HIE UWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht. |S|
No. 100.
Woensdag 13 December 1310.
45e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG:
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Aangezien ons gebleken is dat er onder onten
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, eoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Hen late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewehstein' machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Kromniestraat 24, Amersfoort.
De Firma A. LEWENSTEIN
UTRECHT, CHOORSTRAAT 14.
Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden f 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 69.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.60; iedere reg9l meer 10 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Vredesaanbiedingen.
De Duitsche Keizer hesft aan de
commandeerende generaals een mede-
deeling gezonden, die luidt als volgt:
Soldaten, in overeenstemming met de
verbonden heerschers, heb ik in het
bewustzijn van de overwinning den vijand
een vredesaanbod gedaan; of het aan
genomen wordt staat nog te bezien.
Tot dat oogenblik vechten wij verder.
De moed tot deu vrede.
De nVorwirts" van 7 December
bevat een hoofdartikel gewijd aan de
inneming van Boekarest.
Na eerst uiteengezet te hebben,
hoe deze nieuwe overwinning aantoont,
dat van een vernietigd Duitschland
nog altijd geen sprake is, nu voor
de derde maal een Europeescbe hoofd
stad wordt binnengetrokken, wordt
toch gewaarschuwd de maat niet te
vergeten: ook de overwinning in
Roemenië is slechts een overwinning
der verdediging hoe zware neder-
lageo de tegenstanders ook mogen
lijden, zij blijven nog sterk
Dan gaat de schrijver voort: »Als
de Regeeringen het niet willen hooren,
dan moeten wij het den volkeren in
de ooren gillen dat wij den vrede
willen. Men heeft hen bedrogen door
te zeggen, dat Duitschland op het
punt zou zijo ineen te storten". «Maar,
wordt hieraan met nadruk toege
voegd men heeft hen ook be
drogen, door hen wijs te maken, dat
Duitschland alleen dien vrede zou
willen, dien het zou kunnen voor
schrijven Laten wij hun daarom
zeggen, dat Duitschland nu, juist nu
meer dan ooit, bereid is tot een vrede
gegrond op toenadering, dat het even
zeer bereid is de groote sterkte van
zijn gezamenlijke tegenstanders te
erkennen als dat bet aanspraak maakt
op de erkenning van zijn eigen on
overwinnelijkheid en kracht. Laten
wij hun zeggen, dat wij bereid zijo
met hen te onderhandelen niet als
overwinnaar met overwonnene, maar
op voet van gelijkheid, dat wij niets
zullen eischen zonder iets toe te staan,
niets zullen nemen zonder te geven,
dat wij de vrijheid der volkeren niet
verkleinen maar vergrooten willen."
En hierop volgt de vraag: »Wie
zal dit als teeken van zwakheid van
ons kunnen uitleggen op den dag na
Boekarest? De vijandelijke Re
geeringen hebben niet den moed tot
den vrede. Maar de Duitsche Re
geering kan en moet dien moed
toonen, zij die thuis zijn op bun
wijze evenals degenen aan het front
op andere wijze, totdat de vol
keren aan de overzijde huD regeeringen
wegjagen, die evenmin overwinningen
kunnen behalen als vrede kunnen
sluiten of totdat zij die daar de Re-
geeringsmacht iD banden hebben tot
beter inzicht komen."
Rusland's toeknmst.
Dr. David Soskice, een bekende Rus,
schrijft in de iPall Mall Gazette*
>De vertegenwoordigende elementen
der natie zijn vastbesloten den oorlog
tot de overwinning toe voort te zetten,
teneinde Rusland economisch onafhan
kelijk te maken van Duitschland en
tevens om de Middellandsche Zee voor
den Russischen handel te openen
Zoo Rusland aan Duitschland's ei
schen zou toegeven of met dat land
eene geheime overeenkomst mocht
sluiten, dan zou dit tot noodlottige
geschillen tusschen de Russische natie
en de overheid leiden.
De verklaring der onafhankelijkheid
van Polen en de gevaren die Roeme-
nië's bestaan bedreigen, hebben on
overkomelijke hinderpalen voor eene
schikking tusschen Rusland en Duitsch
land doen ontstaan.
Tengevolge van den oorlog zullen
in geheel Europa financieele verwik
kelingen voorkomen.
Onder een liberaal regime zou Rus
land zich spoedig herstellen. Het is
een rijk met veel landbouw en de
terugkeer tot de normale omstandig
heden zal bet daarom gemakkelijker
vallen dan andere naties, die over
wegend vaD nijverheid bestaan. Zoo
bet Russische volk na den oorlog de
vrjje hand wordt gelaten, zal de groote
natuurlijke rijkdom van het land spoe
dig bet nationaal herstel bevorderen.
Ofschoon de toestand in Roemenië
tot bezorgdheid aanleidiDg geeft, zal
dit feit het Russische volk slechts tot
grooter inspanning aansporen. Voor
zoover men menschelijkerwijze bere
kenen kan, mag men aannemen dat
Rusland onder den actieven invloed
van den oorlog veranderen zal.
