HIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad NÉT
voer de Provincie Utrecht. |R
Qqfcmemee
No. 69.
Zaterdag 30 Augustus 1913.
42e jaargang
WAA&ft€SVWX!tC.
De Firma A. LEWENSTEIN
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG
PREMIE
Voor vrouwen en ook voor
mannen.
BINNENLAND.
A
Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Kromraestraat 24, Anerafoort
UTRECHT, CII OORSTRA AT 14.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.16;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. Ah.
ADVER1 ENTIËN:
Van 18 regels 0.50; iedere regel meer 7'/, Cent.
AdvertentiBn viermaal geplaatst worden sleohts driemaal berekend.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
voor de lezers van deze courant.
Het heden verschenen 22ste nummer
van den vijfde jaargang van
dtftl Tim' l U iitsiiBsa
bevat o.a.
Andrew Carnegie. Inwijding
Vredespaleis. De Vredes congres
sisten in de Residentie. Optreden
van het Raya Joga Koor uit Califor-
nië bij de opening van het Wereld-
vrede-congres. Wat Mars scheidde
vereenigt Apollo. Vereeniging
Kindergenot" te Amsterdam. Ita-
liaanscbe Opera. Seizoen 1913-
1914. Een gedenkwaardig feit in
de geschiedenis der Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij. Kiekjes
uit Volendam en Marken. Rylb-
mische Gymnastiek. Algemeene
Vergadering van de Vereeniging «Oost
en West", gehouden te Haarlem.
Onafbankelijkheidsfeest te Voorburg
en Loenen.
Het Kindernumraer ȟns Prinsesje".
Weldra Groote Prijsvraag met
IOOO Gulden aan prijzen.
De geabonneerde
wonende
wenscht zich te abonneeren op het
weekblad „PAK ME MEE", tegen den
prjjs van 3'/i cents thuis bezorgd.
Op den eersten zittingsdag na dien
van de opening der Staten-Generzal,
zal er te's-Gravenhage door vrouwen,
we hopen door zeer vele, eene be
tooging worden gehouden.
Vrouwen zullen dan ernstig en zwij
gend staan op het Binnenhof of in
den omtrek daarvan met de leuze:
»Wij vragen grondwettelijke gelijk
stelling voor man en vrouw". De ledeD
van de Tweede Kamer zullen voorbij
gaan en ze zullen in elk geval één
oogenblik moeten denken aan hunne
vrouwelijke landgenooten, die toch
ook Nederlanders zijn, als zij.
Zij zullen er één oogenblik aan
moeten denken, en mogeljjk er eenige
gewetensknaging over gevoelen, dat
zij heentrekken naar het Binnenhof
om te beraadslagen over het wel en
wee van het Nederlandsche volk, ter
wijl ze daartoe van de grootste, van
de vrouwelijke helft geen opdracht
hebben. Ze zullen er één oogenblik
over moeten denken, of ze dit inder
daad met hun geweten overeen kun
nen brengen, als ze niet bet vaste
voornemen hebben eene Grondwets
herziening tot stand te brengen, waar
bij ook aan de vrouwen ten volle recht
wordt gedaan. Waarschijnlijk zelfs zal
hunne belangstelling langer duren,
dan één oogenbliker zal gesproken
worden over den ernstigen stoet van
zwijgende vrouwen en over betgeen
ze willen, over wat ze bedoelen met
«grondwettelijke gelijkstelling Kies
recht? Of nog meer? Dan zullen er
onder de ernstigsten zijn, die eens
nagaan, wat de vrouw nog meer vaD
Grondwetsherziening kan te wachten
hebben en ze zullen denken aan Art.
5 der Grondwet «Ieder Nederlander
is tot elke landsbediening benoembaar.''
