Gemengd Nieuws.
Ingezonden.
Advertentiën.
Lamaison Bouwer Co.
ingetredende taak der nieuwe waarde
schatting. Het is nu de tijd der er
kenning. Die der ontkenning ligt reeds
achter ons. De vereeniging van heden
staat geheel anders tegen over Gods
diensten dan 50 jaar geleden. Het
kenmerk van dezen tijd is bestrijding
van het bovennatuurlijke en het stre
ven naar autonomie van de geest. Dit
is te danken aan de wetenschap en
aan de ontdekkingen.
De mensch dwong de natuur het
eene geheim na het andere af. Een
groote bres werd geschoten in de
orde van doen en denken. Al spoedig
moest komen een nieuwe orde en
een nieuw verbond. De groote ont
kenners zijn altijd de voorloopers van
een nieuwe orde geweest. Om dezen
tijd goed te begrijpen moeten we de
periode, die de onze onmiddellijk
voorafging, goed kennen. Toen was
de wetenschap aan het woord. Darwin
en Marx en anderen veegden de baan
schoon van wanbegrippen. Nu tradt
bet een dan weer 't ander op den
voorgrond. Het leven in zijn veel
zijdige werkelijkheid laat zich niet
vangen. De belangstelling wijdt zicb
nu aan deze dan aan gene zijde van
ons bestaan.
De 19a eeuw bracht slechts voor
bereiding. Ontkennen is nu niet ge
noeg, doch we moeten de teactie het
hoold bieden. De vrije gedachte staat
niet stil in de altijd voortgaande
bewustwording. Vrije gedachten en
geestelijke evolutie hooren bij elkaar.
Niet achter, maar bij ons en voor
ons is de uitkomst, die we zoeken.
Aan het heden te zorgen, dat het de
kracht vindt om de raadselen te ont
cijferen, om de teekenen der tijden
te verstaan.
Geen nieuw leven, wetten zijn denk
baar zonder strijd. De Dageraad be
grijpt haar taak, streeft vooruit. De
herleving is aangevangenin alle
landen is dit merkbaar. We streven
naar een nieuwe orde.
Uitvoerig zette spr. dit uiteen.
De heer Veen, alsnu het woord
verkrijgende, zeide, wanneer alle leden
van godsdiensten en voorgangers in
kerken zoo hoog konden denken als
de vorige spreekster, dan konden we
de groote strijd van denken en leven
de beeren laten uitvechten en zeggen
zeg maar hoe de vork in de steel zit.
't Is me duidelijk geworden, dat niet
iedere godsdienst zuivere godsdienst
is, maar dat er politiek achter zit.
Dit woord opgevat in de meest ruime
beteekenis.
Hoe wordt het eene land baas over
het andere? Dit geschiedt door vrede
lievend binnendringen. Wij deden dit
in Oost Indië; Duitschland doet het
op het oogenblik in Nederland. Voor
het vredelievend binnendringen is de
godsdienst van veel belang.
Zoo werkt de R. kerk in China.
De missiën worden door Amerika
beschermd, wat hiervoor invloed krijgt.
Het doel is dus zuivere politiek.
Rome gebruikt de godsdienst als
middel om terrein te winnen. Dit
tracht spr. te bewijzen door mede te
deelen, dat heidensche gewoonten niet
uitgeroeid, rnaar behouden blijven,
alleen om de groote menigte niet af
te stooten.
Een trek van de R. godsdienst is
gevoeligheid, ze werkt op het gemoed.
De moraal is in wezen klein en kinder
achtig.
De publieke opinie weet Rome te
bebeerschen en de liberale krant in
haar macht te krijgen. Dan gaat
Rome altijd over naar de zwakke
partij om deze sterk te maken en de
sterkere te vernietigen.
De wetenschap is ook nog een
middel om een land in beslag te krij
gen. Het kloosterwezen dient om een
land te bezetten. Spreker zette zijn
meening in dezen nader uiteen.
Zondagavond hield de zang-
vereeniging «Het Dagende Licht» een
uitvoering in Amicitia. De heer P. Kort
land had een mooi programma. De
uitvoering voldeed zeer. Ook de tooneel-
vereeniging kweet zich uitmuntend
van haar taak, waarom we gerust
kunnen zoggen, dat de talrijk aan
wezigen zich uitstekend geamuseerd
hebben.
