NIEUWE
*Èf Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht, lp
Gemeenteraad.
FEUILLETON.
BREDERODE DE EDELSTE.
No. 79.
Zaterdag 2 October 1915.
44e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden met Zondagsblad 1.15;
Franco per post door bet geheele Rijk 1.25.
Afzonderlijke Nummers 3 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 09.
ADVERT ENT1ËN:
Van 16 regels 0.50; iedere regel meer 71/, Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
In de Dinsdagavond onder praesidium
van den burgemeester Mr. J. C. graaf
van Randwijck gehouden openbare
vergadering van den Gemeenteraad was
de beer P. van Acbterbergh afwezig.
Na goedkeuring van de notulen der
vergadering op 7 September 1.1. deelde
de voorzitter mede, dat van den heer
Van Achlerbergh bericht was inge
komen, dat hij wegens ongesteldheid
vooreerst verbinderd zal zijn de ver
gaderingen bij te wonen. Spr. memo
reerde het vele door den beer Van
Achterbergh de laatste 14 maanden
voor het Steuncomité gedaan, waar
door zijn gezondheid geleden heeft en
sprak onder instemming van alle leden
den vieDSch uit voor 's heereo Achter-
bergb's spoedig en algeheel herstel.
De secretaris deelde daarna mede
dat de navolgende stukken waren
ingekomen
Besluit van Gedeputeerde Staten van
Utrecht, d.d. 13 September 1915,
waarbij worden goedgekeurd de raads
besluiten d.d. 4 Mei 1915, 4 Mei, 29
Juni 1915 en 15 December 1914, 4
Mei, 29 Juni en 7 September 1915, tot
overneming van grond van de stichting
«Volkshuisvestiog II®, tot verkoop van
grond aan die stichting en tot bet ver
strekken van een voorschot aan die
stichting tot een maximum van
f95.960. (Voor kennisgeving aange
nomen).
Besluit van Gedeputeerde Staten van
Utrecht, d.d. 30 Augustus 1915, waarbij
wordt goedgekeurd het raadsbesluit van
27 Juli 1915 tot aankoop van een 18-tal
perceelen grond en een 20-tal hoornen
van douairière Steenbergbe geb. Bosch
van Drakestein. (Voor kennisgeving
aangenomen).
Besluit van Gedeputeerde Staten van
Utrecht d.d. 22September 1915, waarbij
de ontvangst wordt bericht van het
raadsbesluit d.d. 27 Juli 1915, tot vast
stelling eener «Verordening, regelende
het bebouwen van bepaald aangewezen
gronden in de gemeente Amersfoort®,
en waarbij dit besluit wordt goed
gekeurd. (Voor kennisgeving aange
nomen).
Brief van Gedep. Staten van Utrecht,
d.d. 22 September 1915, waarbij de
ontvangst wordt bericht van bet raads
besluit d.d. 7 September 1915, tot
vaststelling eener «Verordening op het
gewicht van roggebrood.® (Voor ken
nisgeving aangenomen.)
Brief van B. en W. d.d. 21 Sep
tember 1915, waarbij wordl aange
boden de begrooting dienst 1916. (Te
behandelen in de afdeelingen.)
Proces-verbaal van kasoppeming op
3 September 1915. (Voor kennisgeving
aangenomen.)
Brief van de Vereen. «Het Ned.
Landbuisboudkundig Congres®, d.d.
16 September 1915, waarbij dank
wordt betuigd voor de ontvangst vau
liet 67e congres door de gemeente
Ameisfoort. (Voor kennisgeving aan
genomen.)
Adres van M. P. J. G. Brouwer,
d.d. 18 September 1915, houdende
verzoek de invordering van 2 maal
f 2.50 voor onderhoud van graf B 430
op de Algemeene Begraafplaats over
de jareo 19141915, achterwege te
willen laten. (Naar B. en W. om
advies.)
Adres van de afdeeling Amersfoort
van den Bond van Gemeente-politie
beambten in Nederland d.d. 24 Sep
tember 1915, houdende verzoek tot
herzieoiDg der salarisregeling voorde
agenten van politie te Amersfoort.
(Te behandelen bij de begrooting.)
Brief van B. en W. d.d. 23 Sep
tember 1915, waarbij mededeeling
wordt gedaan van het schrijven, ge
zonden aan J. D. Holmer, naar aan
leiding van diens adres aan den Raad
betreflende aan zijn opgelegde taken.
Adres van J. D. Holmer d.d. 27
September 1915, waarbij deze naar
aanleiding van de afwijzende beschik
king van B. en W. op zijn adres van
27 Augustus tevoreD, tot den Raad
wendt om herstel van recht te krijgen.