Dus ook vrouwen? Natuurlijk, want
in Art. 80 en de andere artikelen,
die op kiesrecht betrekking hebben
wordt immers telkens gezegd «man
nelijke ingezetenen, tevens Nederlan
ders." Als de vrouwen niet tot de
Nederlanders gerekend werden, zou
deze toevoeging overbodig zijn. Maar
is de vrouw dan tot elke landsbedie
ning benoembaar op dezelfde voor
waarden als de man d. w. z. als ze
de bekwaamheid er toe bezit? Neen,
zullen ze denken, want enkele jaren
geleden maakten we een wet, waarbjj
vrouwen niet benoembaar werden
verklaard tot burgemeester en tot
gemeente-secretaris; we laten toe dat
er op willekeurige wijze word omge
sprongen met de vrouwen bij de
•posterijen". Nu eens mogen ze com
mies worden, in beperkt getal (niet
het vergelijkend examen beslist, maar
het man- of vrouw zijn), dan weer
niet nu eens mogeD ze huwen, dan
weer niet. De betoogsters zullen dus
willen dat in art. 5 duidelijk wordt
uitgesproken, dat vrouwen, zoowel als
mannen, benoembaar zijn, tot elke
landsbediening.
En hoe staat bet met bet recht op
arbeid? Zijn de rechten van de vol
wassen vrouw, daaromtrent bij de
Grondwet gewaarborgd? Wij hebben
toch als regel baar bij de gewone wet
als onmondig te beschouwen en baar
recbt op arbeid te beperken, niet
alleen in het algemeen belang, maar
in haar belang volgens onze opvat
ting. De beeren zullen misschien eeDS
even denken aan zeker Rapport in
zake Grondwetsherziening van de Ver.
v. Vrouwenkiesrecht gedateerd Maart
1906 en hoe daar duidelijk de wenscb
der vrouwen ook op dat punt is uit
eengezet.
En dat is het voornaamste doel
van de betooging: de Leden van de
Tweede Kamer aan het nadenken te
brengen over wat ze aan de vrouw
schuldig zijo, als ze de Grondwet gaaD
herzien; onder de aandacht te bren
gen, dat ze geen rust zullen verkrij
gen, als de vrouwen in zake kiesrecht
niet gelijkgesteld worden met de man
nen, als ze geen deugdelijke waarbor
gen voor hare burgerrechten verzekerd
vinden in de Grondwet.
Met halve maatregelen is geen be
vrediging te verkrijgener moet recht
zijn, volledig recbt I
Want al zou de Grondwetsherzie
ning, waarnaar met verlangen wordt
uitgezien, al kiesrecht brengen aan
de vrouw, dan zou ze toch alle deze
onbillijkheden door bare kiezers en
afgevaardigden niet kunnen laten weg
nemen, zo zou er zelfs geen poging
toe kunnen doen, omdat de gewone
wetgever daarin belemmerd zou wor
den door de Grondwet.
En die zal dan stellig in de eerste
25 jaren niet meer worden herzien
Ook zullen in gedachten vele van
de afgevaardigden der mannenkiezers
(niet van het Nederlandsche volk) zicb
verplaatsen naar de overzijde van het
Kanaal om te gedenken, wat daar ge
schiedt door vrouwen, die het ver
trouwen io de Regeering en in hunne
mannelijke landgenooten verloren heb
ben en die niet meer zwijgend en
waardig betoogen, zooals de stoet, die
zij daar juist gepasseerd zijn.
Ziet, mannen en vrouwon, die dit
leest: gij allen zijt er mede aanspra
kelijk voor, opdat de wanhoop zicb
in ons land niet meester maakt van
haar, die jaren geduldig betoogden en
vroegen om recht, opdat zij niet komen
tot afkeurenswaardige daden, als bare
zusteren in Engeland.
Wanneer gij, vrouwen, daar weini
gen laat staan om voor U allen op
te komen, dan hebt gij het recht niet
om later te zeggen, als ook hier de
suffragette-beweging dreigt: »Heer.
ik dank U, dat ik niet ben gelijk
deze", want door uwe lauwheid hebt
gij haar daartoe gebracht!
