NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
Au. 96
Woensdag 2 December 1914.
43e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
DE OORLOG.
BINNENLAND
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door het geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 09.
ADVERTENTIËN:
Van 15 regels 0.50; iedere regel meer 10 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Tot het plaatsen van Advertentiën in dit blad inet uitzondering van de steden Amersfoort en Utrecht is uitsluitend gerechtigd het Centr. Nederl. Advertentiebureau te 's Gravenhage
V redesgeruchten.
In een hlijkbaar geïnspireerd tele
gram uit Berljjn zegt de «Kölnische
Zeitungrr naar aanleiding van de steeds
weer opduikende vredesgeruchteri
Elk overleg over den vrede is voor-
loopig geheel overbodig. De militaire,
financieele en economische toestand
van de Middel-Europeesche mogend
heden is zoo, dat er voor overweging
van een vrede feitelijk geen reden
aanwezig is.
Eon goocheltoer.
Een correspondent van de New York
Iierald, is aan het mijmeren geslagen
over het groot aantal krijgsgevangenen,
dat de Duitschers maken. Nu pas
weer 40,000 op hot oostelijk oorlogs
terrein, een getal dat in een volgend
bericht al tot 60,000 was aaDgedikt.
Is 't wel in den haak met die be
richten? vraagt hij zich af en het
antwoord vindt hij in een brief van
een Zwitser, die te Aken vertoefd
heeft en die schreef den indruk te
hebben ontvangen, dat de Duitschers
groote transporten krijgsgevangenen
ten aanschouwe van bet publiek laten
vervoeren, om den moed er in te
houden bij de burgerij en aldus een
tegenwicht te vormen tegen een moge
lijk gedrukte stemming ten gevolge
van de aanzienlijke verliezen aan dooden
en gewonden op het oorlogsterrein.
Aken zou dan volgens dien niet nader
aangeduiden Zwitser de plaats zijn
waar die suggestieve ge vangenen trans
porten passeeren. Het hoofdstation
aldaar moet op 't oogenblik een van
de drukste van heel Duitschland zijn.
lederen dag passeeren daar lange,
lange treinen vol gevangenen in ooste
lijke richting en men kan begrijpen
zegt de correspondent welk
een indruk dat op de bevolking maakt
en hoe de dagbladcorrespondenten van
daar over de heele wereld daarover
berichten kunnen seinon. Maar de
menigte weet niet, aldus voegt hij
er aan toe, dat deze treinen geleid
worden over een kringspoor en den
volgenden dag in triomf opnieuw pas
seeren. De zegsman van den corres
pondent stond op een goeden morgen
naar het passeeren van zoo'n trein
te kijken, die heel laDgzaam voorbij
schoof. Uit een van de portierraampjes
hing een Belg, die zenuwachtig en
opgewonden met beide armen gesti
culeerde en uitriep: »Dit is nu aide
twaalfde maal dat we langs dit station
komen.
De correspondent wacht er zich wel
voor te vertellen dat hij zelf oogge
tuige is geweest van deze zonderlinge
strategische beweging, die herinnert
aan het voorbijtrekken van een leger
macht over een tooneel, waar de sol
daten achter de coulissen verdwijnen
en haastig achterom loopende aan den
anderen kant van het tooneel opnieuw
aanmarcheeren. We zouden zoo den
ken dat de Duitsche generale staf zijn
spoorwegmaterieel wel beter gebrui
ken kan dan voor dergelijke goochel
toeren.
Tijdelijke afwijking van de Kieswet.
Ingediend is bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp, dat beoogt te voor
komen, dat ten gevolge van de tegen
woordige buitengewone omstandig
heden het kiesrecht verloren gaat voor
velen, die bij normate verhoudingen
kiezer zouden zijn gebleven.
