NIEUWE ^Êt Nieuws- en Advertentieblad Nj§£ voor tie Provincie Utrecht. |3| EENE MÉSAILLIANCE No. 24 Zaterdag 23 M&art 1318. 47e jaargang. VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG: AAN ONZE_LEZERESSEN. DE OORLOG. Amersfoortsche Courant. ABONNEMENTSPRIJS: Per 8 maanden 1. Franco per poet door het geheel» Rijk 1.15. Afionderlgke Nummers 5 Cent. Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag. Uitgever G. J. SLOTHOUWER BureauLangestraat 17. Telephoonn. 69. II» VERTENTIRN: Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent. Groot» letters en vignetten naar plaatsruimte. Nu vooral in deze tijden zoo menige huisvrouw zelf voor haar kleeding en voor die harer kinderen wenscht zorg te dragen vestigen wij nog eens de bijzondere aandacht op HET NIEUWE MODEHLAD hetwelk tegen slechts 85 cent» per 3 maanden (franco per post f 0.95) bij ons is verkrijgbaar gesteld. Ongetwijfeld is deze uitgave met gratis knippatrouenblad het meest praetisclie en goedkaope modetijd schrift van ons land, ja behoeft als zoodanig voor geen enkel buiten- landsch modejournaal onder te doen. Een belangrijke prijsvraag, welke Het Nieuwe M o d e b l a d binnenkort uitschrijft en waaraan BV 100 FRAAIE PRIJZEN en als hoofdprijs een SINGER-NAAIMACHINE wordt verbonden, zal zeer zeker de aantrekkelijkheid van een abonnement verboogen. Bovendien wacht de eerste 1000 nieuwe abonné's een aardige ver rassing. Men haaste zich dus als abonné op Het Nieuwe Modeblad op te geven aan het bureau van ons blad. Proefnummer op aanvraag gratis. DE UITGEVERS. Een winstsaldo uit een Staats- Levensverzekeringsbedrijf in de werkelijkheid onbestaanbaar. In den „Oproep aan Eensdenkenden", welke de eerste daad was, die in bet openbaar tot oprichting van den Eco- nomiscben Bond werd verricht, werd o.a. gezegd„Bij bet bevorderen der economische belangen van de ver schillende groepen van en lagen in de bevolking onthoude de staat zich zorgvuldig van inmengingen, welke de ontwikkeling van bet groot bedrijl zoudeD kunnen belemmeren. Hij geve echter blijk, dat hij ook het landsbe lang van een gezonden en welvaren den middenstand, niet alleen in den landbouw, maar ook in den baridel, en de nijverheid beseft". Volgens zijn eigen erkentenis heeft zooals men zich zal herinneren de heer Treub „schuld" aan de opstel ling van dezen „oproep". Deze om standigheid heeft den heerW. Wieben Leemans, bekend als publicist over de Levensverzekering, aanleiding ge geven, in de constitueerende verga dering van de Haagsche afdeeling van den Econ- Bond de vraag testellen: „hoe een dergelijke programma-eisch van den Econ. Bond kon samengaan met de plannen tot naasting van het levensverzekeringbedrijf van minister Treub, immers een van de voorman nen van den Econ- Bond Het antwoord, dat op deze vraag door den voorzitter der vergadering werd gegeven, was hierom van meer dan gewone beteekenis, omdat deze voorzitter tevens is voorzitter van het hoofdbestuur van den Econ. Bond, maar vooral, omdat bij ook het voor zitterschap bekleedt van ieder der beide commissies, welke door den minister zijn benoemd om hem te adviseeren in vei band met zijn plan nen tot monopoliseering, onderschei denlijk van het Levensverzeketings- en van het Brand verzekeringsbedrijf. Op grond van zijn verschillende func ties mag ten aanzien van den Heer Tak wotden vermoed, dal deze beter dan misschien iemand anders op de hoogte is van de bedoelingen van den Heer Treub. Volgens het door den Heer Tak gegeven antwoord nu, zou