebeele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn0. 69.
ABVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7'/i Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsrnimte.
De opstand.
Onder den druk van de geweldige
troepenmacht, die de regeering sinds
Donderdag in het oproerige Marne-
deparlement bijeengebracht heeft, is
thans de opstand tot staan gekomen.
De enkele feiten, die Zaterdag nog
zijn voorgevallen, beperken zich tot
verderaf gelegen gedeelten der pro
vincie, waar niet zooveel troepen aan
wezig warerimen heeft de noodige
maatregelen genomen, de noodige
kurassiers en dragonders erheen ge
stuurd, en de relletjes hebben zich
Zondag niet meer herhaald. Het schijnt
wel dat zoolang de soldaten blijven,
nergens nieuwe ongeregeldheden meer
te vreezen zijn.
Toch bewijzen juist de gebeurte
nissen van Vrijdag en Zateidag hoe
piécair voorloopig die betrekkelijke
rust nog is Het dorpje Ti épail, waar
ze voorvielen, ligt ten oosten van
Reims, meer in het noorden van het
departement, in een streek die tot
dusver kalm gebleven was. Maar in
den loop van den Vrijdag was het er
toch ook wat rumoerig geworden, en
de autoriteiten besloten daaiom in
verschillende kleine plaatsjes een gar-
nizoentje te leggen. Onder die plaatsjes
behoorde ook Tiépail, en het was de
komst. Vrijdagavond, van een zestig
tal dragonders onder bevel van twee
luitenants, die hier de poppen aan
het dansen en de Trépailleis aan het
plunderen bracht.
Heel de bevolking van het plaatsje
was al binnen, toen Vrijdagavond om
negen uur de cavaleristen aankwamen.
Nauwelijks had het bericht van hun
komst de tonde gedaan of een drie
honderdtal boeren hadden zich al
verzameld; ze trokken naar het plein
in het midden van het dorp en wier
pen er een groote barricade op. Ter
wijl de soldaten bezig waren die af
te breken, bezochten de muiters ver
schillende kelders, en vernielden weer
heel wat vaten en flesschen. Tot twee
uur in den nacht duurden de scher
mutselingen en werden aanhoudend
barricaden opgeworpen, en eerst nadat
eenige malen gechargeerd was, keerde
eindelijk in Trépail de kalmte weer.
■Ook in andere plaatsjes in deze
zelfde streek was het Vrijdag en
Zaterdag nog rumoerig. Te Verzenay
werd een uitgestrekte wijngaard van
de firma Chandon vernield, en het feit,
dat hiermee de opstandelingen voor
het eerst de hand sloegen aan de
kostbare planten waarvan ze allen
leven moeten, toont wel aan, tot welk
een graad van blinde woede de boeren
door de zondeilinge en tegenstrijdige
uitspraken van Kamer en Senaat ge
bracht zijn. Ook te Rilly la-Montagne
en de Villers-Allerands werden nieuwe
pogingen tot vernieling gedaan, maar
hier wisten de troepen een herhaling
van d$ voorvallen van Donderdag te
voorkomen en de aanvallen op frau
deurs te verhinderen.
Eenigszins dreigend was in den
loop "an den Zaterdag verder de toe
stand in de streek ten Zuid-Oosten
van Epernay, waar de wijngaarden
van de plaatsjes Mesnil-sur-Oger,
Ciamant en Asize bekend zijn om
hun uitstekend produkt. In den nacht
waren een menigte boeren opgetrokken
naar Vertus, waar ze de klokken
luidden, op trompetten bliezen en de
Internationale zongen. Maar het ge
brek aan geschikte aanvoerders maakte
dat de bettekkelijke geringe troepen
macht bier toch de bedreigde huizen
tegen opstandelingen beschermen kon,
en dat geen gevallen van vernieling
voorkwamen.
