BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
den oorlog met Engelsche en Fransche
penvoerders steeds sterker bleken te
WQrden, dat, in de eerste plaats, geen
vrede mag gesloten worden met de
dynastie der Hohenzollerns; en inde
tweede plaats, dat er geen vredes
voorwaarden mogen aangenomon wor
den, waarbij de geallieerden niet tevens
het recht zal worden verleend om eene
passende bestraffing te eischen voor
die personen, die de oorlogswetten en
de eischen der beschaving zoo ruw
geschonden hebben.
Ik geloof dat ik, als burger van
een neutraal land, deze zaken eigen
lijk niet moest bespreken, want als de
geallieerden dezen strijd winnen ten
koste van zoo groote opofferingen aan
levens en aan eigendommen, dan zal
en behoort het hun recht te zijn om
zelf en op hunne eigene wijze den
aard en het karakter van den vrede
vast te stellen.
Neutrale naties hebben om ver
schillende redenen geweigerd deel te
nemen aan dezen strijd, die in wezen
een burgeroorlog der beschaving is.
Deze onthouding moge in vele ge
vallen te rechtvaardigen zijn en in
alle gevallen verklaarbaar, maar het
lijkt mij duidelijk, dat de weigering
om deel te nemen aan den oorlog het
voor iedere neutrale natie onverstandig
maakt om zich door vrijwillige be
middeling of door interventie met de
zaak te bemoeien als de strijd beslist
zal zijn. Dit kan geen goeds, maar
integendeel veel kwaads veroorzaken.
Dit beteekent niet, dat niet alle
beschaafde naties een gewettigd be
lang hebben bij den aard van den
vrede en bij de bespreking der groote
principes, waarom het in dezen reuzen
strijd ging. Het zal inderdaad wel
noodig zijn, dat de beste denkers der
beschaving hunne krachten inspannen
om vast te stellen hoe het internatio
naal recht het best in eere hersteld
kan worden en hoe een rechtvaardige
en duurzame vrede bereikt kan worden.
Maar als de geallieerden winnen, dan
zullen zij de victorie behaald hebben
met een ontzettend verlies aan men-
schenlevens en rijkdommen en zij
zullen daarom, zonder bemoeizieke
inmenging der regeeringen van de
neutrale volkeren, terecht deze zaak
mogen beschouwen als eene, die alleen
henzelven en hunne vijanden aangaat
en vaststellen, hoe de genoemde
resultaten het best te bereiken zijn.»
De Russische doortocht door
Rdciuenië.
De berichten omtrent den doortocht
van een Russisch leger door Roemenië
teneinde de Bulgaarsche noordgrens
aan te vallen,' zijn nog zeer tegen
strijdig. Te Athene loopt hardnekkig
het gerucht, dat een sterk Russisch
leger bij Reni aan den Donau de Roe-
meensche grens al overgetrokken is;
in Parijs zijn particuliere telegrammen
ontvangeu, waarin gemeld wordt, dat
reeds een Russische divisie met artil
lerie in Boekarest is gearriveerd. De
Weensche »Neue Freie Presse« echter
neemt uit de Roemeensche »Dreptalea«
over de mededeeling, dat bet plan wel
bestaat, maar nog niet tot uitvoering
is gekomen. Bij het begin van het
offensief op het oostelijk front stonden
in Bessarabië250 000 man Russen met
60.000 Serviërs gereed met groote
hoeveelheden munitie. Om het trans
port te vergemakkelijken, werd zelfs
een spoorweg aangelegd van Akker-
mann (ten Z. van Odessa) naar Tasch-
bunar (bij de grens).
Het feit echter, dat Broessilofs
offensief werd tot staan gebracht, ge
voegd bij de geringe werkzaamheid
van generaal Sarrails leger, hebben de
uitvoering dier plannen zoolang op
gehouden.
De «Neutralen Conferenties, die
sinds Februari 1.1. te Stockholm is
bijeen geweest, zal .met 1 September
haar hoofdzetel naar 's-Gravenhage
verplaatsen.