Gelijk reeds de [door den heer
Albarda gestelde vraag deed uitkomen
zal, naar zich laat verwachten, het
aantal wanbetalers van belasting tegen
wil en dank veel grooter zijn dan
gewoonlijk, terwijl ook bedeeling, welke
verlies van kiesiecht meebrengt, een
aanmeikelijk ruimeren omvang zal
aannemen, en zal daarentegen het
cijfer dergenen, die aan de door de
wet gevorderde eischen voor woning-,
loon-, grootboek- en spaarbankkiezer
voldoen, bedenkelijk dalen.
De Minister van Binnenl. Zaken
meent, dat het met een gezonde op
vatting van de bedoeling van grond
en kieswetgeverj strookt de gevolgen
van dergelijke abnormale toestanden
door bijzondere middelen af te wenden.
Dit kan geschieden in dezen vorm,j
dat een speciale wet in zooverre met
afwijking van art. 34 der Kieswet,
de geldende kiezerslijst in stede van
voor één jaar, voor twee jaar van
kracht verklaart.
Zij, dia om redenen buiten den
huidigen toestand gelegen, de ver-
eischten voor de kiesbevoegdheid ver
liezen, worden niet gehandhaafd ter
wijl de namen van hen, die nog niet
op de bestaande lijst voorkomen, doch
in 1915 aan de vereischten voor kies-
rechtbevoegdbeid blijken te voldoen,
aan de lijst worden toegevoegd.
De Amsterdammer Weekblad
voor Nederland zal vanaf bet nummer
van 5 December onder de nieuwe
redactie verschijnen.
De samenstelling der redactie en
van de staf van vaste medewerkers
van »De Groene" is als volgt:
Redactie: Prof. Mr. J. A. van Hamel
Prof. Dr. H. Brugmans Dr.
Frederik van Eeden Mr. E. S. Orobio
De Castro Jr.
Secretaris der Redactie: Mr. G.
Keiler.
De Vaste Medewerkers zijn: Voor
de rubriek Uit de Natuur; Jac. P.
Tbijsse. Voor de rubriek Bouwkunst;
J. H. W. Leliman. Dramatische Kro
niek HeDri Borel. Medische Kroniek
Prof. Dr. M. Straub. Muziek uit de
Hoofdstad: Sem Dresden. Populaire
rubriek voor technische wetenschap
pen: Dr. J. F. van Oss. Landbouw
belangenMr. J. Smid. Onderwijs en
Opvoeding: Th. M. Ketelaar. Finan-
tieele Kroniek: J. D. Santilhano. Eco
nomische KroniekTheod. van der
Stempel. SchaakrubriekDr. A. G.
Olland. Damrubriekj.K. C. de Jonge.
De vrouwenrubriek komt onder lei
ding van Mej. Elis. M. Rogge, met
medewerking van een groot aantal
bekende Nederfandsche Vrouwen.
Johan Braakensiek blijft voortgaan
wekelijks twee groote platen te le
veren.
Bovendien hebben meer dan 100
bekende Nederlanders hunne geregelde
medewerking toegezegd.
De gemeenteraad van Baam be
sloot tot den aankoop van een aan
H.M. de Koningin-Moeder toebehoo-
rend terrein voor den aanleg van een
algerneene begraafplaats. Dit terrein,
gelegen aan de Pekinglaan, is 30 000
vierk M. groot en werd aangekocht
voor f 45.000.
Vluchtelingen gevlucht?
Zaterdag kwam te Nunspeet een
extratrein aan met 320 vluchtelingen
uit Amsterdam. Er werden er 600
verwacht.
In den trein waren verscheidene
ledige wagons.
Men vermoedt, dat de andere 280
vluchtelingen onderweg... gevlucht zijn!
Handel en Nijverheid.
Onder voorzitterschap van den heer
L. J. Krook vergaderde Handel en
Nijverheid Maandagavond in »de
Zwaan«. Na opening werden de notu
len der vorige vergadering gelezen en
goedgekeurd.
Een nieuw lid werd met algerneene
stemmen aangenomen.
Wegens de geringe opkomst werd
punt 3 der agenda, verkiezing van 2
Bestuursleden, aangehouden. Eveneens
punt 4, verslag afgevaardigde Mid
denstandscongres te Dordrecht. Als
ook punt 5, verhooging subsidie Han
delsschool.
