NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad IjÉf
voor de Provincie Utrecht.
r*o. 84,
Woensdag 21 October 1914.
43e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Ingezonden.
KENNISGEVING
BUITENLAND.
BINNENLAND
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden niter lijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 69.
AD VER1 ENTIËN:
Van 16 regels 0.50; iedere reg9l meer 71/, Cent.
Advertentiën viermaal geplaatst worden slechts driemaal berekend
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Concentratie der Vredesbewegingen.
De krachtige begeerte naar het
verkrijgen van samenwerking der be
staande vredesstroomingen heeft er
toe geleid dat er gelijktijdig meer dan
een concentratiepoging is gedaan. Het
zal natuurlijk wenscbelijk zijn dat
deze verschillende pogingen zoo moge
lijk tot eenheid worden gebracht.
Het «Concentratie-comité* stond op
het punt volgens zijn mandaat,
gekregen op de vergadering van Maan
dag 12 October de volgende circu
laire rond te zenden aan vereenigingen
en personen, die daarvoor in aan
merking kwamen:
«De rampen van den oorlog hebben
levendiger dan ooit de krachtigste
propaganda tegen militairisme of voor
vredesidealen had kunnen doen, bet
volk wakker geschud. De begeerte
der grooie massa, en zeker van alle
edeldenkende mannen en vrouwen,
is nu in de eerste plaats er op gericht
de ellenden van den oorlog te ver
zachten en allerwege hoopt men dat dit
nu «den oorlog aan den oorlog« is
en dat eene nieuwe maatschappij moge
geboren worden uit de ruinen van een
oude, die faalde omdat zij gebaseerd
was op strijd, concurrentie, roof en
tweedracht. De nieuwe maatschappij
zal moeten worden gebouwd op de
grondslagen eenheid, samenwerking,
coöperatie; humaniteit.
Deze oorlog kan de oorlog aan den
oorlog zijn, mits de groote massa dit
bewust wil, en nu is de tijd daar
om de massa, die wakker geschud is
uit haar apathie, te organiseeren in
één groot mobiel leger, dat in den
oorlog aan den oorlog, moet zege
vieren.
Maar al zijn de verschillende onder
deden van dat leger goed uitgerust,
zij liggen in hunne garnizoenen zij
zijn bereid nieuwe recruten in hunne
rangen op te nemen, o hoe gaarne!
Zij oefenen zich, ja zeker, zij bestu-
deeren hoe de troep zal handelen als
het oogenblik daar isI Ja wel!
Maar het oogenblik is daar!!
Nu of nooit, althans niet in afzien-
baren tijd. En de verschillende onder-
deelen van het leger zullen dat ook
wel begrijpen als de «Mobilisatie-
Order* voor het Vredesleger wordt
uitgegeven.
Dat bevel tot Mobilisatie moet uit
gaan van een Generalen Staf, die eén
opperbevelhebber zal ki'ezen en zelf
zal bestaan uit de bekwaamste leiders
van elk der groepeeringen.
Reeds hebben een groot aantal
enkelingen ingezien dat nu het oogen
blik daar was om den strijd tegen den
oorlog in te zetten en hebben zij zich
voorloopig vereenigd in commissies of
nieuwe groepeeringen en als een der
uitingen van het besef dat er samen
werking noodig is om het beoogde
doel op de krachtigste wijze na te
streven, kwam den 12en October tot
stand het Concentratie- Comité voor
de bestaande stroomingen tegen Oor
log*, welks doel is:
lo. Het vormen van een bond,
waarin federatief vereenigd worden
alle vereenigingen en personen (later
ook internationaal), die streven naar
ontwapening, vormen van een Staten
bond enz.
en als middel om daartoe te ge
raken in de eerste plaats wil bijeen
roepen afgevaardigden van vereeni
gingen en personen die reeds zelf
standig in die richting arbeiden, om
zoo doende te komen tot de zoo hoog,
ja beslist, noodige eenheid van
algemeene actie ten op
zichte der publieke opinie.
Hoe verschillend elk der bestaande
stroomingen ook moge denken over
de middelen, welke het meest dienstig
zijn om het beoogde doel te bereiken,
sluit dit niet, zooals men misschien
ook naderhand zou meenen, eenheid
en samenwerking van actie uit. In
tegendeel, ook in het gewone leger
heeft ieder der groepen zijn eigene
middelen om den vijand afbreuk te
doen, maar de generale staf leidt het
gebruik van die middelen op de meest
doeltreffende wijze. Dit alleen wordt
dus beoogd; een centrale leidende
organisatie (generale staf) te vormen
die de bestaande groepeeringen ten
volle benut, actief doet optreden
in samenwerking naar het groote doel.