Wie lust heeft lid van deze zang-
vereeniging te worden, waarvan de
leiding in zulke goede handen is kan
bij den heer Kortland inlichtingen
bekomen.
V. P. N.
Maandagavond vergaderde deV. P N.
in vilei Valkje« onder voorzitterschap
van den neer Krook. Aan de oide was
de eiei handel. Veel werd hierover
gepraat, doch tot een resultaat kwam
men niet.
Het bestuur zorgt voor cursussen
en lezingen, en pakt de beele zaak
zoo flink aan, dat er winst gemaakt
wordt.
De heer A. M. Tromp van Holst
werdt met algomeene stemmen be
noemd tot beschermheer.
De begrooting werdt vervolgens
vastgesteld op f 1030 in ontvangst en
uitgaaf.
Na nog enkele besprekingen over
een mogelijke eierveiling werdt de
vergadering gesloten.
In eene Maandagavond gehouden
vergadering van het college van nota
belen zijn tot kerkvoogden der Ned.
Herv. gemeente herkozen de heeren
mr. P. J. F. van Voorst Vader en F.
Wesseling. Tot voorzitter en secre
taris van het college werden herko
zen de heeren N. van Veen en J. Ger.
Kleber.
De heer Wibaut had gisteren in
het valkje een aandachtig gehoor,
toen hij zijn lezing over »Woningnood«
hield. Aanwezig waren de wethouders
en enkele leden van den Raad. De
spreker begon met te zeggen, dat bier
te Amersfoort nog vele slechte wo
ningen zijn, en dat de prijs te hoog
is. Vele krotwoningen dienden te
worden opgeruimd. De woningnood
hier en elders ging hij uitvoerig na,
benevens de zeer nadeelige gevolgen
ervan voor dit en het toekomstige
geslacht. De noood is hoog en eischt
dringend verbetering.
De woningen zijn te duur. Dit is
ook bet geval met de nieuw te
bouwen.»
Zoo zullen die van nBonifaciust
gemiddeld f2.10 en die van Volks
huisvesting II» f 1.85 doen. Dit is te
boog, omdat de loonen hier te laag
zijn. Een werkman kan geen f2 per
week verwonen. Normaal is, dat hij
'U van zijn weekinkomen verwoont.
Het is niet mogelijk een eenigszins
goede woning voor f 1 50 p. week te
bouwen, op het gemeentebestuur moet
drang uitgeoefend worden om
den bouw zelf ter hand te nemen.
Hiermee moet begonnen worden en
niet den tijd verpraat en verstudeerd
op dit vraagstuk. Eerst bouwen en
dan sturen, dat is de weg. De Ge
meente kan als woningverbuurster
optreden. Woningen moeten ge
bouwd voor kleine en groote gezinnen.
Aan de eischen door de woningwet
gesteld wordt nergens voldaan, die
voorschriften worden' nie't uitgevoerd.
De toestand blijft ook in Amersfoort
slecht, waar de woningen niet worden
gebracht binnen bet bereik van de
arbeiders. Evengoed als de Gemeente
de tekorten draagt op onderwijs, even
goed moet ze met het Rijk de nood
zakelijke kosten dragen voor volks
huisvesting.
Goedkoope woningen zijn geen
slechte woningen, maar woningen, die
goedkoop worden verhuurd.
Taak van het gemeentebestuur is
om de woningen te brengen onder
het bereik van de slecht betaalde
arbeiders.
Debat was er niet. Alleen merkte
de heer Groenestijn op, dat »Bonifacius"
woningen bouwt en verhuurt zonder
meer. Op godsdienst en politieke rich
ting wordt niet gelet. Io dit geval,
zei spreker, zou ik ook voor subsidie
hebben gestemd.
Mej. Middelburg verklaarde dat
Volkshuisvesting zorgt voor 3 slaap
plaatsen en vraagde waarom ge
meente-bouw de voorkeur verdiende.
Het antwoord luidde somdat de Ge
meente kan verburen tegen den kos-
tenden prijs, terwijl volkshuisvesting
zich stelt op bet standpunt van
woningen van f1.85.
De voorzitter wekte op het adres
aan den Raad te teekenen, waarvan
druk gebruik werd gemaakt.
Het concert ten voordeele van
de weduwe van een stafmuzikant van
het 5e reg. infanterie de vorige week
gegeven heeft netto f249.opge
bracht.
