NIEUWE
IÉT Nieuws- en Advertentieblad ||r
voor de Provincie Utrecht. |Bjj
XNo. 70.
Woensdag 2 September 1914.
43e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG ER ZATERDAG.
Gemeenteraad.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door bet gebeele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stnkken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrij dag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau; Langestraat 77. Telephoonn. 69.
ADVERT ENTlfiN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 7V» Cent.
Advertentiên viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
De gemeenteraad was in zyn gisteren
avond onder praesidium van den burge
meester gehouden vergadering nagenoeg
voltallig. Alleen de heer Houbaer was
afwezig. De notulen der vorige vergade
ring werden goedgekeurd.
Na voorlezing door den Socretaris der
ingekomen stukken, deelde de voorzitter
mede dat nog was ingekomen een besluit
van Gedeputeerde Staten tot niet goed
keuring der gemeentebegrooting over 1914
en las de daarover met genoemd college
gevoerde correspondentie voor.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders om niet in dit besluit te
berusten maar in beroep te gaan bij de
Kroon werd z. d. en z. h. st. aangenomen.
De beide wethouders H. W. v. Esveld
en N. Veis Heyn werden metalgemeene
stemmen herbenoemd.
Daarna werd overgegaan tot het trek
ken der afdeelingen. In de eerste afdee-
ling zullen zitting nemen de heeren Ro-
landus Hagedoorn, Gerritsen, Briet, Oos
terveen, Leinweber, Van Achterbergh,
Eysink, Houbaer en Tromp van Holst,
voorzitter wethouder Van Esveld en in
de tweede afdeeling de heeren Kroe3,
Wolterbeek, Koning, Van Kalken, Jorissen,
Van Duinen, Van der Wal en Rijkens,
voorzitter wethouder Veis Heyn.
Tot tijdelijk leeraar in de Nederlandsehe
taal en letterkunde aan het Gymnasium
en de Hoogere Burgerschool werd be
noemd de heer L. Leopold te Deventer.
Tot onderwijzeres in de nuttige hand
werken aan school C. werd benoemd
Mei. M. P. H. de Koning.
Tot onderwijzeres aan de openbare
lagere school G. Mej. J. H. v. Achterbergh
en tot onderwijzeres aan school F. Mej.
M. B. Eykelboom, thans als zoodanig aan
school B. werkzaam.
Tot lid der Commissie van Toezicht op
het Lager Ouderwijs werd benoemd de
heer G. van Wyland. De heer Wolterbeek
poogde dit punt nog aan te houden tot
een volgende vergadering opdat de Raad
alsnog kennis kon nemen van de hier
over gevoerde correspondentie, doch zag
zijn voorstel niet ondersteund.
Een voorstel van Curatoren van het
Gymnasium strekkende om den tijdeiyken
leeraar in Natuurlijke Historie aan die
inrichting, Dr. Ph. Weevers, met ingang
van 1 September 1914 een vaste aanstelling
te geven en om de tijdelijke aanstelling
van den heer Tj. Kielstra als leeraar in
de Hebreeuwsche taal te verlengen tot 1
September 1915, werd zonder discussie en
zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Besloten werd om de benoeming van
mejuffrouw A. Kok als tijdelijk buiten
gewoon leerares in de Gymnastiek aan de
H. B. S. te verlengen voor den cursus
1914-15.
Aan A. Elzinga, onderwijzer aan school
F werd verlenging van ziekteverlof ver
leend evenals aan J. Hilke, onderwijzer
aan school G.
Aan den heer Putman Cramer werd
overeenkomstig zijn verzoek eervol ontslag
verleend als havenmeester.
Een voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot vaststelling van eene algemeene
regeling voor de uitbetaling vaD jaarwedden
en loonen aan ambtenaren en werklieden,
voor wie niet reeds een regeling bij of
krachtens verordening is vastgesteld, werd
zonder hoofdelijke stemming aangenomen,
nadat de heer Gerritsen te vergeefsch had
voorgesteld elk geval op zichzelf te be
handelen en over te laten aan de prudentie
van Burgemeester en Wethouders.