De werkzaamheden der Conferentie
te Stockholm, waaraan voortdurend
bekende vredesvrienden uit Amerika,
Denemarken, Nederland, Noorwegen,
Zweden en Zwitserland hebben deel
genomen, zijn van veelzijdigen aard
geweest. Met een groot aantal mannen
van beteekenis, uit zoowel oorlog
voerende als onzijdige landen, is de
mogelijkheid besproken een vrede te
helpen bevorderen, die, aan alle vol
keren vrije politieke en econo
mische ontwikkeling verzekerd en
gepaard gaande met de schepping
eener internationale rechtsorde, die de
kenmerken van duurzaamheid zou in
zich dragen. Verschillende leden der
Conferentie en op verzoek der Con
ferentie tevens eenige bekende ge
leerden en volksvertegenwoordigers uit
onzijdige landen hebben met gelijk
doel eenigen tijd in oorlogvoerende
landen vertoefd en daar met personen
van invloed een onderhoud gehad.
Naast deze vertrouwelijke stappen ter
bevordering van een spoedigen en
duurzamen vrede, is indirect in deze
richting gewerkt door de verspreiding
op groote schaal van vredesliteratuur,
waarbij aan verzoenende uitlatingen
uit de oorlogvoerende landen bekend
heid werd gegeven, zooals o.a. ook
door het buitenlandsch orgaan van den
»Nederlandsche Anti-Oorlog Raadt, de
»Nouvelles de Hollander geschiedt.
Ook is in een groot aantal exemplaren
een manifest verspreid, waarin de Con
ferentie uiting gaf aan haar inzicht,
welke vredesvoorwaarden uit een oog
punt van waarborgen voor de duur
zaamheid van den komenden vrede
wenscheiijk schijnen te zijn. Aan de
door den »N A.O.R.a bestuurde «Cen
trale Organisatie voor een Duurzamen
Vrede» is een ruime subsidie verleend
ter bevordering van de door deze Or
ganisatie aangevangen studie van de
internationale hervormingen, die ter
vermijding van toekomstige oorlogen
aanbeveling verdienen. Op verschil
lende wijzen is een krachtige actie
gevoerd ter ondersteuning van het
denkbeeld eener Officjeele Conferentie
van vertegenwoordigers van onzijdige
Regeeringen in het belang van een
duurzamen vrede. De Augustusbetoo-
gingen, die in Denemarken, Nederland,
Noorwegen, Zweden en Zwitserland
gehouden zijn en ten deele ook de
bevordering van dezen wensch ten
doel hadden, zijn voor een groot deel
door den steun der Neutralen Con
ferentie mogelijk geworden.
Nadat de Conferentie aldus gedu
rende ongeveer zeven maanden voort
durend bijeen geweest is, werd het
thans in het belang van het werk
wenscheiijk geacht den arbeid niet in
één plaats voort te zetten, doch door
drie verschillende, doch voortdurend
met elkander in voeling staande bu
reaux voort te zetten. Nu de leden
der Conferentie met elkanders inzichten
volkomen vertrouwd zijn geraakt, is
een dergelijke decentralisatie mogelijk
geworden. Met ingang van September
zullen bureaux te Bern, 's-Gravenhage
en Stockholm gevestigd zijn, waardoor
uit den aard der zaak de mogelijkheid
op zegenrijke aanraking met personen
uit de oorlogvoerende landen belangrijk
verhoogd wordt. Op uitdrukkelijk ver
zoek van den Heer Ford zal, gelijk
reeds in den aanvang van dit bericht
vermeld, de hoofdzetel van Stockholm
naar 's-Gravenhage worden verplaatst,
met het oog op de bijzondere plaats
die Nederland op internationaal ge
bied inneemt. De Algemeene Secretaris
der «Neutralen Conferentie», de Heer
Louis P. Lochoer, uit Chicago, wordt
reeds in het begin dezer week alhier
verwacht.