De toestand is nu zoo, dat men
hoopt wanneer de troepen maar lang
genoeg blijven en de prefect heeft
al verklaard dat ze zeker nog wel in
geen maand naar huis gestuurd zullen
worden alle nieuwe uitbarstingen
die zich mochten voordoen intijds te
kunnen onderdrukken. Dat is zeker
al heel wat, maar toch nog niet ge
noeg. Wanneer de uitspraak van den
Conseil d'Etal bekend wordt, en ze
geeft ook maar voor een klein ge
deelte gelijk aan de Aubers, dan in
een nieuwe jacquerie te wachten in
heel het Marne-departement, dat nog
volstrekt niet tot rust gebracht is,
en waar thans door de groote militaire
macht slechts de uitingen onderdrukt
worden van een onverminderde woede
'en revolutiegeest. Behoudt het depar-
tement zijn champagne-monopolie niet
dan wordt het voor de regeering een
soort van Vendée, waarmee altijd
rekening gehouden zal moeten worden
en dat altijd een groote troepenmacht
absorbeeren zal. En behoudt het dat
monopolie «èl, dan is iets dergèlijks
te vreezen van de Aube, waar de
boeren nietminder vastbesloten schijnen
om zich geen enkele ver korting van hun
«recnlen te laten welgevallen.
Me dunkt, de parlementairen die
het eerst met het denkbeeld eener
deliiTiitatie zijn aangekomen, moeten
thans wel niet erg trotsch meer zijn
op hun uitvinding, en vinden dat hun
verantwoordelijkheid hun op het oogen-
blik zwaar op de schouders diukt!
Sinds jaren heeft geen wet de regee
ring voor zulk een moeilijk dilemma
gezet, en hoe ze nu uit de impasse
moet komen, waar de omstandigheden
ze ingejaagd hebben, weet zij zelf
zoomin als de «wetgevers», of iemand
anders...
Volgens bericht is 2e Paaschdag
te Sehaerbeek, de voorstad van Brus
sel, hel raadhuis, bekend om zijn
mooie architectuur geheel afgebrand
Een brandweerman werddaarbij levens
gevaarlijk gewond en stierf aan zijne
bekomen wonden. Een loopend gerucht
als zoude deze brand aan kwaadwillig
heid moeten toegedacht worden, bleek
maar al te waar. De schade wordt
geschat op twee milhoen.
Het bekende hotel «Habnenklee»,
een der grootste sanatoria van den
Harz, is Zaterdag tot den grond toe
afgebrand.
De brand brak uit tegen 6 uur
's namiddags en greep zoo snel om
zich heen, dat binnen zeer korten tijd
het gebouw één vuurzee was.
De vrijwillige brandweer uit Klaus-
thal, die telephonisch ontboden was,
kon niet veel uitvoeren, daar er ge
brek aan water was; zij moest zich
bepalen tot beveiliging van de pas
gebouwde dépendance en haalde daar
om den verbindingsmuur tusschen
beide gebouwen omver.
Toen eenige mannen de vrouw van
den eigenaar, die in zwijtn was ge
vallen, het hotel uitdroegen, werd
een toeschouwer van schrik door een
beroerte getroffen en viel dood neder.
Deze man was bet eenige slachtolïer
De zeer talrijke gasten wisten zich
allen in veiligheid te brengen.
Dr. Daniel Pearsons, eer. Ameri-
kaaosch millioriair, die in de laatste
22 jaren de millioenen, die bij in
vroegere jaren heeft bijeengebracht,
voor allerlei philantropische doeleinden
heeft weggeschonken, heeft Zaterdag
op zijn een en negenstigsten verjaar
dag zijn laatste cheque voor een gift
geteekend. Hij schonk toen n.l. 300.000
doll, aan velschillende instellingen,
waaronder een som van 100.000 dol
lars aan de Arnerikaansche vereeniging
voor zending in het buitenland, ter
herinnering aari zijn vroüw, aan wie
hij, volgens zijn zeggen, al zijn rijk
dom verschuldigd was.
Hij heeft in het geheel 7 millioen
dollars weggegeven en slechts zooveel
overgehouden, dat hij zijn laatste
levensdagen onbezorgd kan slijten.
Een incident.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Toen H. M. de Koningin met Prinses
Juliana, gezeten in een open rijtuig,
gistervoormiddag van een wandelrit
naar het paleis terugkeerde, liep, juist
terwijl het koninklijk rijtuig, komen ie
uit de richting van de Heulstraat, naar
het voorplein van het paleis zwenkte,
een juffrouw plotseling op bet rijtuig
toe en wierp er een brief in. Een op
een fiets gezeten rechercheur van po
litie, die de beweging van de juflrouw
had bemerkt, en het werpen met den
brief had willen voorkomen, schoot
aanstonds toe en reed daarbij de vrouw
over, terwijl hij zelf ook viel, en het
achterwiel van het rijtuig over zijn
fiets ging. De politie-b«ambte bracht
de juffrouw, die zich aan het been
bezeerd had naar het commissariaat
van politie aan do Riviervischmarkt.
