fotten
Nederland en de Oorlog.
Plaatselijk Nieuws.
RECLAME.
wordt door 21.000 arisen erkend
»U het beste versterkingsmiddel
voor Zenuwen en Lichaam.
universiteit, die een geschenk van den
Keizer is, met rouwfloers gedrapeerd
is en dit opschrift draagt: »147 lijken;
ook een geschenk van den Keizer, ter
herinnering aan den Lusitanta-
moord».
Duitsch Zuid-West-Afrika.
Officieel wordt gemeld, dat Botha
Windhoek, de hoofdstad van Duitsch
Zuid-West-Afrika binnengerukt is. Er
werd geen tegenstand geboden. De
Union Jack werd op het »Rathaus»
gebeschen. Ongeveer drieduizend Eu
ropeanen en 12.000 inboorlingen wer
den in de stad aangetroffen.
Belangrijke boeveelheden rollend
spoorwegmateriaal zijn buit gemaakt.
Na het bijschen van de Union Jack
is er een proclamatie voorgelezen,
waarin werd afgekondigd dat de staat
van beleg heerscht voor heel het ge
bied door de Uoietroepen veroverd.
Na bet lezen dezer proclamatie heeft
Botha de troepen bedankt voor bun
moed en zelfopoffering, ten toon ge
spreid onder deze moeilijke omstandig
heden. Daardoor is bet mogelijk ge
worden de hoofdstad der Duitsche
kolonie te veroveren.
Botha wees vervolgens op de groote
verantwoordelijkheid welke nu rust
op deze soldaten als leden van de troe
penmacht die de verovering van Wind
hoek was toevertrouwd, wat betreft
den eerbied voor de vrouwen en kin
deren in Windhoek. Botha voegde
erbij dat hij, wat dit betreft, ver
trouwde op bun eer om dit verant
woordelijke werk trouw en goed te
volbrengen. Botha brengt hulde aan
den schitterenden geest en het uithou
dingsvermogen van alle troepen, die
deelgenomen hebben aan de jongste
krijgsverrichtingen. Hij zegt dat het
bereikte resultaat van het grootste
belang is voor het Britsche Rijk en
de Afrikaansche Unie, wijl het feite
lijk gelijk staat met de algoheele ver-
overingjvan Duitsch Zuid-West-Afrika.
De schrijver vreest, dat de levens
middelen politiek der Regeering, hier
aan getoetst, zeer bedenkelijk heeten
moet.
Eerst komt de proefneming met
het brood, straks zullen andere levens
middelen volgen. Het geheeie stelsel
moet worden prijsgegeven
»Laat daar waar hulp werkelijk
noodig blijkt, door de steuncomité's
deze worden verleend. Zij zijn de
lichamen, die het best beoordeelen
kunnen de mate van gegrondheid der
aanspraken, en tevens het tijdstip
kunnen vaststellen, waarop in ieder
bijzonder geval de hulpverleening een
einde moet nemen. En laat dan de
gesteunde zelf de beslemming bepalen
welke hij aan de ontvangen uitkeering
zal meenen te moeten geven. Meent
de Regeering dat op deze wijze niet
genoegzaam eenheid van behandeling
is gewaarborgd, dan heeft zij het in
de hand om deze, voorzooveel noodig
of wenschelijk, te verzekeren, daar de
plaatselijke comité's een deel hunner
uitgaven door het Nationaal Steun
comité, dat op zijn beurt weer door
de Regeering wordt gesubsideerd, ver
goed krijgen.»
De brooduitdeeling.
»B9ter ten halve gekeerd dan ten
heele gedwaald» schrijft prof. C. A.
Verrijn Stuart boven een artikel in
de Nieuwe Ct., waarin bij tracht aan
te toonen, idat het niet met goede
beginselen van sociale politiek in over
eenstemming is, dat de regeering, in
de buitengewone omstandigheden,
waarin ons land sedert Aug. 1914
verkeert, aan de bevolking levens
middelen verstrekt beneden den kost
prijs».