De Voorzitter: B. en VV. stellen
voor het adres voor kennisgeving aan
te nemen, tenzij de Raad er de voor
keur aan geeft een commissie van
onderzoek te benoemen.
Op voorstel van den heer Hofland,
ondersteund door den beer Jorissen,
wordt eene commissie benoemd be
staande uit de heeren Jorissen, Ger
ritsen en Hofland.
Adres van A. NijhofT, commissaris
van politie te Amersfoort, d.d. 27
Sept. 1915, houdende verzoek eene
verhooging van zijn jaarwedde te wil
len be»oideren.
Te behandelen bij de begrooting.
Met afwijking der agenda besloot
de Raad klasse II van bet Gymnasium
te splitsen en benoemde in verband
daarmede de beer C. F. Unger, leeraar
aan het Christel. Gymnasium te Utrecht
tot tijdelijk leeraar in de klassieke
letteren.
Aan den heer T. Beverloo werd,
op diens verzoek, eervol outslag ver
leend als leeraar aan de Burger
avondschool.
Overeenkomstig een voorstel van
Burgemeester en Wethouders werd
besloten bet door de vereeniging
«Tuindorp® gemaakte stratenplan,
zooals dat door hen is gewijzigd, wat
betreft de stratenbreedte, goed te
keuren en de kosten van de verhar
ding der wegen, begroot op f1200.
voor rekening der gemeente te nemen.
Besloten werd aan de R. K. bouw-
vereeniging «Bonifacius® mede te
deelen, dat aan haar verzoek om
een voorschot voor de stichting van
arbeiderswoningen niet kan worden
voldaan, alvorens Ged. Staten hunne
goedkeuring hebben verleend aan het
bouwen dier woningen op de aange
geven plaats.
De perceelen Coninckstraat No. 103
tot en met 115, toebeboorende aan
E. de Neeling, werden onbewoonbaar
verklaard, terwijl besloten werd de
termijn binnen welke de bij raadsbe
sluit van 29 Juni l.l. afgekeurde wo
ningen van denzelfden eigenaar ont
ruimd moeten zijn te verlengen tot
29 April 1916.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een stuk
grond groot 6.54.70 H.A., gelegen
achter Birkhoven, werd zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Besloten werd de verordening hou
dende algemeene voorwaarden waarop
de gemeente Amersfoort grond ver
koopt aan te vullen met de navolgende
bepaling: de voorwaarden onder 2,
5 en 7 gelden niet, indien grond wordt
verkocht, welke niet bestemd is om te
worden bebouwd met woonhuizen,
zulks voor elk geval door Burgemeester
en Wethouders te bepalen.
Burgemeester en Wethouders wer
den gemachtigd om bet boerderijtje
«Het Witte Bergje" bij openbare in
schrijving voor 6 jaar te verhuren.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders om het creöiet voor den
bouw van eene brug over de beek
tegenover de Coninckstraat te verhoo-
gen tot f14000.— werd na eene op
merking van den heer Leinweber, dat
deze brug, tot welks bouw reeds in
1913 besloten is, door het lange wach
ten met de uitvoering de gemeente nu
f2000.meer kost, zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Evenzoo het voorstel van het Dag.
Best. om bet te kort op de exploitatie
der Amersfoortsche tramwegmaat
schappij over het jaar 1914, ten be
drage van f349.12'/, uit de gemeente
kas te betalen.
Aan de tuinbouwvereeniging «Amers
foort" werd eene subsidie verleend van
f 50.ten behoeve van een tuin-
bouwwintercursus, terwijl tevens een
verwarmd en verlicht locaal door de
gemeente kosteloos in gebruik zal
worden gegeven.
Aan Burgemeester en Wethouders
werd een crediet verleend van
f 15000,voor den aankoop van
electriciteitskabel, in verband met de
slroomlevering aan de militaire barak
ken op de Vlasakkers en aan parti
culieren op de Arnhemsche en Hoog
lander weg. Ook werd B. en W. een
crediet toegestaan voor bet leggen
van leidingen voor gas en water ten
behoeve der aansluiting van de in
aanbouw zijnde kerk voor de ver
eeniging «Tuindorp®.
Voorts werden B. en W. gemach
tigd over te gaan tot bet aanstellen
van personeel, benoodigd voor de
bediening der waterstofgasfabriek. In
verband daarmede werden de ge-
meentebegrooting en de begrooting
voor de gasfabriek en waterleiding
dienst 1915 gewijzigd.
De exploitatiobegrooting voor 1915
van bet electrische bedrijf werd, con
form bet voorstel van B. en W. vast
gesteld.
