Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden.
echter in bet algemeen achteruitgaan
de de oorzaken ziju niet ver te
zoeken: weinig en dure steenkolen
en weinig en duro grondstoffen.
Deze omstandigheden en de steeds
grootere moeilijkheden van de voed
selvoorziening werpen haar schaduw
leeds vooruit over het ingetreden
jaar; maar moge de druk, waaron
der wij meer en meer komen te ver-
keeren, ten gevolge hebben, dat zij
ons volk ten slotte wat geleerd heeft
en dat de burgerij als het ware
gelouterd uit de crisis te voorschijn
treedt.
De heer Van Kalken dankte den
burgemeester voor de gesproken
woorden. Hij meende echter zijn
mederaadsleden tot het betrachten van
groote zuinigheid te moeten aansporen.
Amersfoort heeft zijn gulden dagen
gehad en voor de middenstanders is
bet thans een ernstigen tijd. Hij hoopte
dan ook dat bij het innen der belasting
penningen naast het recht ook het
gevoel zou meespreken. -
Tot opzichter de klasse bij den
Gemeentelijken Reinigings- en Ont-
smettingsdienst werd benoemd de
heer P. Schreuder.
Overeenkomstig een voorstel van
B. en VV. eri naar aanleiding van het
desbetielTend adres der hoofden van
de openbare lagere scholen werd con
form hel voorstel van deu heer J. van
der Wal besloten de minimum jaar
wed le» van de hoofden met f200.—
te verhoogen.
Aan mejullrouw C. E Mensing werd
op baar verzoek eervol ontslag ver
leend als onderwijzeres aan de open-
bate lagere sctiool C, evenals aan den
heer Jac. Hovens Greve als leeraar aan
de voormalige Gemeentelijke Hoogere
Burgerschool.
Voorts werd aan B. en W. een
creiiet vetleend van f1850.tot het
doen bestraten van enkele terreinen
aan den Soestei weg.
Besloten werd overeenkomstig het
voorstel van B. en W om bet lokaal
»de Zaaiei» aan de Muurbuizen in te
richten tot posthuis der Gemeente-
reiniging. De kosten der verbouwing
geiaamd op f5100.eveoals die der
inrichting van kantoor etc. geraamd
op f 1900.te voldoen uit het toe
gestane crediet ten behoeve der reor
ganisatie van den Reinigingsdienst.
Goedgekeurd werd de aankoop van
het perceel Muurbuizen 113 van de
dames Leinweber voor f8500.om
dit in te richten voor de huisvesting
van vier gezinnen en B. en W. voor
de inwendige vet bouwing een crediet
veileend van 11000.—. Tevens werden
B. en W. gemachtigd het perceel na
de verbouwing ter bewoning in ge
bruik te geven aan de daarvoor in
aanmerking komende ingezetenen.
Een vooistcl van B. en W. tot hel
aangaan van een overeenkomst met
J. van Keulen inzake het hebben van
een eiker en I cbtrarnen aan de zijde
van het plantsoen voor een huis aari
de Bloemendal-chest raat, ontlokte aan
den heer Kroes de opmeiking of B.
en W. wel het recht hadden tot de
door ben voorgest. bie beperkende be
palingen, daar het plantsoen toch niet
als particulier terrein kan worden
beschouwd. De voorzitter was het hier
niet mee eens en meende dat dit voor
advocaten een mooi zaakje zou zijn.
Na nog eenig geredekavel werd bet
vooistcl van B. en W. ten slotte
z. h. st. aangenomen.
In het belang der verbetering van
volkshuisvesting werd besloten tol
aankoop van een perceel aan de St.
Jorisstraat behoorende aan C. Eijkei-
boom voor de som van f900.4
perceelen aan de St. Jorisstraat en
Rommelenburg behoorende aan de
gszusters Stö>er voor f3600.2
perceelen aan de St. Jorisstraat be
hoorende aan D. do Graaf voor de
som van f3472 een perceel aan
de Hellestraat, toebehourende aan T.
