PREDIKBEURTEN.
BUITENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Het bezoek van Prins Hendrik
op 2 Juni a.s. aan bet eiland Texel
geldt niet alleen het reddingswezen,
maar omvat ook een bezoek aan de
dennenbosschen van het Staatsbosch-
beheer en aan de beschermde broed
plaatsen.
De Prins zal op zijn tocht vergezeld
worden door zijn adjudant jhr. Hooft
Graafland, en voorts door h.h. baron
van Asbeck, jhr. van Steyn, van Dissel,
Jac. P. Tbijsse, H. de Booy en jbr.
Six.
Het voornemen bestaat om den
1 Juni, des avonds van Wieringen aan
te komen en den 3 Juni des morgens
te acht uur weer te vertrekken.
Debietrccht op Tabak.
De Nederlandsche Vereeniging van
Sigarenwinkeliers heeft aau de Tweede
Kamer het volgend adres gezonden:
Geeft met verschuldigden eerbied
te kennen:
de Nederlandsche Vereeniging van
Sigarenwinkels, enz.
dat zij met belangstelling heeft
kennis genomen van het haar door
den Minister van Financiën toe
gezonden wetsontwerp tot hefting van
een debietrecbt op tabak;
dat, naar adressante's stellige over
tuiging, eene heffing zooals voorgesteld
in gezegd wetsontwerp erstige schade
zal berokkenen aan den handelende
industrie in tabaksfabrikaten in het
algemeen en aan den kleinhandel in
die artikelen in het bijzonder; dat zij
hare bezwaren meer uitvoerig heeft
gememoreerd en gemotiveerd in een
schrijven aan den Minister van Finan
ciën, waarvan zij zich veroorloven de
Kamer een afschrift aan te bieden
dat zij, op de daarin vervatte gronden
meenen, bezwaar te moeten maken
tegen de strekking van het ontwerp,
dat, mocht het worden aangenomen,
het artikel tabak, hetwelk aan veie
duizenden burgers werk en brood
verschaft en dat dus met recht mag
genoemd worden »een bron van
volkswelvaart*, maakt tot een onder
werp van belastingheffing, waardoor
de bloei van deze zoo belangt ijke tak
van handel en nijverheid in ernstig
gevaar wordt gebrachtdat zij mits
dien aan ufte hooge vergadering
eerbiedig verzoekt aan het onder-
werpelijk wetsontwerp hare goed
keuring te onthouden.
In het adres aan den Minister komt
adressante tot de gevolgtrekking, dat
de wet èn het bedrijf der winkeliers
zal belemmeren, èn dat bedrijf gelde
lijk zal benadeelen, zoowel direct door
bet althans voor een aanzienlijk deel
eigenlijk ten hunnen laste komen der
belasting, als indirect door lo. het
verminderde debiet, 2o. de groote
concurrentie van de zijde van fabri
kanten en grossiers. 3o. als gevolg
van de omstandigheid, dat een deel
der consumenten zich rechtstreeks bij
den producent zal voorzien. Het stelsel
van heffing is dan ook èn op zich
zelve, èn zooals het is uitgewerkt,
beslist in het nadeel van den klein
handel in tabak.
Bovendien zal de indirecte export
verminderen, omdat deze nolens volens
in het debietrecbt zal worden betrok
ken. De directe export zal hetzelfde
lot ondergaan, a. door het verlies
aan weerstandsvermogen en door de
verhoogde exploitatiekosten der fabri
kanten als gevolg van het verminderde
buitenlandsch verbruik en b. door
verlies van de reputatie van ons land
als goed en goedkoop tabaksland.
Hoewel in de eerste plaats op den
middenstand drukkende, zal deze wet
door hare noodlottige gevolgen ook
andere economische groepen aanzien
lijk schaden en een der belangrijkste
takken onzer industrie in ernstig ge
vaar brengen.
