KIEUW
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
No. 7.
Woensdag 24 Januari 1917.
46e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG!
KENNISGEVING.
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
A
Aangezien ons gebleken is dat er onder onzen
naam zeer ondeugdelijke Naaimachines verkocht
worden, zoo berichten wij dat op al onze Naai
machines nevenstaand handelsmerk moet voor
komen. Men late zich onder welk voorwendsel
ook geen nagemaakte Lewenstein' machine aan
praten. Voor Amersfoort en Omstreken eenigste
Agent W. KOMMER, Krommestraat 24, Araerafoort.
De Firma AT LEWENSTEIN
lIlKbCai, CII O HST HAAT 14.
Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per poit door liet geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 09.
ADVER1 ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Broodkaarten.
De Burgemeester der gemeente
Amersfoort maakt bekend, dat de
broodkaarten op tosschentijdsche aan
vragen eiken Dinsdag van 912
en 2—5 uur zullen worden uitgereikt
aan het Levensmiddelenbureau.
De uitieikiug geschiedt alleen van
kaarten, waarvoor de aanvraag vóór
den Zaterdag tevoren is ingele
verd.
Amersfoort, Januari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN RANDWIJCK.
Een luchtgevecht.
Een aviateur zendt van bet front in
Frankrijk aan de »Daily Chronicles
de volgende hescbrijving van een
luchtgevecht
»Een oogenblikje geleden was er in
de lucht nog niets anders te zien dan
die teere wolkbanken in het oosten.
Heel plotseling komen een aantal
vijandelijke machines in zicht, zonder
dat wij weten vanwaar. Wjj vlogen
ben onmiddellijk tegemoet
In zulk een geval concentreert ieder
al zijn aandacht op het werk dat lij
nu te doen heeft en maakt bij zich
gereed om den eersten schok van bet
treffen te doorstaan, lie gebeurtenissen
in de paar eerste oogenblikkec, be
slissen dikwijls den uitslag van een
luchtgevecht.
De beide strijdende groepen sluiten
zich elk dichter aaneen en elk ver
betert bare gevecbtsorde. De gewone
taktiek der Duitschers is, zeer hoog te
vliegen en de machines in een rij boven
elkander te laten manoeuvreeren. Als
de hooger vliegende toestellen in
moeielijkheden komen dalen ze en
voegen zij zich bij de anderen. Als
echter een der lager vliegende machi
nes in het nauw gedreven wordt kun
nen de nooger bewegenden neerdalen
en haar te hulp komen.
Onze eigen taktiek wisselt af al
naar de omstandigheden.
In bet begin komt het neer op »den
voorman volgent. De aanvoerder van
het vjiegeskader zoekt eene Duitscbe
machine uit en vliegt recht op baar
aan. Wij volgen hem tot wij op schoots
afstand zijn gekomen en zwenken dan
om haar van bijzijden aan te valleD.
Zoo beeft ieder vrije baan voor zich
en nu begint hel vuren, telkens eenige
schoten na elkander, daarbij de vijan
delijke machine van voor tot achter
trachtend te treffen. Van alle zijden
boort men het geratel van andere
machinegeweren, gedempt door het
luidere lawaai van den motor. Een
derde Engelsche machine vliegt nu
achter en onder de staart der vijande
lijke aeroplaan en de waarnemer
kanonnier vuurt nu naar boven toe.
Zoo komen de drie Engelsche ma'
chines steeds dichter bij hunne prooi,
die duikend tracht weg te komen;
maar het is te laat Het benzine
reservoir is in britnd geschoten en de
machine valt nu recht naar beneden,
met een vlammenstaart achter zich
aan. Het vuur last nu ook bet raam
werk en de draagvlakken aan. Als de
machine een- of tweeduizend voet ge
vallen is, schrompelt zij ineen en het
voornaamste deel van het lichaam valt
als een steen omlaag. En gijzelf, die
bet huidje van gevoel en kalme zelf-
beheersching hebt afgeworpen en zoo
lang het gevecht duurt een brutaal
en slecht bestuurder zijt geworden en
de vechtlust door uw bloed voelt bran
den, zijl vervuld van vreugde.