Het gebeurde ging zoo snel in zijn
werk, dat het koninklijk rijtuig geen
noemenswaard oponthoud ondervond.
Ook waren de Koningin en de Prinses
niet melkbaar verschrikt door het
voorgevallene, dat trouwens, ook om
dat het zulk een snel verloop had,
weinig opschudding verwekte.
De juffrouw sctiijnt niet wel bij het
hoofd te zijn. Zij stond vroeger in
betrekking tot iemand, die thans over
leden is, betgpen zij maar niet wil
gelooven. Vandaar dat zij requestreert
om nader onderzoek. Reeds vroeger
moet zij getracht hebben een brief
in het rijtuiü van de Koningen te
werpen. Ter kalmeei ing is zij voorloo
pig aan het politie-bureel gehouden.
Over het verband tusschen twee
groote plagen der maatschappij alco
holisme en tuberculose ontvingen we
een net uitgevoerde brochure, in geil-
lustreerden omslag, geschreven door
Dr. B. H. Vos, Directeur-Ger.eesheer
van het sanatorium te Hellendoorn
en met een voorwoord van den heer
R. Casimir.
Daartoe door bijzonderen steun in
staat gesteld, wordt deze brochure
door de Nederlandsche Vereeniging
tot Afschaffing van Alcoholhoudende
Dianken uitgegeven voor den fabel
achtig lagen prijs van f0.90 de 100
exemplaren en f4,00 de 500 exem
plar n, npdat philantropen, werkge
vers. hygiënisten, drankbestrijders etc.
„Voor aval".
Het vrouwtje had vóór zich, op de
tafel, tot een hoopje opgestapeld al
wat ze bijeen had kunnen grabbelen
en zoeken. Een stuk of wat rijks
daalders en guldens, een muntje, een
oude gouden broche, een ketting, een
paar ringen Een kerkboek met
zilveren slot... Een spaarbankboekje
met te-goed van nog geen twintig
gulden-
Een meneer Erpers, met slaperige
oogen, hoed achter op 't hoofd ge
schoven, duimen in vestzakken geduwd,
wiegelend op z'n stoeltje, met zijn
vettig corpus, dat 't telkens dreigend
kraakte en piepte of de stoel zóó uit
een zou barsten onder z'n gewicht-
Meneer Erpers had het zoodje nauwe
lijks aangekeken.
Bleek, dood-angstig, sidderend vrouw
tje; telkens het wollen doekje stijver om
de spichtige schouders trekkendmet
trillende melkwitte lippen en tranen,
die langs de tanige, kleurlooze wangen
biggelden, stond hem aan te kijken—
Wat, alles en alles bijeengenomen, dan
waard was... Ze zag telkens lioe laat
't was... Vader kon elk oogenblik
thuis-komen. Als die iets bespeurde—
Merkte, dat zij haar ringen, haar kerk
boek, 't verdere woverdoen... Dan
zouën er dingen gebeuren... Dingen...
Bij de gedachte rilde vrouwtje ouder
haar stijf-aangetrokken woldoek...
»Whhrd!?i» spotte meneer Erpers,
de schatten met de vingertoppen even
beroerend «wh&rd!?—Hij haalde een
zakboekje te-voorschijn, sloeg driftig-
haastig blaadjes om... Zoekend...
"Waérd??... Dertig... Tachtig-
Vijftig... Achten-negentig...
Hij bromde al-optellend—
«Widtrdnog geen vijftig gulden,
menschlief... Voor mijn tweehonderd-
achtien gulden, drie-en-zeventig cents-
Voor het dwaze vertrouwen, het mis
dadige vertrouwen, dat ik uw zoon
heb gesteld..."
Vrouwtje probeerde iets te zeggen,
nog, maar ze kon niet... 't Was haar
onmogelijk...