Besloten werd vast te stellen de volgende
«regeling betreffende het uitbetalen van
loon of wedde aan ambtenaren, die bui
tengewoon onder de wapenen zijn geroe
pen of gehouden, voorzoover daarvoor
niet reeds bij of krachtens eene verorde
ning regelen zijn gesteld.
Uitgekeerd zal worden:
a. aan ambtenaren met een weekloon
aan ongehuwden de helft van het week
loon,
aan gehuwden 85 pCt. van het week
loon, een en ander met dien verstande,
dat, bijaldien door het Rijk aan de hoofden
van gezinnen of aan de kostwinners eene
vergoeding wordt toegekend, deze ver
goeding in mindering komt van het uit
te keeren loon;
b. aan ambtenaren met een jaar wedde:
aan ongehuwden de helft en aan ge
huwden 85 pCt. van de wedde.
c. aan gehuwden of ongehuwden, die
krachtens eene vrijwillige verbintenis
onder de wapenen zijn, wordt geen loon
of wedde uitgekeerd.
Besloten werd tot opheffing van de
bestaande zekerheidstelling van den Ge
meenteontvanger.
Aan de vereeniging het Nederlandsehe
Registratuurbureau werd een subsidie ver
leend en een crediet verstrekt tot het
omwerken van de stukken over de jaren
1904 -1914 volgens hetz.g. decimaalstelsel.
De voorzitter noodigde daarbij de raads
leden uit zich persoonlijk eens ter Secre
tarie te gaan overtuigen op welke prac-
tische wijze deze administratie thans werd
ingericht.
Een voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot het bepalen van de waarde
waartegen de gronden aangekocht van
mevrouw de Wed. Roos Vlasman en J. E.
Wagener in het grondbedrijf zullen worden
opgenomen en tot het bepalen van de
schuld die ter zake op de Gemeente rust,
werd zonder discussie en zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
De gemeen iebegrooting van 1914 werd
conform een voorstel van B. en W. ge
wijzigd.
Besloten werd dit jaar geen kermis of
jaarmarkt te doen plaats hebben.
Op een adres van G. Adriaanse, hou
dende verzoek tot plaatsing van een urinoir
op de Groenmarkt, werd afwijzendbeschikt.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het opnieuw vaststellen
van de verordening, regelende het be
bouwen van bepaald aangewezen gronden
in de gemeente Amersfoort, werd na door
den heer Van Achterbergh, op dezelfde
gronden als een jaar geleden door hem
waren aangevoerd, bestreden doch daar
alle overige raadsleden vóór stemden
aangenomen.
Naar aanleiding van eene missieve
van den Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel, waarin de wenschelykheid
wordt betoogd dat door de gemeente
besturen op breeden grondslag finantieele
steun wordt geboden aan Vereenigingen
tot verzekering tegen werkeloosheid werd
besloten
a. met ingang van heden buiten wer
king te stellen de artikelen zes tot en
met achttien der verordening betreffende
het fonds tot bevordering van de ver
zekering tegen de geldelijke gevolgen van
onvrijwillige werkeloosheid in de ge
meente Amersfoort, vastgesteld den 29
September 1908.
b. met ingang van heden de sub a ge
noemde artikelen te vervangen door de
volgende, met bepaling dat die artikelen
geacht worden deel uit te maken van
bovengenoemde verordening en met de
bestaande artikelen een tot en met vijf
een geheel uit te maken.
Art. 6. Elke vereeniging, die op 1 Augus
tus 1914 bestond, ten doel had verzekering
tegen werkeloosheid harer leden en waar
van op dien datum leden woonplaats had
den te Amersfoort, wordt tot het fonds,
op daartoe gedaan verzoek, toegelaten,
mits de vereeniging voldoet aan de vol
gende eischen, of bereid is daaraan te
voldoen
1. contributieplicht voor alle leden tus-
schen 16 en 60 jaar;
2. het voortgaan met het storten der
contributien aan de werkloozenkas door
de nog werkende leden;
3. het storten van een nader goed te
keuren bedrag in de werkloozenkas, indien
de vereeniging zoo'n afzonderlijke kas er
niet op na hield;
4. het aanvaarden van de controle door
het werkloozenfonds;
6. de plicht der werkloozen om „pas
send" werk te aanvaarden, ook buiten hun
woonplaats, mits niet beneden het stan-
daardloon ter plaatse waar werk is aan
geboden
6. de plicht der werkloozen om zich te
doen inschrijven bij de tijdelijke Arbeids
beurs te Amersfoort.