Volgens weloverwogen oordeel van
adiessante, zal zij met het oog, èn
op haar strekking, en op haar stelsel
èn om de uitwerking daarvan, voor
de regeering zijn een bron van teleur
stellingvoor den handel een bion
van ergernis; en voor het land een
ramp.
Loten Paleis voor Volksvlijt 1867.
Een der medewerkers van het »N. v.
d. Dag» schrijft:
Toen in 1867 door een combinatie
van financiers, waaronder wijlen A. C.
Wertbeim, een beroep op het Neder
landsche publiek werd gedaan tot deel
neming in een ren teloozepremieleening,
groot nominaal f 1.000 000, tot instand
houding van het Paleis voor Volksvlijt,
ontmoette het plan veel belangstelling,
en weiden de noodige gelden gemak
kelijk gevonden. Geen wonder, want
al gaven de loten, die tegen een prijs
van f6.50 verkrijgbaar gesteld werden,
geen rendement, er was een mooie
kans om met een prijs uit te komen,
die wel opwoog tegen de enkele centen
interest, welke het Paleis voor Volks
vlijt eventueel had kunnen vergoeden.
Van jaar lot jaar immers weiden de
lotingskansen gunstiger en de prijzen
hooger, terwijl voor de richtige betaling
zekerheid werd gesteld door het stich
ten van een waarborgfonds, door een
afzonderlijke commissie beheerd. De
rente van dat fonds moest ruim vol
doende zijn om in de toekomst alle
prijzen te kunnen uitbetalen; uitste
kend beheerd en solide belegd, vormde
het fonds een waardevolle zekerheid.
Alles zou goed gegaan zijn, indien
men bij den opzet rekening had kunnen
houden met een factor, die voor den
geregelden gang van zaken van het
grootste gewicht was, n.l. met den
rentestand. Destijds gold een basis van
6 pCt. voor puike belegging als iets
beel gewoons, en menige Amerikaan-
sche spoorwegmaatschappij, als uiterst
solide aangeschreven, had obligatiën
uitstaan tegen een rentevoet van 6
a 7 pCt. Men had bij de belegging van
het Waarborgfonds vooral het oog op
dergelijke waarden, en inderdaad bleek
in de eerste jaren de opbrengst vol
doende, niet alleen om de getrokken
pi ijzen uit te betalen, maar zelfs het
fonds nog in waarde te doen toenemen.
Edoch met de veranderde economische
toestanden heeft ook de rentevoet zich
in dalende richting gewijzigd.
De fondsen, die hooge rente droegen,
werden afgelost, uitgeloot of gecon
verteerd en daarvoor in de plaats
kwamen effecten, die niet meer dan
4 a 4'/j pCt. rendement gaven, wilde
men althans de kwaliteit van het fonds
niet ten oller brengen aan een hoog
revenu. Dit is nu een omstandigheid,
die niet kon worden voorzien door
hen die deze lotenleening hebben op
gezet. Dezer dagen is het spaak ge-
loopenbij de Nederlandsche Bank,
die zich met de betaling van de uit
gelote stukken belast, kon niet vol
doende worden gedeponeerd om de
loten, bij de laatste trekking uitge
komen, in te lossen. Sedert 1907 moet
jaarlijkscbs f37,000 worden betaald,
terwijl de rente-opbrengst van het
fonds slechts f31,000 bedraagt. Wel
heeft men van 1907 tot nu toe het
volle bedrag kunnen uitbetalen, maar
dat dankt men slechts aan de omstan
digheid dat men van vorige jaren nog
iets bad overgehouden.
Wat er verder gebeuren zal? Dat
is moeilijk te zeggen. Mogelijk zal het
Paleis voor Volksvlijt, dat in elk geval
naast bet waai bergfonds voor de be
taling aansprakelijk blijft, dit keer nog
de noodige middelen kunnen vinden,
maar voor het vervolg zal dat niet
gaan. Er had dezer dagen reeds een
conferentie plaats tusschen de directie
van het P. v. V. en de beheerders
van het fonds; tot resultaten heeft
die evenwel nog niet geleid. Eener-
zijds wilde men naast de rente ook
het kapitaal van het fonds gaan
aanspreken, doch daartoe bleek de
commissie van het waarborgfonds
niet bereid.