J.H. Bianchi voor de som van f2100
Eveneens werd in het belang eener
voordeehge exploitatie van het grond
bedrijf besloien tot aankoop vau een
tweetal huizen aan de Barchman
Wuijtierslaan, behoorende aan den
heer H. Dooker te Muiden voor de
som van f 38000
Goedgekeurd werd de verkoop van
een perceel bouwgrond aan den heer
G. Hakvoort, tegen f 2.25 per M» en
bet verhuren van het door de
gemeente aangekochte perceel Hof 7
aan den tegenwoordigen bewoner G.
van Westerlaak.
Besloten werd de gronden aange
kocht van het R. K. Kerkbestuur te
HtmersVeld, van het Burgerweeshuis
en van het St. Pieters- en Bloklands-
gastbuis np te nemen in bet grond
bedrijf en de gemeente voor het be
drag daarvan a f47033.te belasten.
Op voorstel van B. en W. werd
aan den stalbaasder Reinigingsdienst
De Rijke, uithoofde der door hem
verrichte extra werkzaamheden eene
gratificatie toegekend en werd hij
tevens met ingang van 1 Januari 1918
tot opzichter 2e klasse bevorderd.
Voorts werd besloten
1. Art. 1 der Verordening be
treffende het financieel beheer van
de Gemeentebedrijven der Gemeente
Amersfoort, krachtens art. 114bis der
gemeentewet* aan te vullen met de
volgende bedrijven:
j. de Brandweer; k. het Bureau
voor Maatschappelijk Werk; I. het
Woningbedrijf.
2. dit besluit wordt geacht in wer
king te zijn getreden ten opzichte
van het bedrijf ouder j vermeld 1
Januari 1917, en van de overige be
drijven 1 Januari 1918.
Aan de vereeniging «Openbare
Leeszaal en Bibliotheek« werd op baar
verzoek een verhoogde subsidie toe
gestaan van f 2500.
Ook het verzoek der Tuinbouwver-
eetnging »Amersfoort« om een sub
sidie van f 100.vooreen te houden
luinbouwwintercursus, weid ingewil
ligd.
In verband met de. sedert 1 Decem
ber 1917 in werking getreden school-
voeding werd op voorstel van B. en
W. de aan de commissie van kiDder
voeding toegekende subsidie verhoogd
met f294.12.
Aan de Geitenfok vereeniging
Amersfoort» werd eveneens op haar
verzoek een subsidie van f 100.
verleend.
Een voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot vaststelling eencr
verordening inzake herbergbezoek
door jeugdige peisonen, lokte heel
wat discussie uit en werd in hoofd
zaak bestreden door den heer Stadig.
Ook andere leden waren er tegen
omreden het bezoek aan melksalons
door schoolgaaode kinderen, die daar
hun meegebrachte boterhammen op
peuzelen, onmogelijk zou wordeD ge
maakt.
Eerst nadat een amendement van
den heer Kroes c.s. waarbij het ver
bod tot bezoek niet werd uitgestrekt
tot localiteiten waar uitsluitend geen
alcoholhoudende dranken verkrijgbaar
zijn, met 9 tegen 7 stemmen was
aangenomen, werd de verordening
zonder hoofdelijke stemming vast
gesteld.
Ten behoeve van den aankoop van
voorraden voor het Levensmiddelen
bureau en van materialen benoodigd
voor de uitvoering van hel bouwplan
aan den Woestijgerweg (450 woningen)
werden B. en W. gemachtigd tot het
opnemen van f 500.000 kasgeld tegen
een rente van hoogstens 6'/i pet.
Vastgesteld werden daarna achter
eenvolgens z d. of hoofdei, st. een
wijziging der gemeentebegrooting
dienst 1918, het eerste suppletoir
kohier der straatbelasting dienst 4917,
het derde suppletoir kohier der in
komstenbelasting over 1917, het 2de
primitief kohier der straatbelasting
dienst 1917 en h«t eerste suppletoir
kohier der Rioolbelasting over het
zelfde jaar.