Art. 7. De commissie beslist omtrent
de toelating binnen acht dagen na het
inkomen van het verzoek.
Zij heeft de bevoegdheid inzage te vra
gen van alle boeken en bescheiden, de
vereeniging betreffende, en zich te over
tuigen van den inhoud der kas.
Art. 8. Eene toegelaten vereeniging is
verplicht:
1. eene ly'st over te leggen van de na
men harer leden, die woonplaats hebben
binnen de gemeente;
2. een register aan te leggen en geregeld
bij te houden van de uitkeeringen uit de
werkloozenkas, met vermelding van den
naam van den ontvanger, het bedrag en
den duur der genoten uitkeering, en tel
kens als dit wordt gevraagd, hiervan inzage
te verleenen aan de Commissie.
3. een register aan te leggen on geregeld
bij te houden van de namen en woon
plaatsen der werkloozen, en daarvan elke
week des Vrijdags opgave te ver
strekken aan den Secretaris-Penningmees
ter der Commissie.
4. Telkens aan den Secretaris-Penning
meester opgave te doen, wanneer een
werklooze arbeid heeft bekomen.
5. Voor deze verschillende werkz lam
heden een lid als gedelegeerde aan te
wijzen, die hier ter stede woonplaats heeft.
Art. 9. Het recht op uitkeering gaat in
8 dagen nadat de werkloosheid is aan
gevangen, ten blijke waarvan wordt over
gelegd een bewijs van inschrijving bij de
Arbeidsbeurs.
Uitkeering wordt gegeven aan de ver
zekerden, die ouder dan 18 jaar zijn, en
op den 1 Augustus 1914 ten minste 3
maanden contributie hebben betaald.
De maximumduur der uitkeering is on
bepaald. De daaromtrent in de reglementen
der vereenigingen opgenomen bepalingen
worden gedurende den tijd, dat deze ver
ordening werkt, buiten werking gesteld.
Art. 10. De uitkeering bedraagt per week:
f6.— voor gehuwden en kostwinners;
f4.— voor anderen.
Personen beneden 20 jaar, die ongehuwd
en geen kostwinner zijn, ontvangen f2.
Art. 11. De uitkeeringen worden tot hun
volle bedrag, eiken Zaterdagmorgen, uit
betaald door de Commissie.
Art. 12. De kosten van de uitkeeringen,
in art. 10 bedoeld, worden gedragen voor
de helft door de werkloozenkas, waartoe
het lid behoort, die uitkeering ontvangt,
en voor de andere helft als bijslag door
het gemeentefonds. De kosten van de uit
keeringen, verstrekt aan personen, die vol
gens de gewone reglementaire bepalingen,
niet in aanmerking zouden komen, worden
gedragen voor een vierde door de betrokken
werkloozenkas, en voor drie vierden als
byslag door het gemeentefonds.
Binnen vijf dagen na afloop van elke
maand ontvangt het bestuur van elke
vereeniging, ten behoeve waarvan uit
keering is geschied, opgave van de kosten,
die ten laste der vereeniging komen.
Binnen vijf dagen na ontvangst dezer
opgave wordt het verschuldigde voldaan.
De commissie kan in bijzondere gevallen
latere betaling toestaan.
Art. 13. Zoodra het vermogen eener
werkloozenkas daalt tot minder dan 25 pCt.
van het saldo op 1 Augustus 1914, zal de
geheele uitkeering geschieden op rekening
van het gemeentefonds.
Art. 14. In bijzondere gevallen is de
Commissie bevoegd ook uitkeering te ver
leenen aan leden van bij het fonds inge
schreven vereenigingen, die geen woon
plaats hebben in de gemeente, maar in
hare onmiddellijke nabijheid.