»Ik heb u duidelijk uitgelegd» zei
meneer Erpers, en op elke syllabe legde
hij vasten, knarsenden nadruk »ik heb
u, meen ik, duidelijk gemaakt, dat uw
zoon zich tegenover mij zeer beslist
aan oplichting heeft schuldig gemaakt.
Hij zag best, hoe de magere handjes
grepen tastten naar de tafelrand-
Dacht Best, zoo gaat 't prachtig,
zaakje komt wel in orde...
»Als ik niet wist» ging hij voort
»dat U en Uw man zulke nétte, fat
soenlijke, brave menschen zijn... Méhr..
schoot hij plots uit, bang dat vrouwtje
hem voor goedig zou aanzien en daar
door minder bang, zou worden... Wat
z'n rekening niet maakte...
"Móar aan alles komt een eind,
hé? En trouwens, ik ben hier niet
baas. Mijn compagnon heeft mee te
beslissen. O, als 't slechts aan mij lag—
Ik verzeker U, juffrouw Wolters... Ik
bezweer U... Daar kent men mij voor
Al zeg ik 't zelf: ik ben goed— Te
goed...» Vrouwtje haastte zich om
onstuimig te knikken. Vanzeker, dat
wist ze immers best. Meneer was zóó
goed...
»Ja!" riep meneer Erpers nit, en
hij haalde de wenkbrouwen hoog op;
de beide handen ontsloot ze toen, met
een klapslag, neerploffen op z'n knieën
"TjaIk ben niet alleen baas...»
Hij leunde nu heelemaal achterover.
Tuurde strak naar het plafond.
»Als morgen-avond, klokslag negen
uur, hetzij 't geld of wel de door uw
echtgenoot voor aval geteekenden wis
sel... U moet wel, zooals ik 't u op
dat papiertje geschreven heb— Méér
hoeft er niet op te staan... Voor aval,
en dan de naam van uw man...
Nou, als één van beide niet morgen-
avond klokslag negen uur in mijn
bezit is— Door u gebracht... Wel te
verstaanNiet door uw zoon— Dien
wensch ik op mijn kantoor voorloopig
niet meer te ontvangen... Door u ge
bracht Ja, dan..."
Vrouwtje drukte het al door angst-
tranen natte zakdoekje tegen de sid
derende lippen... Zag meneer Erpers
met wanhoopsoogen aan...
«Och... Och... Lieve God... Dén
Meneer Erpers ging plotseling recht
zitten op zijn stoel. Nu moest komen
klap op vuurpijl—
»Dan," zei hij, met het gelaat van j
politie-man, die boef de waarheid zegt,
en het kil-wreede, het onaandoenlijk-j
gripperige, het dierlijk-lage van 't
woekeraars-hart sprak nu uit de bes
tiale trekken "dan is uw zoon
overmorgen-ochtend vóór twaalf uur
in voorarrest."
Hij stond op, knoopte z'n jas dicht...
Ging naar de deur... Toen ze schreden
hoorden naderen...
»M'n man!" fluisterde het vrouwtje,
en de haast-machtelooze handen borgen
de schatten weg— Wondersnel... In
een 14... De ringen, het kerkboek, de
ketting, het spaarboekje, alles...
Meneer Erpers knipoogde. Niks te
vreezen...
«Ik ben agent van levensverzeke
ring... Sst! Geen tranen! Laat aan
mij over!"
Had hoedje nederig in de hand
genomen, stond in buigenden houding,
zoetig glimlachje om de lippen...
»Wij hebben prachtige conditiën,
mevrouw!" zei hij, vader hoorend aan
komen en gauw-gauw reclame-boekjes
van verzekering-maatschappij uitstal
lend— «Kijk toch eens, voor niet
meer dan drieduizend gulden, op lijf
rente gezet..."
Toen had hij tegenover zich een
forschen, breeden kerel met sombere
oogen.
»Wat moet u?" vroeg de man, en
meneer Erpers voelde iets onbehage
lijks wanneer de scherpe, grijze oogen,
waarin levenssmart het zachte ver
moord had, op hem richtte—
»Wat moet u?«
Hij boog allerhoffelijkst. Trachtte
uit te leggen, dat hij... agent van
maatschappij, die zulken prachtige
