HIEUW!
Nieuws- en Advertentieblad
voor i© Provincie Utrecht
r*o. 99.
Woensdag 13 December 1911.
Veertigste jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
HET UTRECHTSCHE VOTUM.
FEUILLETON.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER.
Bureau: Langestraat 77. Telephocun0. 09.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer 7Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
In de buitengewone algemeene ver
gadering van den Middenstandsbond
ter bespreking van het ontwerp-Ta-
riefwet op 16 October te Utrecht
gehouden, werd met 150 stemmen
tegen 6, en 40 onthoudingen, de vol
gende motie aangenomen
De Nederlandsche Bond van Ver-
eenigingen van den handeldrijvenden
en van den industrieelen Middenstand
vergaderd op '16 October 191 1 te
Utrecht;
spreekt als zijne meening uit, dat
de strekking van het nieuwe ontvverp-
Tariefwet, in het algemeen beschouwd,
in strijd met de belangen van den
Middenstand
en verzoekt aan de tweede kamer
dit ontwerp niet aan te nemen.
Het groot aantal onthoudingen kan
gemakkelijk verklaard worden door
het advies, hetwelk het Hoofdbestuur
meende te moeten uitbrengen. Om
verschillende redenen werd een votum
ontraden. Het werd zelfs van die zijde
beschouwd als Mijnrecht in strijd met
letter en geest der statuten a en in
plaats van het votum wenschte het
Hooldbestuur een rapport te stellen,
waartoe de verschillende afdeelirigen
de bouwstoffen zouden leveren. De
vergadering verwierp dit denkbeeld
met 138 tegen 69 stemmen. Uit een
vergelijking der cijfers blijkt, dat onder
deze minderheid ook tegenstanders
van het ontwerp-tariefwet behoorden
en dat de feitelijke voorstanders, op
de vergadering aanwezig, zich tot een
hoogst klein aantal beperkten.
Zooals verwacht kon worden heeft
de uitspraak van den Middenstands
bond in ruime kringen de aandacht
getrokken. Bij hen, die haar afkeurden,
bleef de gebruikelijke poging niet ach-
Voor iedere 100 leden eener vereeniging,
of onderdeel daarvan wordt één stem uitge
bracht, zoodat men mag aannemen dat te Utrecht
minstens 18.000 leden vertegenwoordigd waren
terwege, de beteekenis daarvan te
verzwakken, door alle niet vertegen
woordigde organisaties bij de minder
heid in te deelen. Spoedig bleek echter
de onhoudbaarheid van deze stelling.
Toen werd de bevoegdheid tot het
nemen van een besluit betwist met
een beroep op de meening van het
Hoofdbestuvr. Het terzijde stellen van
het advies van de bestuurstafel gege-
ven, werd gelaakt. Alsof niet de waarde
I van de gegeven uitspraak, in de oogen
1 van het publiek moest rijzen, naar
mate meerdere formeels bezwaren
gesteld deze waren gegrond ter
zijde waren gesteld. En eindelijk moest
het argument dienst doen, dat door
het bespreken van het tarief-ontwerp
en het uitbrengen van een oordeel
daarover, de politiek was binnenge
haald, die in eene neutrale vereeni-
ging als contrabande te beschouwen
zou zijn. Dit laatste argument reikt
verder dan een kritiek alleen op de
besluiten der Utrechtsche vergadering.
Wij hebben reeds zoo dikwijls ver
nomen dat achter de bestrijding der
tiritfplannen overwegingen van poli-
tieken aard verscholen zouden zijn,
en wij achten het nuttig hiertegen
een woord van verweer te spreken,
waar het woord politiek in zoo ver
schillende beteekenis gebezigd kan
worden.
Zeker, bespreking van het belas
tingstelsel, dus ook van een tarief
van invoerrechten, het aanwijzen der
richting daarbij te volgen, het uiten
van wenschen, het uitlokken van een
votum daarbij, brengt ons op een
terrein waar wij het staatsbeleid be
spreken, evenzeer als een bespreking
der gedwongen winkelsluiting ons
brengt op het terrein van tijks- of
gemeentepolitiek. En waar een tarief-
ontwerp is ingediend, of een veror
dening op de gedwongen winkelsluiting
werd afgekondigd, zal eene bespreking
dier onderwerpen noodzakelijk gun
stige of ongnnstige kritiek op de daden
der overheid in zich sluiten. Maar
deze kritiek geeft nog geen aanleiding
de neutrale vereeniging, die haar
toeliet, te stempelen tot eene politieke
vereeniging.