De heer Genis werd j I. Maandag
avond, ter gelegenheid van zijn 40-
jarig jubileum als ambtenaar der Ned.
Centraal spoor, door zijne mede
ambtenaren een serenade gebracht,
opgeluisterd door de muziekvereeni-
ging nHarmonie" van de wagenwerk
plaats der H. IJ. S. M.
De nieuwbenoemde paarden
artsen B. Eggink en P. A. van Driest
worden gedetacheerd bij de Rij- en
boefsmidscbool.
J.l. Maandag werd in de beek
achter de artillei ie-kazerne een zalm
gevangen.
Het beestje woog maar eventjes
20 pond.
Eenige dagen geleden werd bij
een jachtpartij in een aan den Utrecht-
schen straatweg nabij de Spitsheuvel
gelegen bosch ebn fraaie reebok ge
schoten.
De chauffeur van baron R. alhier,
die Zaterdagnacht met een paar vrin
den uit was, reed te Utrecht met de
auto legen een ijzeren hek op. Door
de schok vloog de wa'gen achterwaarts
door de spiegelruit van een kruideniers
winkel. In de Bilt werden de heeren
door de politie, die inmiddels per
telefoon gewaarschuwd was, aange
houden.
Aan het postkantoor Amersfoort
en de daaronder resorteerde hulpkan
toren werd in November ingelegd bij
de Rijks-postspaarbank f43.117 81 en
daaruit teruggevraagd f45.159.19.
Het laatste door dat kantoor uitge
geven boekje draagt het n urn mer 18.289.
Rijks-Postspaarbank.
De Directeur der Rijks Postspaar
bank brengt ter algemeene kennis,
dat alle spaarbankboekjes, uitgegeven
in de maand December en waarop de
rente over het afgeloopen jaar nog
niet werd bijgeschreven, zoo spoedig
mogelijk ter verificatie en rente-
bijschrijving bij hem worden ingewacht.
Voor de toezending daarvan kan
gebruik gemaakt worden van omslagen
met gedrukt adres, kosteloos aan de
kantoren der Posterijen verkrijgbaar.
Afgifte der boekjes tot voornoemd
doel aan die kantoren geschiedt tegen
bewijs van ontvangst.
Door het omvallen van 'n manne
quin in de vitrine van den beer Bi ons-
dtjk brak gisterenavond een der kolos
sale gebogen spiegelruiten. Het geraas
van het in scherven vallende glas
lokte heel wat toeschouwers.
Het tramvervoer was in de af
geloopen maand November belangrijk
minder dan in dezelfde maand van
het vorig jaar. Vervoerd werden 9499
passagiers tegen 11074 in 1912, waar
door de opbrengst ten bedrage van
f473.50, f67.40 minder bedroeg. Naar
wjj vernemen heeft het bestuur der
Garanten-vereeniging het gemeente
bestuur bericht, dat deze vereeniging
niet langer in de kosten wenscht bij
te dragen. Wordt de tram niet door
de gemeente overgenomen dan zal ze
haar langsten tijd wel hebben bestaan,
tenzij bet gerucht wa|i heid bevat, dat
zij door de Ooster stoomtram, ate de
lijn AmersfoortZeist zal exploitee
ren, in beheer zal worden genomen.
De Tijdspiegel.
Het Decembernummer van De Tijd
spiegel brengt het vervolg van Stijn
Streuvels roman. Na fijngevoelde, ge
dichten van Hei man Middendorp wijdt
F. Smit Kleine een hulde aan Carmen
Sylva op haar zeventigston verjaardag.
Bij de firma. G C. T. van Dorp
te Semarang, Soerabaia en'sGraven-
hage verscheen van de hand van Mr.
G. Andié de la Porte een vlug
schriftje getiteld: Wat is toch Vrij
metselarij? Deze vraag wordt in dit
boekje beantwoord op eene wijze voor
een ieder bevattelijk en niemand
krenkend. De prijs vair ^5 cent brengt
het binnen ieders bereik.
Op de Kaasmarkt van j.l. Maandag
zijn aangevoerd 5 wagens bevattende
700 K.G. kaas. De prijs per 50 K.G.
liep van f31.tot f32.50.
Een jachtpartij op wilde zwijnen.
Zaterdag werd in de Hoog-Soeren-
sche bosschen een jacht op wilde
zwijnen gehouden, waaraan door Prins
Hendrik, eenige Duitsche jachtvrien
den en anderen werd deelgenomen.