Zelfs wanneer men zoo ver gaat,
de stelling te huldigen, dat de kosten
der leniging van den tegenwoordigen
zeer bijzooderen nood door allen in
verhouding tot bun draagkracht ge
dragen, en de middeleu der steun
comité's, gelijk hier en daar ook is
geschied, geheel door de publieke kas
verstrekt moeten worden, moet toch,
naar de hoogleeraar betoogt, aan de
hulpverleening een grondig, individu-
aliseetend onderzoek voorafgaan daar
de ongelukkige gevolgen van den oorlog
geenszins de bevolking in haar geheel
hebben getroffen, sommigen zelfs juist
door den oorlog nog in belangrijk
gunstiger economischen toestand zijn
gekomen, en zij bovendien hen die
wel slachtoffers werden in economischen
zin, volstrekt niet in steeds dezelfde
mate hebben getrotlen.
»MangeIt het daaraan, dan rijst het
ernstig gevaar, dat de bulp met de
beste bedoelingen ondernomen, talrijke
elementen der bevolking pauperiseert,
door hen te wennen om in meerdere
mate dan volstrekt onvermijdelijk is
op anderer hulp te steunen. De terug
keer tot normale toestanden, welke
ieder toch wel als bovenal wenschelijk
zal beschouwen, zou dan ernstig worden
bemoeilijkt.»
In eene jl. Woensdag te'sGra-
venhage gehouden vergadering der
Vereeniging van Nederlandsche Ge
meenten werd door onze burgemees
ter Mr. J. C. graaf van Randwijck de
bespreking ingeleid van de circulaire
van den Minister van Landbouw, Nij
verheid en handel dd. 24 Aptil 1915
i.z. beschikbaarstelling van levens
middelen. Eenige bespreking volgde.
Dit onderwerp werd beschouwd als
alleen van huishoudelijken aard.
Daarop leidde de heer A. R. Veen-
stra, secretaris van Amersfoort, in de:
»Dekking der buitengewone uitgaven
door de crisis veroorzaakt». In zijn
inleiding wees spr. er op, dat een
gemeenschappelijke beraadslaging ook
over dit onderwerp wenschelijk moet
worden geacht. Van den aanvang der
crisis af heeft het spr. bevreemd, dat
de gemeentebesturen geen blijk gaven
van behoefte te hebben aan gemeen
schappelijk overleg tot bespreking van
wat diende te worden gedaan en op
welke wijze. Als voorbeeld noemde
spr. de levensmiddelen-voorziening.
Sommige gemeenten hebben voor
raden opgeslagen, anderen meenden'
dat daardoor de prijsstijging werd
bevorderd of achtten dit een Rijks
zaak. En ook zullen er geweest zijn,
die zich moesten onthouden uit finan
cieele overweging. Naar spr.'s opvat
ting is bestrijding van de kwade ge
volgen door de crisis veroorzaakt geen
zuivere gemeentetaak, maar behoort
ze tot de taak der algemeene Regee
ring.
Wanneer de gemeentebesturen niet
temin een deel van die taak overnemen,
dan doen zij dat niet krachtens wette
lijk opgelegden plicht, maar handelen
zij krachtens bun roeping, als deel
van den staat. Deze roeping in ver
vulling te moeten brengen was niet
voorzien, derhalve ook niet geregeld.
Samenwerking is noodig om te be
vorderen, dat de noodige eenheid
worde betracht en ook om er voor te
waken, dat de wijze van dekking der
lasten in overeenstemming biermede
plaats vindt. Nieuwe werkzaamheden,
nieuwe zorgen zullen ook voor de
gemeentebesturen uit de crisis voort
vloeien (arbeidsbemiddeling, werkloo-
zen verzekering, crediet- en hypotheek
wezen, loonregelingen, levensmidde
lenvoorziening enz.). Op deze wijze
dient er voor te worden gewaakt, dat
de gemeentebesturen na afloop van
de crisis niet geheel zijn uitgeput en
onmachtig zullen zijn, die nieuwe lasten
te dragen.
Spr. zet uiteen, wat hij onder de
hier bedoelde buitengewone uitgaven
verstaat en wijst er op, dat de crisis
ook menige bron van inkomst geheel
of gedeeltelijk heeft droog gemaakt.
