NIEUWE lêf Nieuws- en Advertentieblad voor de Provincie Utrecht. ||p FEUILLETON. No. 100. Woensdag 17 December 1913. 42e jaargang VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. RAADSSTUKKEN. W4A1S«1IWÏ1€. Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai machines nevenstaand handelsmerk moet voor komen. Men late zich- onder welk voorwendsel ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste Agent W. KOMMER, Krommestraat 24, Amersfoort De Firma A. LEWENSTE IN UTRECHT, CIIOORSTRAAT 14. Amersfoortsche Courant. ABONNEMENTSPRIJS: Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het geheele Rijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stnkken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever O. J. SLOTHOUWER Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 69. ADVERl ENTlKN: Van 16 regels f 0.50; iedere regel meer Tl, Cent. Advertentiën viermaal geplaatst worden sleohts driemaal berekend. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Aankoop Berg-terreinen. Hierbij hebben wij de eer U voor te stellen, te besluiten tot aankoop, van de Maatschappij «Amersfoort, tot exploitatie van onroerende goederen te Amersfoort«, gevestigd te Amster dam, van de haar toebeboorende gron den, gelegen binnen deze Gemeente, de z.g.n. Berg-terreinen, en wel op de voorwaarden, als in bijgaande ont- werp-akte ,zijn vermeld en tegen een prijs, berekend naar 75 cent den M'. en verder met inachtneming van de volgende bijzondere voorwaarden de Gemeente wordt vanaf 1 No vember 1913 beschouwd eigenares te zijn van de Berg-terreinen, en is vanaf dien datum tol aan den dag, waarop de koopakte zal worden gepasseerd, aan de Maatschappij verschuldigd eene rente-vergoeding van 4V, ten honderd over het bedrag van de koopsom daarentegen geniet de Gemeente vanaf dien datum alle voordeelen uit grond- verkoop voortvloeiende en zullen na meergenoemden datum geen trans acties meer plaats hebben, dan in overleg met de Gemeente. Woidt het besluit tot aankoop door Gedeputeerde Staten niet goedgekeurd, dan wordt door beide partijen aan genomen, dat nimmer een besluit tot aankoop is gevallen 2. de kosten van overdracht komen ten laste van de koopster; 3. de Maatschappij verklaart zich bereid als gedeeltelijke voldoening van d« koopsom aan te nemen 250 stuks a f 1000 obligatiën dezer Gemeente, rentende 4'/i pCt., berekend a pari. De uitvoei ige besprekingen, die heb ben plaats gevonden bij en naar aan leiding van den aankoop van de gron den aan den Ulrecbtschen weg. van mevrouw de wed. Roos VlasmaD en den daarop gevolgden aankoop in pu blieke veiling van de gronden langs den Kalkweg en den Doodenweg on der Leusden, maken het, naar wij meenen, onnoodig, thans in breed voerige beschouwingen te treden over de wenschelijkheid in bet algemeen, dat de Gemeente de beschikking heeft over de terreinen, die in de naaste omgeving der stad zijn gelegen en waarvan mag worden aangenomen, dat zij tot bouwterrein bestemd zul len worden. Ook wil bet ons voorkomen, dal bet bijzondere belang, dat voor de Gemeente in dezen aankoop is gelegen, door een ieder zal worden gevoeld en begrepen toch willen wij op enkele, naar »oreri tredende belangen wijzen. Aanleiding tot tegenspraak, meenen wij, wordt niet gegeven, indien wij beweren, dat de wijze van bebouwing van den Berg in hoofdzaak zal be slissen over bet behoud van veel natuurschoon en de prachtige ver gezichten, waarvan daar op tal van plaatsen te genieten valt. Daarom achten wij het voor de toekomst van Amersfoort van het hoogste belang, dat do beslissing over die bebouwing in banden wordt ge legd van de Gemeente, welke eerst volkomen daartoe bij machte is, als zij den grond in eigendom heeft. Door de gestadigde uitbreiding van het bebouwde oppervlak, is nagenoeg geen bouwterrein in- en aan den buitenkant van de oude stad meer beschikbaar. Gevolg daarvan is ver booging van prijs van den naastbij- gelegen grond. Daardoor ontstaat de vrees, dat de woninghuur, nog meer dan nu reeds hel geval is, als een gevolg van de scliaarscble aan buizen, zal stijgen tot nadeel van de toename der bevolking niet alleen, maar ook tot nadeel van de neringdoenden Krijgt nu de Gemeente de beschik king ook over de Berg-terreinen dan kan, met het voeren van een goede politiek, die vrees te niet worden ge daan. De voordeelen, die de Gemeente wenscht te bebalen, zijn tocb niet in de eerste en voornaamste plaats te vinden in bet bebalen van winst bij grondverkoopzij zal immers gioot belang hebben bij afzet van gas en water, bij aanslag in de belastingen, bij het zich vestigen eener koopkrach tige burgerij. Overigens zijn wij ook van