BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
een voortdurenden druk overwinnen.
Daarom zal ons offensief, dat regel
matig dag op dag voortgezet wordt,
van meer beteekenis zijn dan een op
zichzelf staande plaatselijke doorbraak
van het Duitsche front, een aauvals-
wijze die hoegenaamd geen blijvend
nut heeft, doch daarentegen zeer ge
vaarlijk is.
Ik spreek slechts als burger, maar
bet lijkt mij volkomen duidelijk, dat
de huidige opmarsch der Franscbe,
Russische, Italiaanscbe en Engelsche
legers de eenige soort «stoot is, die
ten slotte een einde kan maken aan
den oorlog door de militaire uitputting
van Duitschland."
Een Duitsche deserteur uitgeleverd.
In Januari deelden wij het geval
mede van den Duitschen deserteur
Carl Hausknecht, voormalig koerier
van den keizer, die te 's-Gravenhage
was gearresteerd op verzoek van de
Duitsche regeering, die zijn uitlevering
verzocht, niet wegens de desertie
waarvoor geen uitlevering kan worden
toegestaan maar wegens diefstal
met braak en valschheid in geschrifte.
In afwachting van zijn uitlevering werd
hij opgesloten in het Huis van Be
waring te Rotterdam en mr. J. Winkel,
advocaat aldaar verleende bem be
langloos rechtskundigen bijstand. De
«diefstal met braakt bem ten laste
gelegd, bleek hierin te bestaan, dat
hij op zijn vlucht in Duitschland een
motorrijwiel had gebruikt dat aan den
kant van den weg stond en waarvan
hij de ketting had verbroken. Of dit
diefstal te noemen was werd betwijfeld,
omdat de wederrechtelijke toeëigening
ontbrak, want hij had het rijwiel slechts
gebruikt om aan zijn vervolgers te
ontkomen en bet toen weer op den
weg achtergelaten.
Ook de valschheid in geschrifte stond
geheel in verband met zijn vlucht; hij
maakte daarbij gebruik van een pas,
hem als koerier verstrekt, waarvan hij
den datum had afgescheurd. Een half
jaar lang is over de uitlevering be
raadslaagd en de Rotterdamsche Recht
bank had aan de Regeeriug in voor
Hausknecht gunstigen zin geadviseerd.
De Regeering heeft evenwel tbans,een
beslissing genomen, in strijd met dit
advies: hij zal worden uitgeleverd,
nadat de Duitsche regeering zich ver
bonden had hem alleen wegens de
geïncrimineerde feiten, den diefstal en
de valschheid in geschrifte te zullen
vervolgen, dus niet wegens de desertie
en hem, nadat die zaken afgehandeld
zouden zijn een pas te verstrekken,
geldig voor een maand, gedurende
welken tijd het hem vergund zal zijn,
het Duitsche grondgebied weer te ver
laten. Vermoedelijk zal hij den 21 Juli
naar de grens worden gebracht.
Het gevolg van bnreaueratie.
Men schrijft uit Utrecht aan «Het
Volk«
'tlsZaterdagmorgen ruimhalfnegen.
Aan den Leidscheweg nabij 't Cen
traal Station komt plots op den daar
surveilleerenden agent van politie
aanstormen een zeer haastige fietser.
«Mijnheer, kunt u mij zeggen, waar
ik mijn rijwiel kan aangeven? ik moet
naar Den Haag
«Wat is uerg gehaast, mijnheer,
zegt de agent.
«Dat gaat u toch nietaan,» antwoordt
de fietser, sprekende met eenFransch
accent.
De agent wijst de plaats van aan
gifte, doch is achterdochtig geworden
en om de haast èn om het accent
en vermoedt fietsdiefstal.
Hij wendt zich tot den militairen
statiooscommandant, vertelt de zaak,
doch deze zegt: «Wendt u tot uwen
commissaris van polities.
Deze wordt opgebeld, doch de
commissaris verwijst den agent naar
den stationscommandant.