Het is daarom beter te spreken van
de .lasten» door de crisis veroorzaakt.
Wenschelijk zou het zijn geweest, in
dien bij den aanvang der crisis enkele
groote lijnen waren getrokken, waar
langs de gemeentelijke administratie
zich had te bewegen, bijv. een voor
schrift op welke wijze de uitgave moe
ten worden verwerkt in de rekening,
opdat steeds kan worden gezien, welke
de juiste gevolgen zijn van de crisis
voor de financiën. Nog kunnen de
gemeenten daartoe overgaan en spr.
tracht aan te toonen, waarom dit ge-
wenscht is. Minister Tieub toch acht
een herziening van de financieels ver
houding tusschen rijk en gemeenten
gewenscht en men dient over juiste
cijfers te beschikken. Ook indien
nieuwe belastingen moeten worden
opgelegd of tot rechtvaardiging van
niet genomen maatregelen op grond
van de financiën, zijn juiste cijfers
gewenscht. Ook zal het kennen van
den juisten omvang der lasten tot
zuinigheid, althans tot voorzichtigheid
aansporen. Naar spr. meent kan het
doel op eenvoudige wijze worden be
reikt. B. en W. van Amersfoort heb
ben dadelijk na het uitbreken van den
oorlog een fonds gevormd, waaruit
alle oorlogsuitgaven worden betaald.
De ondervinding heeft geleerd, dat dit
administratief veel gemak oplevert en
bovendién de gelegenheid schept een
inzicht te behouden omtrent den juisten
omvang der uitgaven. Spr. zou wen-
schen, dat ook de mindere ontvangsten
uit het fonds werden aangevuld en
eveneens nadeelige gevolgen, die de
bedrijven ondervinden. De dekking zal
z. i. voorloopig moeten worden uit
gesteld, zoo mogelijk tot na de crisis.
Oogenblikkelijke dekking acht spr.
eigenlijk onmogelijk, omdat men, zoo
men daartoe overgaat, óf groote teleur
stelling zal vinden, öf middelen te baat
moet nemen, die met een goed finan
cieel beleid kwalijk zijn overeen te
brengen, öf men zal lasten moeten gaan
opleggen, die onbillyk drukken. Meer
uitvoerig zet spr. uiteen waarom hij
verzwaring van den belastingdruk op
dit oogenblik voor de verschillende
lagen der bevolking weinig doeltreffend
en onmogelijk acht. Spr. keurt af de
verhooging van den gasprijs enz. als
onbillijk het is in deze omstandigheden
een indirecte belasting, strijdig met de
Gemeentewet. Ook zal het gebruik ver
minderen, waardoor de gedachte winst
misschien niet geheel zal worden ver
kregen en de druk ongelijk werken
Terwijl men overweegt boe de prijzen
der levensmiddelen kunnen worden
verlaagd, is het niet rationeel den gas
prijs te verhoogen.
Het zal niet moeilijk vallen wanneer
alle lasten naar één post in buiten
gewoon worden overgebracht, dezen
post zoo noodig van het eene jaar op
het andere over te brengen. Tot dekking
kunnen tijdelijke leerlingen worden aan
gegaan, zoo mogelijk bij het Rijk, op de
bekende voorwaarden. De verschuldigde
renten zou spr. eenvoudig willen bij
schrijven en dus mede ten laste van
het fonds willen brengen. Op deze wijze
zullen de Gemeenten met des te meer
kracht kunnen blijven medewerken tot
bet nemen van die maatregelen, welke
het dragen van deze beproeving eenigs-
zins verlichten.
Intusschen kan ook rustig worden
overwogen op welke wijze na afloop
der crisis de lasten definitief dienen te
worden gedekt.
In overleg met de Regeering dient
te worden gehandeld wat de wijze van
dekking betreft. Vindt de delging der
lasten plaats op zeer verschillende
wijzen, dan kan het niet anders of dit
zal ontevredenheid verwekken. Ook is
de Staat voor een belangrijk deel be
trokken bij de tijdelijke leeningen, door
de Gemeenten aangegaan.
