NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
FEUILLETON.
No. 40.
Woensdag 21 Mei 1913.
42e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Een invoerrecht oparbeiders?
Boontje komt om zijn loontje
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonu. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere reg9l meer 7'/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Toen in het jaar 1879 in Duitschland
de «bescherming van den nationalen
arbeid# en de «solidariteit van' de
producenten« wei d geproclameerd door
wederinvoering van de protectie, was
een der hoofdargumenten der protec-
tionisten, dat de bedrijven «rendabeler#
zouden worden, en dat die grootere
rentabiliteit in de beschermde takken
van nijverheid ook aan de arbeiders in
den vorm van hoogere loonen ten goede
zou komen. Dit sociale argument heeft
ook bij latere tariefverhoogingen een
gewichtige rol gespeeld. Ook in ons land
worden de voorstanders van Kolkman's
tariefwet niet moede onzen arbeiders
verhooging van loon voor te spiegelen.
De «opbloei der industrie zoo meenen
b.v. de protectionistische leden der
Commissie van Voorbereiding in hun
verslag niet langer door de be
schermde concurrentie van het buiten
land neergedrukt, zal de vraag naar
kapitaal en arbeidskracht vermeerderen.
De rente zal stijgen, maar bovenal zal
de gelegenheid om werk te vinden
toenemen en de loonen omhoog gaan;
eerst alleen in de beschermde industrie,
vervolgens ook in andere takken van
industrie en in andere bedrijven. De
grootere koopkracht in breede kringen
zal bevruchtend werken op allerlei
takken van nijverheid, handel en ver
keer. Dientengevolge mag worden
verwacht (wij curstveeren) dat de ge
heele levensstandaard stijgen zal. Zoo
is het o.a. in Duitschland gegaan, waar
de stijging van den levensstandaard
die der prijzen ver achter zich heeft
gelaten.#
Dus ook hier wordt den arbeiders
een wissel op de toekomst geboden 1
Ziet maar naar uw Duitscbe mede
arbeiders, zoo zegt men, die hebben
het veel beter dan gij; Duitschland
heeft protectie, stemt ook gij dus maar
voor Kolkman's tariefwet!
Onze arbeiders zullen wel wijzer zijn,
zich met die fraaie belofte te laten
paaien. Zij merken op dat biet door
de protectionisten wordt erkend dat
(de prijzen door de bescherming in
Duitschland zijn gestegen. Het is de
praktijk der protectie, die in Duitsch
land den vleeschnood heeft doen ont
staan. De bescherming van den Duit-
schen landbouw heeft zijn doel gemist;
de Duitscbe veeteelt is ondanks de
protectie niet in staat gebleken het
Duitsche volk behoorlijk van vleesch te
blijven voorzien. De uitkomsten van
de veetelling in Pruissen en andere
Duitsche bondsstaten weerleggen de
protectionistische stellingpn afdoende.
In 1908 werden 12.089.000 stuks
rundvee geteld, in 1912 was dit getal
gedaald tot 11856.000 stuks, dus
verminderd met 233 000 stuks. De
afneming sinds 1911 was verder voor
schapen 6 6. pCt., voor geiten 6.7 pCt.
en voor varkens het volksvoedsel
niet minder dan 10.39 pCt. Voor de
andere bondsstaten staat het niet beter.
In Beieren b.v. is het aantal stuks
rundvee sinds de telling van 1907
verminderd met 4.6 pCt., varkens met
11.9 pCt., sinds 1910 zelfs met 19pCt.
In Wurtemberg bedraagt de afname
voor rundvee 1 pCt., voor varkens 10.5
pCt., in Saksen 12 pCt., in Baden 14.7
pCt., in Hessen 12.7 pCt. En dan bad
de regeering nog wel hare hoop ge
vestigd op de gunstige resultaten van
de varkensfokkerijSinds 1907 is voor
het Duitsche rijk voor rundvee een
vermindering te constateeren van 2.3
pCt., voor geiten 4.2 pCt., voor schapen
24.9 pCt.
Volgens de Duitsche statistiek zijn
de gemiddelde jaarprijzen, berekend uil
de marktberichten van 154 Pruisische
markten, als volgt gestegen;
Artikelen 1879 1900 1911
Erwten (perK.G.) 24 pf. 26 pf. 39 pf.