Wanneer gij, manoen, niet al uwe
krachten aanwendt om uwe vrouwen
en dochters aan te sporen om mee
te gaan betoogen naar den Haag, dan
staat gij schuldig, als de waardige eD
ernstige betoogsters van het hedeD
veranderen in heftige, opstandige
vrouwen.
Met droefheid zien wij, vrouwen,
den loop van zaken in Engeland aan.
We gevoelen deernis met haar, die
dikwijls de meest betreurenswaardige
daden verrichten maar we gevoe
len, hoe ze er toe gedreven en ge
dwongen worden en we veroordeeleu
baar dus niet.
Maar wel veroordeelen we de kort
zichtigheid van de Engelsche Wet
gevende Macht, die niet bereid was
tgdig aan biliyke eischen gehoor te
geven.
En eveneens zullen we onze wet
gevers veroordeelen, als ze ons ver
trouwen in bun gezond verstand en
hun rechtvaardigheidsgevoel bescha
men en ons geen recbt doen in de
naaste toekomst.
Vrouwen en mannen! De tijd is
ernstig. Luistert naar onze waar
schuwing en doet wat het naast voor
de hand ligtZorgt dat er duizenden
vrouwen in den Haag zijn op den
eersten zittingsdag na dien van de
opening der Staten-Generaal
Vrouwen, zendt uw bericht van
deelname aan
Mej. H. Verwey Méjan
Wouwermanstraat 37
AMSTERDAM.
De Koninklijke familie.
Het mooie Huis ten Bosch, dat daar,
ondanks het vreemdelingen-bezoek,
gewoonlijk zoo eenzaam in een schil
derachtiger] hoek van »Neerlands lust
warandes staat, is in de laatste dagen
bet voorwerp van voortdurende aan
dacht.
De Koninklijke Familie logeert er.
En zeer velen trachten daarvan te
profiteeren, om Koningin. Prins en
Prinsesje eens te zien. Den ganschen
dag door staan er dikke rijen men-
schen. Staan? Neen, ook zitten. Men
maakt het er zich zoo gemakkelijk
mogelijk. Het breede plein voor het
Huis wordt schoon gehouden, mare
chausees en grenadiers houden er
wacht, doch in het gras en langs de
laan die op het plein uitkomt, zetten
de menschen zich gemoedelijk neer,
gezellig in kringetjes, voorzien van eet
waren zelfs, om geduldig te wachten
tot zij de Koninklijke Familie kunnen
zien. Veel vreemdelingen, Engelscben
vooral, doen aldus, 't Is inderdaad
meikwaardig, hoeveel uren velen er
voor over hebben, want de kans op
succes is toch altijd onzeker. Daarom
is 't jammer, dat de marechaussees
soms geheel ongemotiveerd de men
schen verjagen uit bet gras. waar zij,
op grooten afstand van 't Paleis, zoo
geduldig zitten te wachten. Vermake
lijk is 't vaak, wanneer in de verte
een hofrijtuig zichtbaar wordt. Dan
vliegt alles op en stormt naar voren,
om meestal te ontdekken, dat het een
rijtuig voor personeel is. De Koningin
ging in de laatste dagen niet veel uit.
Donderdagmiddag ontving 't Prinsesje
kinder-visite. Verscheidene kleine meis
jes, door een hofauto afgehaald, kwa
men bij Haar spelen.
Zoo is 't in deze dagen in den anders
stillen hoek bij 't Huis ten Bosch een
ongewone en levendige drukte.
Een voortdurend pic-nic.
En boven aan den grooten trap, van
uit de breede vestibule, ziet de goud-
gegalonueerde lakei, die daar wandelt,
ernstig en deftig op de wachtende
menschenschaar neer. En de wachters
blijven wachten. Wanneer ze uren
gestaan en gezeten hebben, zonder
resultaat, en ze zien achter de gor
dijnen, in de groote, stille kamers, iets
bewegen, dan troosten ze zich met de
gedachte, dat bet misschien de Konin
gin wel is geweest. »Tel.«
Het nieuwe ministerie.