Op reclames over de Inkomsten
belasting over 1917 werd conform het
advies der reclamecommissie beschikt.
Bij de rondvraag wijst de heer
Nieuwendijk, naar aanleiding van de
voorgenomen verbetering van den
Soesterweg op de onhoudbare toestand
van den Laaglandschenweg en Kleine
Nachtegaalsteeg. Voorts vraagt hij of
de toeslag aan de losse werklieden is
ingetrokken en zoo ja om welke reden.
Ten slotte weiischte hij te vernemen of
het rookverbod voor kinderen reeds
gunstige resultaten heeft opgeleverd.
De voorzitter antwoordde dat omtrent
de resultaten nog niet veel te zeggen
viel. Omtrent het al of niet inhouden
van den duurtetoeslag zegde hij een
onderzoek toe, terwijl wat de aan
gegeven wegen betreft, getracht zal
worden aan de wenschen van den heer
Nieuwendijk te voldoen.
De heer Leinweber gaf een opsom
ming van de door hem van de centrale
keuken betrokken spijzen die hij wèl
en van degeen die hij met lekker vond.
Hem was gezegd dat het personeel
der keuken niet voor zijn taak berekend
is, waarom hij een commissie van
deskundigen wenschte benoemd te
zien. Ook de legitimatiekaarten zijn op
hoogst slordige wijze rondgezonden.
Wethouder Jori-sen meende zich te
moeten verheugen in de belangstel
ling die de centrale keuken genoot.
Veel klachten kwamen ook bij hem
in en steeds werd naar verbetering
getracht. Welke de oorzaak is dat de
erwten in de soep soms niet gaar
kookten is niet te verklaren. Het
zuur worden der spijzen bij het op-
warmen wijt men aan de gebruikte
boter, waarom getracht wordt andere
boter te verkrijgen. Over de al of
niet geschiktheid van het personeel
kan het publiek niet oordeelen.
De man die den heer Leinweber die
opmerking maakte heeft indertijd zelf
gesolliciteerd naar de betrekking van
kok bij de C. K. Wat de kaarten
betreft heeft men de fout.begaan deze
niet te distribueeren volgens het be
lastbaar doch volgens het zuiver
inkomen. Sedert gelegenheid gegeven
is zijn kaart in te ruilen is de toestand
vrijwel normaal geworden. De heer
Oosterveen meent dat de slechte
erwtensoep niet aan de erwten te
wijten is. Hij beeft toch van de onder
linge keuken dezelfde erwten geproefd
en deze waren overheerlijk.
De heer Kroes kwam met een recept
om de erwten spoediger gaar te koken
wat evenwel volgens wethouder
Jorissen reeds zonder resultaat was
toegepast, en merkte op dat het eten
der C. K. bij het uitdoelen aan de
schoolkinderen vaak reeds koud is en
vraagt daarin te vooi zien. Wethouder
Joiissen zegt dat het koud worden
der spijzen in de dubbelwandige bussen
moet worden toegeschreven aan het
tusschentijdsopenen dier bussen. Blij ven
deze gesloten dan is het eten na ver
loop van 20 uur nog warm.
Hierop werd den vergadering door
de voorzitter gesloten.
Woensdagavond sprak de heer W. J.
van Haren Noman voor de afdeeling
Amersfoort van de Mij. van Nijver
heid in Amicitia over het kanaal door
de Geldeische Vallei. De zaal was goed
bezet. Vele autoriteiten waren aan
wezig. Spreker gaf een korte geschie
denis, het wetsontweip van 1879, en
het stichten van de Vereeniging in
1913. Het zijn belangen van allen,
die hier behartigd worden, zoowel
van Amsterdam als van Rotterdam
en Dordrecht. Het kanaal moet geven
een ko.te verbinding met de Zee,
een uitstekende afwatering zijn en
het achterland met de Zee vei binden.