Art. 15. Tydens den duur dezer ver
ordening blyft het bestuur, dat op 1
Augustus aanwezig was, gehandhaafd.
Art. 16. Zoodra de Commissie, in over
leg met Burgemeester en Wethouders,
van oordeel is, dat de abnormale toe
standen, waarvoor deze verordening dient,
zyn geëindigd, wordt daarvan kennis ge
geven aan aile aangesloten vereenigingen,
en worden de uitkeeringen, krachtens deze
verordening gestaakt.
Art. 17. Binnen veertien dagen na den
dag, waarop de mededeeling, in het vorig
artikel bedoeld, is ontvangen, zijn de aan
gesloten vereenigingen verplicht aan de
Commissie rekening en verantwoording
te doen van hun kasbeheer over het tijd
vak van 1 Augustus 1914 tot op den dag
dat de uitkeeringen zijn gestaakt.
Bij die rekening en verantwoording moet
worden gevoegd eene opgave van de na
men der personen, aan wie buiten de ge
wone reglementaire bepalingen, uitkee
ringen zijn verstrekt, den duur dezer uit
keeringen en hunne bedragen.
Art. 18. Deze verordening treedt in
werking onmiddellijk na de vaststelling.
Wegens vertrek en overlijden werden
verschillende posten der inkomstenbelas
ting, dienst 1913 en 1914, afgeschreven,
terwijl verschillende kohieren dier be
lasting over 1914 werden vastgesteld.
Aan den heer Kerkkamp, leeraar aan de
H. B. S., die als reserveofficier bij het leger
te velde onder de wapenen is, werd voor
den tijd dat zulks duren zal, verlof verleend.
Voorts werd aan Burgemeester en Wet
houders een crediet van f300.— verleend
om tot 1 Januari a.s. als wanneer het
nieuwe reglement op het armbestuur in
werking treed, iemand aan te stellen
belast met het onderzoek naar deonder-
steuningvragenden. Ook werd aan B. en W.
een blanco crediet verleend voor het aan
stellen van werklieden bij het aanleggen
en verharden van wegen.
De heer Gerritsen bracht namens de
vergadering een woord van hartelyken
dank aan Burgemeesters en Wethouders
voor het vele door hen in de afgeloopen
maand in het belang van Amersfoort
verricht.
Op eenige desbetreffende vragen van
den heer Van der Wal werd door den
wethouder van publieke werken, de heer
Veis Heyn, een overzicht gegeven van den
huidigen toestand aan de gemeente gas
fabriek en Waterleiding, waaruit bleek
dat, al heeft het bedrijf dan ook door de
omstandigheden geleden, er, dank zy de
weder toegestane doorvoer van steenkool,
geen reden tot bezorgdheid bestaat.
Nadat de voorzitter, naar aanleiding der
door den heer Gerritsen aan het Dag. Best.
toegezwaaiden lof, een woord van hulde
had gebracht aan de onvermoeide werk
zaamheid van onzen Gemeentesecretaris,
sloot hij de openbare vergadering en bleef
de Raad nog eenigen tijd in comité-generaal
byeen.
aan de vergadering, die B. en W. Vrijdag
met de patroons in de bouwvakken hiel
den. Hier werden reeds 65 aandeelen ge
nomen en B. en W. tevens uitgenoodigd
aan deze zaak den eersten stoot te geven.
Dit werd aangenomen.
Door een der aanwezigen werd gevraagd
hoe groot het kapitaal moet wezen. De
aandeelen zijn groot f 500, met onder-
aandeelen van f 100. Hierop moet 20 pCt.
gestort worden.
De bedoeling is om te Amersfoort een
locale bank te vestigen. Wordt hier voor
f 100 000 aandeelen geteekend, waarop
f20.000 gestort, dan komt de zaak in orde.
Sommigen der aanwezigen wilden de kat
uit den boom kijken, wat niet kan, want
de zaak moet verder voortgestuurd wor
den, anderen wilden weer elk vak laten
deelnemen, hetgeen onmiddellijk weer
werd afgekeurd.