De «Neutralen Conferentie» en de
«Nederlandsche Anti-Oorlog Raad»,
die reeds sinds de reorganisatie der
Conferentie in Mei bij tal van gelegen
heden met elkander hebben samen
gewerkt, hopen deze samenwerking,
nu ook de Conferentie hier ter stede
gevestigd wordt, op niet minder krach
tige wjjze voort te zetten.
De Midd- Ct. meldt, dat in de
beide deelen van Zeeuwsch Vlaanderen
buitengewone toebereidselen worden
getroffen om den verjaardag van H. M.
deKoningin te vieren. Daar wordt men
meer dan elders in ons land dagelijks
aan den oorlog herinnerd, al was het
alleen maar door het kanongebulder.
Over het algemeen kan men den
Zeeuwsch-Vlamingen ook niet ver
wijten, dat ze door feestvierderij den
ernst der tijden negeeren. Dat echter
nu, op dezen nationalen herdenkings
dag zulke buitengewone feestvoor-
bereidingen worden getrollen, mag
men gerust toeschrijven aan heel
andere neigingen dan alleen lust tot
feestvieren. Het is voor de menschen
daar blijkbaar een behoefte om zich
op dien verjaardag der Koningin als
Nederlanders te doen kennen.
Koninklijke belangstelling;.
De Koningin-Moeder heeft de vorige
week een bezoek gebracht aan het
dorpje Spakenburg, teneinde aldaar
de door de overstrooming aangerichte
schade en de herstellingen in oogen-
schouw te nemen. H.M. bracht tevens
een bezoek aan de barak waarin nog
enkele families van het geteisterde
dorp ondergebracht zijn. Handelsbl.
Jl. Maandag bracht H. M. de
Koningin Moeder een bezoek aan
Utrecht, waar H. M. het Kinder-Zieken-
huisenhet Rijks-Centraal Laboratorium
ten behoeve van het Staatstoezicht
op de Voksgezondheid zou bezoeken.
Kostwinners Landstorm.
Bij de oproeping in werkelijken
dienst van landstormplichtigen werden
tot nu toe tot nader order buiten
oproeping gelaten degeneu, die land-
stormplichtig zijn geworden, tengevolge
van hun als militieplichtige verleende
vrijstelling wegens kostwinnerschap
of wegens persoonlijke onmisbaarheid.
Degenen hunner, die thans in het
geval zijn van vrijstelling voor goed
van den dienst bij de militie en wier
jaarklasse reeds in werkelijken dienst
gesteld dan wel daartoe opgeroepen
werd, moeten voor zoover zij niet op
of na 1 Januari van dit jaar wegens
persoonlijke onmisbaarheid zijn vrij
gesteld van dien dienst, in werkelijken
dienst worden gesteld, tegelijk met
het deel der lichting 1910, dat ver
moedelijk omstreeks 10 November a s.
zal moeten opkomen.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der Graaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
26 Aug., in Nederland uitgesproken
21 faillissementen tegen 19 faillisse
menten in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met boven-
genoemden datum 738 faillissementen
tegenover 913 over hetzelfde tijdperk
van het vorige jaar.
Bij de gisteren gehouden ver
kiezing van leden van den Gemeente
raad zijn candidaat gesteld in
District I (vacature-Van Duinen, aftr.
1921), de heeren J. Overeem, A. J.
Looxma van Weideren, baron Rengers
en mr. L. Stadig;
District I (vacature-Gerritsen, aftr.
1919), de heeren B. Noordewier, Th. J.
Nieuwendijk en A. van Nynatten;
District III (vacature-Van Achter-
bergh, aftr. 1919), de heeren J. Bonk,
Th. J. Nieuwendijk, P. Voskuilen;
District III (vacature-Van Esveld,
aftr. 1917), de heeren C. Okhuizeo, J.
W. Polder, mr. L. Stadig en mr. A.
van Traa.