Terzelfdertijd arriveeren een inspec
teur en ageot van politie van Amers
foort met het portret van den gedrosten
vliegenier-officier van Urk.
De agent ziet het in: «'t Is hem»
De trein is nog niet weg naar Den
Haag, en daar 't commissariaat van
politie te Utrecht ook inmiddels kennis
had bekomen van deze ontvluchting,
verscheen er recherche mede aan
't station.
Trein afgezocht, rijwielen nagezien,
de eigenaars tevoorschijn geroepen
echter de vliegenier en 't rijwiel waren
niet te vinden.
Concours-Hippique te Amsterdam.
Eindelijk zullen de Amsterdammers
weer eens van een Concours Hippique
kunuen genieten. Aan de Mij. «Het
Nedejjandsch Sportpark» komt de eer
toe, het initiatief tot deze gebeurtenis
te hebben genomen.Zaterdag29Julia.s.,
des namiddags te 2ure, zal dit hip
pisch feest in het Amsterdamsche
Stadion plaats vinden.
Het programma bevat de volgende
nummers: 1. Concours Luxe Een
spannen, toebehoorende aan Particu
lieren, boven 1.55 M. stokmaat. 2.
Concours Luxe Renspannen, toebe
hoorende aan Handelaren, Stalhouders
en Dresseerscbolen. 3. Concours Luxe
Eenspannen (Open Klasse), maximum
1.55 M. stokmaat. 4. Kampioenschap
voor het beste paard in de nummers
1, 2 en 3. Als 5e nummer vermeldt
het programma een Concours voor
Luxe Tweespannen (Open Klasse) en
als zesde een Concours voor Tandems
(idem). Tot slot vindt een Tally-Ho
plaats voor Heerrijders en H.H. Offi
cieren, waarbij de deelnemers 200 M.
moeten stappen, 400 M. draven, 400
M. galoppeeren en 100 M. het paard
aan de hand mee moeten voeren, terwijl
zij op dit traject met het paard nog
een hindernis nemen.
Verschillende voormannen op hip
pisch gebied zijn aangezocht, in de
Jury zitting te nemen. Als secretaris
van dit Concours-Hippique treedt op:
Leo Lauer, Leidscbe Kade 71, Amster
dam, aan wiens adres inscbrijvings-
biljetten zijn te bekomen. De inschrij
vingen sluiten Maandag 24 Juli a.s.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han-
delsinformatiebuieau van VanderGraaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week. eindigende
15- Juli, in Nederland uitgesproken
18 faillissementen tegen 29 faillisse
menten in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 618 faillissementen
tegenover 768 over hetzelfde tijdperk
van het vorige jaar.
Aan de kerkvoogdij der Herv.
Gemeente te Baarn is gelegateerd door
wijlen Mevr. De Douair Jhr. C. A.
Rutgers van Rozenburg f3000: aan
de Diaconie f5000 en aan het Tehuis
der Diaconie voor Weezen en Ouden
van dagen f3000. Ned.
Bij het door Burgemeester en
Wethouders aan den gemeenteraad
ingediende voorstel tot het sluiten
eener leening van anderhalf millioen
gulden is een staat gevoegd waarop
gedetailleerd wordt aangegeven waar
voor die gelden zijn, of zullen worden
gebruikt.
Wij vinden o.m. daarop posten voor
de verandering der bestrating aan de
Kleine Koppel, de rioleering van de
Zogstraat, Teut, Breedesteeg, Kamp
poort en Koesteeg, verbetering der
Breedesteeg en Teut en van den Bis-
scbopsweg, het maken van een trottoir
langs den Leusderweg en verbetering
van dien weg, verbetering van den
spoorwegovergang aan den Utrecht-
schen weg alles tot aanzienlijke be
dragen en het maken van een geheel
nieuwe verbindingsweg tusschen Hoe-
velakensche en Heiligenbergweg, voor
welke laatste post niet minder dan
f55000.staat uitgetrokken. Geen
cent wordt echter uitgetrokken voor
de rioleering en verbetering van de
Langestraat, toch de hoofdstraat en
hoofdverkeersweg, in onze gemeente.