Door afgerichte honden werden de
dieren uit de dichte .bosschen naar
open terreinen gedreven, waar op
verschillende plaatsen de jagers eenigs
zins beschut waren opgesteld.
In bet geheel werden op twee ter
reinen 180 zwijnen geschoten.
Na ontweid te zijn, werden ze aan
haken op van stellages voorziene
wagens gehangen en naar Het Loo
gereden.
Na afloop van het jachtdiner ten
Paleize bezichtigden de Prins en zijn
gasten den jachtbuit, welke door arbei
ders en jachtopzieners met fakkels
werd verlicht, wat in het donkere
Park een eigenaardig schouwspel bood.
Een groot gedeelte van de jacht
kon door het publiek gevolgd vvorOen.
Hand.blad
Spoedbestelling.
De post heeft bij de familie K., te
Woerden twee visitekaartjes bezorgd,
die bijna 5 jaren onderweg zijn ge
weest.
Blijkens de stempelafdrukken was
het eene verzonden uit Vreeswijk 31
Dec. 1907 het andere uit Utrecht 1
Jan. 1908. De adressen waren duide
lijk leesbaar.
De oude bedrogent
Men schrijft aan de »N. Gr. Ct.i:
nlloe kan een jonge vrouw een
ouden man bedriegen
Onwillekeurig dachten we aan dit
versje van Holberg, toen ons het
volgende gisteren ter oore kwam.
Voor een paar weken huwde in de
Veenkoloniën een tijke zeventiger met
een schoone van pas 18 jaar. De ouwe
was wkt ingenomen met z'n jong
bloempje had alles voor d'r over
liet ze vrij spel over z'n goed gevulde
brandkast.
Verleden week moest ze toch eens
uit logeeren naar familie in Hol
land. De ouwe zou maar op de kip
petjes passenEn zoo trok ze d'r op
af een kaartje le klas. En Zondag
zou ze terugkeeren. Tijdig bad hij
dus de koffie klaar, het stoofje warm.
Doch al wie kwam - het vrouwtje
niet. Dat was 'n teleurstelling!
een bange nacht! Allerlei gedach
ten vlogen door z'n zilveren brein.
Totdat Dinsdag de post de tijding
bracht, dat ze was afgereisd naar
Amerika en als zalig aandenken wat
effecten had meegenomen
O die jonge vrouwen
Het 9e Esperanto -- Congres.
Op het 9e Int. Esp.-Congres. dat
dezen zomer te Bern gehouden werd
onder eere-presidentscbap vau kolonel
Frey, directeur der Zwitsersche tele
grafie, en ex-president der Zwitsersche
republiek, waren 1200 Esperantisten
uit verschillende landen aanwezig,
waarvan Engeland 250. Duitsland 220,
Frankrijk 200, Italië50 leverden. Men
zag er verder geel getinte Cbtneezen
en donker bruinkleurige negers van
Martinque, die elkaar duor middel der
internationale hulptaal zouder eenige
moeilijkheid konden verstaan. Na het
openingswoord van kolonel Frey, werd
het welkemswoord uitgesproken door
den officieelen regeeringsvet tegenwoor-
diger van bet kanton te Bern.
Weervoorspelling een maand
vooruit.
Met levendige belangstelling volgen
de Fransche meteorlogen de stoufe
poging, die de bekende leider van
oet observatorium te Lyon, Jean Mas-
cart, heeft ondernomen om den land
bouwers in de omstreken van Lyon
een maand vooruit een juiste weers
voorspelling te geven. Toen het plan
bekend werd, ontbrak het niet aan
twijfelaars en spotters, maar de resul
taten van Mascarts profetieën waren
toch verrassend. Voor de maand
Augustus kwamen 24 van de 31 voor
spellingen uit. Nog verrassender waren
die voor September, waarin de aan
gekondigde veranderingen precies
klopten. Zou 't groote raadsel opgelost
zijn?
Het einde van Europa.
Reeds sedert eeuwen hebben ver
schillende geleerden bet einde der
wereld voorspeld. En de jaren volgen
op elkander en de menscben zien
niets gebeuren!