Aan deze eischen kan bet nieuwe
Kanaal voldoen. De Keulsche Vaart
voldoet niet aan de tegenwoordige
eiscben. Goederen kunnen niet wach
ten en moeten vlug vervoerd worden.
Ook voor den landbouw is dit Kanaal
van groot belang. Het doel van spre
kers rede is een flinke voorstudie te
maken en daarna de zaak degelijk
uitvoeren.
Hiervoor is veel geld noodig en
den steun van allen.
De heer Nierstrasz uil Amsterdam
kwam in debat en trok het een en
ander in twijfel. De sluizen werken
belemmerend, terwijl de open rivieren
veel voordeeion hebben.
De inleider was het met deze
beschouwingen niet eens en las een
adres voor, dat reeds in 1881 was
verzonden.
Daar het reeds laat was, kon het
debat niet: tot zijn recht komen en
wordt misschien in een volgende ver
gadering voortgezet.
De door »Haodel en Nijverheid»
en »de Hanze» belegde protestver-
gadering j.l. Donderdagavond in »de
Arend» gehouden werd door een 200 tal
personen bezocht, waaronder eenige
raadsleden.
Na een zeer geanimeerde zakelijke
discussie werd met overweldigende
meerderheid de navolgende door de
besturen voorgestelde motie aange
nomen
»De vergadering van de vereeni-
gingen ïHandel en Nijverheid» en de
•Hanze», bijeen in de zaal »de Arend»
op Donderdag, 31 Januari 1918. ten
einde te protesteeren tegen de enorme,
ongemotiveerde verhooging der gas-
en electriciteitsprijznn,
gehoord de besprekingen,
draagt aan de Besturen op, de
noodige maatregelen te nemeD, om bij
den Gemeenteraad aan te dringen op
andere tarieven, die niet uitsluitend
op den Middenstand drukken en indien
binnen korten tijd geen verbetering is
verkregen, over te gaan tot andere
mogelijke maatregelen, die het beoogde
doel. kunnen doen bereiken.»
In de door bet Amersfoortsche
Drankweercomité j.l. Donderdag be
legde openbare vergadering traden als
sprekers op de beeren v. d. Horst uit
Utrecht en K. Vorrink uit den Haag.
De heer A. Willemse was verhinderd
te komen.
Beide sprekers wezen er op hoe de
voedselvoorziening lijdt onder de
drankbereiding. Voordeel heeft men
niet van bet drankgebruik, wel nadeel
in de tegenwoordige omstandigheden
vooral, nu het geld zooveel beter voor
dringende levensbehoeften kan worden
besteed. Zij wekten daarom krachtig
op tot onthouding.
De leden der Kruideniersver-
eeniging hebben besloten hunne win
kels, uitgezonderd des Zaterdags, des
avonds 7 uur te sluiten.
De heer Jac. de Jong staat op
de voordracht voor directeur der
gemeente-gymnastieksehool te Assen.
De nieuwe progressieve prijs
regeling beeft reeds terstond merk
baren invloed gehad op het verbruik
van de spijzen der Centrale keuken.
Voor het tijdperk van Maandag tot
Vrijdag a. s. werden besteld 7791
porties, betgeen mèt de schoolvoeding
een afzet van 9343 porties beteekent;
d.i. 'n gemiddelde per dag van 1558
zonder en 1861 mèt scboolvoeding.
Een ander opmerkelijk verschijnsel
was de vermindering van bet gebruik
ouder de hoogere klassen. Er heeft
een aanzienlijke verschuiving onder
de afnemers plaats gevonden. Vei re-
weg de meeste porties werden voor
7 cents afgeleverd. De afzet aan de
Oldenbarneveltlaan bijv., vroeger het
drukste distributielokaal, liep tot de
helft terug. Het schijnt, dat zij, die
thans 20 cent per portie zouden
moeten betalen, voorlaan even voor-
deelig, zoo niet voordeeliger, zelf ko
ken kunnen.
Het menu voor de volgende week is:
Maandaggroentesoep met gort.
Dinsdag: aardappelen met zuurkool.
Woensdag: (wordt nader bekend
gemaakt).