de heer Leemans hel standpunt van minister Treub niet voldoende hebben begre pen. ,,0e minister- zoo zeide mr. Tak die van alle kanten aan zijn jas ge trokken wordt om geld, beeft mede gedeeld een onderzoek te willen in stellen naar de uitkomsten van het verzekeringsbedrijf, en wanneer er ruime baten voor de schatkast uit te verwachten zijn, zal hij tot anne xatie van het bedrijf overgaan". Uit dit antwoord valt op te maken, dat de heer Treub zijn oorspronke lijk ingenomen standpunt nog niet verlaten heeft, n.l. om het levensver zekeringsbedrijf aan den staat te brengen uitsluitend tot stijving van I's Rijks schatkist! Zooals men weet, zijn de winst- I vooruitzichten, door den minister ge geven, reeds herhaaldelijk op deug delijke gronden bestreden, en heeft men zelfs de meening uitgesproken, dat een loonend staatsbedrijf der levensverzekering niet zonder een verbooging van de te betalen premiën tot stand zal zijn te brengen. Maar laat ons nu eens aannemen, dat er ook bij het bestaande premie tarief voor den Staat winst te maken zou zijn, gelooft men dan, dat inder daad baten uil het levensverzeke- nngsbedrijf in de schatkist zullen vloeien Ziet de minister, ook na de in de laatste jaren opgedane erva ringen niet in, dat de fiscus koud zal blijven van het trekken van voordeel uit levensverzekering En beeft bij dan niet het voorgevoel, dat men zal trachten dit overheidsbedrijf „zoo goed mogelijk aan zijn doel te doen beantwoorden", en dat daaronder dan zal te verstaan zijn in de eerste plaats, dat men van die staatsinstelling zal doen genieten de „economisch zwak keren", en dat daaimede net zoover zal worden gegaan tot er van een winstsaldo geen sprake meer zal kun nen zijn, of wel, dat getracht zal worden de rekening sluitend te ma ken, ten koste der beter gesitueerde verzekerden Ten ware men nog een stap verder zou willen doen, door ook de niet-verzekerden te doen bijdra gen, nl. door aan het bedrijf uit de staatskas een subsidie te verleenen. Niemand zal durven beweren, dat deze verwachtingen slechts op fanta sie berusten. Hetgeen men zich in sommige kringen voorstelt omtrent „overheids bedrijven en inkomsten voor de schat kist, zal aan degenen, die daarom trent nog in twjjfel verkeeren, dui delijk worden uit een artikel, onder dezen titel voorkomende in het „Weekblad" van „Het Volk" waaruit wij hier bet een en ander laten vol gen „Als twee hetzelfde doeD, dan is het daarom nog niet hetzelfde. Wan neer Minister Treub bepaalde bedrij ven tot staatsmonopolie wil maken, om daaruit inkomsten voor de schat kist te trekken, dan is dat niet het zelfde, als hetgeen wij willen met het brengen van bedrijven in mono polistisch overheidsverkeer. Treub wil het overheidsbeheer van bepaal de bedrijven gebruiken als heffing in plaats van belasting. Zijn voorgeno men verzekeringsmoDopoIies zou de Econ. Bond ze in stand laten zijn van deze gedachten de uitdrukking". Wij willen het overheidsbeheer van bedrijven- zoo wordt in bet artikel verder gezegd- niet toepassen, om dat het gelegenheid tot hefting biedt, vooral niet tot heffing van degioote massa, bij wie weinig te nemen valt. Wij willen allereerst het overheids beheer van bedrijven toepassen, wan neer en naarmate het waarborgen biedt, dat het beter in algemeens behoeften voorziet dan particulier bedrijfsbeheer. Onze maatstaf is Diet, dat het een gemakkelijk middel is om heffingen voor de schmkist te doen. Integendeel wanneer Treub de vesti ging van een staatsmonopolie door voert, doet