Nu is er weer een ongeluksprofeet
opgedoken en wel professor Noble
uit Philadelphia, die beweert, dat
volgens nauwkeurige berekeningen in
1972 er niets meer van Europa te
vinden zal zijn, tengevolge van ver
schrikkelijke vulkanische uitbarstingen
van aard- en zeebevingen. Reeds
gedurende twee eeuwen is dit proces
in het binnenste der aarde aan de
gang. Hij voegt er bij, dat alleen een
klein stukje van Rusland zal overblij
ven, maar waar dit stukje zich pre
cies zal bevinden, weet hij niet te
zeggen.
Men make zich evenwel niet onge
rust want Noble is reeds de honderd
zeventiende geleerde, die ons sedert
Karei den Groote een dergelijk lot
voorspelt.
Bieten of kroten,
welke men wenscht in te leggen,
moet men, zoo men er toe in de ge
legenheid is, in plaats van te koken,
in een heeten bakoven plaatsen, tot
ze week worden. Zoo behouden zo al
haar sap en hebben lekkerder smaak.
K E N N I S G EVI NG.
Kaasmarkt.
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort maken bekend, dal door
Gedeputeerde Staten van Utrecht bg
hun besluit van 40 November 11.
3e afdeeling, No. 673 is goedgekeurd
het raadsbesluit van 28 October 1.1.
tot wijziging van het raadsbesluit be
treffende de instelling van een kaas
markt.
Tengevolge dezer wijziging zal vanaf
beden de kaasmarkt gehouden worden
op de volgende dagen en uren:
a. gedurende de maanden April
tot en met Septemberwekelijks op
Maandag des voormiddags van 9.30
tot 42 uur.
b. gedurende de maanden October
en November, wekelijks op Maandag
des voormiddags van 10 tot 42 uur.
c. gedurende de maand December
den eersten en derden Maandag des
voormiddags van 40 tot 12 uur en
d gedurende de maanden Januari,
Februari en Maart den eersten Maan
dag van iedere maand des voormid
dags van 10 tot 12 uur.
Amersfoort, 29 November 1913.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
RANDWIJCK.
De Secretaris,
R. VEENSTRA.
De Ziekenfondsen.
Mijnheer de Redacteur!
Nu een reorganisatie der zieken
fondsen in den lande voor de deur
staat, zij 't mij vergund hierbij een
enkel woord in 'i midden te brengen.
Wil een organisatie op goede
gronden berusten, dan moet zij den
toets der contróle kunnen doorstaan,
blijkt 't dat dit niet gaat, dat zij,
die een breeden kijk op de dingen
bezitten en 't heil der lijdende mensch-
heid op 't oog hebben, dat er fouten
aan kleven, dan wordt 't hoog tijd,
dat die weggenomen worden, ten
einde haar meer in overeenstemming
te brengen met den geest van onzen
tijd, waarin recht en billijkheid lang
zamerhand wortel schieten en 't eigen
machtig optreden op den achtergrond
komt.
't Bestuur van een ziekenfonds
dient daarom te bestaan voor de
helft uit ziekenfondsleden, hier de
werkgevers, en voor de andere helft
uit artsen en apothekers, bier de
werknemers, benevens uit een voor-
vittpr dio financieel niet bij 't fonds
is geïnteresseerd. Dan eerst kan met
recht worden verwacht, dat een zieken
fonds in goede handen is en dat 't
bestuur al 't noodige zal doen, wat
tedelijkerwijs er van verwacht kan
worden, om met vrucht werkzaam te
zijn de lijdende menscbheid te helpen.
Verantwoordelijkheidsgevoel, plichts
besef en naastenliefde, alle drie vol
doende wakker geroepen, zullen zorgen
dat van de krachten van den arts
niet noodeloos gebruik wordt ge
maakt en aan den anderen kant dat
de patiënt die behandeling en zorg
krijgt, waarop bij recht heeft. Hoe
jammer dat vaak den geneeskundige
op zijn spreekuren de tijd ontbreekt
grondig zijn patiënten te onderzoeken,
zoodat van een richtige therapie moeie-
lijk sprake kan zijn. Moge dit gebrek
aan 't ziekenfondswezen eigen, tot
't verleden gaan behooien.
W. F. WAGTHO,
Amersf. Dec. 1913 Arts
Kortegrac.Itt 22
belasten zich met
aan- en Verkoop
van Effeofen, Wis
sels en Coupons,
sluiten prolongatie.
Safe- i»ri ch t i n g.