Donderdagaardappelen met snij-
boouen.
VrijdagHavermout.
Zaterdagaardappelen met kool
rapen.
De komeet van Encke.
Duitsr.be en Amerikaansche sterre-
wachten berichten, dat de komeet van
Encke, een der meest bekende perio
dieke staartsterren, weer is terugge
vonden. De planeet zal zich thans
verder ontwikkelen, en zal naar de
deskundigen verwachten, spoedig met
het bloote oog zichtbaar zijn. Men
neemt aan, dat de komeet in ieder
geval zal wassen tot de 51e-grootie-
klasse. Of de komeet zoo helder zal
worden bijv. als de komeet 1910 A
of 1910 I, de helderste staartster, die
sedert 1910 aan het firmament ver
scheen, en die onder den naam van
de komeet Drake bijna even bekend
werd als de eveneens in 1910 voor bet
laatst waargenomen komeet van Halley,
staat te bezienverder dan de 4de-
grootte-klasse brengen zelfs ook de
periodieke kometen het zelden.
Het is niet onaardig inzake de ko
meet van Encke eenige historische
bijzonderheden ten heste te geven. Aan
de kosmetografie van dr. Valewink ont-
leenen wij het volgende
Op den 26sten November 1818 werd
door Pons te Marseille een komeet
ontdekt, die wegens haar zeer zwak
licht slechts twee maanden lang kon
worden waargenomen. Encke te Gotha
berekende de baan en vond daarvoor
een ellips, welke in 3 6 jaar doorloopon
moest worden. Zulk een korte omloops
tijd was nog nooit voor een komeet
gevonden. Hij berekende verder de
storingen, die de komeet van de pla
neten moest ondervinden en daaruit
het tijdstip, waarop ze weer moest
verschijnen. In 1822 was de plaats
der komeet niet gunstig voor waar
nemingen uit bet noordelijk halfrond,
maar in Paramatta (Nieuw-Zuid Wa
les) werd ze door Rümker gezien. De
terugkeer tot 't perihelium was een
weinig vervroegd en daar de komeet
geindentificeerd kon worden met vorige
verschijningen (o.a. 1605 en 1795)
kon Encke er uit besluiten, dat de
terugkeer telkens iets vervroegd was.
Volgende waarnemingen bevestigden
telkens weer een vervroeging van
ongeveer 2,5 uur bij eiken terugkeer.
Hier doet zich natuurlijk de vraag
voor, of dit altijd zoo zal gebeuren,
want in geval van bevestiging zal
volgens een wet van Kepler de ge
middelde afstand tot de zon kleiner
en kleiner moeten worden, zoodat de
komeet zich ten slotte op de zon zal
moeten storten.
Enkele oorzaken van de
Melkschaarste.
Naar aanleiding van het groote
melk tekort wenscb ik het volgende
op te merken:
le. Dat de geringe melkproductie
niet alleen te wijten is aan de geringe
hoeveelheid krachtvoer, doch hoofd
zakelijk aan den veel te lagen pro
ductieprijs.
2e. Dat, wanneer de productieprijs
in overeenstemming was met de pro
ductiekosten, er veel meer melk ge
leverd zou worden, ook met deze ge
ringe hoeveelheid krachtvoer, al was
het dan ten koste van het individu.
3e. Dat thans met de veel te lage
melkprijzen, de veehouders genood
zaakt waren, om te voorkomen dat
ze zich zelf en hun koeien niet te gronde
molken, de dieren een langen droog-
stal te geven.
4e. Dat men een degelyken melk
prijs, en daarbij vanzelf een goeden
wil van den veehouder, ook al was
het dan grootendeels ten koste van
het individu gegaan, een 800.000
melkkoeien gemiddeld 30 dagen langer
waren gemolken. Met een gemiddelde
melkgift van 3 L. per koe per dag,
was dit gerekeud over 150 winter
dagen een meerdere opbrengst per
dag geweest van 480.000 L.