Wegen de belangen der Teut- en
Koesteegbewoners zooveel hooger bij
Burgemeester en Wethouders, dan die
der neringdoenden aan de Langestraat,
die toch zeer zeker niet het kleinste
gedeelte in de gemeentelasten bijdra
gen Wij kunnen zulks niet aannemen.
Eer moet een andere reden zijn,
maar welke?
Onzes inziens hebben belangheb
benden recht deze te kennen. Moge
de eerstvolgende raadsvergadering de
gewenschte opheldering brengen.
Middelbare Handelsdagschool.
Voor het toelatingsexamen tot de
le en 2e klasse der Middelbare Han
delsdagschool meldden zich aan 68
candidateD, waarvan niet opkwamen 8.
Geslaagd zijn voor de le klasse:
H. L. van Aller, H. Backer, A. van
Burgeier en J. Steenbergen te Zeist;
G. H. van Barneveld, H. Boon, J. van
Doorn, J. van Dijk, J. J. van Eeden,
Tb. J. Hartman, J. W. Hartskamp,
C. Heuvel, W. A. M. Koops. M. Kruis
wijk, J. van den Ridder, G W. Stoové,
H. Teerink, E. G. Beck, C F. Hout
man en A. Bast allen te Amersfoort;
G. R. Brinks, H. J Limbach en T.
Stein te Baarn; M. A. Corts, A F.
J. Ebes en G. S. Volmer te Hilversum.
Niet geslaagd 10 candidaten.
Geslaagd zijn voor de 2e klasse:
P. J. de Boer, J. den Hartogh, M.
Kruiswijk, P. J. Nierop en G. P. W.
Zeeman allen te Amersfoort; A. Ball
en W. Tellingen te Zeist; K. D.
Boomsma te Laren (N.H.); A. H.
Braam en A. Beijers te de Bildt; G.
A. Coppens, G. Kannegieter, O. Steik
en J. M. Mendes te Hilveisum; J.
Engels, G. C. van Loopik en Ph. Swarts
te Utrecht; S. A. O. van Hemert te
Veenendaal; P. Kroon en J. den Oude
te BussumJ. D. Zwikker te Ermelo
Niet geslaagd 2 candidaten.
De cursus 1916/17 begint in totaal
met 152 leerlingen.
De heer P. de Vries, onderwijzer
alhier, bqhaalde te Groningen de hoofd
akte.
De heer H. van Manen heeft
eervol ontslag aangevraagd als bode
ten gemeentehuize, welke betrekking
hij nu reeds ongeveer 36 jaren ver
vuld.
In weerwil van het regenachtige
weder, was de belangstelling Zondag
middag in dezwemiorichting vrij groot.
Het eerst kregen we de le klasse
competitie n.l. A. Z. en P. C. tegen
R. Z C. De Amersfoorters, die het in
Rotterdam zoo leelijk aflegden hebben
ook nu weer, zij het dan slechts ge
deeltelijk, teleurgesteld. De overwin
ning toch wisten ze niet te behalen
en daarop hadden velen gehoopt. Met
een gelijk spel moesten ze nu tevreden
zijn. Voor rust wisten de Rotterdam
mers tweemaal te doelpunten en na
rust de Amersfoorters tweemaal. Rot
terdam protesteerde echter tegen de
toekenning van het tweede punt,
waarbij de speler binnen de twee meter
lag. De scheidsrechter, Blitz, was blijk
baar eerst ook die meening toegedaan,
het had er veel van. dat hij het doel
punt niet erkende, maar toch gaf hij
ten slotte doelpunt, zoodat het einde
met 22 kwam.
A. Z. en P. C. II speelde daarna
tegen U. Z. C. II en verloor heel ver
diend met 02.
