NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht. |g||
FEUILLETON.
No. 30.
Woensdag 16 April 1913.
42e jaargang
VMIJST WOENSDAG EN ZATERDAG
Bescherming of Bevoorrechting?
Boontje komt om w loontje
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlgke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 60.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere reg9l meer 7'/. Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Aan deze belangrijke vraag wordt
door den nieuwen president der Ver
eenigde Staten van Amerika, Wood-
row Wilson, door wiens veikiezing liet
Vrijhandelsbeginsel daar de overwin
ning heeft behaald, in zijn boek «The
new Freedom" een hoofdstuk gewijd,
dat met hel oog op de aanhangige
tariefwet ook voor ons land van be
lang is.
Het boekje, als no. 4394 van de
bekende Tauchnitz-editie te Leipzig
verschenen, is eene verzameling van
die gedeelten van Wilson's verkiezings-
redevoeringen, waarin hij de begin
selen van zijne staatkundige overtui
ging heelt uiteengezet Het is, zooals
hij in een korte voorrede zegt, niet
een bespreking van maatregelen of
van programmas, doch een poging
om den nieuwen geest van het staal
kundig leven tot uitdrukking te bren
gen, om in breede lijnen aan te geven
wat gedaan behoort te worden vooral
op het gebied van handel en indu
strie, tot zuivering van het openbare
leven en tot herstel in zijn oude kiacht
en vrijheid.
Als opwekking tot kennisneming
van het oorspronkelijk werk, wen-
schen wij een en ander mede te dee-
len uit het zevende hoofstuk, waarin
zijne inzichten omtrent de praktijk
van het protectionisme en het nood
wendig herstel van den vrijen handel
zijn neergelegd.
Het spreekt van zelf dat de Staats
man Wilson, sprekende in een land,
waar de bescherming haar hoogste
punt bereikte, zich niet geheel los
kan maken van bet bestaande, en
hoezeer hij ook is bezield met den
wensch om een einde te maken aan
de door bet protectionisme in het
leven geroepen toestanden, rekening
heeft te houden met de thans gel
dende belastingregeling, waarbij de
federale Regeering nagenoeg uitslui
tend op de inkomsten uit bet Tarief
j is aangewezen. Zijne uitlatingen om
trent dat fatale belastingsysteem en
de bedroevende corruptie en knoeie-
lijen bij de voorbereiding van be
schermende tarieven zijn voor ons
land even zoovele waarschuwingen,
dat, is men hier eenmaal op den ver
keerden weg, een radicale wijziging
schier onmogelijk is.
Elk economisch vraagstuk loopt ten
slotte, aldus de schrijver, in ons land
uit op de kwestie van hel tarief. Men
omkomt er niet aan, onverschillig in
welke richting men gaat. In 1828
werd een tarief aangenomen, dat hel
«Tariff of Abominations" genoemd
werd, omdat er geen begin en geen
eind en geen vaste lijn in zalhet
had geen grondgedachte. Het was
alsof de eischen van iedereen in Ame
rika maar door elkander in een mand
waren geworpen en die mand als een
stuk wetgeving was aangeboden. Het
was een algemeene jacht naar voor
deeltjes en voor ieder, die maar hard
genoeg had gediongen, was in de
lariellijsten gezorgd. Het was eigen
lijk een droevig product want nie
mand had er een behoorlijk systeem
van trachten te maken. Dat was jam
mer genoeg, maar voor iedereen stond
ten minste de deur open om er zich
in zijn voordeel doorheen te wrin
gen iedereen die de regeering te
Washington kon benaderen en die
maar beweerde een belangt ijk be
drijf te vertegenwoordigen, kon ten
minste door de Tariefcommissie wor
den gehoord.
Maar tegenwoordig is de staat van
zaken geheel anders. De Tariefcom
missie en de financieele Oommissie
uit den Senaat zijn er in dezen bedrie-
gelijken tijd toe gekomen om onder
scheid te maken tusschen de perso
nen, wiet raad zij in zake tariefwet
geving hebben in te roepen. In plaats
van de ongeschoolde burgers die ge
woon waren aan de deur der Tarief
commissie te weeklagen, is gekomen
het zoogenaamde instituut der lobby
agenten, eigenlijk niets anders dan
gepatenteerde omkoopers, die er hun
beroep van maken de belangen der
op proteclie belusten bij de leden der
wetgevende macht te bepleiten.