Maar intusschen is bet machine
geweer van uw waarnemer voortdu
rend aan het ratelen een bewijs
dat gijzelf nu aangevallen wordt. Ge
laat da machine zwenken. Bijna in
stinctmatig drukt ge den voet op bet
roerpedaal zoodat ge zoover zwenkt,
dat ge op uw dichts-bij-zijnden aan
valler richten kunt en haalt den trek
ker over. Twee schoten weerklinken
en dan weigert uw machinegeweer.
Ge wijkt uit en draait bezijden af,
om uw waarnemer gelegenheid te
geven om te vuren, terwjjl ge uw
machinegeweer tracht in orde te ma
ken. Uit den stand van het handvat
van den trekker kunt ge opmaken,
dat er een patroon scheef voor de
opening zit. Vlug maar kalm koorts
achtige haast zou oorzaak kunnen zijn
dat een tijdelijke fout blijvend wordt,
bukt ge en herstelt het gebrek. Weer
haalt ge den trekker over en nooit!
hebt ge een geluid gehoord dat u'
meer welkom was dan betta-ta ta-ta-ta
dat ge nu hoort en dat bewijst dat
ge weer gereed zijt om uw mannetje
te staan.
Als het gevecht afgeloopen is en
ge teruggekeerd en geland zijt, dan
zijt ge niet zoo blij als anders, na uw
terugkomst. Er zullen een paar kame
raden minder aan tafel zitten en ge
zult een ellendig werkje te doen heb
ben. Ge zult aan de verloofde van een
van hen een brief moeten schrijven.
Gevecht in de Noordzee.
Te IJmuiden is gisterochtend een
zwaar beschadigde Duitscbe torpedo
jager binnen gebracht, met een aan
tal dooden en gewonden aan boord.
Tevoren waren reeds 10 gewonde
Duitsche zeelieden aldaar aau ge
bracht door bet visscbersvaartuig
ïEems". De commandant van een
torpedojager bad verzocht deze van
zijn schip over te nemeD.
Nader meldt men ons uit IJmuiden:
8 Duitsche torpedojagers van Zee-
brugge hebben een convooi aange
vallen, dat geescorteerd werd door 12
Engelsche torpedojagers. Alhier is
binnengebracht een beschadigde Duit
sche torpedojager met 5 dooden. Eod
Duitsche kruiser heeft gewonden over
gegeven aan een Hollandscbe sleep
boot. Van den torpedojager waren
3 schoorsteenen weggeschoten.
Nader meldt men ons:
Hedenmorgen vroeg heeft aan de
Vlaamscbe kust een zeeslag plaats
gehad tusschen 12 Duitsche oorlogs
schepen en 10 Engelsche. Een Duit
sche bodem is gezonken, enkele zijn
gevlucht. De te IJmuiden binDeege-
komen Duitsche torpedoboot was
de O. 69. Er waren 20 dooden en
10 zwaar gewonden aan boord.
Sleepbooten zijn ter assistentie
uitgezondenRoode-Kruis-auto's uit
Haarlem en Den Haag komen assis
tentie verleeneD.
Geen meel of bloem voor
particulieren.
De Minister van Landbouw heeft bij
circulaire aan de burgemeesters mede-
deeling gedaan van een door hem
genomen beschikking, volgens welke
tijdelijk geheel uitgesloten wordt de
mogelijkheid dat particulieren zich nog
verder van meel of bloem voorzien.
De Minister wjjst er op, dat deze
maatregel slechts van kracht behoeft
te blijven, totdat de brooddistributie-
regeling in werking treedt. Na dat
tijdstip zal de inkoop weer worden
toegelaten, omdat deze dan vanzelf
binnen toelaatbare perken wordt ge
houden, door het bepaalde bij ge
noemde regeling.