De Amersfoortsche Neptunianen
wisten daarop het Zaansche Neptunus
te verslaan. Bijzonder spel werd hierbij
al heel weinig te zien gegeven, zoodat
er weinig te genieten viel. Met rust
had Zaandam met 10 de leiding,
maar daarna wisten onze stadgenooten
tweemaal le doelpunten, terwijl Zaan
dam geen kans meer kreeg.
Amersfoort won alzoo met 21.
«Amersf. Dagbl
De Korfbal propaganda wedstrij
den j.l. Zondagmiddag op Birkboven
gehouden, hadden, dank zij het regen
achtige weder, slechts weinig bekijk.
Toch werd er met animo gespeeld.
Het eerste elftal uit Hilveisum verloor
met 3—5 van «Onder Ons« uit Ooster
beek, terwijl het 2e Hilversumsche
elftal het met 04 tegen onze stad
genooten moest afleggen.
De uitgeloofde medailles werden met
een korte toespraak door den beer
Ribberink uitgereikt. De beer May-
baum bracht namens alle spelers dank
voor de uitnemende leiding.
Bij de firma Biesbaar en Zoon,
Drukkers-Uitgevers te Rotterdam ver
scheen een fraaie prentbriefkaart ter
verheerlijking van den vrede. De foto,
naar een relief vervaardigd stelt de
vredesengel voor door soldaten van
alle natiën op een schild verheven.
Aan de kaasmarkt werden Maan
dag 17 Juli j.l. aangevoerd 94 wagens
met 29650 K.G. Er werd 55 a 56 per
50 K.G. bedongen; voor Gestempelde
56 k 57. De geheele voorraad werd
vlot verkocht.
Omstreeks half vier werd j.l. Maandag
in eene daarloe aan den Doodenweg, op
hel terrein waar eerlang hel Universiteits
gebouw zal verrijzen, opgerichlte linnen tent
de Internationale School voor Wijsbegeerte
geopend. Uit alle windstreken van ons land
waren een groot aantal belangstellenden
opgekomen. Ons gemeentebestuur was door
burgemeester en Wethouders en den secre
taris vertegenwoordigd. De heer Mr. Tide-
man deelde mede dat ingekomen waren
gelukwenschen en betuigingen van sym
pathie van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, van den Commissaris der Koningin
in de provincie Utrecht, van senaat en cura
toren der Rijksuniversiteiten te Leiden,
Utrecht en Groningen en van de Technische
Hoogeschool te Delft, van den raad van
bestuur van de Rijks Hoogere Landbouw
school te Wageningen, die een aantal ver
tegenwoordigers gezonden heeft, van prof.
Van Uven, van de Nederlandsche Handels-
hoogeschool te Rotterdam, van het Neder
landsche Lyceum in Den Haag, van het
Vondelmuseum le Amsterdam, van mr. Hugo
van Gijn, grootmeester der Nederlandsche
Vrijmetselaarsloge, van prof. Van der Wyck
te Doorn, prof. Heijmans te Groningen,
prof. Quack, den inspecteur van het Middel
baar Onderwijs dr. Ten Bruggencate, prof.
Carpentier Alting, prof. G. A. van Hamel
en Charles Boissevain.
Hierna hield de heer Reiman de volgende
openingsrede
Genoodigden, hooggeplaatsten en een-
voudigen, gij allen één hier in welgezindheid
jegens ons streven, welkom!
De eeuwige macht der waarheid werkt
altijd aan de gedachten der menschheid.
Van de edele goederen der waarheid gaal
geen enkel verloren, welke andere goederen
men ook opgeeft.
En om ze te vinden en om ze te uiten
hebben wij geen wonder-menschen van
noode, want allen van vrouwen geborenen
zijn een groot wonder der schepping.
Wij Nederlanders, staan nu met de waar
heid alleen. De andere volken stoppen de
liefde weg. Maar waarheid gedijt alleen in
liefde. De twee zijn altijd vereenigd geweest,
ze zijn één als de warmte en het licht van
de zon. En de koude liefdelooze volkeren
om ons heen kennen thans de waarheid niet.