Verzoekschriften of beioogen worden
aan de openbaarheid onttrokken, maar
bereiken hen, die beslissen moeten, in
het geheim. Door directe bespreking
met commissieleden bereiken de be
langhebbenden niets; het zijn de lobby
agenten, die den weg kennen om het
doel te bereiken. Die lobby-agenten
aldus Woodrow Wilson zijn zoo
piecies op de hoogte van de zaken
waarover zij praten, flat zij et' meer
van weten dan ieder ander. Zij over
stelpen u met zulk een massa details,
dat hunne bedoelingen niet zijn te
ontdekken. Zij stellen voor een wijzi
ging van een doodonschuldig onder
deeltje van een of andere paragraaf
van een artikel en stellen het zoo
aannemelijk voor dat ge onmogelijk
kunt bevroeden dat die wijziging neer
komt op eenige millioenen dollars
meer ten koste van de verbruikers.
Zij stellen bijvoorbeeld voor de kool
spitsen van electriscbe lampen in plaats
van één voet twéé voet te doen zijn,
en ge begrijpt niet dat ge bij den
neus bent genomen omdat ge geen
vakman zijt. En als een vakman alle
artikelen van het tegenwoordige Payne-
Aldrich-tarief eens door zou snuffelen,
dan zou hij overal addertjes onder het
gras verscholen vinden, het een of
ander klein woordje, een schijnbaar
onbetetkende clausule die er op het
eerste gezicht toch zoo onschuldig uit
ziet doch waarmee duizenden dollars
worden ontfutseld aan den verbruiker.
Maar zij hebben vooraf precies de
geheele zaak nagerekendzij hebben,
teder in zijn speciaal vak, elke bijzon
derheid en hare gevolgen nauwkeurig
nagegaan. Tegen een zgn. lobby-agent,
den tariefgunstenjager kan de gemid
delde zaken-man het niet houden. In
plaats van het algemeene gegrabbel
om tariefgunsten, dat overigens slecht
genoeg was, is de speciale bemoeiing
van de lobby-agenten gekomen. De
wetgever is niet langer toegankelijk
voor het geheele volk maar een spe
ciaal georganiseerde macht oefenteen
zeer bijzonderen invloed uit op de
regeering. Bovendien worden alle
mogelijke geheime en acbterbaksche
middelen in het werk gesteld om bet
publiek onkundig te laten van de
«argumenten» der protectionisten, en
om de feiten te verbloemen waarmede
zij in strijd zijn; en de bedoelingen
der ontwerpers van de lariefvoorstellen
worden zorgvuldig verborgen. Het is
bekend dat zelfs verscheidene leden
van de tariefcommissie uit den Senaat
de eigenlijke beteekenis van tarief
posten niet begrepen en dat deleden
van den Senaat, die informaties vroe
gen, eenvoudig met een kluitje in
t riet werden gestuurd, soms omdat
Aldrich ze zelf niet kende, doch ook
om te voorkomen dat de tariefpost
anders niet zou zijn aangenomen.
Neem bv. die prachtige stelling, dat
dwaallicht, bekend onder den naarn
«gelijkmaking van productiekosten*.
Het valt moeilijk een cynischen glim
lach te onderdrukken, als men ziet
hoe een groepje burgers die «productie
kosten* lot grondslag van een econo
mische tariefwetgeving meenen te
kunnen maken. Zij blijven immers in
geen enkele fabriek twee jaar dezelfde,
en in geen enkel land zijn zij op twee
verschillende tijdstippen gelijk, en in
dezelfde fabriek loopen zij van seizoen
lot seizoen uiteen. Voortdurend ont
glipt dat begrip van productiekosten
aan uwen greep, nergens bestaat het
als wetenschappelijk tastbaar constant
feit. Maar om de pretenties van het
protectionistisch program schijn vau
juistheid te geven, heette hel nood
zakelijk om er een onderzoek naar in
te stellen. Van geloofwaardige zijde
heeft men mij verzekerd dat de regee
ring van Amerika aan verschillende
regeeringen van andere landen, waar
onder ook Duitschland, heeft gevraagd
om betrouwbare cijfers betreffende de
productiekosten van somige artikelen,
die overeenkomen met die welke ook
in de Vereenigde Staten worden ge
produceerd. Da Duitsche regeering
heeft de zaak in handen gesteld van
sommige fabrikanten, die gegevens
hebben verschaft voor zoover zij die
uit hunne boeken konden verzamelen.
