NIEUWE Nieuws- en Advertentieblad NÈf voor de Provincie Utrecht, Wp FEUILLETON. No. 75. Zaterdag 18 September 1915. 44e jaargang VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG. UITSLUITEND VOOR DE LEZERS VAN DIT BLAD. KAARTVAN NEDERLAND. KENNISGEVINGEN. DE OORLOG. BINNENLAND. PRINSES THEUDESINDE. Amersfoortsche Courant. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden met Zondagsblad 1.15; Franco per post door het geheele Kijk 1.25. Afzonderlijke Nummers 3 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER Bureau: Lnngestraat 77. Telephoonu. 69. ADVERTENT1ËN: Van 16 regels 0.50; iedere reg9l meer 71/, Cent. Groote letters en vignetten naar plaatsruimte. Tegen inwisseling van de BON voor komende op de derde pagina van dit nummer, kan men aan ons Bureau, tegen betaling van vijf en twintig cents bekomen een tot den laatsten tijd bijgewerkte Deze Kaart in acht kleuren gedrukt beeft eene afmeting van 71 X 85 c.M. Bij toezending van 40 cents wordt deze Kaart franco per post toegezonden. Voor niet lezers is de prijs een gulden. Cokesvoorziening. Burgemeester en Wethouders van Amersfoort makend bekend, 1. dat tot nader order de gelegen heid zal worden opengesteld tot het bekomen van cokes, tegen verminder den prijs, voor hen, die daarvoor in aanmerking komenals regel zal gelden, dat alleen zij in aanmerking komen, die in de plaatselijke belasting tot geen booger belastbaar inkomen zijn aangeslagen, dan f 600. 2. dat zij, die meenen voor het betrekken van cokes tegen verminder den prijs in aanmerking te komen, zich moeten voorzien van een aan- vraag-formulier, dat ten Stadhuize (Kamer No. 8) kan worden afgehaald en moet worden ingeleverd; 3. dat alle hier ter stede gevestigde vak- en werklieden vereenigingen of organisaties die hunne medewerking in dezen wenschen te verleenen, for mulieren voor hunne leden kunnen aanvragen en inleveren. 4. dat de lijst voor aanvragen zal worden gesloten, voor de eerste maal, 22 September a.s. 's middags 1 uur; zij die voor dien datum hunne aan vraag niet hebben ingeleverd kunnen voor de maand October geen cokes van gemeentewege verkrijgen. Amersfoort, 15 September 1915 Burgemeester en Wethouders voornoemd, De Burgemeester, VAN RANDWIJK. De Secretaris, A. R. VEENSTRA. Roggebroodprgg. De Burgemeester der gemeente Amersfoort maakt bekend dat de prijs van bet roggebrood voor de gemeente Amersfoort van af heden wordt bepaald op 11'/» cent per K.G. Amersfoort, 15 September 1915. De Burgemeester voornoemd, VAN RANDWIJCK. Lord Kitchener ziet den toestand hoopvol in. Lord Kitchener beeft in hetEngel- sche Hoogerhuis een rede gehouden, waarin hij den toestand der oorlog voerenden heeft uiteengezet. De opti mistische toon zijner rede heeft vooral de aandacht getrokken. Sprekend over het Westen, zeidehij, dat de rust, die er in den laatsten tijd heerschte, geen bewijs van verslapping van het werk te velde was. De Britsche stellingen zijn zeer versterkt en het aantal stukken zwaar geschut is zeer toegenomen. Door geschikte tegenmaatregelen hebben ook de verrassende aanvallen der Duitschers met brandende vloeistof en stikbommen hun uitwerking ver loren. De Fransche loopgraven vormen thans ook een netwerk van schier ondoordringbare versterkingen. Maarschalk Freocb kreeg aanzien lijke versterkingen ter grootte van 11 divisies, waardoor bij nog 25 K.M. front van de Franscben kon overnemen. Sprekende over het oostelijk oorlogs terrein zei Kitchener, dat het plan der Duitschers om de Russen te vernietigen, geheel mislukt is. Het Russische leger isonaangetast gebleven als strijdmacht De Russische terugtocht gedurende den verwoeden aanval der Duitschers, die vooral de meerderen waren door bun geschut en hun voorraad munitie, is meesterlijk geweest. Rusland is door zijn groot gebied altijd in staat geweest om ten slotte een invallend leger te omvatten en te vernietigen. Dit zal ook tbans bet geval worden. De opmarsch der Duitschers in Rus land, aanvankelijk