Publicatie van een gemeenschappe
lijk orgaan, van geschriften, het hou
den van massa meetings bijv. zouden
alsnog zooveel andere middelen met
grooter kracht en met beduidender
invloed uitgaan van de gezamenlijke
organisatie's en de recruteering van
dienst-willigen zal zeker enorm stij
gen. Deze kunnen dan in de verschil
lende groepen ondergebracht worden
al naar zij een »wapen« kiezen en
tot dien tijd kunnen zij opgenomen
worden in «het algemeen verband.*
Het voorloopig comité roept u mits
dien op tot eene bijeenkomst waar de
Bond zal kunnen worden geconstitu
eerd, een Commissie tot ontwerpen
van Statuten, Huishoudelijk Reglement
en Programma gekozen, en de verdere
actie voorbereid kan worden.
Bericht van uwe komst op deze
vergadering of bewijzen van adhaesie-
betuigingen worden gaarne ingewacht
bij een der ondergeteekenden."
Na echter voor zoover ons be
kend reeds eene oproep is uitge
gaan nl. van den «Anti-Oorlogs-Raad"
hebben wij gemeend in de eerste
plaats ons in verbinding te moeten
stellen met genoemd lichaam en zijn
wij ook bereid in overleg te treden
met andere lichamen die hetzelfde be
oogen. De verzending onzer circulaire
werd mitsdien ook voorloopig ver
daagd. Zoodra de nadere besprekingen
tot een resultaat zullen hebben ge
leid, zal een nadere mededeeling onzer
zijds volgen.
Namens het Concentratie-Comité.
Het voorloopig Dag. Bestuur,
J. C. Visser, Voorzitter,
Nieuw-Niedorp.
Dr. H. C. Muller, ie Secr.
Mauri tsstr. 2, Utrecht.
H. J. van Ginkel, 2e Secr.,
Blaricum.
S. Hoffman, Penningm.,
Abcoude.
Inlichtingen over geïnterneerde
militairen.
Door mij worden in deze dagen tal-
looze brieven en telegrammen ont
vangen met verzoek om inlichtingen
over geïnterneerde militairen.
Daar bet mij onmogelijk is om al
deze aanvragen van hier uit te doen
beantwoorden, zend ik alle stukken
naar het Informatie-bureau van het
Roode Kruis, Lange Voorhout 6 te
's-Gravenhage. Dit bureau, waar vol
ledige lijsten van de geïnterneerde
militairen uit de verschillende depots
worden aangelegd, is met den ge-
heelen militairen inlichtingendienst
belast.
Ik raad daarom ieder, die inlich
tingen over militairen wenscht, aan,
om zich rechtstreeks te wenden tot
het bureau, voornoemd.
Voor inlichtingen omtrent burger
vluchtelingen, wende men zich tot de
Centrale commissie voor Vluchtelin
gen, Lango Voorbout 45 te 's-Graven-
bage.
De Generaal-Majoor, Commandant
van het Interneeringsdepot te
Amersfoort,
Op last: Res. 1ste Luitenant
M. VAN HAAFTEN.
Amersfoort, 15 October 1914.
Vluchtelingen.
Onder de aandacht van ingezetenen
wordt gebracht, dat voor de voeding
van Belgische vluchtelingen behoorlijk
wordt gezorgd, zoodat men verzocht
wordt niet in te gaan op verzoeken
om verstrekking van eetwaren.
Amersfoort, 17 October 1914.
De Burgemeester van Amersfoort,
VAN RANDWIJCK.
Wat de Duitschers in Antwerpen
vonden.
Thans is België nog slechts een
aardrijkskundige naam. Maar Engeland
heeft toch gezorgd zoo zegt de
correspondent van het «Berliner Tage-
blalt* dat België als staat nog in
wezen is. Engeland hoeft een nieuw
gebied voor de Belgische regeering
ingeruimd. Zoolang de oorlog duurt
moet het eiland Guernsey aan de
Belgische regeering zijn afgestaan.
De koning zelf moet naar Londen
gevlucht zijn.
Het toeval wilde, dat ik den be
waarder van het kleine paleis aan de
Place de Meir kende, waarin koning
Albert de laatste uren in zijn land
doorbracht, 't Is een klein slot uil
het midden van de 18de eeuw. De
sporen van het overhaast vertrek
waren nog in het paleis te zien. De
kamertelefoons wezen op de drukte
van den laatslen tijd. Op de schrijf
tafel van den koning lagen nog papieren
bij een open inktkoker. Naast de
schrijfmap een no. van de «Kölnische
Zeitung*, waarin het artikel: «De
waarheid over Leuven aangestreept
was.
In de slaapkamer was het bed nog
niet we6r opgemaakt Daarnaast was
de kamer van de kleine prinses Marie-
José. Een paar verwelkte bloemen
lagen op de nachttafel. Op den schoor
steen een doos met tanninepoeder,
met het opschrift: Hare K. H. prinses
Marie-José van België. Als een kille
rijp waren deze dagen zeker op de
kinderlijke droomen van de kleine
prinses gevallen. De krankzinnige
haast en de tranen der kamervrouwen,
de droefheid des vaders en de vlucht,
dat alles moet schaduw hebben ge
worpen op het tot dusver zonnig
levenspad van deze kindsheid.
Onze landsverdediging;.
Wordt er in deze tijden nog iets
gedaan aan versterking van onze lands
verdediging?