Vervroegde winkelsluiting!
Aan den Minister van Landbouw
zond bet bestuur van bet iNatiouaal
comité voor vervroegde winkelsluiting*,
te 's Gravenbage, een adres, waarin
wordt betoogd, dat de tegenwoordige
omstandigheden bet vraagstuk van de
wettelijke regeling der winkelsluiting
met kracht naar voren hebben ge
drongen en dat wel in die mate dat
het bestuur van het sNationaal comité
voor vervroegde winkelsluiting*, het
welk in dezen crisistijd, waarin ver
schillende noodzakelijke sociale maat
regelen voorloopig moeten worden
achter gesteld bij meer directe belan
gen, zich had voorgenomen zich niet
tot den Minister te wenden met een
verzoek tot bevordering van het tot
stand komen van een Rijkswet op de
winkelsluiting, meent dit standpunt
niet langer te mogen innemen, maar
thans met kracht moeten aandringen
om dezen wettelrjken maatregel ten
spoedigste in te voeren.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van derGraaf
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn
over de afgeloopen week, eindigende
20 Jan., in Nederland uitgesproken
14 faillissementen tegen 19 faillisse
menten in dezelfde week van het
vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 20 Jan.
1917 38 faillissementen tegenover
41 over hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar.
Op 1 Mei 1917 kunnen bij de
Rijkskweekschool voor onderwijzeres
sen te Apeldoorn en bij die voor
onderwijzers te Nijmegen, Haarlem,
Middelburg, Deventer, Groningen,
Maastricht, ten hoogste 24 kweeke-
lingen worden geplaatst.
Bij gelijke bekwaamheid en aanleg
genieten diegenen de voorkeur die in
de gemeente wonen waar de kweek
school gevestigd, of die, elders wonende,
zelf in de kosten van buisvesting en
verpleging voorzieD.
Zij, die voor plaatsing aan een van
de Rijkskweekscholen voor onderwij
zers in aanmerking wetischen te komen,
moeten zich vóór 1 Maart aanmelden
bij deu directeur der Rijkskweekscholen
die zij wenscben te bezoeken en zij
die plaatsing verlangen aan de Rijks
kweekschool voor onderwijzeressen te
Apeldoorn, moeten zich vóór 20 Fe
bruari bij de directrice der inrichting
aanmelden.
Zie no. 16 van de Staats. Ct.
Maandag j.l. bezocht Z. K. H.
Prins Hendrik als voorzitter van het
Hoofdcomité van het Nederlaudsche
Roode Kruis onze gemeente. Z. K. H.
was vergezeld door zijn adjudant, Jhr.
Scbimmelpenoinck.
Na ten huize van den burgemeester,
eerevoorzitter der plaatselijke afdeeliog
van bet Roode Kruis, bet noenmaal te
bebben gebruikt, waarbij ook aanzat
de beer J. Visser, voorzitter der af-
deeling, vond te twee uur in de burge
meesterskamer ten stadbuize de uit
reiking plaats van Roode Kruiseere-
teekenen van verdienste. Het eerekruis
met bet inschrift Pro Merito ontvingen
de beer J. Visser, voorzitter der af
deeliog mevrouw E. W. van den
Berghbaronesse van Ittersum, onder-
voorz.; mej. J. H. Krudop, waarn.
penningmeesteresse; de eerw. Moeder
Christine, Algemeen overste der con
gregatie St. Jozef, van welke congre
gatie de zusters zijn beschikbaar ge
steld ter verpleging van gekwetsten;
de eerw. heer pastoor J. L. M. Hoorne-
man, voorz. van het bestuur patronaats
gebouw St. Tbeodorus van Embden
de heer J. A. Hamers, voorz. van het
college regenten St. Elizabetbsgastbuis
Beide laatstgenoemde inrichtingen zijn
gedeeltelijk of geheel aangewezen voor
Roode Kruisbospitaal en worden in
de mobilisatie gebruikt als militair
hospitaal.