5e. Dat, wanneer de regeering zorg
had gedragen voor een goede distri
butie van pulp, bieten, hooi, strooen
andere artikelen, dit ook van grooten
invloed geweest zou zijn op de melk
productie en we dus veilig kunnen
aannemen, dat, wanneer de regeering
gezorgd bad voor een voldoenden
melkprijs en goede distributie, dezen
winter een d8gelijksche hoeveelheid
melk meer beschikbaar was geweest
van 500.000 L. dan tbans het geval is.
Eigenaardig is het, dat op een ver
gadering in September, aan crisis, waar
vertegenwoordigd waren de regeering,
rnelkfabrikauten, melkinrichtingen,
melkslijiers en veehouders, de melk-
fabnkanten met handig in elkaar
gezette berekeningen uiteen zetten,
dat de winterproductie 42 pCt. zou
bedragen van den zomer.
Niettegenstaande praclische vee
houders beweerden, dat dit althans
niet hooger geschat moest worden
dan 25 pCt., werden de fabrikanten
toch door de regeeriogspersonen in
bet gelijk gesteld.
Wat toch is waarschijnlijk het geval
geweest? De melkfabrikanten hebben,
om dezen zomer uitvoerconsenlen voor
hun artikelen te krijgen, waardoor ze
enorme winsten hebben gemaakt, zich
moeten verbinden om in den winter
75 pCt. van hun melk aan de regeering
af te staan. Aan deze melk (zooge
naamde distributiemelk) wordt eenig
verlies geleden.
Om dit verlies zoo gering mogelijk
te maken, hadden zij belang bij een
lagen winterprijs. Ze wisten wel, dat
er dan bijna niet gemolken zou worden,
doch redeneerden: weinig distributie-
melk, vanzelf tegenover de groote
winsten, kleine verhezen.
Het is dan ook te hopen, èn voor
den Nederlandschen melkveehouder,
èn voor den gebruiker, dat de regeering
zich niet meer op zoo'n manier zal
laten verleiden, zcoals nu vermoedelijk
gebeurd is, doch in het vervolg haar
licht zal doen opgaan bij practische
menschen. Een veehouder.
BURGERLIJKE STANDEN.
Amersfoort.
van 28 tot en met 31 Januari 1918
Geboren: Robert Julius, z. v. Augusti-
nus Jacobs en Joanna Maria Elisabeth
Somers Clare Hendrika Petronclla, d.
v. Lamberlus Koops en Ida Jacoba Nieuw
boer Elisabeth Hendrika, d. v. Hen
drik Verslay en WilhelininaGroll Karei
Peler Joseph, z. v. Karei Peter Joseph
Wiss en Adriana Walerkoort Anlonia
Maria, d. v. Gijsbertus Koppen en Maria
Groeneslein Theodorus Joannes, z. v.
Joannes Bernardus Jansen en Martha Hele
na v. Zuilen Jacobus Hendrikus, z. vs
Johannes v. Nimwegen en Albarla v. Heil.
Lamberlus, z. v. Lammert Ooslerbos
en Peternellelje v. Essen Hendrik,
Geerlruida Gerarda, d. v. Hendrikus Bek
kers en Calharina Dijkhuis Cornelia
Gerardus, z. v. Johannes Cornelis Hoef
sloot en Maria v. Dijk Mageretha
Chalharina, d. v. Christiaan v. Velzen en
Magarelha Calharina Cossé Coosen, z. v.
Pieler Jan v. Leeuwen en Alida Geijten-
beek Johanna Eveline Maria Petronella
d. v. Laurens Jan Norenburg en Cornelia
Maria van Seters Frederika Jacoba, d.
v. Pieler Teunis Stoets en Jantje de Vries.
Ondertrouwd Alphonse Henri Vande-
moere en Maria Johanna Josephina Gal
Jacobus Hendrik Giljam en Adrianna Ber-
keloo Jacob Willem v. Eist en Johanna
Hendrika v. den Hengel Pieter Joseph
Kemink en Woulera v. der Veen.