uitgevoerd met een snelheid van 5 mijlen daags, is tbans teruggebracht op een snelheid van minder dan 1 mijl. De Russen, die vol gens snoevende Duitscbe berichten ver slagen en ontmoedigd voor den invaller uitvluchten, houden integendeel over het geheele front steeds kranig en hardnekkigstand en brengen den vijand zeer hevige nederlagen toe. Ten koste van veel veriiezeD hebben de Duitschers niets anders gewonnen dan braak land en vernietigde vestin gen. Hun overwinningen zullen blijken te zijn, wat zij in de militaire geschie denis zoo vaak waren: vermomde nederlagen. Over de actie tegen de Dardanellen sprekend, zeide de minister van oorlog, dat er thans overvloedige bewijzen zijn, dat de Turken geleid, of liever voort gedreven door de Duitschers, ontmoe digd beginnen te worden. Het is echter niet meer dan billijk te erkennen, dat de wijze van oorlogvoeren der Turken verre verheven is boven die, welke hun Duitsche leermeesters heeft onteerd. Hij bracht hulde aao de dapperheid der Australische en Nieu w-Zeeiandsche troepen en besloot met het vraagstuk der recruteering van nieuwe legers te bespreken. Weliswaar hebben alle klassen der Britsche maatschappij de grootste offervaardigheid getoond, maar bet is van bet grootste gewicht, het thans bestaande leger door nieuwe recruteeringen op gelijke sterkte te houden. Hoe dit gedaan moet worden is een vraagstuk, waaraan de regeering haar geheele aandacht wijdt en zij hoopt binnenkort tot een zeerpractiscbe oplossing te zullen komen. Dreigende toon uit Frankrgk. De Parijscbe correspondent van den «Nederl.*, de heer L. v. Outhoorn, vestigt de aandacht op een hoofd artikel in »l'Union Latinea, dat een dreigenden toon aanslaat. Daarin leest men »De blokkade, die fameuse blok kade door de geallieerden geoefend, die Duitscbland moest sluiten in een ring van ijzer, is een illusoire blok kade! Men behoeft slechts de sta tistieken te onderzoeken, gepubliceerd door die landen, die aan Duitscbland grenzen, om te constateeren in welke belangrijke afmetingen hun uitvoer handel, of liever hun heruitvoerhan del is toegenomen. De blokkade dus heeft scheuren, groot genoeg om de proviandeeriog onzer vijanden mogelijk te maken. Het is verre van ons aan onzijdi- gen een verwijt te maken van de goede zaken die zij hebben gedaaD en nog doen en dat ondanks het nadeel dat ons de contrabande be rokkent. Elk land is meester van eigen bestemming en als de onzijdi- gen meenen in bun belang te handelen door Duitscbland te voorzien van pro viand, wenschen wij hen van harte toe, dat het zoo zij. Maar ieder der oorlogvoerenden bezigt in den oorlog de wapens, waarover hij beschikter zal onafwijsbaar eens een dag aan breken, dat wij ons gesteld zien tegenover dit moeilijk denkbare feit, dat een vijand ons weerstand zal bieden dank zij de medeplichtigheid van zijn onzijdige leveranciers. Welnu, het delict der medeplich tigheid is voorzien en wordt gestraft door het Wetboek van Strafrecht als het individuen geldt; het een weinig verbreedend zou men er toe kunnen komen het gemeene recht toe te passen op zekete onzijdigen.* De schrijver betoogt dan, dat maat regelen noodig zjjn. ïDe vrijheid der onzijdigen? Wij ontzien die reeds te veel. De handel der onzijdigen? Wij hebben dien ge noeg geduld. Wij kunnen niet toestaan, dat dat afschuwelijke beest vau een Duitsch militarisme wordt gevoed door de toeschouwers, door de onverschilligen in den strijd. Heeft Engeland niet eenig middel van invloed op Neder land bijvoorbeeld? Welaan, dat het Nederland dien invloed doe ondergaan.* De schrijver meent, dat Frankrijk daar alles door winnen zal in de oogen der wereld. Op bet tijdstip, dat wij aan anderen onzen onwrikbaren wil zullen opleggen, zullen wij geëerbiedigd worden. Het is noodig, dat de onzijdigen er niet over in twijfel zijn, dat wij wenschen te worden geëerbiedigd.