De werkelijke staatsmacht moet in
handen van het parlement komen. Een
parlementaire regeering is de juiste
politieke oplossing, die voor goed een
einde zou maken aan Duitsche intriges.
De invoering van dit stelsel zou niet
alleen plaatselijke invloed hebben, maar
waarschijnlijk ook Duitschland tot een
parlementair regime dwingen.
Alleen wanneer in beide landen die
wijziging plaats heeft zal er een duur
zame vrede kunnen tot stand komen.*
Tachtig millioen gulden voor
goedkaope levensmiddelen.
Minister Posthuma heeft bij de
Tweede Kamer een wetsontwerp in
gediend waarbij bij 80 millioen gul
den aanvraagt voor de beschikbaar
stelling van goedkoopere levensmid
delen in 1917.
Naar men weet, wordt een tiende
deel van de totaal-kosten der distri
butie door de gemeenten gedragen.
De Minister vraagt 80 millioen voor
bet Rijk, dit beteekent dus, dat de
gemeenten moeten bijdragen of Rijk
en gemeenten samen 88 millioen
gulden.
De levensmiddelen, die beschikbaar
worden gesteld, kan men verdeelen
in twee groepen ten eerste zoodanige,
waarvan de beschikbaarstelling aan
Rijk en gemeenten niets kost, omdat
de kosten er van worden gedragen
door den export, (de exporteur stelt
voor iedere uitvoer-hoeveelheid een
zekere hoeveelheid tegen lagen prijs
voor ons volk beschikbaar) en ten
tweede zoodanige, waarvan de be
schikbaarstelling door bet Rijk en
gemeenten volledig moet worden be
taald.
Tot de eerste groep, de levens
middelen, waarvoor Rijk en gemeenten
niets betalen, behoorengroenten,
margarine, boter, kaas, eieren en zee-
viscb. Van belang is, dat varkens-
vleesch, spek en peulvruchten, die tot
dusver ook tot deze groep hebben
behoord, voortaan daartoe niet meer
zullen bebooren. De uitvoer van deze
artikelen is zoodanig geworden, dat
ze niet meer in voldoeude boeveelheid
door den export automatisch voor
ons land beschikbaar komen
Tot de tweede groep, de levens
middelen, waarvoor de beschikbaar
stelling tegen lageren prijs moet wor
den betaald, behooren de volgende,
waarachter wij de kosten hebben ge
plaatst
1. Ongebuild tarwemeel 30 millioen.
2. Varkensvleesch 23 millioen.
3. Melk 7 millioen.
4. Aardappelen 6 millioen 6 ton.
5. Zachte zeep 5 millioen 2'/> ton.
6. Rijst 4 millioen 9 ton.
7. Rogge 4'/i millioen.
8. Peulvruchten 3 millioen 2ton.
9. Rundvot 2 millioen.
10. Havermout f385.000.
11. Turf f300.000.
12. Gort f187.500.
13. Spek f150 000. In totaal is dit
een bedrag van 88 millioen gulden,
waarvan dus 80 millioen ten laste
van het Rijk komt.
De Minister deelt mede, dat ver
schillende gemeentebesturen hebben
verzocht de lijst der beschikbaar ge
stelde producten alsnog uit te breiden
(o.a. met gebuild meel, rundvleesch.
raapolie, steenkolen, garen, sajet, wol,
katoen, kousen, schoeisel enz.) maar
dat hij daartoe met 't oog op de
kosten, voorloopig niet kan en mag
overgaan.
Merkwaardig is de mededeeling, dat
de Minister van Financiën slechts »zeer
noodes in de credietaanvrage heeft
toegestemd, daar dit enkele wetsont
werp alleen voor 1917 reeds meer
opeisebt van de gebeele (geraamde)
opbreDgst der verdedigingsbelasting
over drie jaar.
Nog deelt Minister Posthuma mede,
dat bij, wanneer het gevraagde bedrag
nog te laag zou blijken te zijo, ernstig
zal overwegen of bet stelsel der Distri-
butiewet zal moeten worden verlaten.
Dit kan alleen beteekenen, dat de
beschikbaarstelling dan niet meer zou
plaats hebben voor iedereen zooals
thans, maar dat er een loongrens
voor zou worden gesteld. Intusschen
zoover is het nog niet en voorloopig
zal de gebeele bevolking van de lagere
prijzen kunnen profiteeren. »Tel.t
Brug over den I Jsel bij het Katerveer
Bij de Tweede Kamer is ingediend
een wetsontwerp betreffende het bou
wen van een brug voor gewoon verkeer
over den Gelderschen IJsel bij het
Katerveer.
Tot de uitvoering van het werk zal
niet worden overgegaan, dan nadat de
naaste belanghebbenden bij den bouw
zich ten genoegen van den Minister
van Waterstaat zullen hebben ver
bonden te zamen een bedrag van
f 350.000 in de kosten van die werken
te drageo.
De kosten van de overbrugging zjjn,
volgens normale prijzen, globaal ge
raamd op f 1.200.000.
Het conceptvoorstel van Burge
meester en Wethouders omtrent
winkelsluiting luidt als volgt.