Boonen 30 28 43
Linzen 38 44 46
Aardappelen 6» 5» 10»
Rundvleesch 115 126 167
Kalfsvleesch 98 126 187
Schaap vleesch 108 126 177
Varkensvleesch 115 129 149
Rookspek 166 156 174
Boter 205 224 27g
Tarwemeel t 37 29 28
Roggemeel 21 26 29
Eieren (per 60 stuks) 319 c 383 465
Dat de prijzen van vleesch en van
andere levensbenoodigdheden door de
protectie in Duitschland zijn gestegen,
is ondanks de beweringen van onze
protectionisten omtrent den prijs-
verlagenden invloed van inkomende
rechten, een feit. En de Rijkskanselier
von BettmannHollweg erkende in
den Rijksdag dat die stijging iri 1907
reeds 33 percent bedroeg in de laatste
10 jaar, voor tarwe 45 percent, voor
rogge 62.7 pCt.. terwijl hij tevens
erkende dat de kunstmatige duurte
van vele levensmiddelen een druk
uitoefent op de minder bemiddelde
klasse der bevolking.
Voorzoover de loonen gestegen zijn
en die verbooging werd blijkens
de toegenomen stakingsbeweging
eerst na harden strijd met de werk
gevers verkregen diende het
meerdere slechts als Teuerungszulage,
als tegemuetkoming om de duurdere
kosten van levensonderhoud te dekken.
Doch dit kon alleeD in beschermde
bedrijven geschieden en in de onbe
schermde legden de arbeiders het
loodje. Over het algemeen was de
loonsverhooging in Duitschland hij
lange na niet in slaat om de hoogere
kosten te dekken.
De reëele loonen zijn in Duitsch
land dan ook eerder gedaald dan
gestegen en de toestand der ar
beidende klassen is daar dan ook vol
strekt niet beter dan hier. Een enkel
staaltje. De Kamer van Koophandel
te Ruhrort heeft berekend dat een
gezin van 6 personen in Gelderland
evenveel kan koopen voor 21 mark!
als een dergelijk gezin in het Ruhr-1
district voor 28 mark. I
Voorts moge worden herinnerd i
aan het onderzoek van Dr. Metz,
waarbij deze schrijver tot de conclusie
kwam dat alle levensmiddelen in de
Rijnproviocie aanmerkelijk duurder
zijn dan in Nederlandsche plaatsen,
zoodat het jaarverbruik in ons land
36 percent goedkooper is. De
De Nederlandsche werf-arbeider
zijn onderzoek beperkte zich tot den
scheepsbouw heeft voor een ge
lijke boeveelheid levensmiddelen on
geveer 'l> uit te geven van hetgeen
zijn vakgenoot in de Rijnprovincie
moet betalen. Door de protectie zijn
de prijzen der levensmiddelen in Duitsch
land ongeveer 40 a 50 percent duurder
dan zij zonder den dwang van den
tariefwetgever zouden zijn.
Wat bljjft er nu met deze feilen
voor oogen over van de bewering van
onze protectionisten dat de tariefwet
de prijzen zal verlagen? Wat van
hun beroep op Duitschland's befaamde
tariefpolitiek 7 Eenvoudig dit, dat aan
de verbruikers, dus in de eerste plaats
aan de arbeidende klassen, een zwaar
drukkende belasting wordt opgelegd,
die grootendeels terechtkomt in handen
van de betrekkelijk weinigen, die van
de bescheiming profiteeren. Wordt
op die wijze van het stelsel van «be
vordering van den nationalen arbeid#
de arbeider niet veeleer de dupe? De
praktijk in Duitschland is daar om
dit te bevestigen. Juist de steunpi
laren van de fatale protectie, het
grootgrondbezit en de grootindustrie,
houden de verbooging der loonen en
de stijging ook van den geestelijken
levensstandaard der arbeidende klassen
tegen, door de immigratie te bevor
deren, door jaar in jaar uit groote
massa's buitenlandsche arbeidskrach
ten, de zgn. Russische en Poolscbe
«Wanderarbeitern», in dienst te
nemen tegen lage loonen, die den
loonstandaard kunstmatig naar be
neden drukken. Hun aantal neemt
voortdurend toe. Volgens de statistiek
der Duitsche Arbeiterzentrale werden
in 1908/9 565000 buitenlandsche
arbeiders gelegimiteerd, in 1914/2 reeds
729000, waarvan 54.5 pCt. voor den
landbouw en 45.5 percent voor de
industrie. De onderzoekingen van de
Pruisische Landraden wijzen echter
op een toeneming van 454.000 in
1905 op 820.000 in 1911.