Ware het aldus, moesten onder
werpen waarover tijks of gemeentelijke
regeeririg te beslissen hebben, in neu
trale vereenigingen buiten bespreking
blijven, de gedachtenwisseling onder
de leden zou al te beperkt worden en
voor bijeenkomsten nauwelijks aan
leiding zijn. De practijk leert ons dan
ook anders. Wij zien talrijke maat
regelen op sociaal gebied, onderwer
pen in voorbereiding of reeds in
wetsvorm gegoten, in neutrale ver
eenigingen besproken wij noemen
slechts tabakbelasting, bakkerswet en
sociale verzekeringswetten zonder
dat iemand daaraan aanstoot neemt.
Het goed recht van de Maatschappij
van Nijverheid tot afkeuring der tarief-
wet werd evenmin betwist als bet
recht van Patrimonium om een goed
keurende stem te doen hooren. En
ook in Katholieke kringen, waar men
bij voorkeur beweert, dat het tarief-
ontwerp, een 'politiek onderwerp,
ongeschikt ter bespreking in neutrale
vereenigingen, zoude zijn, schijnt men
in de practijk toch eeoe andere opvat
ting te huldigen. Wij lazen althans
dat op bet congres van den Neder-
landschen Boerenbond op 27 Sep
tember te Nijmegen gehouden, na
toelichting door het kamerlid den heer
Mr. Baron de Wykerslootb de Weerde-
steyn de volgende conclusiën werden
aangenamen
De Nederlandsche Boerenbond van
meening dat in bet ingediende ont-
werp-Tariefwet in meerdere mate met
de belangen van den boerenstand
rekening moet worden gehouden dan
thans het geval is; spreekt den wenscb
uit dat Z.Ex. de Munster van Finan
ciën de totstandkoming van verande
ringen in dien geest bevordere.
En van algemeen economisch stand
punt èn uit financieel oogpunt is eene
verhooging van het tarief van invoer
rechten, wanneer de richting der
verhooging gelijk in het ontwerp-
tariefwet van Minster Kolkman, zorg
vuldig wordt gekozen, aan te bevelen.
Ten opzichte van de landboaw is
gemeld ontwerp echter niet consequent:
het bevat te dien aanzien verschillende
onbillijkheden en bedreigt onze land
bouwers met niet te onderschatten
gevaren.
De bezwaren zijn echter allerminst
onoverkomelijk, terwijl het ontwerp
liefst na wijziging, ook voor de boeren
onmerkbare voordeelen biedt, zoodat
over het geheel genomen, zelfs van
agrarisch standpunt bezien, aanneming
van het ontwerp gewenscht is.
De Nederlandsche Boerenbond
wenscht zeker niet onder de politieke
vereenigingen gerangschikt te worden
en van de zijde zijner vrienden is een
verwijt aan den Middenstandsbond
bijzonder misplaatst. Nemen wij het
woord politiek in den zin van taktiek,
dan mag misschien aan de conclusiën
onze lof niet onthouden worden. Geven
en nemen en open blijven vooronder-
handeling ter verkrijging van agrarische
voordeelen, wat konden de vergader
den te Nijmegen meer verlangen.
Maar men erkenne dan ook, gedaan
te hebben want anderen betwist werd.
Keeren wjj tot ons onderwerp terug.
Volgens het spraakgebruik wordtin
den regel iets anders bedoeld, indien
bet verwijt gedaan wordt dat de poli
tiek is binnengehaald. Dan doelt men
minder op tiet onderwerp dan op de
wijze van behandeling. Een zuiver
economisch onderwerp kan gebezigd
worden als middel in den politieken
strijd. De belangstelling in het onder
werp kan slechts schijn zijn, en het
treffen van politieke tegenstanders
doel. Deze houding moet zeker in
iedere neutrale vereeniging streng
worden afgekeurd. Wij gaan verder
en keuren haar af onder iedere
omgeving.
Wij namen de conclusiën over zooals dio
in verschillende couranten vermeld waren.