Er werd ook een plan geopperd
om de trekkingen der toekomstige
jaren nu reeds te doen plaats hebben,
en dan de loten, evenals dit eenige
jaren geleden met de Antwerpsche
loten is geschied, onder aftiek van
een zeker disconto uit te betalen.
Verder was er een voorstel om de
lotingen op te schorten tot 1930, het
fonds in dien tijd met de rente te
laten oploopen, en dan alles tegelijk
aflosbaar te stellen. Voor een ander
is evenwel noodig de toestemming van
de lotenhouders, en deze zijn niet
gemakkelijk te bereiken. Van hoeveel
spaarpotjes maken de stukjes wel
deel? Gemakkelijk op te lossen is de
kwestie niet.
Uit Rome werd Woensdag 1.1. aan
sommige bladen geseind, dat de ge
zondheidstoestand van den Paus reden
tot bezorgdheid geeft. De drie zusters
van den Heiligen Vader zijn over
gekomen en verplegen hem.'t Schijnt
dat de Paus niet zoozeer aan een
bepaalde ziekte lijdt als wel aan
algemeene zwakte, een gevolg van zijn
hoogen ouderdom Bovendien zijn de
aanvallen van jicht veelvuldiger ge
worden in de laatste drie maanden en
vreest men voor de werking van het
hart Een der doctoren is altijd in de
kamer.
In Berlijn is een tweegevecht ge
vochten, dat groot opzien baart Baron
Richtbofen, zoon van den staats
secretaris, heelt den schilder von
Gaffron doodgeschoten. De zaak was
dat von Graflon den baron 25,000
mark geleend had tegen een schuld
bekentenis van 40,000 maik. Richt
bofen noemde dat woeker, vertelde
het overal rond, en 't gevolg was dat
von Graffon uit de hofkringen ge
bannen werd. Daarover was de schilder
zóó verontwaardigd, dat hij den baron
beleedigde, 't geen leidde tot dit
tweegevecht met zijn doodelijken
afloop.
Op een deze week gehouden
huishoudelijke vergadering der Muziek-
vereeniging »Harononie« werd besloten,
dezen zomer 4 concerten gratis aan
te bieden aan B. en W. waarvan een
bij goedvinden van het Dagel. Bestuur
zal plaats hebben op Vrij lag 21 Mei
a.s. ten 8 uur in 't plantsoen.
Ook zal de «Harmonie» dit jaar
deelnemen aan het Bonds-Concours
te Rhenen op 25 Mei a.s. en aan het
Nationaal Concours te Krommenie
in Augustus.
Voor de acte lager onderwijs
slaagden de dames A. M. A. van den
Donk, A. M. Fennis en M. H. Geling.
Het driejaarlijksch4 onderhoud
van het post- en telegraafgebouw
alhier is aangenomen door J. W. Bos
huizen voor f 1000.
Ten koninklijken paleize Soest-
dijk zal, naar hei Rott.Nbld. verneemt,
8 Juli a.s. een groot tuinfeest gevierd
worden ten voordeele van de stichting
Oranje-Nassau-Ooid te Renkum. O.m.
zal opgevoerd worden het laatste
bedrijf van Die Meistersinger von
Nürnbergde artistieke leiding daar
van is toevertrouwd aan Jos. Tijssen,
den lijder der Rolterdamer Mafesl-
spiele. H et Concertgebouw-oikest onder
directie van Corn. Dopper, werkt mede.
Onder do overige medewerkenden
boorde het blad Willem Royaards
noemen.