Ook in dit opzicht is dus de pro
tectie te kort geschoten, en is de
«onafhankelijkheid van het buitenland#
niets meer dan dogma. Hoe langer
hoe meer wordt Duitschland, speciaal
de graan verbouwende provinciën in
het oosten, afhankelijk van de buiten
landsche arbeiders.
Een gunstigen invloed op het peil
der Duitsche arbeiders klassen hebben
deze immigranten allerminst, en de
met lage looneff gepaard voortvloei
ende euvelen nemen toe. De krimi-
naliteit der Gelicische, Russische
en Hongaarsche arbeiders, die naar
Duitschland als seisoenarbeiders trek
ken, is grooter die der Duitschers
en de Duitsche arbeiders hebben dus
reden te over om zich hunnerzijds
tegen die vreemde concurrenten, die
hunne loonen en hun levensstandaard
drukken, te verzetten. Hier komt het
onrechtvaardige van het protectionis
tisch stelsel voor den dag.
De werkgevers in landbouw en in
dustrie worden beschermd; inkomende
rechten op de producten van hunne
buitenlandsche vakgenooten strekken
om de vreemde concurrentie te weren
dienen om voor hun product eeu
hoogeren prijs te kunnen bedingen,
om hun arbeid dus «meer rendabel#
te maken.
En de arbeiders, de andere en de
gróótste helft van de deelhebbers aan
de voortbrenging, laat men onbe
schermd. Hun eenige koopwaaar, de
arbeidskracht, stellen diezelfde groot-
industrieëlen en agrarische jonkers
onverbiddelijk bloot aan de «moor
dende concurrentie van het buiten
land.# waartegen zij zelfbescherming
eischen in klimmende mate. Zoo meten
de protectionisten met twee maten I
Het stelsel van «bescherming# voor
zich zelf geëi ichtT doch geweigerd aan
de arbeiders. Zij weten wel dat daar
door een billijke loonsverhooging tot
goedmaking van het duurdere leven
wordt tegengehouden en hun sterker
doet staan bij staking of andere ar
beidsconflicten. Zij weten ook dat
door de lagere loonen «der Wanderar
beitern# de loonstandaard der Duitsche
arbeiders gedrukt wordt en, dies grijpen
DOOE
A. S. II. BOOMS.
16)
Mocht ik echter 'n verkeerde plooi
bemerken dan verzeker ik u dan zal
ik daarvoor zeker 'n stokje steken
Tot nu toe was 't niet noodig
want anders I
De beide vrienden lachten hartelijk
toen de Overste die strenge woorden
met zijne meest dreigende, bulderen
de stem uitsprak, zoodat eenige voor
bijgangers bleven staan, denkende
dat er eene ernstige woordenwisseling
was in de kommandantswoning.
TJI? Wou u zoo iets doen
riep mevrouw luid lachende uit.
Dat zal u te machtig zijn, Overste I
Al buldert u tegenover ons nog
zoo, dat kindje is u de baas Als
u baar 'n oogenblik één kwaad woord
geeft, beeft u 't volgende voor meer
dan honderd kwade woorden spijt en
berouw I Daarvoor is 'n degelijke
en toch zachte vrouwenhand noodig.
Welnu, mevrouw, als dat noodig
is dan trouw ik! Als 't tot het heil
van 't kind vereiscbt wordt ben ik
zelfs daartoe bereid, welk 'n heilzame
afschrik ik ook altijd van zulke kluis
ters heb gehad en nog heb, en altijd
hebben zal.