Alleen veroorloofden wij ons één woord te
cursiveeren. Te spreken van vonmerkbare
voordeelen* komt ons zoo juist voor, dat wjj
ons van commentaar onthouden.
Het klinkt bijna belachelijk tot den
Middenstand het verwijt te richten
zich tot politieke actie te hebben
laten verleiden. Is men dan zoo weinig
op de hoogte van de politieke nei
gingen der leden om niet te weten
dat oppositiegeest er vreemd is?
Heeft men de oogen gesloten voor
het feit, dat in voorafgaande vergade
ringen, aan het tariefontvverp gewijd,
met angstige zorg alle partijdigheid
geweerd is, dat de geheele beweging
uit eigen aandrang is voortgekomen,
dat zij, die bekend staan als voor
vechters van den vrijhandel of zich
op politiek terrein bewegen, nimmer
deel genomen hebben aan eenig debat,
indien zij niet tevens waren bona fide
leden der vereeniging, dat de eenige
keer dat van dit juiste beginsel werd
afgeweken, was om het woord te
verleenen aan den heer Heemskerk,
afgevaardigde voor Rotterdam IV en
voorstander van het tarief-ontwerp.
Angstvallig is in eigen kring gezocht
naar overtuigde voorstanders van het
ontwerp, doch bij alle besprekingen
bleef ue verdediging door midden
standers uiten vernam men hoogstens
dilotoire excepties.
Wat ons aan het besluit, te Utrecht
genomen, groote waarde doet hechten
is niet in de eerste plaats de groote
meerderheip, waarmede eene afkeu
rende motie werd genomen, maar veel
meer bet pure naakte feit, dat ook
hier weder, gelijk overal waar mannen
van zaken bijeenkwamen, ondanks
allen aandrang daartoe, eene prin-
cipieele van het tarief-ontwerp niet
werd vernomen. Zulks kan hen, die
met de belangen van den middenstand
vertrouwd zijn, niet verwonderen.
Terecht is er op gewezen, dat beperking
van het terrein van inkoop voor den
middenstand even noodlottig is, als
beperking der koopkracht der bevolking
Voor hen die hieromtrent nog niet
overtuigd zijn, willen wij trachten
beide stellingen nader toe te iichtèn.
De drang tot wijziging van het
bestaande, die wij bij alle takken van
IET IDE ZDIEFTiE].
BEN AHEBIKAANSCHE GESCHIEDENIS.
34)
«Whisky voor allen!" zei doctor
Spack en valt zwaar op een stoel neer,
de andere drie zetten zich bij hem
aan de ledige tafel en drinken en
praten en lachen over allerlei alle-
daagsche dingen. Langzamerhand en
hoe later het wordt, vult zich de zaal
meer en meer met gasten, en daar
doctor Spack en Hammer zich toe
vallig zoo hebben geplaatst, dat de
een het buffet, de andere de ingangs
deur in het oog kan houden, zoo be-
heerschen de oogen van beide de ge
heele ruimte; maar men merkt niet
bij hen op, wat zij bespreken, want
zij blij ven volhouden beschonken te
zijn en verraden door geen gebaar
dat zij Duitsch verstaan, van welke
taal hun gezellen zich somwijlen be
dienen.
Tegen tien ure werd de deur geopend
en vlug er door wipte een jongeling,
wiens gebogen neus en rug aan dat
ras der oosterlingen herinnerde, die
op heden in het Westen het minste
geld en het meeste verstand hebben,
in weerwil Bichard Wagner het tegen
deel beweert. Deze vertegenwoordiger
van den handelstand droeg zwarte haar
lokken, een rooden snorbaard, een
eenigszins versleten rok en toonde,
met een stereotypen lach, de voor
tanden. Hij zag in het lokaal om zich
heen en trippelde op Annette toe,
wier hand hij haaztig greep en aan
zijne tanden bracht.
«Hemel, ziedaar ook die rhinoseros
van een vent, die nit loutere liefde
voor de kunst onder de karreknollen
van het vernuft is gegaan, en nu in
de «sterren" schrijft," zei Singvul
half luid tot Haynes.
Haynes knikte. "Maar het is een
goede jongen," antwoordde hij «men
kan hem tot alles gebruiken, hij poetst
laarzen als het zijn moet."