* In het »Comité de Patronage* van bet orgaan, dat deze bedreigingen neerschrijft, zit o.a. de heer Stephen Pichon, gewezen Minister van Buitenl. Zaken der Fransche Republiek. Onderteekend door ongeveer 200 Nederlanders van allen rangen stand is het navolgend manifest verspreid: Waarde MedeburgersI Wij allen, wier namen staan onder deze verklaring, richten ons tot het Nederlandsche volk om te getuigen tegen den geest van oorlog en mili tairisme die al meer en meer daarover vaardig wordt. Wij verklaren hier openlijk, dat wij ons met onze ganscbe ziel keeren tegen alles wat tot het militairisme behoort, ook in den vorm van een dusgenaamd volksleger. Voorzoovelen wij ooit tot gewapende landsverdediging verplicht gerekend Historisch romantisch verhaal. 25) Tjeerd liep in de gang voor de kamer heen on weder en ging nu en dan eens naar buiten om te kijken welk weer het was. Hij hoopte dat zijn jonge meester maar niet te lang met den Frank zou blijven praten, want hij benijdde do krijgers die reeds uren rustig lagen te slapen en zon gaarne hun voorbeeld volgen. „Dit is de Frankische hoeve, hoewel zij bewoond wordt door een Saks, een trouw onderzaat van mijn vader," zei Radboud. „Gij zaagt zeker dadelijk dat het een Frankische hoeve was?" „O, ja, hernam Grimoald. „Toen wij het huis naderden, dacht ik aan de hoeve van mijn overgrootvader Pepijn van Landen; diens hoevo lijkt op dezo als twee druppelen water. Zij bestaat nog." „Waar?" vroeg Radboud. „Wel, te Landen," hernam Grimoald, „luister wat een onzer verzenmakers daarvan zeide Maar te Landen hi te woenen plach, Op ene stede, daer men noch mach Sien staen ene oude hofstat: Oude Landen hiet nog dat." „Het was toch een flink man, die stamvader van uw geslacht," zei Radboud. „Dat was hij," hernam Grimoald, „en wij plukken er de vruchten van. Hij heeft ons, om zoo te zeggen, tot koningen der Franken gemaakt. Maar vreemd, dat hier een Frankische hoeve is." „Och," hernam Radboud, „hier aan den Rijn zijn vele volken vertegenwoordigd. Er zijn hier weinig Franken, maar veel Sak sen en Angelen. Toen uw voorvaderen naar Gallië waren ge trokken, hebben de Saksen hun plaatsen aan de oevers van den IJsel ingenomeD. De Angelen, die ook Friezen zijn, en in de bocht woonden waar hot strand der Noordzee noordwaarts gaat en het gebied der Jutten begint, zijn langs Weser en Eems naar het zuiden getrokken en langs IJsel en Vecht in Salland en Twenthe gekomen. Toen zijn zij evenals de Saksen langs den Rijn steeds westwaarts getrokken en daardoor zijn er hier nabij den mond van den Rijn zooveel Saksen en Angelen. Toen mijn voorvaderen, de Friesche koningen, hun gebied naar het Zuiden begonnen uit te breiden en de Frankische koningen steeds meer naar het Noorden opdrongen, raakten Saksen en Angelen in de knel. Toen zij hoorden van den schitterenden tooht van Hengist en Horsa naar Brittanje, zijn zij dat voorbeeld al spoedig gaan volgen. Steeds zwermden troepen Saksen en Angelen van hier naar Brittanje over. Zij vermeesterden daar bijna zonder slag of stoot groote landstreken en stichtten het eene koninkrijk na het andere. De arme Britten die zich niet bijzonder moedig verdedigden, werden naar afgelegen streken ver dreven en het heerlijke land met zijn dertig groote plaatsen, ontelbare kasteelen, vruchtbare velden en prachtige weiden werd een gemakkelijke buit der invallers. De Saksen stichtten hun rijken aan de Thames, de Angelen aan de Humber. Met de koninkrijken aan de Humber, die der Angelen, hebben wij Friezen de meeste betrekkingen onderhouden. Ik ben meermalen in Brittanje geweest." „Dat weet ik," viel Grimoald in, „en uw zuster ook, zij heeft mij daarvan allerbelangrijkste dingen verteld." Op dat oogenblik klonk buiten hevig hondengeblaf. Het waren do hofhonden die aansloegen. Radboud en Grimoald hoorden dat Tjeerd snel naar buiten liep en „koest, koest" tegen de honden riep. Een oogenblik later hoorden zij stemmen die nader kwamen. Tjeerd trad binnen met een jongen Fries die er zeer bestoven en vermoeid uitzag.

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1915 | | pagina 1