En al wat eene vrouw dan door
bare leiding goed maakt, bederft u
dan weêr met uwe te groote liefde
voor dat kindl In elk geval 't
meisje is 'n dotje, 'n kindje zooals
menigeen, ten minste ik, me dat wen-
scben zou, en u I kijk I u is 'n
edel braaf menscb zooals er niet veel
gevonden wordenweinigen zouden
zoo voor 'n arm verlaten meisje zor
gen en baar zoo liefderijk verzorgen
en 'n toekomst scheppen I Ik wil
hopen dat ze u naar waarde dank
baar zal zijn en u lief hebben zooals
u dat verdient. vooral omdat
dankbaarheid gewoonlijk 'n bolle klank
is zonder diepe beteekenis, meestal
oppervlakkig en bij woorden blijft, en
zelfs in barre ondank verandert zoodra
eenige zelfopoffering noodig is.
Mevrouw, antwoordde de Overste
plechtig, uwen lof verdien ik niet en
er is niets dat ik zoo akelig vind als
dankbaarheid, zoowel voor mij, als
voor bet kind dat alles uit liefde krijgt.
Hare liefde vind ik de grootste gift.
De aansporing om goed voor dat arme
kind te zijn en baar te verzorgen vond
ik ten eerste in mijn lust tot wraak
op baar vader, 'n man die vroeger
m'n vriend was, en die later door zijne
lage kuiperijen tegenover mij dien
naam onwaardig werd, en ten tweede
in mijn groot egoïsme, vooral toen
ik den schat leerde kennen die in dat
hartje besloten was, waDt die schat
van liefde wilde ik mij, egoïst als ik
was, beelemaal alleen toeëigenen, uit
behoefte aan oprechte kinderlijke ge
hechtheid, zelfs in mijn jaloersch
egoïsme zoo min mogelijk anderen in
bare genegenheid naast mij duldende.
Haren arm hartelijk in den zijne
leggende om met hem naar 't rijtuig
te gaan en hem met vereering aan
ziende, sprak zij beteekenisvol glim
lachende.
Hoe jammer dat u niet getrouwd
iswat zou u 'n vrouw die u begreep
gelukkig hebben kunnen maken 1
In elk geval zou de wereld er zeker
beter bij varen, als er meer zulke
egoïsten waren, maar
Nu, waarom, maar I vroeg
de Overste toen zij niet voortging.
Of 't aantal dankbare men-
scben daardoor grooter zou worden
is te betwijfelen I Enfin, dank
hebt u niet noodig, want n is in uw
groot egoïsme tevreden met het zien
van het geluk dat anderen door u
krijgen! Lage egoïstI
Wees op je hoede, Wyckhens,
als m'n vrouw in enthousiasme ge
raakt wordt zij wel eens lastig met
hare genegenheidsbetuigingen, ik weet
daarvan mee te praten en ik ben nog
maar baar manlachte Petersen,
z'n vrouw plagend aanziende terwijl
bij in 't rijtuig stapte, dat daarop in
snellen draf wegreed.
VI.
In den aanvang van de maand Sep
tember van datzelfde jaar, dus ruim
vijf maanden uA zijn vertrek uit Indië,
bevond de Overste Wyckhens zich op
den middag van een bij uitstek beer
lijken zomerscben dag aan bet station
te Keulenwachtende op den snel
trein nit Holland, die hem zijn lieve
ling en hare vriendin Mies Verbrang
zou toevoeren.
De groote reis was achter den rug
en de beide vriende hadden zich te
Keulen gescheiden, tevreden over alles
wat zij te samen gezien en te samen
genoten hadden in de beste harmonie.
«De koek is op!" ..bad de mede
reiziger van den Overste verklaard,
maar deze meende dat hij nou nog
wel 'n taartje over bad, waarvan hij
na zijn kind wou laten smullen.
De vermoeienissen verbonden aan
zoo'n grooten tocht als hij nu achter
den rug had, hadden niet alleen geen
nadeeligen invloed uitgeoefend op het
ijzersterk gestel van den officier, maar
hadden blijkbaar zelfs eeDe gunstige
uitwerking gehad, waartoe vooral zijn
onverstoorbaar goed humenr, dat hem
de zaken steeds van den lichtsten en
besten kaut deed bekijken, zijn onbe
zorgd karakter en zijne onuitputtelijke
rroolijkbeid meêgewerkt hadden, zoo
dat bij er altijd den goeden ueest in
gehouden had bij so us ergelijken tegen-
Wordt vervolgd.)