In dit oogenblik viel de blik van
den jongeling met rooden snorbaard
op de groep onzer bekenden, hji hup
pelde er heen en overlaadde het ge
zelschap met een stortvloed van kom-
plimenten en fraaie woorden.
«God aller werelden I" zeide hij met
eenigszins poolsche uitspraak, „hoe
komen zulke lieve en geestige men-
3chen bij elkaar Goeden avond heer
Haynes Esquire! Goeden avond, mijn
heer Siegfried SingvulGerechte God
Welk een vreeselijk fraai gedicht
hebt ge weder gemaakt in den Uilen
spiegel Weet ge, ik behoor ook tot
de kunst, ik reken mij ook onder de
poeëten, ik ben ook in Arcadië ge
boren, anch' io sono pittoresco, maar
tot u, heer Singvul, moet ik opzien,
en als ge zoo voortgaat, wordt ge
mijn liniaal ideaal wilde ik zeggen
Vergunt ge mij bij u plaats te nemen
Weet ge, het vereert mij ten hoogste
te zitten bij zulke groote poeëten en
redenaars als Haynes en Singvul. En
ge kunt niet gelooven, mijne keeren,
hoeveel prijs mijn redacteur', Arminius
Ruster, op u beiden stelt het is
ontzaglijk. Word een poëet als Singvul,
en een dagbladschrijver als Haynes,
zegt hij mij, en God moge mij straffen,
als dan niet de sterrencourant, dat
heet, wij beiden, het met de geheele
wereld durven opnemen.
Wie weet hoe lang de watermolen
van den jongeling nog op deze wijze
voortgeklapperd zou hebben, zoo niet
Annette de tafel was genaderd en
hem den bestelden "gemengden drank"
gebracht had.
God, Antje," riep hij nu, terwijl hij
zijn arm om hare taille legde, en haar
verliefd aangluurde. "God, mijn kind
hoe gelukkig ben ik bij u I Aan u
denk ik den geheelen dag, voor n
dweep ik en maak verzen, en ge zijt
nog altijd even preutsch en wreed.
Wanneer vergunt ge mij u iets voor
te lezen van mijne poëzie? O het is
ijselijk fraaie poëzie, Ruster zegt, men
zou zich doodschreien als men ze
hoort
«Dan hoor ik ze liever niet, mijn
heer I" glimlachte Annette met een
verleidenden blik.
Ilanynes wenkte nu het meisje tot
zich en vroeg haar halfluid: "Is er
tijding van Eulton?"
»Ja, hij heeft uit New-York ge
schreven Lobster moest overkomen
"Wat moet deze daar doen?"
"Ik weet niet, maar de zaak schijnt
niet goed te gaan; de brief was kort
en stroef."
"En hoe is het met het meisje?"
»Hij heeft ze uit Michigan naar hier
in een berucht huis gezonden."
Het buffetmeisje werd geroepen.
Hammer had geen woord van het ge
sprek laten verloren gaan.
Er kwamen steeds meer gasten, en
spoedig werd dansmuziek verlangd.
Voor de oogen van doctor Spack en
van den kapitein ontwikkelde zich een
soort van bandelooze vroolijkheid in
de leelijke omgeving van deze onder-
aardsche ruimterechts een buffet
op den achtergrond twee vioolspelers
aan de wanden, op korte afstanden van
elkander, petroleumlampen met slecht
schoongemaakte glazen; banken langs
de wanden, waarop akelige gestalten
van beiderlei kunne; en dat alles in
een dampkring van tabaksrook, petro-
leumstank, slechte whiskydampen en
nadeelige uitwasemingen. De lampen
branden slechts daarom zoo dof, zoo
treurig, opdat men alle ellende van
deze menschelijke bouwvallen niet zou
zien.
Wee den overwonnenen! zou men
hier kunnen uitroepen, want deze arme
en ellendige vrouwelijke wezens vieren
hier hun ongeluk met whisky en dans.
Deze vrouwen brengen hier hun hall
verwelkte schoonheid aan den man, zij
schenken hier misschien nog eens haar
arm hart aan den fraaister danser, om
het eveD welk tuchthuis hij ontloopen
is. O, o, de geheele geschiedenis hier
beneden zou zeer vroolijk zijn, ware
zij maar niet zoo treurig. Zie maar
hoe zij de beenen opwerpen, en hoe