Dat Nederland buiten dezen oorlog is
gebleven, is eene goddelijke beschikking;
en ook een natuurlijk gevolg. Wij zijn geen
volk dat groot heeft gedaan in de laatste
honderd jaren. En dit is een oorlog tusschen
de grooten der aarde. Maar terwijl wij klein
waren naar de wereld, hebben wij in zwak
heid Gods kracht volbracht; daar zijn vele
huizen geweest met harde werkers, sterke,
onbaatzuchtige denkers. Zij hebben als kie
men onder den grond het voedsel voor den
nieuwen tijd bereid. En nu is het er. Nu
spruit het koren aan alle zijden uit. De
Nederlandsche ziel, de Nederlandsche taal,
de Nederlandsche gedachte, zij leeft. Ge
zegend zijn de namen van de mannen die
dit hebben voorbereid. Hoe is het gegaan?
Het zeventiende-eeuwsche Nederland was
krachtig en kunstzinnig, krachtig ook van
godsdienstzin.
Maar voor bezinning naar den grond
der dingen was geen tijd. Wie zoo als Huig
de Groot natuurrecht schreef, schreef hel
in ballingschap; wie als Spinoza de sub
stantie zelve overdacht, en detineerde en
ontleedde, hij deed het in het geheim, voor
eeuwen later.
Descartes had de nieuwe wijsbegeerte
ingeluid, de roomsche wijsheid, in spits
vondigheid verloopen, was anderdeels in
Ruusbroec toegebogen naar den nieuwen
godsdienst. Calvijn was dadelijk de man
van nieuwe politiek. In Nederland kwam
naast de godgeleerdheid, wel rechtsgeleerd
heid en ook geneeskunst tot ontwikkeling,
maar wijsbegeerte openlijk afzonderlijk be
oefend, als een wetenschap en als een deugd,
ze was er niet. Europa heeft niet, voordat
Duitschland het in Kant beleefde, dit gezien.
Na Kant een breede rij van Duitsche
idealisten: Fichte, Schelling, Hegel, later
Schopenhauer Wundt, von Hartmann en
de neo-Kantianen,
Gezegend land van denkers, Duitschland,
dat zich thans in zoozeer minderwaardigen
strijd ontplooid 1 Hoe hebt gij destijds ons
beschaamd 1
Wat dacht ons volk? Hemsterhuis was
eenigszins belangrijk, maar stond op zich
zelf en bleef alleen. Johannes Kinker po
pulariseerde Kant, maar gaf geen eigen
denken, en onder Willem I dorst een Van
Heusden schrijven: „Wij willen geen philo
sophic op zichzelve, als de speculatieve is,
gelijk zij door deze haar benaming van
zelf aanduidt. Wij willen bij het philoso-
pheereneenvoudigheid, goed gezond ver
stand en daarbij ook voornamelijk goede
beginselen, die vooral niet met die onzer
godsdienstleer strijden". Hij durfde! Hij
durfde? 't Was geen daad van moed, maar
van gemakzucht, 't Was afkeurenswaardig
hangen aan de meening van den dag, het
was de dood van 't geestesleven.
Het officieele Nederland was dood. Totdat
het economisch, het staatkundig en het
kerkelijk leven op de weêrgeboorte aanging.
Toen kwamen Pierson, Huet en Pot
gieter, Bosboom Toussaint en Groen van
Prinsterer, Thorbeckeen Fruin en Multatuli;
welk een bonte schaar, frondeurs, o onte
vreden allemaal. Zij sloegen op den nuch-
teren Nederlander tot hij ook voor wijs
begeerte weder liefde vatte. Van Vloten
was verhit, maar eerlijk klokkeluider voor
Spinoza.
Doch de eigenlijke mannen die het deden,
waren Van der Wijck, en Land en Spruijt.
Opzoomer niet.
Wat deden de eerste drie? Zij hebben
't Nederlandsche leven weer geheiligd door
hun onbedorven waarheidszin, hun speur
zin, onbevangenheid en trouw.