Omtrent de loopbaan van de als
aanslaande Ministers vermelde per
sonen kan o.m. bet volgende worden
meegedeeld
De Kabinetsformateur en Minister
van Binnenlandsche Zaken, mr. Cort
van der Linden was achtereenvolgens
advocaat in Den Haag commies-grif
fier van deTweede-Kamer, hoogleeraar
te Amsterdam en te Groningen,
Minister van Justitie en laatstelijk lid
van den Raad van State. Als Minis-
ster diende hij indertjjd de Kinder
wetten in.
De Minister van Buitenlandscbe
Zaken, jlir. dr. Loudon, trad dadelijk
d*. zijn promotie in diplomatieken
dienst. Hij doorliep de verschillende
rangenwerd in 1905 gezant te
Tokio en in 1908 te Washington.
Mr. B. Ort, Minister van Justitie,
is een groot deel van zijn leven, na
zijn promotie, bg bet_Openbaar Minis
terie werkzaam geweest, eerst bij de
kantongerechten, later als subst.
officier en officier van justitie bij de
rechtbanken o.m. te 's Gravenhage,
Winschoten en Amsterdam. In 1897
werd hij Raadadviseur bij bet Depar
tement van Justitie als hoedanig hij
een belangrijke aandeel nam in de voor
bereiding van groote wetten. In 1901
werd bij benoemd tot advocaat-gene
raal bij den Hoogen Raad. Laatstelijk
was hij lid en voorzitter van de Staats
commissie over de herziening van
het Wetboek van Stiafvordeiing.
De Minister van Marine, kapt. t.
zee J. J. Rambonnet, is o.a. geplaatst
geweest bij het Marine-Instituut in
Indië en was ook chef van de afd.
materieel aldaar. Sedert 1911 voerde
hij het bevel over de »Evertsen«.
Hij is ridder M. W. O. 4e klasse.
De Minister van Financiën de
heer A. E. J. Bertling, doorliep ver
schillende rangen bij het dienstvak
der registratie.
Hij was o.m. ontvanger der regi
stratie te Nijkerk en te Goes en later
inspecteur io Den Bosch en in Leiden.
In 1910 werd'hij benoemd tot direc
teur der registratie te Leeuwarden.
De Minister van Oorlog, de gep.
kol. der artillerie Bosboom, is in den
tateren tijd vooral bekend geworden
door zijn brochures en krantenartikelen
vóór en tijdens de behandeling van
de leger-reorganisatieplannen van
Minister Colijn. Hij was de ontwer
per no verdediger van bet •verdub
belingsstelsel*.
Hij is als kapitein weikzaam ge
weest bij den Generalen staf en in
de Stelling van Amsterdam. Voorts
was hij o. a. commandant van het
korps lijdende artillerie en van het
2e regt. veldartillerie. Hij was ook
lid van de Legercommissie.
De Minister van Waterstaat, dr.
C. Lely treedt voor de derde maal
als zoodanig op. Hij verwierf zich als
ingenieur naam door zijn studies over
bet Zuiderzee-vraagstuk, waarvoor bij
als Minister iodertijd een Staatscom
missie in het leven riep. De heer
Lely was ook gouveDeur van Suriname,
later wethouder van Den Haag. Ge
lijktijdig was bij lid van de Eerste
Kamer. Dr. Lely, die ook jarenlang
lid van de Tweede Kamer was, is
voorzitter van den Mijnraad.
Mr. M. W. F. Treub, Minister van
Landbouw. N. en H. verwierf, na
zijn promotie, ook het radicaal van
candidaat notaris. Jarenlang was hij
voorzitter van de Broederschap van
de Candidaat-Notarissen.
Mr. Treub is o.a. geweest wethou
der te Amsterdam en hoogleeraar
aldaar; lid van de Tweede Kamer