Onze soldaten worden in dezen tijd
steeds geoefend, ons leger wordt thans
voortdurend beter. Wurdt het ook
grooter en daardoor nog sterker?
Ieder voelt de mogelijkheid groeien,
dat de oorlog nog zeer, zéér lang zal
duren en zoolang de oorlog duurt,
zoolang is er ook een kans voor ons
land, om er in betrokken te worden.
Zoo weten wij allen, dat, als de
Regeering wil, er mannen genoeg zijn
om onze legermacht in aantal te ver
dubbelen.
Zijn wij echter voorbereidzijn er
wapens?
Toch is het wel zeker Duitsch
land, waar thans mannen, die slechts
zeer korten tijd geoefend zijn, in het
veld trekken, bewijst het dat reeds
menige dienst in een uitgebreide ver
dedigende stelling als de onze door
kort geoefende troepen kan worden
verricht.
Engeland maakt thans een leger.
Engeland verwacht dus, dat na den
tijd, noodig voor de oefening van dat
leger, de oorlog nog in vollen gang
kan zijn.
Is het dan niet onze plicht zooveel
wij kunnen ons leger te versterken?
Wie twijfelt er aan, dat de kans
voor Nederland om in den oorlog be
trokken te worden, geringer wordt
naarmate ons leger sterker is?
Wie twijfelt er b.v. aan, dat België
buiten de oorlogsramp zou zijn ge
bleven, als het een goed uitgerust
leger van b.v. 600.000 man er
zijn of waren 1.400.000 man tusschen
de leeftijden van 20 en 50 jaar in
België voor den vijand had kunnen
plaatsen
Wat waar is van ons leger, i s even
waar voor onze vloot. Of wij panter-
schepen noodig zullen hebben, zal
onze volksvertegenwoordiging, na er
een paar weken over gesproken te
hebben, beslissen. Maar dat Nederland
zijn kust ook met onderzeebooten kan
verdedigen, kan elke straatjongen u
vertellen.
Het is zeker, dat het noodzakelijk
is, onze geheel onvoldoende onderzee-
vloot zoo spoedig mogelijk uit te brei
den.
W(j hebben vernomen dat althans
één Nederlandsche werf even goed als
buitenlandsche werven in een paar
maanden onderzeebooten kan bouwen.
Indien het mogelijk is, dat de drei
ging van een sterke Nederlandsche
onderzeevloot mede kan helpen om
onze buren van een schending van
onze neutraliteit af te houden, mag
dan één dag gewacht worden met
versterking van die vloot?
Handbl.
Zondagmiddag werd op het voor
terrein der infaoteriekazernes door de
muziekvereeniging «de Harmonie*
versterkt door een aantal Belgische
muzikanten onder directie van den
heer Stoetzer een uitvoering gegeven
voor de geïnterneerden. Ook het over-
talrijke publiek, per auto en fiets uit
omliggende plaatsen saamgestroomd,
dat zich langs den Leusderweg be
woog mocht daarvan genieten.
Maandagochtend vertrokken 1400
geïnterneerde per spoor naar Gaas-
terland. Eerstdaags gaat een groot
aantal naar het Kamp van Zeist, waar
door de genie 24 barakken worden
gebouwd, elk plaats biedende voor
250 man. Men denkt in bet einde
dezer week daarmede gereed te komen.
Door den aalmoezenier Tb. de
Ridder werd Zondagochtend tien uur
in bet kampement voor de geïnter
neerde Belgische militairen de H. Mis
opgedragen.
De Belgische vluchtelingen wor
den hier van alle zijden vertroeteld.
Zondagavond werd ben in de groote
zaal van «Amicitia", dio stampvol was,
een geuoegelijken avond bereid. Be
halve eenige nummers muziek uitge
voerd door «de Harmonie* versterkt
met muzikanten der Belgische geïnter
neerden, werdeu door den humorist
Louwerens eenige voordrachten ten
beste gegeven. Door padvinders wer
den versnaperingen rondgedeeld.
De tooneelvereeniging «Vrienden
kring" zal a s. Zondagavond eene uit
voering geven voor de Belgische vluch
telingen.
Uit den gang van het café Ricbe
is Maandagavond een rijwielontvreemd.
De Vereeniging «Amersfoortsche
Industrie- en Huishoudschool*, ver
gadert a.s. Dinsdag 27 October ter
behandeling der begrooting 1915, be
noeming eener Commissie tot het
nazien der Rekening en Verantwoor
ding 1914 en verkiezing van vier
Bestuursleden, wegens periodieke af
treding van mevrouw M. J. Heyligers-
Reinbardt, mevrouw M. Schimmel-
penninck van der Oye-Dumonceau,
mevrouw J. F. O. H. Tromp van Holsl-
Hartogh Heys en professor F. Ken-
ninck.
Gisterenavond zakte de heer
Quarles de Quarles uit Zeist op de
Barchman Wuytierslaan nabij de afrit
van de Zeister-tram plotseling ineen.
Een beroerte had een einde aan zijn
leven gemaakt. Het Ijjk werd voor
loopig naar het Sint Elisabelhsgastbuis
overgebracht.