Die inlichtingen -bereikten onze regee
ring gedurende de discussies over bet
Payne-Aldrichtarief en werden aan de
linancieele commissie uit den Senaat
verstrekt. Doch, naar men mij heeft
verzekerd, zijn zij zorgvuldig geheim
gehouden. Toen men er den heer
Aldrich naar vroeg, heette bet eerst
een vertrouwelijk rapport van de
Duitsche regeering; later gaf men er
de voorstelling aan alsof het een on
beschaamde poging van Duitschland
was om zich met de tariefwetgeving
van Amerika te bemoeien. Maar hij
vertelde niet wat nu eigenlijk wel die
productiekosten wareu. Want als hjj
bet gedaan had, dan zouden tal van
tariefposten onverdedigbaar zijn ge
bleken.
Deze dingen bewijzen waar het
zwaartepant ligt bij zulk een ernstige
zaak als de voorbereiding van het
tarief. Gedurende de laatste zitting
berustte dal in handen van dien
éénen man die tusschenpersoon was
tusschen de lobby-agenten en den
wetgever. Ik zeg dit niet om het ka
rakter van den heer Aldrich aan te
vallen. Het is mijn zaak niet wat
voor soort man de heer Aldrich is:
en speciaal nu hij zich uit bet open
bare leven heeft terruggetrokken is
dit geheel onverschillig. Het punt in
kwestie is dat hij wegens zijn lange
ervaring, zijn laugduiign behandeling
van deze delicate particuliere zaken,
het gebruikelijke werktuig was waar
van de wetgevende macht zich be
diende om op de hoogte te komen,
niet van de wenschen van het volk
der Vereenigde Staten of van de
zakenwereld in al haar geledingen,
maar alleen van de eischen en de
argumenten der lobby-agenten, die
A. S. H. BOOMS.
8)
Ik zelf loop geen gevaar meer, maar
ik maak me altijd bezorgd over zulke
onbezonnen waaghalzige broekkies
als onze «Zus«, die eeuwig verliefd
zijn I
Eenige heeren stootten de Luite
nant van Dorsten aan en voegden
hem toe «armen bliksem", drenke-
linga I
Och, lachte de Overste, jelui behoe
ven „Zus" niet aanstooten alsof jelui
vrij waart van die ziekte; er zijn er
onder jelui 'n heele boel die aan dien
lust tot zulke halsbrekende toeren en
kunstenmakerij lijden, waardoor me
nigeen al den nek gebroken heeft nog
vóór dat hij water gezien heeft
M'n raad is das ook goed voor jelai,
praatjesmakers, luisterNeem eens
'n proef en stel je drie maanden lang
voor dat je getrouwd bent met je
uitverkorene, maar houd dan vooral
goed boek van alle uitgaven IDie
drie proefmaanden moetje niet Demen
als in de wittebroodsweken, want dan
hebben de zalige verliefden al genoeg
aan 'n heel klein hutje in 't bosch
en wat suikerwater in de maneschijn
met nachtegalengezang, al versmaden
ze ook 't vulgaire prozaïsche betere
niet, als ze 't kunnen krijgenmaar
je moet de drie nemen uit den tijd,
dat je mogelijk al met je drietjes
kunt zijn; de tijd dat je al dat ide
ale en romantische dwaas, idioot en
gek gaat vinden; dat je bemerkt dat
er nog andere lieve mooie snoetjes
op de wereld zijn behalve je vrouwtje,
die als zooveel geurende bloempjes
langs den weg groeien en niets lie
ver hebben dan door je geplukt te
worden; dat 't mooie hemelsche van
't samenwonen met 'n Engel er al
wat af gaat en je zalige hemel op 'n
huiskamer met 'n schreeuwend hoa-
gerig kind begint te gelijken; als 't
zoete der liefde 'n heel gewone da-
gelijksche kost schijnt en als vrouw
lief die haar man vroeger 'n onver
gelijkelijk ideaal dacht, vergelijkin
gen gaat maken en tengevolge daar
van bijvoorbeeld nu en dan zegt,....