Stemming op Donderdag 7 Septem
ber herstemming zoo noodig op Vrijdag
15 September.
Houders van broodkaarten wo
nende te Amersfoort en zij die in
Leusden aan den grens van Amers
foort wonen en hiervan kennis gekregen
hebben, worden er aan herinnerd dat
zij Vrijdag 1 September en Zaterdag
2 September a s. hunne nieuwe kaart
over September kunnen in ontvangst
nemen aan het broodkaartenbureau,
Appelmarkt (ingang Groenmarkt).
Aan hen, die hunne kaart niet op
de daarvoor vastgestelde dagen hebben
ingewisseld, wordt geene nieuwe kaart
uitgereikt.
Broodkaarten per post bezorgd, wor
den beschouwd als niet te zijn in
geleverd.
Thans is definitief eene coöpe
ratieve slagerij alhier opgericht. Het
bestuur bestaat uit de heeren J. War-
naer, voorzitterE. Roodhuyzen, secre
taris-penningmeesterH.Palra, G. A.
van Mechelen en H. Castein.
De technische leiding is toever
trouwd aan K. van Wieringen, ter
wijl de slagerij gevestigd wordt in het
perceel Nieuweweg No. 2.
Op Koninginnedag heeft de A. Z.
en P. C. nationale zwemwedstrijden
georganiseerd, waarvoor zich bereids
een dertigtal deelnemers, zoo dames
als heeren, hebben opgegeven.
De 2 KM. wedstrijd zweminrich
tingKoppel staat ook weer op het
programma.
Ook bij de bier in garnizoen
liggende troepen wordt een proef ge
nomen met schapen vleesch.
De ter bijwoning der algemeene
vergadering opgekomen afgevaardig
den van de verschillende afdeelingen
van den Volksbond tegen drankmis
bruik werden met het hoofdbestuur
Maandagavond in de groote zaal van
«Amicitia» ontvangen waar professor
F. Kenninck, voorzitter der plaatselijke
afdeeling hen welkom heette.
Op het raadhuis werden zij door
Burgemeester en Wethouders verwel
komd. De burgemeester wees in zijn
speech op hetgeen door ons gemeente
bestuur ter bestrijding der drank
gewoonte werd gedaan.
Nadat thee en alcoholvrije dranken
waren aangeboden begaf men zich
andermaal naar «Amicitia» op welks
schitterend verlicht terras een concert
werd gegeven, aangeboden door het
bestuur der Sociëteit.
Ter kaasmarkt van j.l. Maandag
werden aangevoerd 30 wagens met
7925 KG. Alles werd vlot verkocht
tégen f56 a f58.50 per 50 K.G. Ge
stempelde f 57 a 58.50 per 50 K.G.
Gebrek aan veevoeder.
TalvanFriesche boeren, die geregeld
60 a 80 varkens mestten, zijn door
het dure veevoeder daarmee opge
houden.
Het gevolg is, dat de biggen veel
goedkooper zijnmen koopt ze nu
voor 3 4 gulden per stuk, waar
voor eenigen tijd 12 a 16 gulden
betaald werd.
Als het zoo blijft, zal er spoedig
gebrek zijn aan varkens voor de slacht
bank.
Zaterdag komen 700 kinderen
uit België naar ons land om hier zoo
mogelijk tot na den oorlog te blijven.
Het ligt in de bedoeling hen onder
te brengen in verschillende plaatsen
bij particulieren «N.Ct,»
Toenemende desertieen ontvluchting.
Het Hbld. verneemt uit Eindhoven
dat de desertie van Duitsche soldaten
over onze grenzen nabij Valkenswaard
in de laatste dagen toeneemt. In een
paar dagen zijn een vijftal over den
draad gekomen. De menschen ver
klaren allen, geen voldoende voedsel
te krijgen. Onder de grensbezettingen,
die eerstdaags voor het front zijn aan
gewezen, zit de lust tot desertie er
diep in, doch de controle is scherp
zoodat ontsnappen zeer moeilijk is
Uit een oud boek.