De medaille vau verdienste werd
uitgereikt aan vier manschappen der
Roode Kruiskolonne, de heeren A. E
Blok, in zilver, H. van den Hoek, L. G.
Ramselaar en G. Lagerwey, in brons.
Z. K. H. betuigde bij de uitreiking
booge waardeering voor bet werk dat
is verricht in den mobilisatietijd, maar
bovenal in den tijd der overstrooming
in Januari van bet vorig jaar.
De beer Visser, voorz. der afdeeling,
bracht Z. K. H. dank voor deze onder
scheidingen, in 't bijzonder omdat door
Z. K. H. zilveren waren uitgereikt.
't Was een spoorslag om met lust
te blijven voortgaan met de behartiging
van het goede werk.
Hr M. de Koningin brengt heden
een bezoek aan onze gemeente ter
inspectie der bier gelegerde troepen.
Morgen en overmorgen worden
in een groot gedeelte der stad troepen
ingekwartierd. De biljetten daarvoor
zijo reeds uitgereikt.
Gisteren brachten de Belgische
gezant Baron Fallon, Luit.-generaal
Snijders en Generaal-majoor Onneo
een bezoek aan bet Elisabethdorp.
De gisteravond door mejuffrouw
Ten Bosch, directrice van de Amers-
foortsche Industrie-en Huishoudschool,
gehouden voordracht in ade Kroon*
over bet bereiden van spijzen io hooi-
kisten en couranten, was bezocht door
een groot aantaldamesuitallestanden.
Met zeer veel belangstelling luisterden
allen naar de bevattelijke voordracht.
De hooikist werd getoond en verklaard.
De pan moet in de kist passen, terwijl
de overgebleven ruimte met papier
moet worden aangevuld. De pan moet
geheel gevuld zijn met de te koken
spijzen, ze moet '/t van den tijd voor
koken. Vlug moet de pan in de kist
gedaan worden, opdat er geen warmte
verloren ga. De kist moet goed sluiten
en niet geopend worden vóór de spijzen
er uit gaan, terwgl ze driemaal zoo
lang er in moeten blijven als ze anders
noodig bebben om gaar te worden.
Na gebruik de kist goed uitluchten
en af en toe verscb hooi gebruiken.
Wil men de spijzen in papier be
reiden dan zijn dezelfde regels van
toepassing.
Mejuffrouw Ten Bosch gaf natuurlijk
niet enkel theorie, maar ook praktijk.
Spijzen werden gekookt en geproefd.
Allen vonden ze heerlijk en gaar. Nu
kwam nog het mooiste van dezen leer-
zamen avond, n.l. de verloting van 3
hooikisten. De gelukkigen waren mej.
Van Dijk, mej. Botb en mej. Scholten.
Met den wensch, dat deze nuttige
voorwerpen veel mochten worden ge
bruikt, werden ze uitgereikt.
Cursus in fruitteelt.
Maandagavond gaf de beer Van
Straalen de laatste les van dezeri cuisus,
welke door een 20 deelnemers werd
bijgewoond. De beer Van Straalen is
een man van de praktijk, die ook de
theorie volkomen in zijn macht beeft.
Zijn lessen zijn dan ook voor de deel
nemers niet alleen hoogst boeiend,
maar ook zeer leerzaam. Nu behan
delde bij enkele ziekten van de fruit-
boomen en hoe deze moeten bestreden
worden. Na afloop dankte de beer
v. d. Linden namens de Tuinbouw
Vereeniging nAmersfoort* den leider
van den cursus, eveneens deed dit de
heer Van Hogendorp namens de cur
sisten eu bood hem een fraai snoeimes
van de nieuwste constructie aan. Dat
dit dankbaar aanvaard werd, spreekt
van zelf.