Eene verzwaring der Rijksbelastingen
zal, naar algemeen wordt verwacht, niet
kunnen uitblijven. En niemand weet
hoe de toestand zal zijn na den oorlog,
maar als zeker mag wel worden aan
genomen, dat ook dan den Staat nog
een zware taak wacht. De hulp van de
Gemeentebesturen wordt reeds nu
daarvoor ingeroepen. Hoe krachtiger
de Gemeenten dan zijn, hoe grooter het
aandeel dan kan zijn. dat aan hen wordt
opgelegd. Worden zij vooraf belast met
nauwelijks te dragen nieuwe of ver
hoogde belastingen, dan zullen zij de
nieuwe taak niet kunnen aanvaarden
en zal deze óf onvervuld blijven, öf door
het centraal gezag moeten worden over
genomen (werkloozenverzekering, ar
beidsbemiddeling, uitvoering Woning
wet). Ook hier is z. i. overleg een
gebiedende eisch.
De dekking acht spr. langs drie
wegen mogelijk1°. het heffen van een
buitengewone gemeentelijke oorlogs
belasting. 2°. het aangaan van een
leening op korten termijn. 3°. het over
nemen van de lasten door den Staat.
De beide eersten acht spr. onmogelijk,
wil men niet, dal de ontwikkeling der
gemeentebesturen geheel wordt stop
gezet. Alleen het overnemen van de
lasten door het Rijk komt spr. juist
voor als betreflende een nationaal be
lang. Op welke wijzede Regeetingde
lasten, die van de Gemeente worden
overgenomen, zal dekken, kan aan baar
beslissing worden overgelaten. Kan dit
resultaat niet worden bereikt, hetzij in
bet geheel niet, hetzij ten deele niet,
dan zullen de Gemeentebesturen dus
zelf naar middelen moeten omzien.
Voor dat geval meent spr. dat een
extra heffing in eens, bijv. één jaar na
den oorlog, meer aanbeveling verdient
dan het aangaan eener leening, zij bet
ook op korten termijn. Dringend noodig
acht spr. het in dit geval dat de wet
gever daartoe den weg wijst door
wijziging van de Gemeentewet of het
scheppen eener noodwet, die deze
heffing mogelijk maakt.
Spr. geeft in overweging: dat door
bet bestuur of een commissie daarvoor
aangewezen het onderwerp in studie
wordt genomen pogingen aan te wen
den bij de Regeering om tot gemeen
overleg te komen; allen Gemeente
besturen, zoo mogelijk met goedvinden
van de Regeering te verzoeken, naar
één wijze de uitgaven te boeken, die
een gevolg zijn van de crisis, en einde
lijk de dekking der lasten voorloopig
uil te stellen, en zoo mogelijk te be
vorderen, dat de laatste geheel of ge
deeltelijk door bet Rijk worden over
genomen en zoo dit onmogelijk blijkt,
er naar te streven, dat de wijze van
dekking door de Gemeentebesturen
geschiede in oveileg met de Regeering.
Applaus volgde op spr.'s rede.
Handelsblad.
Zondagochtend hoopt in de
Remonstrantsche kerk voor te gaan
ds. W. Mackenzie, uit Znammerdam
in de Doopsgezinde kerk, ds. R
Schuursma, uit Zutfen.
Tot administrateur van hetgar-
nizoens-kleedingmagazijn is benoemd
fourier B. L. R. van Baaien, van een
der regementen huzaren.
In de Sociëteit Vereeniging'
zal a s. Dinsdagavond een biljanmatch
plaats vinden tusschen orize stadge
noot de heer S. H. Kielder en de heer
J. Venderik uit Utrecht. Ook niet-ledei
der Sociëteit kunnen voor deze gele
genheid geïntroduceerd worden.
De jaarlijksche algemeene ver
gadering van de Vereeniging tot be-
vordering der Pluimveehouderij en
tamme konijnenteelt in Nederland,
zal op 12 Juni te Amersfoort worden
gehouden.