Een niet-onaardige anecdote wordt
verhaald door den zanger Collé in t en
meer dan 150 jaar geleden verschenen
Journal historique. De anecdote is
oud..., en toch lijkt het wèl, alsof
ze geschreven werd in onze dagen
Collé verhaalt, dat een vreemd officier
belast werd met het brengen van de
tijding van een ernstige nederlaag
der Oostenrijksche troepen naarWee-
nen. De gouverneur van de eerste ge
meente, die hij op Oostenrijksch
grondgebied bereikte, lichtte hem in,
dat bij, omdat hij een nederlaag kwam
melden, op zijn tocht naar Weenen
overal zou moeten roepen«Victorie,
Victorie» en hij zich van twintig of
dertig hoornblazers moest doen ver
gezellen De officier kwam werkelijk
«Victorie» roepende te Weenen aan.
»Ik werd, zoo verhaalt hij voorden
keizer geleid en ik deelde hem over
luid mede: «Victorie Majesteit» ver
volgens echter fluisterde ik hem in
het oor: «De veldslag is verloren.
Majesteit!» De Keizer noodigde mij
uit mij naar zijn cabinet te begeven.
En toen ik hem in bijzonderheden
den ongelukkigen stand van zaken
had medegedeeld, vroeg Z. M. mij
«En mijn cavalerie?:
«Die is voor de haaien, Uwe Majesteit.»
«Wat zegt U En mijn infanterie?
De infanterie eveneens. Uwe Majes
teit.»
Dadelijk liet de Keizer de deuren
van zijn cabinet weder openen en
sprak overluid in tegenwoordigheid
van het geheele hof
«Men late een Te Deum zingen.»
en ontspand, weer veerkrachtig kannen worden 1 Wij beiden
waren zoo jong en ook hartstochtelijk, hoewel niet in den
verderfelijken zin, als hij, die mijn eeuwige haat heeft.
Ik hield van uitgaan en bewonderd te worden.
Dat wetende, was ik te meer op mijn hoede, want van
ontrouw aan mijn kind gruwde ikdat scheen mij iets ont
zettends toe. Het kind, dat wellicht toch reeds de nawerking
van de geleden ellende zou doorvoelen, moest in reine liefde,
te voller, daar het alleen zijn moeders liefde zou bezitten,
voldragen worden.
Daarom verzocht ik Jens, plichtmatig als een vreemde, of
hij mij behulpzaam wilde zijn bij de scheiding. Indien hij
zorgde, dat ik een jaargeld ontving voor mij en mijn kind,
dan had hij al het mogelijke voor mij gedaan. Ik smeekte
hem toen reeds, mij daarna te verlaten, geheel en al, mij
zelfs niet onnoodig te schrijven. Dit ter wille der lokkende
verzoeking: Kom met je liefde en hoort en blijf bij mij.
Het mocht niet, het kon niet. Het was beter zóó. En zóó
gebeurde 't. Stipt hield Jens zich aan mijn wensch.
Ik verliet het witte landhuis voor een klein, maar bekoorlijk
huisje tusschen de bergen, in een eenzame, afgelegen streek.
Daar wachtte ik je geboorte af, Magda, mijn kindje. Eerst
twaalf jaar later zag ik Jens terug.
Toen hij mij had gebracht in het kleine huisje in de bergen,
verliet bij mij voor twaalf, lange, volle jaren.
Kinderen, ik moet ophouden voor vandaag; ik word zoo
moe. Mijn handen sidderen en mijn rug steekt pijnlijk. Ik ga
terugzinken in de kussens en den dokter afwachten. Een
sympathieke man, die Dokter Lonneker. Zijn lief, zoo knap
gezicht moet iedere patiënt goeddoen, opwekken.