Kanier van Koophandel.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken hield Donderdagavond een
openbare vergadering ten Raadhuize,
voorzitter de heer J. Ger. Kleber.
Met kennisgeving afwezig de heer
W. H. van Haselen.
De notulen van 23 Maart j.l. worden
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Ingekomen
1. De gewone periodieken, versla
gen enz.
2. Een missive van den Minister van
Waterstaat, houdende mededeeling van
de benoeming van de commissie van
advies voor de spoorwegdienstregeling.
3. Missive van de Phoenixbrouwei ij
alhier, dat de heer Korthals Altes als
mede-directeur is opgetreden.
4. Missive van de gemeente Amers
foort, dat de Raad de rekening ert
verantwoording van de Kamer heeft
goedgekeurd.
5. Handelsberichten enz. en een
brochure over landverhuizing naar
Canada.
6. Een schrijven van den Consul-
Generaal van Cuba om een Jaarverslag.
7. Missive van het comité voor de
tentoonstelling te Milaan.
Bij den Secretaris ter inzage.
8. liet advies aan den Min. van
Justitie van den Bond van Mineraal-
waterfabrikanten en bierhandelaren.
Doel is dit adres te steunen.
De heer v. Vollenhoven is hiertegen.
De heeren moeten de llesschen maar
in den prijs berekenen.
De heer Meursing is er voor om
steun te verleenen. Er wordt ver
schrikkelijk veel gestolen, zelfs al
staan de namen op de flesschen of
vaten.
De voorzitter zegt, dat een gelijke
kwestie zich in den meelhandel heeft
voorgedaan. Hier werden de zakken
gestolen. Nu brengt men ze eenvoudig
in rekening en dat gaat goed. Dit
moeten de bierhandelaars ook doen.
De heer Meursing zegt, dat het in
hoofdzaak tegen de dienstboden gaat
die de flesschen aan opkuopers ver
knopen. Jaarlijks gaan scheepsladingen
vol naar België.
De voorzitter acht het ook een
kwaad, doch vindt, dat de lui het
zelf kunnen voorkomen en een wet
dus niet noodig is.
De heer Eysink meent, dat als de
handelaren het onderling eens izijn
de oplossing niet moeilijk is, waarop
de beer Meursing opmeikt, dat ze
het niet eens [zijn. Ook is een ver
volging tot in hoogste instantie op
niets uitgeloopen. Het is hem zelf
oveikomen, dat op de markt een vat
met irigebranden naam werd te koop
geboden. De politie kon er niets aan
doen en hij kon zijn eigen vat terug-
koopen. Er werd met 3 tegen 2 stem
men besloten het adres te steunen
9. Een missive van de Kamer van
Koophandel te Wageningen inzake
de verkrijging van een locaalspoorweg-
verbinding VeenendaalWageningen.
Na eenige discussie wordt besloten
dit punt aan te houden.
Het voorstel van den heer D. H. C.
Kleber inzake het debietrecbt op
tabak komt nu aan de orde. Van
14 firma's is een verzoek om te
ageeren ingekomen.
De heer Kleber stelt nu voor het
adres van de Utrechtscbe sigaren
fabrikanten te steunen. Ook de heeren
Meursing en Eysink zijn hier voor.
De Voorzitter stelt voor een adres
aan de Tweede Kamer te lichten
waarin te kennen wordt gegeven, dat
de vorm, waarin de belasting wordt
geheven, ongewenscht wordt geacht.
Met algemeerie stemmen aangenomen.
11. Een missive van de Ned. Han
delsreizigers-vereen iging.
12. Een missive van de Kamer te
Deventer omtrent het gemeentelijk
subsidie.
13. Tot afgevaardigde in de com
missie tot heffing der invoerrechten
naar de waarde der goederen wordt
de heer De Pool herbenoemd.
Alsnu wordt de vergadering ge
sloten.
Handel en Nijverheid.