De begrooting voor het Burgerwees
huis voor het dienstjaar 1916 werd
goedgekeurd.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders lot het dragen van het
risico gezamentlijk met bet Rijk, van
credieten aan middenstanders te ver-
leenen ten gevolge van de crisis, lokte
heel wat discussie uit, maar werd ten
slotte nadat B. en W. een voor
stel van den beer Gerritsen om B. en
W. in het verleenen van credieten
medezeggenschap te verleenen hadden
overgenomen zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Het le aanvullingskohier der Straat
belasting, dienst 1915, werd tot een
niet genoemd bedrag vastgesteld.
Op reclames over Inkomstenbelas
ting, dienst 1915, werd conform het
advies vao B. eo W. beschikt.
B(j de rondvraag wordt door den
heer Holland een motie voorgesteld
(mede onderteekend door de beeren
Gerritsen en Rand) om terug te komen
op bet in de vorige vergadering ge
nomen besluit in zake de benoeming
van een directeur der Arbeidsbeurs.
Een voorstel om die motie direct in
behandeling te nemen werd, na eenige
Historisch romantisch verhaat.
1)
DB SCHIPBREUKELING.
Ein Bach ist eine Brücke, über
den Strom der Zeit gebaut, da wir
alle Tage die vor hundert und tau-
send Jahren Gestorbenen ru uns
Lebenden kommen sehen und unter
uns wandcln, als lebten sie nocb.
Klaus Barms.
Brederodo dö edelste,
Wasscnaer de oudste,
Egmond de rijkste,
Arkel de stoutste.
Oud Bollandsch rijmpje.
De hoeve van Gozewijn Ludigman lag op een half uur afstand
van Bakkum en even ver van Castrikum. Zij lag eenigszins
westelijk van beide plaatsen aan den voet van een blond duin,
een kwartier verwijderd van de Noordzee, wier geruisch zelfs
bij kalm weder door het geheele gebouw geheimzinnig op allo
uren van den dag en nacht weerklonk.
De hoeve was een zonderling gebouw. Er waren een paar
vierkante steenklompen welke met den naam van toren zouden
kunnen bestempeld worden, indien zij hooger geweest waren en
welke twee steenklompen, die op korten afstand van elkander
Btonden en blijkbaar overblijfselen waren van een kasteel, in
verbinding waren gebracht door kleinere gebouwen van jongeren
datum.
Hoe oud die steenklompen waren, was niet te zeggen, maar
zeker is het dat zij groote overeenkomst in bouw aanwezen
met het huis Adriohem, dat een paar uur zuidelijker was ge
legen en dat nog geheel gaaf was, hoewel het al bestond in
den tijd der Radbouds en reeds voorkomt onder de bezittingen
door Karei Martel aan de Kerk en wel in het bijzonder aan
den vermaarden bisschop Willebrord geschonken. De nieuwere
gebouwen van de hoeve waren stellig drie eeuwen jonger en
hadden meer overeenkomst met het slot Brederode, dat op het
oogenblik, waarop dit verhaal aanvangt, nog slechts een dertigtal
jaren oud was.
De hoeve van Ludigman lag tegen den voet van een duin
bij een diepe inzakking tusschen twee duinen. Deze inzakking
gaf onmiddellijk toegang tot de zee en deed het vermoeden
koesteren dat hier vroeger een der tallooze takken van den Rijn
zich in de Noordzee had gestort, maar dat die Rijnsprank het
lot had ondergaan van zoovele andere spranken en bij verschil
lende watervloeden, maar waarschijnlijk vooral bij den grooten
watervloed van het jaar 860, was verstopt geraakt.
Yoordat echter die verzanding had plaats gegrepen, had
hoogstwaarschijnlijk het kasteel, waarvan de twee steenklompen
de overblijfselen waren, een aanval van de Noormannen te ver
duren gehad en was door deze zeeroovers verwoest.
Het voorkomen der beide steenklompen deed duidelijk zien
dat er nog andere krachten dan de tand des tijds werkzaam
waren geweest om ze in hun tegenwoordigen toestand te brengen.
Met dien tegenwoordigen toestand bedoelen wij het tijdstip
waarop Gozewijn Ludigman naar buiten trad om zijn schreden
naar hot strand te richten, het tijdstip waarop ons verhaal aan
vangt.
Het was dien geheelen dag, den 21sten Juli van het jaar
1017 zeer onstuimig weder geweest. Niet het zachte geruisch
maar het gebulder der zee had in de hoeve weerklonken.
Tegen don avond was de wind in kracht toegenomen en tot een
storm aangegroeid.