Aan de orde komt o. m. een voor
stel van het hoofdbestuur om f 10.000
te bestemmen voor het proefstation
te Amersfoort.
De Belgische vluchtelingen en
de verwanten der hier geïnterneerden
zij herinnerd, dat dr. Van der Hoeven
spreekuur houdt aan het St. Elisa
beths gast- of ziekenhuis iederen och
tend om 10 uur; alleen dos Donder
dags van 3 tot 4.
Boodschappen voor bezoek aan huis
moeten 's ochtends vóór 10 uur wor
den afgegeven.
Certificaten worden alléén aan het
Ziekenhuis verstrekt.
Zegt het voort!
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
Van 7 Mei tot en met 12 Mei.
Geboren: Johannes, z. van Jan
Hoksbergen en Susanna Antonia van
de Brug. Wiecber, z. van Gerrit
Hagevoort en Catrina Maria Schip
pers. - Johan Frederik, z. van Aart
Kuis en Annetje van Ommen. Jan
Willem, z. van Jan Willem de Vaal
en Geertruida van Surksum. Elias,
z. van Cornelis van 't Wel en Trijntje
van Mondfrans. Martinus, z. van
Martinus Brink en Grietje van Veen
Cornelis Antonie, z. van Jacques
Désiré Wery en Clasina Lablans
Clémentine Frangoiso d. van Joseph
Mewis en Elise Marie Feneuil uit
Antwei pen.
Ondertrouwd: Johannes Hellevooit
en Maiia Geertruida van Keulen.
Cornelis van den Hoek en Dirkje van
Beek.
Getrouwd: Johan Antoon Cornelis
Fokko Potasse en Johanna Eilina
Onnekes. Gerrit van Uitert en
Hendrika van de Nautena. Willem
Gerardus van Diest en Barbara Ar-
nolda Bakker. Rudolf Leonard de
Ruiter en Dirkje van der Schagt.
Jan Ouwerkerk en Aaltje Koops
Overleden: Gerardus Tesson, 29 j
echtg. van Sophia Kuit, te Leusden.
Jacob Cbristiaan Coenraad Dett-
meijer, 41 j., ongeh. Anna Maria
Schaar, 32 j., weduwe van Gijsbertus
Cornelis de Vries. Wouter Arie
Johannes Buis, 18 m.
Leusden.
Van 7—14 Mei 1915.
Geboren: Johanna Gijsbertha, d.
van Cornelis Pothoven en Antje van
de Veen.
MARKTBERICHT.
AMERSFOORT, 14 Mei ttU5
Tarwe f 0.Rogge f0.Boekweit f 0.
appelen f0.a f00.Peren f 0.a f 0.Nieuwe
Aardapp. f0.a f 0.zandaardapp. 2.75 a f3.30
Hoendereieren f 4.90 a f 5.40 p. 100 st. Bruine
eieren f5 00 a f5.40 per 400 st. Boter f 1.30
a f 1.55 per kilo. Mir^arine f 0.a f 0.
Zoetem. kaas f 0.a f per 50 kilo
Kippen f 1.25 a f 200 Kuikens fO.OO a - 000 Piep
kuikens f 1 00 a f 1.40 Ganzen tu. a f0.Eenden
fO.OO a f 0 00 p. st. Jonge fO.OO a fO.OO. Hazen
fO.OO a f 0.Wilde korijnen 0 00 a f 0.00
Tamme f 0.80 a f150 Duiven f0.60a f0 80 paar
Op de Centrale eierveiling der
V. P. N. werden Vtijdag 14 Met aan
gevoerd 81649 stuks.
De prijs liep voor kipeieren van
f4.80 tot f5.i0. Eendeneieren f5.00
tot t 5.10 Kalkoeneieren f 7.00. Parel-
hoeneieren f /.00.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Geopend eiken werkdag van des v.m.
8— lVi en des avonds van 6Va 71/» ure.
Op Zaterdag alleen van des v.m.
8 1 Va ure.
Ingeschreven waren op 14 Mei 1915.
I. de volgende werkkrachten:
3 muzikant.
6 naaister.
3 schilder.
2 schoenmaker.
31 sjouwer.