De heer v. d. Meiden wilde de Gemeente
tot klant maken. De Hanzebank heeft in
Amersfoort een filiaal, zei de heer Luikx
en vroeg of dit geen schade zou lijden
door de concurrentie. Dit zal niet het ge
val zijn.
De voorzitter zeide, dat hjj ervan hield
bjj de hoofdzaak te blyven en dat het
ging om aandeelen te nemen.
Nu ging het met spoed en lachende en
pratende waren binnen zeer korten tijd
200 aandeelen geplaatst.
A.s. Vrijdag te 8 uur zullen de aan
deelhouders ten Stadhuize bijeenkomen
om een Bestuur te kiezen.
Nieuwe leden kunnen zich intusschen
op het Stadhuis aangeven.
Ieder lid verplichtte zich propaganda
onder zyn vakgenooten te maken.
Een lid had zoo'n schik in de leiding,
dat hy B. en W. onder applaus verzocht
deze Vrydag weer op zich te willen nemen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Op de kaasmarkt van Maandag 31
Augustus j.l. werden aangevoerd 19 wa
gens, bevattende 4875 K.G. kaas. De prijs
per 50 K.G. varieerde van f 21 tot f24.
De handel was slechts matig.
In een buitengewone ledenvergade
ring gisteravond door de Oranje-Vereeni-
ging in „Het Boompje" gehouden werd
met algemeene stemmen besloten, het
Bestuur een blanco crediet te verleenen
om hiervan zoo noodig gebruik te maken
tot steun van het Steun Comité.
Het bestuur dankte voor het vertrouwen
belovende de belangen der Vereeniging
by het nemen van besluiten niet uit het
oog te zullen verliezen.
De heer H. Wanningen slaagde te
's Gravenhage voor de akte Boekhouden
M. O.
Om te komen tot de oprichting van
een afdeeling van de centrale Midden
stands Credietbank hielden Maandagavond
meer dan 50 middenstanders ten Stad
huize een vergadering onder voorzitter
schap van den Burgermeester. Ter ver
klaring waarom B. en W. deze zaak aan
pakten herinnerde hy aan de jongste ver
gadering van Handel en Nijverheid, waar
deze zaak uitvoerig werd besproken en
Een voorspelling.
Ziehier een voorspelling van mad. Thè-
bes uit het jaar 1912:
„Misschien na twee lentes, maar niet
veel later, zullen schrikwekkende gebeur
tenissen en gewichtige veranderingen
plaats hebben: een afschuwelyfce oorlog
zal uitbarsten tusschen Duitschland en
Engeland, waarin Frankryk onvermyde-
lyk betrokken zal worden met Rusland,
en waarin Duitschland het onderspit zal
delven. Keizer Wilhelm II zal eindelyk
zijn wensch om officieel naar Parys te
gaan in vervulling zien komen, maar hy
zal niet als vorst komen en hy zal Berlyn
moeten verlaten vlugger dan hy heeft
kunnen voorzien.
Bovendien zal Duitschland voordat zyn
bloedige dagen komen, steeds moeilijker
uren beleven en tragische twisten in de
voornaamste keizerlijke en vorstelijke fa
milies zullen de zaken slechts ingewikkel
der maken en de gebeurtenissen verhaas
ten.
Oostenrijk zal verscheurd worden door
de scheiding van natie's en rassen. Spanje
en Portugal gaan een nieuwe toekomst
tegemoet, Polen zal herleven, sultan Abdoel
Hamid zal zijn troon weer bestijgen."
Wat Engeland te doen heeft,
nu en later.
Na Shaw en H. G. Wells schrijft thans
Jerome K. Jerome in de Daily News over
den oorlog. Hy beziet de zaken van het
Engelsche standpunt hoe zou hy anders
kunnen? maar niet uit dat van den
Jingo. Hij kent Duitschland beter dan velen
zijner landgenooten, gelijk hij op menige
geestige of fijngevoelige pagina van zyn
boeken bewezen heeft; hy ziet Duitsch-
land's uitmuntende hoedanigheden en zyn
gebreken, heeft zyn kunstenaars lief en
voelt weerzin tegen zyn ruwe studenten
zeden en den kastegeest der militairen.