Gisteravond vergaderde H. en N.
in de Zwaan onder voorzitting van
den heer S. J. v. Duinen. De notulen
van 18 April werden gelezen en goed
gekeurd. Hierna kwam punt I van de
ageude aan de orde. Benoeming van
twee afgevaardigden naar het Midden
stands congres te Roermond op 25,
26 en 27 Juli. Gekozen werden de
heeren v. Duinen en Krook, die de
benoeming aannamen.
Ingekomen is een schrijven van den
Bond te Nijmegen over het wetsont
werp op invoerrechten. Doel is de
aandacht van den Middenstand hierop
te vestigen.
Een schrijven over de verkiezing
van vier leden van het Hoofdbestuur.
De candidaten moeten voor 15 Juni
worden opgegeven.
Een schrijven over Coöperatieve
Credietbanken voor de Middenstand.
Medegedeeld werd, dat de heer
Fontein als afgevaardigde van H. en
N. is aangewezen in den Bond van
Kantoor- en Winkelbedienden.
Verder zal het Bestuur stappen doen
om het bezoek van de vergaderingen
te bevorderen en hiertoe a.s. winter
lezingen over verschillende onderwer
pen doen houden.
Hierna werd de vergadering gesloten.
ZONDAG 14 MEI.
Ileinonstraiitsche kerk.
Voorm. lO'/i uur, Ds. Hooykaas.
Doopbediening.
Evang. Luth. Kerk.
Voorm. 10 V» uur, Dr. H. J.Toxopeüs.
Gereform. kerk (Langegracht).
VoornJ. 16 uur, Ds. Doriner.
'sAv. 5'/» uur, Ds. Donner.
Collecte voor de Cbr. School.
Gereform. kerk (Zuidsingel).
Voorm. 10 uur, Ds. Teerink.
's Av. 5Vj uur, Ds. Teerink.
Vrije Gereform. Gemeente.
Voorm. 9'/« uur, de Heer C. W. M.
Eigeman van Achterberg bij Rhenen.
's Av. 5 uur, de Heer C. W. M.
Eigeman.
Chr. Gereform. Gemeente.
Lokaal »de Zaaier".
Voorm. 9s/» uur, Ds. Visser, van Vee
nendaal.
Bediening v. h. Heilig Avondmaal,
's Av. 5'/» uur, Ds. Visser.
Dankzegging v. h. H. Avondmaal.
Hersteld Apost. Gemeente
in de eenheid der Apostelen.
Geb. Eben-Haëzer, Muurhuizen 113.
Voorm. 10 uur, Godsdienstoefening.
Nam. 4'/i uur, Godsdienstoefening.
Hoewel het sein veilig stond,
hield Donderdag de D-trein van Apel
doorn naar Amersfoort nabij de halte
Terschuur plotseling stil. Het bleek,
dat de locomotief defect was, zoodat
terstond om een andere machine naar
Amersfoort geseind werd.
Hel een en ander veroorzaakte aan
zienlijke vertraging.
Een parlementaire Curiositeit.
De landdag van Reuss'jongere linie
is deze curiositeit op parlementair ge
bied. De landdag vari dit duodecimo-
vorstendom telt zestien leden, waar
van er een, de chef van het Huis Reuss-
Kostritz, prins Hetnrich XXXIX,
van rechtswege lid is. maar daar hij
nog geen vijfentwintig jaar is geen
zitting kan nemendeze prins is
verleden week als student in de philo-
sofie, staathuishoudkunde en geschie
denis ingeschreven aan de universiteit
te Leipzig, en wordt in Juni twintig
jaar. Nu waren er verleden week tien
leden aanwezig in den Landdag, en
daar de Grondwet voorschrijft, dat
in den Landdag, om besluiten te kun
nen nemen, minstens s/i der leden
moeten aanwezig zijn, werd de vraag
gesteld; of deze 20jarige prins, die
lechtens lid is, maar nog geen zitting
mag nemen, moet worden meegeteld
bij de leden of niet? Een hoogst be
langrijke staatsrechterlijke qnaestie.