Ach, ik had nog zooveel te schrijven. Het is jammer, dat
ik niet meer kan. Al voel ik me niet minder wordenik weet
't; mijn dagen zijn geteld. Daarbinnen rotten mijn longen af;
ik ben soms zoo benauwd, dat op eens mijn adem weg zal
blijven; dat ik geen lucht meer zal kunnen krijgen en slikken
moet. O, het is een vreeselijke ziekte, die mijn einde volbrengt.
Jullie gezonden, kunt je dat bijna niet voorstellen. Wees
maar voorzichtig. Kou, lichaamszwakte, verdriet, verwaarloosde,
of te geringe zorg voor me-zelf hebben, voor ik 't wist, die
ziekte in mij vastgeworteld.
Ha, daar breekt de zon door de grauwe lucht. Ze speelt
door de kamer met gouden vonkjes. Het is nu zoo licht en
mooi om me. O, wat is de lente toch weldadig We hebben
nu Februari vandaag. Nu kan de lente niet zoolang meer
dralen. Nu moet ze komen, kinderen. Dat maakt je arme
moeder gelukkig. De winter woedt al zoo lang en zoo hevig
In een week, lieve kinderen, heb ik niet voor jullie kunnen
schrijven. Het verlangen was er wel en ook de wil, maar
koude en onbehagelijkheid hielden het geheel tegen. Toen
ik 't laatst schreef, dacht ik, dat we nu de lente hadden,
's Morgens scheen de zon zoo heerlijkze wierp zoo'n mooi
gouden licht door de vensters, wat deze anders-stroeve kamer
opwekkend vervroolijkte en dien zelfden avond geweldige,
woeste sneeuwbuien, opgejaagd door een hevigen, joelenden
wind, neerbeukend, vernietigend, alles wat zich waagde op
zijn wilden vaart. De aarde lag weer in den duisteren winter
nacht. De sneeuw viel voeten hoog en een ijzige, werkdadige
vorst klonk ze muurvast. De kou was geweldig en snijdend.
Ik stond even boven voor het nog ongesloten venster van
mijn kamer en zag uit de bijgebouwen van het sanatorium
het licht veilig naar buiten schijnen. Een troostend lichtje
in den donkeren winternacht en toch had ik de lente al
gezien.
Een angst huiverde in me, dat we weken ingesneeuwd
zouden zitten, als tusschen Kerstmis en Nieuwjaar; dat
die geweldige wind weer dagen en nachten achtereen, zonder
erbarmen, dreigend beuken zou, tegen alles wat zijn vaart
stoottedat die ontzettende kou van de verleden maanden
ons weer zou nijpen en pijnigen, verstijvend al onze gedachten,
behalve die éénevermoeiend en verkleinend Hoe verdedig
ik mij tegen dien verschrikkelijken vijand? Ik hoop, kinderen
dat jullie er niet zoo onder geleden hebben dan je uit den
aard van haar gestel huiverige moeder. Bovendien kunnen
jullie stoken zoo hard als je wilt en is het ons als patiënten
verboden ook maar iets boven de bepaalde temperatuur te
verwarmen. Je brief, Elise heeft mij zeer gelukkig gemaakt.
Ik ben blij dat je hongerende ziel, zooals je al die nog-in-je-
beklemde ideeën noemt, vertroosting is komen zoeken bij je
moeder.
Kindje, het is wonderlijk, zooals ik telkens mij zelf terug
vind in jou. Bij de verheugenis die mij dat geeft, komt wel
de vrees sluipen, dat te hoog- gestelde een trotsehen en ide-
alistischen vlucht nemende, gedachten je veel leed zullen
brengen, zooals ze dat je moeder deden. Ach, hoe dikwijls
zal je arm trotsch kopje zich pijnlijk stooten! Magda is zoo
veel kalmer. Zij aanvaardt zoo zonder pretensie, zonder ide
alen en zonder buitengewone illusie het gewone leven der
menschen. Al zal ,t haar minder zielevreugde geven; 't zal
haar ook behoeden voor veel leed. Wordt vervolgd.)