meening, dat de Gemeente recht matig aanspraak mag maken op de boogere waarde, die de grond veelal door baar eigen werkzaamheid ver krijgt. Eene toenemende ontwikkeling van de Gemeente, gepaard gaande met eene uitbreiding van baar taak, ook als gevolg van de steeds in aantal toenemende verlangens ten opzichte van bet veld der werkzaamheid van de Gemeentebesturen, maakt bet noo- dig, dat de Gemeente zich de beschik king verschaft over grond, noodig voor verschillende doeleinden. Blijft de grond in banden van particulieren, dan zullen groote bedragen dienen te worden betaald, terwijl, koopt de Ge meente do Berg-terreinen tegen den kostenden prijs kunnen worden be schikbaar gesteld. Deze en meer andere overwegingen maken, naar bet ons voorkomt, den aankoop van bijzonder belang. Daarbij komt, dat de prijs die door de Maatschappij is bedongen, n.l. 75 cent, nadat eeist 80 cent was gevraagd, en de voorwaarden van betaling, die zijn gbsteld, ons zeer aannemelijk voor komen. De totaal oppervlakte bedraagt ongeveer 47 H A., zoodat de koopsom moet worden gesteld op f365.000, kosten inbegrepen. Het bestaande plan van uitbreiding tot basis nemende, wil dit zeggen, dat de beschikbare bouwgrond, na aftrek dus van den grond, benoodigd voor slraataanleg, zal kosten 91 cent den M>. Ter toetsing van de waarde van dit cijfer is door ons een globale raming opgemaakt van de waarde, die de gronden op dit oogetiblik als bouw terrein zouden vertegenwoordigen, indien al de noodige wegen waren aangelegd. Bij deze schatting werd uitgegaan van de gedachte, dat de Gemeente de gronden tegen lager prijs zal verkoopen dan particulieren zou den bediDgen. Deze raming leverde een totaal cijfer op van rond f 675 000, en de kosten van straataanleg, die dus in mindering van dit bedrag komen, op f 100.000. Let men hierbij op bet feit, dat door het bestaan van de meeste hoofdwegen, in de eerste tijden weinig voor aanleg van nieuwe wegen zal benoodigd zijn, terwijl met den verkoop of het in gebruik geven van grond kan worden doorgegaan, dan werpt de uitkomst dezer schatting een zoodanig hebt op de exploitatie, dat een aankoopprijs van 75 cent per M' volkomen gerechtvaardigd mag heeten. Met volle gerustheid adviseeren wij U bet voorstel te aanvaarden, over tuigd, dat hierdoor niet alleen de oogenblikkelijke. maar ook de belan gen der Gemeente voor een verre toe komst zullen worden bevorderd. Brandweer. In de vergadering van '19 Juni 1.1. werd door Uw medelid den beer van Acbterbergh het volgende voorstel ge daan, dat om advies in onze handen werd gesteld: «Om bet thans bestaande brand- «weerpersoneel, dat met 1 Juli niet in «Gemeente dienst blijft, eene vergoe- «ding te geven behalve het loopende «jaar ook nog bet volle daarop vol- «gende jaar. «Deze uitbetaling even als vroeger »te doen plaats hebben in de Kerst- «woek van dit jaar." Onder vigeur der oude organisatie werden de volgende belooningen ge noten Opperbrandmeester f 100.—. Adjunct-oppeibrandmeester 50. Kader per spuit f 100.300.—. Kader reservespuit50. Personeel ongeveer200 man elk f3.— 600.-. Opzichter materieel 100. Begrijpen wij het voorstel wel, dan is bet de bedoeling bet geheele per soneel voorzoover het is ontslagen- gedurende anderhalf jaar na het ont slag op l Juli 1913 de volle vergoe ding toe te kennen.^. Het gesprokene in de zitting van 19 Juni (pag. 42, 2e en 3e kolom van bet Stenografisch verslag) kan evenwel ook den indruk geven als zoude de voorsteller bedoelen alleen de manschappen de belooning te doen genieten. De overleden opperbrandmeester Schoterman werd niet vervangen, sedert enkele jaren was de functie van adjunct-opperbrandmeesteronver vuld terwijl de opziebter over bet materieel en twee brandmeesters over gingen bij de nieuwe organisatie zoo dat het voorstel van Acbterbergh ongerekend dat ook enkele manschap pen -bij de nieuwe organisatie wei den ingedeeld- een uilgaaf zal vorderen van l1/, maal f920 - is f1380 zoo het geheele personeel onder het voorstel is begrepen en anders 1'/, maal f600.is f900. Wij kunnen bel door den voor steller ingenomen standpunt niet dee- len. Men kan de functie bij de brand weer zooals die voorbeen was ge- georganiseerd moeilijk als een be trekking beschouwen, die, bij ophef fing, recht zoude geven op bet genot van wachtgeld, of eenige andere tege moetkoming. Ook zjju de belooningen, die wer den genoten, niet van dien aard, dat bij gemis daarvan het evenwicht tus- schen ontvangsten en uitgaven zal worden verbioken, en daarom een overgangsperiode gewenscht is. Wij hebben daarom de eer U te adviseeren, bet voorstel te verwerpen. Intusscheri is bij ons de vraag opge komen, welk bedrag over dit jaar aan hel oude personeel moet worden uit betaald. Zooals bekend, is het perso neel met ingang van 1 Juli van zijn betrekking ontheven, en kan worden gezegd, dat tot dien datum, dus over ALLES KOMT EENMAAL OP Z'N P00TEN TERECHT A. S. H. BOOMS. 