Punt 6. Bespreking oorlogsleening
a 5 pCt. Het Hoofdbestuur beeft reeds
een adres aan de Tweede Kamer in
gediend, waarom de voorzitter voor
stelt adhesie te betuigen. Dit adres
beoogde het voorgestelde wetsontwerp
niet aan te nemen. Zijn voorstel werd
aangenomen.
Bij de bespreking van het maken
van reclame voor de bezoekers der
geïnterneerden in Zeist bleek dat er
geen reclame behoefde gemaakt te
wordeD. Hiervoor wordt reeds gezorgd
door de commissie.
In de grensplaatsen hangen biljetten
om de Belgen te wijzen op Amersfoort.
Geld heeft de commissie noodig. De
heer Houbaer verwacht veel van een
persoonlijk bezoek aan de nering
doenden om geld los te krijgen. Hij
wil zich hiermee wel belasten en hoopt
een belangrijke som aan den Penning
meester te kunnen afdragen. Zijn voor
stel werd met dank aangenomen.
Op een request door Handel en
Nijverheid aan den Minister van Oorlog
is antwoord gekomen, dat de kazerne
geheel ontruimd wordt, en dat de
officieren hier blijven.
De heer Eggink wenschte voor het
vlugge verkeer een tunnel aan het
station. In de eerstvolgende bestuurs
vergadering zal deze zaak besproken
worden. Daarna werd de vergadering
gesloten.
Meel- en broodprijzen.
De minister van landbouw heeft per
circulaire aan de burgemeesters be
richt, dat met ingang van 1 December,
in afwijking van voorgaande regelingen,
door hem is besloten:
le. den maximumprijs van inland-
sche tarwe te laten vervallen
2e. den prijs van tarwebloem, In-
landsch uitsluitend één soort, te stellen
op f 17 per 100 K.G., contant aan de
fabriek, molen of magazijn, voor bak
kers en dergelijke verbruikers; aan
tusschenpersonen moet, op verzoek,
10.25 korting worden toegestaan. De
prijs van tarwemeel, ongebuild, blijft
f 14 per 100 K.G. Leveringconditiën
als bij tarwebloem.
3e. den maximumprijs voor wit
brood vast te stellen op f 0.24 per K.G.,
contant afgehaald in bakkerij of win
kel. Deze prijzen mogen dus uitsluitend
voor witbrood aanleiding geven tot
een verhooging tan den broodprijs in
de verschillende gemeenten, met één
cent. Amerikaansche bloem (Straight)
wordt geacht gelijk in prijs te staan
met linlandsch uitsluitend éën soort".
Amerikaansche bloem (Baker) f 0.75
lagei.
Voor Amerikaansche patentbloem
aebt de minister 't voorshands niet
noodig een prijs vast te stellen.
Passen voor België.
Men deelt aan het N. v. d. D. mede,
dat zeer onlangs de Duitsche autori
teiten in België verscherpte bepalingen
voor het paswezen hebben ingevoerd.
Totdat hieromtrent nadere mede-
deelingen kunnen gedaan worden,
wordt aan een ieder afgeraden,
zich naar België te begeven.
Het Antwerpsch Centraal Bureel
voor inlichtingen aan vluchtelingen
deelt mede, dat de reis naar Brussel
is te maken als volgt: Van Antwerpen-
Zuid per stroomtram naar Rumpst-
Boom, te voet van Boom naar Wille-
broek-Kiel (5 minuten) per boot van
Willebroek-Kiel naar Vilvoorden of
Brussel. Reizigers worden wegens
bagage niet lastig gevallen.
De heer Maurits Wagenvoort
sprak gisterenavond in »Araicitia«
voor de leden van het Nut over Jan
Pietersz. Koen en zijn naneef.