Art. 1. Het is verboden een winkel
(inbegrepen barbierswinkels en kap
perssalons) voor het publiek geopend
te- hebben
le. vóór 's morgens 5 uur en na
's avonds 10'/, uur;
a. op Zaterdag;
b. op den dag, voorafgaande aan
den Hemelvaartsdag;
c. van 22 November tot en met 6
Decerpber en van 17 tot en met 24
December;
d. op 31 December;
e. op de volgende, telken jare ten
minste 14 dagen te voren door Burge
meester en Wethouders bij openbare
kennisgeving aan te wijzen dagen:
den Donderdag, voorafgaande aan
het Israëlitisch Paaschfeest, indien dit
feest op een Maandag aanvangt;]
den Maandag en den Dinsdag, vooraf
gaande aan het Isr. Paaschfeest, indien
dit feest op een Woensdag aanvangt;
den Woensdag en den Donderdag,
voorafgaande aan bet Isr. Paaschfeest,
indien dit feest op een Vrijdag of
Zaterdag aanvangt;
den dag, waarop het Isr. Paasch
feest eindigt
den dag, voorafgaande aan dien,
waarop onderscheidenlijk het Isr.
Nieuwjaarsfeest, het Loofhuttenfeest
en het Isr. Slotfeest aanvangt;
2. op andere dagen vóór 's morgens
5 our en na 's avonds 8 uur.
Art. 2. De bepalingen van art. 1
zjjn niet van toepassing op
a. apotheken
b. inrichtingen, waarvoor in of
krachtens de verordening op de tappe
rijen, koffiehuizen eo logementen een
sluitingsuur is bepaald;
c. winkels in stations.
Art. 3. Is op het uur, voor de winkel
sluiting voorgeschreven, nog publiek
in den winkel aanwezig, dan mag dit,
ook door de winkelbedienden, nog
bediend worden, doch niet langer dan
gedurende een kwartier.
Art. IV. Een winkel wordt ook als
voor bet publiek geopend beschouwd,
zoolang er publiek aanwezig is of er
winkelbedienden aanwezig zijn.
Art. V. Het is verboden op de uren,
waarop het volgens art. 1 verboden
is een winkel voor bet publiek geopend
te hebben
a. in een inrichting als in art. 2
sub. b bedoeld, waren, welke uit die
inrichting worden medegenomen te
verkoopen;
b. uit een inrichting, als in art. 2
sub. b. bedoeld, waren mede te nemen,
welke aldaar op de uren, in den aanhef
van dit artikel bedoeld, zijn gekocht.
Hetzelfde geldt ten aanzien^ van
apotheken voor alle andere waren dan
genees- en heelmiddelen en chirur
gische instrumenten.
Art. VI. Onverminderd de bepalingen
op het venten, in de verordening be
treffende de straatpolitie opgenomen,
is bet venten op den openbaren weg
verboden, behalve met drukwerken, op
de uren, waarop bet volgens art. 1
verboden is, winkels voor het publiek
geopend te hebben.
Behalve des Zondags is het op de
zelfde uren eveneens verboden met
geringe eetwaren te venten.
Art. VII. Burg. en Weth. zijn be
voegd, een al dan niet voorwaardelijke
ontheffing te verleenen van de verbods
bepalingen dezer verordening:
a. algemeen ten aanzien van alle
winkels voor enkele door hen aan te
wijzen dagen of gedeelten van dagen
b. ten aanzien van alle winkels op
een tentoonstelling, fancy fair of andere
soortgelijke inrichting van tijdelijken
aard, voor een door B. en W. te be
palen tijdvak.
Van de ontheffingen in sub. a be
doeld, wordt door Burg. ea W. open
bare kennisgeving gedaan.
Art. VIII. De opsporing van over
tredingen dezer verordening wordt in
het bijzonder opgedragen aan de die
naren der gemeente-politie.
Art. IX. Overtreding van een der
bepalingen dezer verordening wordt
gestraft met hechtenis van ten hoogste
zes dagen of geldboete van teu hoog
ste f25.
Maandagavond vergaderde do
Hanze in een spoedvergadering naar
aanleiding van gevraagd advies door
B. en W. over een ontwerp winkel
sluiting. De heer Houbaer had gaarne
samenwerking met Handel en Nijver
heid gezien.
In stemming gebracht waren 13
stemmen vóór en 14 tegen art. I. De
heer Houbaer deed een voorstel om
te adviseeren de 8-uursluiting vast te
stellen voor dezen tijd en later de
9-uursluiting in te voeren. Hier waren
25 stemmen vóór en 2 tegen.
Art. 4 vond algemeene bestrijding.
De overige artikelen van bet Concept
voorstel winkelsluiting vonden geen
bestrijding.
Veel leden waren voor samengaan
in dezen met Handel en Nijverheid.
Woensdag zal deze vereeniging een
openbare vergadering houden en zul
len de Hanze en Handel en Nijver
heid trachten tot een zeifde advies te
komen.
De heer Houbaer bracht de tram
kwestie nog ter sprake. Eod request
zal aau den Raad worden verzonden.
Hedenavond te 8 uur vergadert
de vereeniging «Handel en Nijverheid*
in Hotel Schweramer ter bespreking