hij het omdat bij de hef fing, waartoe het Staatsmonopolie hem het middel biedt, verkiest boven de verhooging van inkomsten-, ver mogens- of eifeuisbelasting. Maar bij doet bet met smart in het harte, om bet leed, dat aldus wordt aangedaan aan het particuliere bedrijf. Hij zegt er bij tot de ondernemersklasse Vriend, dat koD nu niet anders, maar weest gerust, ik doe het zonder vreug de het geschiedt niet meer dan on vermijdelijk is Wanneer wij een bedrijf tot Staatsmonopolie maken, dan doen wij het met genoegen, ook al brengt bet geen cent in de schat kist. Wij verheugen ons er in, dat zulk een bedrijf rijp is gemaakt om in overheidsbeheer te worden geno men. Tot zoover de schrijver in „Het Volk" In de door dezen uitgesproken meening beeft men natuurlijk niet slechts te zien dat die van den een ling, doch wel degelijk de uiting van een talrijke groep, waaraan verschil lende andere groepen slaande buiten de partij van „Het Volk", gewoon zijn in dergelijke gevallen haar steun niet te onthouden. Miskent Minister Treub die stroo ming? Natuurlijk niet I Meent hij dan, dat alleen een eventueel Staats- verzekëringsbedrijf aan haar invloed zal ontkomen Het lijkt wat al te dwaas, deze vraag bevestigend te be antwoorden. Wij zouden dan ook niet verder durven gaan dan te zeg gen Schijnbaar wel schijnbaar, zoolang de heer Treub niet openlijk heeft doen blijken dat hij zijn geloof in de mogelijkheid van baten voor 's Rijks schatkisi, trekken uit eon Staats-levens verzekeringsbedrijf, ge heel heeft prijs gegeven. Het hongerende en berooide Rusland. Aan den brief dien de correspondent van de Daily News den 6e Maart aan zijn blad schreef, ontleenen wij o.a. tiet volgende: Het landbouwbedrijf, waarvan Rus land bestaat, is bijna geheel stopgezet door het absoluut ontbreken van werktuigeD. De spoorwegen zijn in eengestort en niets dan een krioelende 9) "Neen, nogmaals neen I" zeide zij «znlk een huwelijk zal nooit gesloten worden 1" Met die woorden ijlde zij de kamer uit. Zij riep haar man van zijn kantoor, om dadelijk te beraad slagen, hoedanig in verzet met hun zoon te komen. De heer van Herme- lo, minder hartstochtelijk en zenuw achtig dan zijne vrouw, nam zich voor, op Filip's gevoel van eigenwaar de te werken. Hij ging dan ook da delijk naar de kamer, waar Filipzich bevond. «Je moeder," zeide hij, «heeft mij van de dwaasheid gesproken die gij je in je hoofd hebt gezet. Denk er eens goed over na, hoe gij je com promitteert, met znlke lieden om te gaan." «Weet gij iets nadeeligs van hen, vader «Nadeeligs nn wel juist niet, maar die menschen zijn onze gelijken niet vergeet niet, dat men geëerd wordt met wie men omgaat. Op Zomer's gedrag valt niets te zeggen. Ieder streven om op eerlijke wijze vooruit te komen, i9 prijzenswaardig te noe menmaar zijne afkomst is gering, en zijne bloedverwanten met wie hij stellig op joodsche wijze in aanraking is gebleven, zijn ontegenzeggelijk ge ringe lieden. De een verkoopt mis schien oudroest op straat, de andere heeft een zuurkraam. In jou plaats, zou ik mij schamen, bij zulk volk be kend te zijn, en waarschijnlijk bij den naam aangesproken te worden I Denk wat de gevolgen eener dusdanige mésailliance zouden zijn. In den kring waarin je gewoon bent je te bewegen, behoef je niet te hopen, zulk eene vrouw opgenomen te zien. Je wordt er ontegenzeggelijk buiten gesloten. Je vrienden zullen je bespotten, het huwelijk te baat te hebben genomen, om het bezit te verkrijgen van een meisje, dat elk hunner overtuigd