1 slager.
3 stucadoor.
2 straatmaker.
3 timmerman.
4 tuinman.
12 veldarbeider.
1 voeger.
4 voerman.
2 werkster.
3 winkelbediende.
1 wever.
1 beeldhouwer.
1 behanger.
3 bootwerker.
34 grondwerker.
1 kantoorbediende.
16 koopman.
2 letterzetter.
1 loodgieter.
2 loopknecht.
17 los werkman.
1 kellner.
1 machinepoetser.
1 magazijnknecht.
6 metselaar.
1 meubelmaker.
1 mijnwerker.
1 montagewerker.
II. werden gevraagd de volgende werkkrachten:
1 bankwerker.
1 kleermaker (grootwerker).
1 (vestenmaker).
2 kantoorbedienden.
1 loopjongen.
4 meubelmakers.
1 reiziger (naaimachines).
1 staalgraveur.
1 schoenmaker.
Alle vragen en aanbiedingen te richten
tot de arbeidsbeurs Westsingel 7, naast
het stadhuis, teleph. 374.
RECLAME.
Rheumatische pijnen.
Rheumatische pijnen vertoonen zich het
sterkst b\j verandering van het weer. Z\j wor
den veroorzaakt door het urinezuur, dat ten
gevolge van niet behoorlijke werking der nie
ren, in het lichaam achterbleef en zich kon
kristalliseeren in de spieren en gewrichten.
Verschietende pijnen, die zich nu eens hier,
dan weer daar doen gevoelen, treden op. Wan
neer de onzuiverheden zich eenmaal vastge-
nesteld hebben, is het lichaam door zijn na
tuurlijke bronnen zelden in staat om haar te
verwijderen en indien aan de nieren geen hulp
geboden wordt, hoopt het urinezuur zich meer
en meer op. De pijnen worden ondraaglijk, de
patient kan zich ten slotte niet meer bewegen,
de gewrichten worden verwoest, terwijl de
handen knobbels gaan vertoonen en misvormd
worden. De ziekte kan zich tot een chronische
kwaal ontwikkelen.
Het is daarom van belang om bij het optre
den van de eerste pijn in de lendenen en ge
wrichten Foster's Rugpijn Nieren Pillen te ge
bruiken. Door hun versterkenden invloed op
de nieren bewerken zij, dat deze organen hun
werk naar behooren verrichten, en voortdurend
en geregeld het urinezuur uit het lichaam af-
voeren. 'K
Te Amersfoort verkrijgb. bij A. van de Weg,
Langestr. 23. Toezending geschiedt franco na
ou.tv. v. poslwissel a
f 1.7S voor één, of
f 10.voor zes doozen.
Eischt de echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen,
weigert elke doos, die
niet voorzien is van
nevenstaand handels
merk 34
ernstigen, kloeken man dien het op zijn rug torste. Nauwelijks
was Civilis echter zichtbaar, of van den oever daalde een regen
van pijlen en werpschichten in het water neder.
Het water 9patte rondom Civilis door de neervallende pijlen
en schichten woest in de hoogte, maar hij bleef ongedeerd. Dit
was de tweede keer dat hij in dezen oorlog in doodsgevaar ver
keerde, namelijk in het begin van den opstand bij Castra Vetera,
toen hij met zijn paard stortte en bijna in het gedrang vertrapt
werd en thans nu tallooze pijlen en werpschichten om zijn ooren
vlogen. Eindelijk bereikte hij onder oorverdoovend gejuich van
de zijnen den overkant. Hier bleef hij een oogenblik staan, het
oog richtende op den anderen Rijnoever.
De Romeinsche bevelhebber der ruiterij, die hem daar zag
staan, mompelde: „Wat zou Claudia trotsch zijn als zij haar
broeder dien overtocht had zien doen en hem nu kon gadeslaan,
terwijl hij daar onwrikbaar staat als een donker ruiterstandbeeld
dat zich afteekent tegen de grauwe lucht.*'
(Wordt vervolgd.)
Oefent U bij den „Vrijwilligen Landstorm" en
maakt U weerbaar voor het te laat is.