28) Alle gebeurtenissen herleefden in zijn geest, en de geheimen van vroe ger kennende, vloeiden als van zelf de woorden van den dichter uit zijn mond, „Als menig boschje klappen kon, wat meldde ('t al vrijaadje Was Kalian aan den majoor van Dijcke niet vreemd, hij zelf was ook voor de inwoners geen onbekende, zelfs niet voor ben die hier nog niet lang gevestigd waren, want al waren er ook jaren verloopen sedert hij daar als jolig luitenantje en als aanvoer der der Kolonie-bende de boel aan den gang bracht en hield, tocb waren de beruchte feiten uit die gedenkwaar dige tijden niet vergeten en gingen de verhalen daarover nog altijd van mond tot mond, natuurlijk door de faam vergroot en vermeerderd en ge ïllustreerd door menschen die graag wilden toonen dat zij het naadje van de kous wisten, alsof zij er persoon lijk bij geweest waren en onder Nol's aanvoering hadden meêgedaan. Die herinneringen werden des te levendiger opgehaald nu de vroegere hoofdpersoon dier merkwaardige tijden zelf te Kalian als chef terug zou kee- ren, eD bet troepje luitenants, nu de glukkige bewoners dier lenke Kolonie en zooals begrijpelijk trouwe bezoe kers der gezellige Soos, vonden reeds bij voorbaat aanleiding tot 'n gloei ende fuif in 't vooruitzicht van de heerlijke vrijgevochten tijden vol onbe perkt levensgenot en lol die zij onder zoo'n chef te gemoet gingen, want iemand die vroeger zoo'n brani-voor- ganger, zoo'n voorbeeldigen leider was geweest tot opwekking en uiting van jeugdig bruisend leven, zoo'n baantje de voorste bij pretmaken en het uit voeren van leuke dolle stukjes, die zou nu zeker de zon in het water bunnen zieD schijnen, beseffende dat de jeugd blijft en maar eens in 't leven komt, bij ondervinding wetende «wat des luitenants is."" En zij hadden gelijk I Nog altijd zag Nol graag vroolijke en opgewekte levenslustige luitenants,nog altijd hoor de hij graag van 'n dolle aardige streek, nog altijd vond hij't noodig dat jeugd jengd bleef en uitrazen moest, maar ook nog altijd was hij van 't systeem ii »eerst de dienst en dan de pret, maar een pret die er zijn mocht, die geen duimbreed afweek van de rich ting die 'n officier paste, en waarbij altijd de kerk in 't midden bleef""; als zij dat in acht namen was 't hem onverschillig of zij nu en dan op hun kop stonden, want zij zouden wel weer op hun pooten te recht komen, zooals alles op de wereld dat het licht mag zien. Van uit zijn luitenants-tijd waren nog oude bekenden onder het Euro- peesche gedeelte der bevolking aan wezig, doch onder het Inlandsche en Chineesche deel, die weinig verande ren als zij eenmaal gesetteld zijn, waren er veel meer die zich den over- moedigen, vroolijken luitenant, den nlitnant brandal" persoonlijk her innerden allen, van welke stand of positie ook, bekend of onbekend zagen zijne komst met verlangen te gemoet, want zijne reputatie deed eene her leving verwachten van den publieken geest, die onder de beide voorgaande chefs wel wat geleden had en saai en dommelig was geworden. Onder de Europeanen en hen die daartoe gerekend werden als was de huidkleur ook wat donker en die zich zijner goed herinnerden uit den glorie tijd van weleer, telde in de eerste plaats mevrouw Betsy Sparkler, de jongste dochter dochter van den toen- maligen Resident; zij was sedert eenige De guitige luitenant. jaren getrouwd met den heer Sparkler, een handelaar, die eerst na het ver trek van den bekenden en beruchten luitenant Nol, zijn bloeiend handels huis te Kalian gevestigd hadvroeger was zij als jong meisje, de meest in tieme vriendin van Nol's Fietje ge weest en daardoor geheel ingewijd in de geheimen hunner liefde, zoodat hij met haar recht gezellig zou kunnen babbelen over 't lieve kind, dat hem in zijne herinnering nog zoo na aan 't hart lag, want zijne liefde had de proef doorstaan en was gebleken van echt allooi te zijn, iets wat eerlijk ge zegd wel als eene bepaalde zeldzaam heid beschouwd kon worden in dien aan luitenants-vlinders zoo rijken tijd, die nu gelukkig tot het verledene be hoort, want tegenwoordig zijn de lui tenants nog even verliefd doch solie- der, of wel de meisjes weten nu, door de ondervinding hunner oudere zus ters van toenmaals geleid, dat vlinder achtige goedje bijtijds den weg naar den burgerlijken staud te doen inslaan. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1913 | | pagina 1