is, zonder die levenslang verbindende formaliteit, even goed te hebben kun nen erlangen." «Dat kan allemaal waar zijn, vader," zeide Filip, «en ik ontken niet, dat het mij onaangenaam zou zijn, als mijne vrouw huiten mijn kring moest blij ven. Toch ben ik daar niet volkomen van overtuigd, want Sara Saffier zou er geen slecht figuur maken. Zij heeft beschaafde manieren, en schijnt een goede opvoeding genoten te hebben. Bovendien wat het zwaarste is, moet het zwaarste wegen. Liefde is de grondslag van het huwelijk. Men trouwt voor zichzelven, niet voor an deren. In mijn huiselijk leven zal ik mijn geluk zoeken, en door onze we- derzijdsche liefde, ook wel vinden. Wat zou mij een verbintenis geven, met een meiBje van mijn stand, voor wie ik geen genegenheid had. Neen, alleen door mijn wensch Saartje tot mijn vrouw te maken, is het geluk voor mij te verkrijgen." «De wet," zeide de heer van Her- melo, thans zijn vaderrol opnemende, «bevat de wijze bepaling, dat het kind, niet voor zijn dertigste jaar bevoegd is, over zijn persoon eigenmachtig te be schikken. Zoo lang je moeder en ik leven, zijn wij besloten, onze toestem ming tot een dergelijk huwelijk niet te geven, Ik ben zoo dwaas niet, mij te verbeelden, je te kunnen noodza- ken, met die bewuste jodin aftebre-' ken. Maar daargelaten, dat je met er| mede voorttegaan, je ouders groot verdriet zoudt aandoen, ken ik je te veel eergevoel toe, het hart van een meisje te begeeren, met de bewust heid je "hand niet te kunnen aanbie den." De heer van Hermelo begaf zich daarop naar zijn kantoor en Filip bleef diep verslagen alleen in het vertrek over. Zijne moeder had zich, na haar man geroepen te hebben, naar haar slaapkamer begeven, om ongestoord lucht aan hare droefheid te geven. Die droefheid verminderde niet, toen zij later van van Hermelo vernam, dat ook hij niet geslaagd was, Filip zijn dwaasheid uit het hoofd te zetten, en er hem geen an der middel overgebleven was, dan de verklaring, zich krachtens de vader lijke macht, hem door de wet ver leend, tegen het voltrekken van een dergelijk huwelijk te verzetten. Filip dacht lang over zijn toestand na. Niet dat hij gedacht had, zijn ouders dadelijk bereid te vinden, tot zijn huwelijk toe te stemmen, had hij j toch gehoopt, dat zij overtuigd zou- i den geworden zijn, dat met die ver bintenis zijn gelnk gemoeid was. Hij kende zijn vader genoeg, om overtuigd te zijn, dat hij van zijn voornemen, zijn consent te weigeren, niet licht af te brengen zou wezen. Maar tocb dacht hij er geen oogenblik aan, Saartje's bezit op te geven. Sinds Saartje te Amsterdam logeer de, dacht Filip er niet meer aan, eeo uitstapje naar Utrecht te doen. Niet dat hij zijn neef Gerard minder ge negen was dan voorheen, maar wan neer de liefde zich van het hart mees ter heeft gemaakt, geraakt de vriend schap in de achterhoede. De eenige dag die hij beschikbaar had, naar willekeur te besteden, was de Zon dag, en die dag was het juist, dat hij Saartje kon zien en spreken. Dat genot kon hij er niet aan geven, om Gerard te bezoeken. En toch wilde hij gaarne diens raad inwinnen hoe na het ontmoedigend onderhoud met zijn beide ouders te handelen. Hij was vast besloten, zijn omgang met de famillie Zomer niet op te gevenhij wilde er dan ook den Zondag niet aan opofferen, en hij be sloot dan ook Geard van het voorge vallene schriftelijk kennis te geven, en hem te vragen, hoedanig in de

Historische kranten - Archief Eemland

Nieuwe Amersfoortsche Courant | 1918 | | pagina 1