In gedachte ging hij terug tot 1714,
toen de O. I. Compagnie nog in volle
kracht was, ofschoon de Republiek
reeds ging verzwakken. Hij schetste
de Nederlanders in Indië als kooplieden
met practischen blik. Zij kwamen met
vollen geldbuidel en wisten zich overal
te vestigen ten spijt van Portugeezen
en Engelscheo. Onze voorouders deden
daden, steunende op het recht van den
sterkste, maar men moet ze beschou
wen in de lijst van den tijd. Ze wil
den liefst in vrede leven, eenvoudig,
omdat de oorlog te duur was. Ze
kenmerkten zich door een onver
moeide arbeidszaak, en ze gaven niet
gauw op, wat ze eenmaal hadden
opgevat, vaak traden ze als despoot
op, maar toch als verlicht despoot.
Ze hadden overal oog voor en be
studeerden met groot geduld de natuur
van Insulinde, als vrucht waarvan de
Plantentuin in Buitenzorg.
Het aanpassingsvermogen van Jan
Compagnie is bewonderenswaardig. Hij
kende geen stand. Toen op stand werd
gelet kelderde de Compagnie.
Het volhardingsvermogen van onze
voorouders was ook zeer groot. Iu de
18de eeuw is Jan Salie ontstaan. De
Nederlandsche Staat was voorzichtig.
Toch werd toen ook veel gedaan, vooral
dour ons leger, dat niet genoeg gewaar
deerd wordt. Vooral in het laatst der
19de eeuw kwam herleving door Van
Heutz met wien een nieuw tijdpeik
aanbrak. Het leger vestigt in de Buiten
bezittingen ons gezag. Makasser nog
kort geleden onbeduidend is thans een
welvarende en bloeiende plaats. De
vrede heeft ook hier helden, even goed
als de oorlog.
De koloniale arbeid wordt met den
dag zwaarder en ingewikkelder.
De inboorlingen koesteren geen liefde
voor ons, doch ze voelen, dat ze onder
geen ander bestuur beter af zouden
zijn dan onder bet onze.
Hoe het in deze duistere dagen met
ons Indië zal gaan, niemand weet bet.
Wij moeten ons zelfvertrouwen be
houden en alles kalm onder de oogen
zien.
Lijst van brieven en briefkaar
ten, geadresseerd aan onbekenden, ver
zonden van bet Postkantoor Amers
foort gedurende de 2e helft der maand
November 1914.
Brieven (Binnenland.)
Amerongan,
Antoine Aerts, Tilburg.
Ameli van Beginne, Amersfoort.
Bestuur der Staatsspoorweg, A'dam.
Wed. Beuffi,
B. Brouwer,
Louis de Rondt,
Bechen Bolleman,
W. Brink,
Dirk Buyn,
Jacques Celis,
Marie Ceulemans,
Consul Beige,
id.
Bresbem.
Houwen
Hoogland.
Wemeldinge.
Euen.
Tilburg.
Amsterdam.
Steenbergen,
den Haag.
id.
Huis van Bewaring, 's Hertogenbosch.
Mej. H. Huijboom, Amersfoort.
George Janus, id.
Charles de Bie,
Lamberts, Maastricht.
Mm. Meuier, 7
Ch. Murras,
T. Mijers,
Leoviel Neyt,
M. Noog, Amsterdam.
W. Priem, Amersfoort.
J. Prusman, Amsterdam.
W. Ridsdel, Amsterdam.
Steins, Rotterdam.
Lambrecht Verbruggen, Helmondt.
Victor Vennuht
G. Vos, Tilburg.
Briefkaarten (Binnenland.)
H. Boesvelt,
Marie van Bergen,
H. Bijsterboch,
Demaar,
R. Grave,
C. van Gastel,
S. van Gelder,
Nies Hassink,
Klaassen,
D. v. d. Kamp,
Kervijn de Heerendré,
Lievers,
J. Mul,
Marie Roelandt,
Toon van de Vlasakker,
Tilburg.
Kastel?
Amersfoort.
Tilburg.
Arnhem.
Amsterdam.
Amersfoort.
Amersfoort.
Haag.
Zwolle.
Enschede.
Amérsfoort.
Baam.
2 briefkaarten zonder adres.
Brieven (Buitenland.)
Hendrik Carlsson
Cardiff.