Thans bloeien overal de velden.
De roomschen leeraarden in een bijzon-
deren leerstoel. Thomas van Aquino, van
wien Spruyt zeidat is de laatste man met
een volledig wereldbeeldde gereformeerden
kregen van hun Kuyper een eenigszins
nieuwen Calvijn, Rilter maakte Fichte meer
bekend, Meyer Spinoza, Heymans Kanten
Fechner en Bolland de reus-autodidact deed
voor hel eerst Hegel, Hollandsch spreken.
De Indische wijsgeerige en religieuze
letterkunde, de Chineesche ethiek, werden
door tal van ingevoerde en vertaalde wer
ken hier nader bekend.
Een vereeniging voor wijsbegeerte werd
gesticht, een tijdschrift eveneens, Bierens
de Haan, de beide Van den Bergh van
Eysinga's, De Hartog, Julius de Boer, hoe
zal ik allen noemen, die door rijkdom van
kennis, diepte van blik, gave van popula-
riseeren, ons verheugden, stichtten en ver
wonderden.
Nederland denkt weer, in den vollen zin
van voelen, willen en bespiegelen in éénen.
Gezegend is ons land. Maar ons ontbrak
één zaak. Een centrum van bespiegeling,
alwaar de religieuze rede en het verlichte
diepst gevoelen samenkomen in den naam
der vrije waarheid.
Dat is het centrum wat wij slichten wil
len, hier, in onze school.
Dit is een school, waarin wij het ge-
dachtenleven willen leeren, opdat wij, onder
geschoolde leiding, denkend leeren leven
en zóó levende denkers worden, aan wier
woorden, aan wier daden, Nederland en
door Nederland de menschheid en de
komende tijd iets hebben.
Dit is geen school van stelsels of het
moest dan zijn van 't allerstelselen-stelsel
der volledigheid. Wij willen geven'(geeste
lijk leven van de inenschen van den nieu
wen tijd in zijn volledigheid, opdat ons
land, opdat aan hen die na ons komen,
niets ontbreke. Wij willen een school, die
op de hoogte en in de diepte is des tijds,
een school waarin de stem weerklinkt der
religieuze rede, de stem ook van den God
zoekenden wil.
Wij willen een school waar de exacte
wetenschap zich leere zuiveren van waan,
een school waar 't nuchtere verstand zich
zelve leere kennen als een factor (niet als
vader) van de wijsheid, een school, waarin
de weg gewezen wordt van '1 plat mate
rialisme af naar een betere samenleving.
De naam van Hoogeschool is niettemin
door ons ten slotte niet aanvaard, hoe hoog
ook onze armen willen reiken.
Wij wenschen daarmee uit te spreken
dat de school niet concurreerend, maar
aanvullend ook naast de universiteiten staat.
En anders dan het einddoel van de school,
is ook het stelsel dat wij bij het onder
richten willen volgen: Bij regelmaat af
wezigheid van dwang, geen onderzoek naar
de bekwaamheid van den leerling; maar
wel: vertrouwen op zijn waarheidszin en
toewijding, en voorts een ongedwongen
geestelijk verkeer van leeraren en hoorders
in deze rustige en kalme omgeving.
Is u reeds duidelijk dat sectestichting
dezerzijds niet wordt beoogd, aan dejandere
zijde zal al wat aan dilettantisme in den
slechten zin grenst strikt zijn te vermijden.
De stoffelijke grondslag onzer stichting
wordt verzocht door een vereeniging uit
sluitend met dat doel gesticht.
Zijn wij ook nog zoo ver niet als wij
beoogen (immers wal dit jaar geschiedt,
door steun van enkelen uit onbekrompen
beurs, is niet meer dan een proef, een'aan-
vang van het werk), toch past hier' een
woord van dank aan allen die ons reeds
zoover brachten, allereerst u, gemeente
bestuur van Amersfoort, op wiens terrein
wij staan, en dat op onvergetelijk royale
wijze aan onze hoogste wenschen tegemoet
gekomen zijt. Waar de overheid zoo hoog
besef toont van haar taak, daar blijft de
burger zelden achter.