Want telt de prins mede, dan is de
landdag met 10 leden niet in staat
een besluit te nemen en telt de prins
niet mede, dan is hij het wel. Er ont
stond een langdurige bespreking over
deze quaestie, dat eindigde met het
besluit, dat de prins meetelde. Het
besluit van den Landdag, om den
prins mede te tellen, werd genomen
met 8 tegen 2 stemmen, zoodal zelfs
als alle vijftien zitting hebbende leden
aanwezig zijn, het nog de meerder
heid krijgt. Daardoor hebben de sociaal
democraten in Reuss (er zijn vijf
»vaderlandslooze gezellen» lid van.den
Landdag), het in hun macht elke
zitting van dit wetgevend lichaam
bniten staat te maken, om besluiten
te nemen. Gaan zij heen, zelfs uit
een voltallige zitting, dan is die toe
stand reeds tot stane gebracht. Zoo
dat in Renss de sociaal-democraten,
ondanks hun klein aantal, feitelijk de
wetgevende macht lot stilstand kun
nen brengen.
De heer J. van Loenen Martinet,
de door heel het land in viijzinnig-
godsdienstige kringen algemeen be
kende redacteur van het weekblad »De
Hervorming», die in begin April j 1.
in een der Amsterdamsche zieken
huizen een ernstige operatie onderging,
is thans in zooverre hersteld, dat hij
weldra zijn werkzaamheden hij is
tevens voorganger van deafd. Bussum
van den Ned Protestantenbond zal
kunnen hervatten.
Een erfenis van 75 inilliocn.
Men schrijft het volgende aan het
»llbl. van Antwerpen»:
»Ten jare 1628, vluchtte zekere
Jean Thiiy, Franschrnan van geboorte,
uit zijn vaderland en trad in dienst
bij een zekeren Athariase Tripaldy,
Italiaanschen handelsdrijver in 't groot,
op zee en te landedoor zijn edel
karakter, en goede diensten, werd hij
de gunsteling zijns meesters; en deze
liet hem bij zijn sterven zijn gansche
fortuin na, hetwelk bestond uit ver
schillende handelsschepen, en een som
van 800,000 goudstukken, welke door
Athanase Tripaldy op de Staatsbank
van Venetië, ten jare 1621 geplaatst
waren.
Dit bedrag van acht millioen werd,
bij contract, als Staatsschuld, door den
Doge van Venetië aangenomen, en
zou 3°/o rente opbrengen.
Je3n Thiry, welke ten jare 4676
stierf, liet bij testament het gansche
bedrag, dat als staatsschuld op de
staatsbank van Venetië berustte, met
alle interesten aan zijne twee broeders
of aan hun wettige nakomelingen.
Napoléon Bonaparte legde ten jare
1796 op bevel van het Directoire,
beslag op de Thirysche erfenis; van
dien tijd af is het kolosale fortuin 't
welk thans door de opgeloopen rente
reeds meer dan 75 millioenen moet
bedragen, in bet bezit vandenFran-
scben Staat gebleven, ofschoon reeds
meerdere malen door de rechtmatige
erfgenamen pogingen in 't werk ge
steld zijn, om in het bezit van hunne
millioenen te komen.
Dertig jaren geleden ongeveer was
de Fransche staat bereid bet kapitaal,
zonder intresten uit te betalen, doch
de familie Thiry weigerde zulks; en
naar het schijnt moet nu de Fransche
Siaat door het Seine-gerechtshof ver
oordeeld zijn, om het gansche fortuin
benevens de opgeloopen renten uit te
betalen.
Van de twee broeders van den
bovengernelden erflater Jean Thiry,
moet er een naar Holland zijn over-
stoken, de andere broeder moet zich
in de omstreken van Lockeren, provincie
Oost-Vlaanderen, gevestigd hebben;