«O, vent die mijnheer A. is veel
liever voor z'n vrouw dan jij!«... of
"Meneer B. zou iets niet doen willen!"
en meer dergelijke veelbeteekenende
uitdrukkingen, soms wel gevolgd door
'n pruillipje en 'n smachtende betraan
de blik naar 'n ouwe japon, die
van zelf niet nieuw wil worden en
naar 'n leege beurs die zich niet van
zelf vult, zoodat de man, om rust te
hebben, er dan in 's Hemels naam
maar toe over gaat om beertjes te
makenDie beeren hebben 'n ont
zettende groei- en levenskracht, wor
den heel gauw groot en kosten dan
heel wat aan onderhoud, zoodat man
lief dan den kop omloopt.
Als je nu gedurende dien proeftijd
alle uitgaven van je verdubbelt en je
voegt er nog 'n aardig bedrag bij
van allerlei kokette nukken en gril
len, voor wissewasjes, cadeautjes, aar
digheidjes die juist zijn zoo goedkoop
zijn en meer van die onmisbare vrou
welijke benoodigdbeden, dan zal je
eens zien hoeveel je van je groooote
traetemeDt in de spaarbank kunt
brengen tot kapitaalvorming Ien
als je dan nog eens goed narekent,
dan rijzen je de haren ten berge van
't negatief resultaatdaarom be
stond vroeger de strenge bepaling
dat 't haar op het hoofd der mili
tairen kort geknipt gedragen moest
worden, dan zag je niet zoo dadelijk
dat ze steil stonden van schrik
non wordt daarmeê jammer genoeg
wel 'n beetje 't handje gelicht, maar
't zou ook zonde zijn van 't aardige
krulkopje van «Zus«.
Maar als je non zoo verliefd
bent, dat je liefste je onmisbaar is,
Overste dat
Je zonder haar niet leven kunt,
Zus viel de Overste hem in de rede,
nou! dan vraag je je overplaatsing,
je huilt even van wanhoop en.... je
neemt 'n ander,.... of je trouwt in
's Hemels naam en huilt later nog
veel erger I 't Geneesmiddel is erger
dan de kwaalEnfin, gedenk mijn
raad, ik wil hopen dat 't helpen zal
't eenige remedie tegen dwaze ver
liefdheid is gezond verstand Ik
ben gelukkig de jaren al te boven
om dwaas verliefd te worden Ik
ben ingeënt "tegen die kwaal, die
misschien veel genot, maar zeker
nog meer ellende geeft Ien daar
om, zoo besloot hij opstaande, ledig
ik dit glas op jelui gezond verstand,
en mocht je als 'n stomme eend in
de fuik loopen, dat je dan sterkte
genoeg zult hebben om als eerlijk
man blijmoedig de zwaarte van 't
door je zelf verlangde juk te dragen I
Ik drink tevens op alle dames van
Loeboe Kapoelassan en op al de lieve
schoonen der aarde in 't algemeen,
die zooveel kannen bijbrengen tot
ons geluk en daarom dan ook weer
onmisbaar zijn. Zij leven!...
Juichende stemden allen mede in.
maar toen de Resident den Overste
aansprak als «zwartgallige celibatair
toen baande deze zich een weg door
den hem omringenden kring, uitroe
pende,
Neem me niet kwalijk, Resident I
Ik moet op den laatsten soos-avond
van alles genieten en nu laat ik
liefde en trouwen in dat leege cham-
pie-glas en ga 'n partijtje blijarten
onder 'n grogje bij dat vroolijke pot
je om wat beweging in de beenen
te krijgen!... waarbij hij zich zin
gende verwijderde.
(Wordt tervelgd.)