Dank ook aan allen die zich aan de
komende leergangen als leeraar wilden
binden. Aan u, vrouwen en mannen uit
één stuk, dragen wij de toekomst onzer
stichting op! Van u hangt ze voor'n groot
deel af. Slaagt gij, dan slagen wij. Gij zijt
het met ons eens, dat het karakter van het
tegenwoordige onderwijs fouten heeft. Wij
voelen voor persoonlijk leven, een eigen
kijk op wetenschappelijke vraagstukken,
een eigen houding in maatschappelijke
dingen.
Aan anderen verblijve het examenmenschen
klaar te maken, leverbaar bij het getal.
Wij hebben u gekozen omdat wij meenen,
dat gijzelf persoonlijkheden zijt. Wij hebben
u gekozen niet alleen als overbrengers van
gedachten, maar als wekkers van het eigen
denken in uw hoorders door het voorbeeld
dat gij geven zult. Dank aan u, rector-
magnificus van den Senaat der Utrechtsche
Universiteit, prof. dr. Ernest Cohen, en u
vertegenwoordiger van den Senaat der
Amsterdamsche Hoogeschool, prof. dr. L.
E. J. Brouwer, schitterende vertegenwoor
digers van uw wetenschap en van uw kring
Brengt aan uwen Senaat ons woord van harle-
lijken dank voor uw aanwezigheidUwe
hoogescholen streven voor een deel naar
't zelfde doel, maar door de eischen van
praktijk en traditie zijn zij niet zoo vrij als
wij. Moge dit voor uwe scholen ook in
later tijd geene belemmering zijn de thans
gevestigde betrekking aan te houden! Moge
de kennismaking met ons allen u en uw
universiteiten overtuigen van den ernst, die
ons bezielt en van de achting die wij de
moderne wetenschappen, zooals zij in de
Nederlandsche Hoogescholen worden beoe
fend, toedragen.
Ook uw welkomstgroet, hoofd van de
School voor Veeartsenijkundigen te Utrecht,
is ons aangenaam; wanneer de leerlingen
aan uwe school zich in ons midden aan
den gezonden menschengeest verkwikken
willen, zullen zij ons hartelijk welkom zijn
Ik zie voor mij nog vele merkwaardige
figuren uit ons Vaderland. U allen te
noemen waag ik niet. Doch ééne uitzon
dering maak ik ten aanzien van uHoog
geleerde prof. mr. De Louter. Hoe vele
idealen hebt gij in de laatste jaren niet
latent zien worden!
Wie volgens den schijn slechts, niet vol
gens het wezen der gebeurtenissen oor
deelt, waant licht dat veel, ook van uw
arbeid, tevergeefs zou zijn verricht. Dit is
niet zoo. Wij, die langs groote lijnen leven
en die de grootheid van het menschdom
als een geestelijke waarde zien, begrijpen
dat de tijdelijke verwildering der beschaving
indirect voert tot een ruimere diepere be
schaving en tot een uitgebreider gelden
van het Recht, den vloer waarop al't hooger
geestelijke gaal. Aan die beschaving, aan
die ruimere werking van het Recht in uw
geest zal ook de School, die wij hier stichtten,
mee te werken hebben.
Ik verklaar de werkzaamheden dezer
school voor wijsbegeerte thans geopend.
Moge hel uit zoo verschillende Neder
landsche elementen samengevat leven van
dit nieuwe organisme groeien en bloeien
tot in lengte van dagen, tol heil van land
en volk, tot heil van de geheele menschheid.
Na de openinsrede werd den aanwezigen
thee geschonken, terwijl een rijtoer werd
aangeboden door het gemeentebestuur van
Amersfoort. De rijtoer voerde de aan
wezigen naar het hotel Birkhoven, waar
een gemeenschappelijke maaltijd plaats had.
